We zitten al een tijd in de crisis. Door bezuinigingen is de veerkracht en het concurrentievermogen van je onderneming aanzienlijk verminderd, je bedrijf is uitgeput. Als het aan de ict-leveranciers ligt, moeten we nu, zo aan het eind van het jaar, hun producten aanschaffen om onze business in 2015 succesvol te kunnen maken. Gelijk hebben ze toch?
De oorzaak van de nieuwe ontslagronde van KPN (580 banen) is de teruglopende vraag naar traditionele communicatietechnologie. Bedrijven zijn massaal op nieuwe diensten zoals ip-telefonie overgestapt terwijl KPN zijn dienstverlening op dit gebied niet vernieuwd heeft en aangepast aan de nieuwe mogelijkheden en behoeftes. De taxiwereld heeft een nieuwe uitdaging: Uber! Terwijl de traditionele dienstverlening met nieuwe mogelijkheden (app`s) verbeterd is, is het businessmodel gelijk gebleven. De vraag naar de oude en traditionele taxidiensten neemt snel af! Verdienmodel van datingsites is ernstig onder druk komen staan door een simpele app Tinder!
Eén onderwerp staat in al deze voorbeelden centraal: Oude dienstverlening en businessmodellen versus nieuwe!
Terug naar de tekentafel
Niet alleen de behoeftes van je klanten maar ook je concurrenten zijn nu anders. Je houdt je huidige concurrenten in de gaten terwijl je vergeet dat het gevaar uit een andere hoek komt: nieuwe toetreders en substituten! In hoeverre is je onderneming bestendig tegen de nieuwkomers en start-ups? Heb je al een strategie? Zet je in op een laagstekostenstrategie of differentiatie en specialisatie? Je waardeketen is al lang geleden ontworpen en misschien enigszins aangepast. Hoe ga je het redden met je oude en inefficiënte bedrijfsvoering? Kun je snel je producten innoveren voordat een start-up in je productgebied komt roeren?
De nieuwe wereld vereist herziening van je oude strategie en waardeketen. Ga terug naar de tekentafel.
Bezuinig tot je verwijderd bent!
Kijk naar een bedrijf zoals Wasco, groothandel in verwarming, sanitair en onderdelen. Deze grote onderneming zat van alle kanten vast in zijn verroeste waardeketen. Concurrenten waren sterk, resultaten zeer slecht en verlies liep in deze tijd van crisis per dag verder op. Het bedrijf heeft zichzelf opnieuw uitgevonden. Strategie was herzien en in de tijd dat veel bedrijven bezig waren met kosten besparen heeft Wasco enorm geïnvesteerd in herinrichting en vernieuwing van zijn waardeketen en core-diensten. Wasco is in dit vernieuwingstraject zover gegaan dat de energiereus Eneco belangstelling had in een ict-systeem dat door Wasco bedacht en ontworpen was! Hoe trots kun je dan zijn.
In de tijd van de supermarkten prijzenoorlog had Peijnenburg te maken met verlaging van de inkoopprijs, opgelegd door afnemers (supermarkten), en hoge grondstofkosten, opgelegd door leveranciers. Peijnenburg heeft zijn positie in de markt verder verstevigd door een nieuwe strategie, die al eerder herzien was, verder door te voeren: verlaging van productiekosten door optimaliseren van de waardeketen en daarnaast gerelateerde uitbreiding van het productportfolio. Beide activiteiten vereisden de nodige investering.
De rol van ICT
Door nieuwe technologische ontwikkelingen zijn er aanzienlijke veranderingen in je bedrijfstak, klantengedrag/behoeftes en ook concurrenten ontstaan. De nieuwe ict-mogelijkheden kunnen je als katalysator helpen om je waardeketen en bedrijfsvoering aan te passen aan je vernieuwde strategie om je doelstellingen te realiseren. Wees niet gevoelig voor de marketing van de leveranciers (cloud, software defined, big data, et cetera). Hou je aan de volgorde: definieer eerst waar je wilt zijn en dan pas waarmee je daar wilt komen (producten en middelen). Kijk naar PostNL. De onderneming heeft zijn dienstenpakket en waardeketen drastisch aangepast, gebaseerd op de nieuwe ict-technologieën. Maar basis van deze verandering was een nieuwe strategie!
Nieuw: Wegwerparchitectuur
Je concurrenten kunnen startups zijn die zeer flexibel zijn (Whatsapp versus KPN). Deze concurrenten maken gebruik van ‘disruptive innovation’, die ontwrichtende uitwerking hebben op je bedrijfstak en onderneming. Daarom is het bedenken van een architectuur en strategie volgens de oude economie geen optie meer! Wegwerparchitectuur en strategische wendbaarheid winnen het van disruptieve innovatie en start-ups. Kijk naar Bol.Com! De onderneming heeft zijn strategie zodanig wendbaar gemaakt dat de disruptieve innovatie geen tot weinig effect kan hebben op de bedrijfsvoering en productgebieden.
Top managers en c-people, zijn jullie al wakker? Ligt je onderneming lekker op de rampkoers? Veranderen van je strategie en waardeketen doe je niet in een dag! Dit proces duurt vrij lang en vereist degelijke kennis en investering. Stop met bezuinigen voordat je onderneming ergens in 2016 verdwenen is!
