Ict-bedrijven dreigen massaal naar het buitenland te vertrekken, omdat Nederland niet meer zou kunnen voorzien in de behoefte aan geschoold personeel. Dat meldde de Telegraaf gisteren. Als voorbeeld noemt het dagblad softwarebedrijf Unit4, dat werk uitbesteedt naar Spanje, Polen en Portugal. Dit zou het startsein zijn voor een uittocht van bedrijven uit Nederland, waardoor duizenden banen op de tocht zouden komen te staan in de ict-sector.
Volgens diverse Computable-experts is deze ontwikkeling niet nieuw. Grote partijen zoals IBM, CGI en Capgemini reduceren al jaren het personeelsbestand in Nederland en besteden voornamelijk ‘maakwerk’ uit naar landen binnen de Europese Unie, zoals Polen, maar ook verder weg zoals Capgemini naar India. Volgens diverse experts is de uitbesteding van Unit4 vooral om economische redenen en niet zozeer omdat er een tekort is aan ict-personeel in Nederland.
Goedkoop en flexibel
Frank Vogelezang, manager pricing office bij Ordina, merkt wel op dat hij een tekort verwacht van mensen die zowel verstand hebben van de business als van ict. ‘Deze ontwikkeling vraagt wel om mensen in Nederland die een goede vertaling kunnen maken van de businesswensen van Nederlandse bedrijven naar ict-productie buiten Nederland. Wanneer productie dichtbij huis gebeurt is dit op te vangen omdat de lijnen kort zijn, maar als de productie buiten Nederland gebeurt wordt die schaarste steeds meer zichtbaar.’
Guido de Nobel, manager services portfolio hybrid enterprise bij Unysis, benoemt dit ook. ‘Wat niet altijd meegenomen wordt bij de initiële beslissing om te ‘re-shoren’ is de inspanning die nodig is om goed te communiceren en requirements en een opgeleverde code in lijn te houden. Neem je dat wel mee, dan is de business case vaak een stuk lastiger dicht te krijgen.’
Volgens De Nobel is het vinden van Nederlands ict-personeel wel degelijk mogelijk, ook al is het niet eenvoudig. ‘Goed en breed zoeken, helder uitleggen wat de mogelijkheden zijn en de mensen goed begeleiden naar hun baan levert prima, jonge, getalenteerde en succesvolle Nederlandse collega’s op.’ Maar De Nobel geeft ook aan dat buitenlandse ict’ers in grotere aantallen meestal direct beschikbaar zijn tegen lagere en flexibelere kosten.
Reductie operationele kosten
De redenen voor near- en offshoring hebben dan ook vaak te maken met lagere arbeidskosten. Atos, T-Systems, Capgemini en KPN doen dit al langer om operationele kosten te beperken. Hierdoor wordt volgens Marc Maas, cloudconsultant bij QNH Consulting, gekwalificeerd Nederlands personeel vaak ontslagen. Een tekort aan gekwalificeerd ict-personeel in Nederland is daar dan ook niet aan de orde. Recente cijfers van schoolverlaters in de informatica, die aangeven dat deze moeilijk aan een baan kunnen komen, bevestigen dit beeld. De stap van Unit4 kan dan ook volgens Maas niet anders worden uitgelegd dan als een poging om het (te hoge) kostenniveau te verlagen. ‘Of nearshoring daarvoor het geijkte middel is zal moeten blijken. De voorgangers waren immers niet altijd even succesvol hiermee.’
Volgens Bernard Scheffens,
Fit for purpose
John Roos, project-, programma- en transitiemanager bij Alstom Transport, geeft voor bepaalde diensten deze bedrijven gelijk. ‘Maar tot op zekere hoogte zullen deze bedrijven Nederlandse specialisten nodig hebben om met de klant een ‘a la cart’-oplossing te realiseren die past waarvoor het is bedoeld. Dit noemen we fit for purpose. Vanuit strategisch oogpunt lijkt het voor de korte termijn succesvol, maar inmiddels weten we ook dat de zogenaamde goedkopere landen ook inzien wat hun marktwaarde is. Ook zij zullen in de toekomst de lonen verhogen en daarmee de kosten. Op een gegeven moment wordt het ‘lood om oud ijzer’ en valt men terug op de Nederlandse ict’er. Bovendien is het nog maar de vraag of dergelijke berekeningen wel kloppen. Uit outsource-ervaringen weten we dat de problematiek en problemen een veelvoud aan indirecte kosten opleveren die de zogenaamde winst laat verdampen.’
Ook Gert Jo van der Heijden, interim it-service manager bij Yacht, is het niet eens met de uitspraken over de massale uitloop van ict-bedrijven omdat Nederland niet meer zou beschikken over ict-experts. Maar volgens Van der Heijden bevestigt het wel het onderzoek dat elk kwartaal door Yacht wordt gedaan naar het aantal vacatures binnen de ict-branche. Daarin was zichtbaar dat er een dreigend tekort ontstaat naar software ontwikkelaars. “Of zakelijk Nederland hiermee inderdaad de kip met de gouden eieren verkoopt weet ik niet. Ik zie immers diverse andere trends die het tegendeel bewijzen. Naast outsourcing zie je juist ook steeds vaker dat Nederlandse bedrijven ict-experts uit het buitenland juist naar Nederland halen en ook zijn er al diverse voorbeelden waarbij juist wordt gekozen voor insourcing omdat outsourcing niet altijd tot de gewenste resultaten heeft geleid.”
Verder moet er ook een nadere detaillering worden toegevoegd aan betreffende uitspraken. Er is een groot verschil tussen infrastructuur experts en applicatie experts. Voor het tekort aan infrastructuur experts zijn andere oorzaken aan te wijzen als bij applicatie experts. Binnen het werkveld van applicatie experts heb je te maken met standaard versus maatwerk. Van der Heijden denkt dat iedere organisatie die de kans krijgt om af te stappen van maatwerk, deze keuze zal toejuichen. “Voor veel organisaties is deze overstap op dit moment nog niet noodzakelijk. Het overstappen naar andere standaard applicaties brengt dermate grote risico’s met zich mee, dat het onderhouden van het huidige applicatielandschap nog steeds een valide keuze is. Dit heeft natuurlijk ook een directe relatie met de behoefte aan applicatie expertise.”
Europa-minded
Derk Rijntjes, country director bij Darwin Recruitment, voorziet ook een andere trend. Volgens hem komen er komen juist steeds meer ict-bedrijven naar Nederland, en met name Amsterdam, vanwege de centrale liggen van Nederland in Europa en het aantrekken van ict-specialisten. ‘Recent zijn internationale bedrijven als Uber, Bestseller en Google naar Nederland gekomen. Deze bedrijven zien Europa als talentpool. Naar mijn mening een juiste beweging, aangezien Nederland zich goed positioneert als Europees land. Veel Spanjaarden, Portugezen en Oost-Europeanen vestigen zich graag in Nederland vanwege het internationale karakter en de ‘quality of living’. Tevens hebben we een interessante belastingregel voor kennismigranten. We moeten Nederland volgens Rijntjes dan ook gaan zien als onderdeel van Europa, waar veel talent woont.
‘Door de verhuizing van diensten naar de cloud is het steeds minder interessant waar de technische beheerders van je dienst zitten’, meent Elwin Brouwer, operationeel directeur bij Einstein ICT. ‘Denk aan Office 365 van Microsoft. Als je omzet grotendeels afhankelijk is van het beheer van hardware, dan ziet de toekomst er niet best uit.’
Brouwer is ervan overtuigd dat er een grote rol blijft bestaan voor lokale ict-specialisten. ‘Alleen zullen deze ict’er minder bezig zijn met het technische beheer en meer klanten gaan uitleggen hoe diensten het best kunnen worden gebruikt en hoe je ze kan mixen. Denk bijvoorbeeld aan integratie van telefonie en crm-applicaties. Dus minder zelf beheren en meer waarde toevoegen op andermans dienstverlening. Als er iets niet werkt, wil een gebruiker toch iemand kunnen bellen die, letterlijk en figuurlijk, zijn eigen taal spreekt en desnoods langs komt om het op te lossen.’
Leren van high-tech branche
Van der Heijden hoopt dat deze discussie tot de nodige actie leidt op diverse gebieden. “Als we kijken naar de gemaakte keuze op Topsectoren.nl van de Rijksoverheid, staat de ict-sector helaas niet op deze lijst. Terwijl er vanuit Brussel wel een duidelijke keuze is gemaakt om het onderwijs binnen de ict te standaardiseren via het European Competence Framework (ECF). Daarnaast kan er ook veel worden geleerd van de high-tech branche. Als je ziet hoe snel daar is ingespeeld op de economische crisis. Deze branche is dan ook op dit moment een van de grote pijlers van de Nederlandse Economie. Met de nodige creativiteit moet het mogelijk zijn om deze inhaalslag op korte termijn te realiseren. Dat zou goed zijn voor de ict-sector.”
Prachtig die globalisatie; ik kan niet wachten totdat ik zelf mag bepalen in welk land ik belasting betaal.
De titel wordt overgenomen van de Telegraaf, maar alle specialisten die in dit artikel geraadpleegd worden, geven aan dat dit niet waar is. Volgens hen is het gewoon een bezuingingsmaatregel. Wat bedrijfs-PR betreft klinkt uitbesteding vanwege kwaliteit natuurlijk beter dan uitbesteding om kosten.
Ik vraag mij af of er werkelijk een gebrek aan talent is? M.i. zijn er volop ervaren IT professionals die beschikbaar zijn, het aanbod is er. Lukt het organisaties om die te vinden? Schieten we soms niet door in functieprofielen en eisen die aan kandidaten gesteld worden?
En wat hebben bedrijven te bieden voor deze professionals? Krijgen ze ruimte om hun talent te benutten. Of worden ze gemicromanaged, waarbij een manier van werken opgelegd wordt. Ik denk dat veel talent onbenut blijft. Dat is jammer voor het bedrijf en de medewerker, en het belemmerd bedrijven in het aantrekken van talent.
Tav de contractuele kant is mijn gevoel dat een (vast) dienstverband of full-time inhuren (veelal bij grotere consultancy bureaus) het meeste voorkomen. Bedrijven die werken met freelancers en/of part-timers zijn schaars. Terwijl er volop gemotiveerde en ervaren ITers zijn die op die manier kunnen en willen werken.
M.i. zijn er verbeteringen mogelijk in het binden van professionals en bedrijven en in de manier waarop professionals hun werk kunnen en mogen doen. Agile / Scrum wordt vaak genoemd als een oplossing met zelf-organiserende teams. Maar mogen de professionals en de agile teams het werk ook echt zelf organiseren? Wat als er iets fout gaat? Krijgen ze ruimte om te reflecteren en te verbeteren?
En zo worden we weer bedonderd waar we bijstaan. Wat mij bij al dit gedoe nog het meest tegen de borst stuit? Dat wij dienst doen als belastingparadijs voor dezelfde bedrijven die het werk hier weghalen en dat we ook nog eens financieel de landen overeind houden waar dat werk naar toe gaat binnen Europa. Geen wonder dat ze daar goedkoper kunnen werken.
Ondertussen in India: http://tinyurl.com/l294b5z
Ongelooflijk, er zijn in ons land tienduizenden ICT’ers zonder werk.
Derhalve klopt dit: “Grote partijen zoals IBM, CGI en Capgemini reduceren al jaren het personeelsbestand in Nederland en besteden voornamelijk ‘maakwerk’ uit naar landen binnen de Europese Unie, zoals Polen, maar ook verder weg zoals Capgemini naar India. Volgens diverse experts is de uitbesteding van Unit4 vooral om economische redenen en niet zozeer omdat er een tekort is aan ict-personeel in Nederland”.
Bovendien halen de multinationals (ABN-Amro, ING, KLM en andere bedrijven) jaarlijks duizenden ICT’ers uit Oostbloklanden, Zuid-Europa en India.
Offshoring kan op zich goed gaan, maar als offshoring bedrijven uurtje factuurtje omzet gericht zijn, dan betekent offshoring voor de klant naast een langere doorlooptijd, hogere indirecte kosten en hogere overheadkosten, soms zelfs hogere directe kosten.
De reden hiervoor is dat de buitenlandse offshoring kantoren duiventillen zijn. Het personeel vertrekt zodra ze elders meer kunnen verdienen. Steeds weer moeten nieuwe mensen ingewerkt worden. De aanbieders moeten tekorten aanvullen door krachten in te huren bij anderen via via via. De tussenpersonen romen de salarissen van dat tijdelijke medewerkers af en die zoeken nog harder naar een beter betaalde baan. Indiërs zijn goedkoop per uur, maar ze kunnen veel duurder per product zijn.
Bij de mislukte megaprojecten bij de (semi)overheid en financials is meestal offshoring ingezet in een poging om de kosten lager te houden. Opdrachtgevers die snel een applicatie willen laten bouwen, die kunnen sowieso beter geen offshoring gebruiken; dan liever insourcing dan offshoring.
Op een klein aantal punten na zie ik weinig interessante analyse door “experts” Misschien moeten we ook gebruik maken van kennis van experts is het buitenland?
Iedereen kijkt naar de kosten maar ik ben benieuwd hoe de arbeidsrechten en contacten in Nederland zich verhouden tot die in het buitenland. Dat kan ook een belangrijk punt zijn voor deze bedrijven die meer flexibiliteit nodig hebben.
We zien dat de Nederlandse ceo zoals die van Exact, Nederland als de basis voor de expansie van zijn bedrijf ziet. In tegenstelling tot deze zien we dat de Portugese ceo van UNIT4 zijn banen naar Portugal, Spanje en Polen wil verplaatsen. Link?
Uitbesteden vanwege tekorten of omdat het goedkoper kan… of je tools veranderen! We krassen nu weer op dezelfde manier als de 3GL-tools van jaren geleden.
Automatiseer voor een deel de automatisering en je vangt een aantal vliegen in een klap. Je hebt minder coders nodig en bespaart kosten.
Vriendelijke groet,
Mark
Even als aanvulling:
Als we z’on tekort hebben waarom moeten de studenten leningen nemen om ict te studeren.
Ter info: in polen is studeren gratis.
In Duitsland kost een jaar studie 400 euro collegegeld per jaar.
Overigens ben laatst in polen geweest en guess what daar zie je ook allemaal Indiërs in de ict de polen verdringen hetzelfde gebeurd in Tsjechië en Hongarije.
Maar laten we ons niet gek maken uiteindelijk zullen alle fatsoenlijke Nederlandse bedrijven door hedgefunds overgenomen worden en hoeven we ons nergens meer over zorgen te maken.