Ewout,
Leuk dat je hierop terug bent gekomen!
1) Eigen mening hebben lijkt me geen probleem als in de uiting daarvan het respect voor de mening van andere mensen goed ingebed is.
We hebben verschillende paradigma`s en het referentiekader waaruit wij de werkelijkheid interpreteren is natuurlijk verschillend. Daarom heb ik respect voor je kennis en uiting zonder dat ik dat hoef te accepteren of erachter te staan.
Antwoord van Kurt was kort maar je weet nog niet hoe Kurt dit voorstel zou een vorm geven! Misschien zou hij ook in dit kader gedacht hebben aan ” het inregelen van governance om kwaliteit van kwantiferen zeker te stellen” als een onderdeel van TVB-pakket van Chief Innovation Officer!
2)We zijn wat afgedwaald van het onderwerp.
Om even terug te gaan, ik ben in dit artikel van mening dat:
a- de inrichting van bedrijfsprocessen is gebaseerd op bedrijfsstrategie en visie die niet meer van deze tijd zijn. Dit is bij de meeste bedrijven gedateerd uit 2008, voor de crisis en nieuwe ontwikkelingen.
b- door verschillende ontwikkelingen zijn de macro en messo-omgeving waar je bedrijf zich in bevindt, flink veranderd. In dit kader zijn niet alleen de behoeftes, gedrag en het soort van je klanten anders geworden maar ook je concurrenten.
Om deze ontwikkelingen inzichtelijk te maken moet je een onderzoek en analyse verrichten om tot een beeld te komen van de conditie van je onderneming tov je concurrenten. Los van welke aanpak en werkwijze je kiest, het kijken naar de inrichting van je werkprocessen in de keten (waardeketenanalyse) maakt deel uit van dit onderzoek. In dit kader het inregelen van de governance zoals je aangaf kan een belangrijk onderwerp zijn.
Gebaseerd op de resultaten zou je zien tot hoeverre je bedrijf gevoelig is voor externe ontwikkelingen zoals start-ups, sustaining- of/en disruptive innovation en andere onderwerpen waar je toen eerder bij het inrichten van je bedrijfsstrategie geen rekening mee hebt gehouden.
Als je (a) bij(b) optelt dan kom je tot het punt dat je je bedrijf opnieuw moet “hervinden” om in de nieuwe economie mee te kunnen draaien.
Bij het vernieuwen van je onderneming kijk je naar vele zaken om uiteindelijk je strategie, (product)portfolio en visie voor de toekomst vast te leggen.
ICT heeft een zeer belangrijke functie in verschillende fases van deze verandering: niet alleen in het begin als bron/middel van informatievoorziening voor besluitnemers maar ook later als katalysator tussen strategie en bedrijfsvoering.
Ik heb naar aanleiding van dit artikel een gesprek gehad met iemand die bij een grote onderneming zich bezig houd met innovatie (een soort CIO zoals Kurt zei) Ik hoop dat hij de tijd vrij kan maken voor een reactie op dit artikel!
Nogmaals bedankt voor je reactie Ewout!
Beste Reza,
Dat je wendbaar moet zijn als organisatie is al heel lang zo. Organisaties die te lang hun ding blijven doen overleven niet. De VOC bestaat tenslotte al heel lang niet meer.
De ongelooflijk snelle opeenvolging van nieuwe technologieën maakt het alleen des te meer noodzakelijk om wendbaar te zijn.
Maar aan de andere kant moet ik zeggen dat de voorbeelden die je noemt best wat tegenwerping mogen hebben. Als je whatsapp met KPN vergelijkt, dan zie je dat KPN een tapverplichting heeft waar whatsapp zich vrolijk aan onttrekt. Die tapverplichting is duur om te implementeren. Zo kan ik ook leuk concurreren.
Uber is wel disruptive naar de taxibranche maar ik zou er geen geld op inzetten. Als de zelfrijdende auto gemeengoed wordt is Uber zelf disrupted. En ook hier geldt dat het makkelijk concurreren is als je de kosten van de wet niet hoeft te dragen zoals dure apparatuur om je ritten te bewijzen.
De rode draad door al deze disrupties is dat de klant weer belangrijk wordt. De klant graag vanuit huis en goedkoop geholpen worden. Als je dat als bedrijf kunt realiseren, maak je het lastig voor andere om met een disruptive alternatief te komen.
Ik krijg een heel onrustig gevoel als je dan spreekt van wegwerparchitectuur. Pruts maar raak voor een knaak. Dat kan nooit tot veel goeds leiden lijkt me.
@Brombeer,
Dank voor je reactie.
Misschien “wendbaarheid” is al lang bekend voor veel organisaties maar als we kijken naar de inrichting van processen en ict als fundament voor de uitvoering van (primaire)processen dan zien we dat deze niet geschikt zijn voor de ontwikkelingen van vandaag de dag. Dit komt doordat ze al lang geleden naast, inmiddels een verouderde strategie ingericht zijn.
Zo als je aangaf de druk vanuit verschillende kanten, klant+ concurrent+ Omgeving plus de snelle opeenvolging van nieuwe technologieën maken het noodzakelijk om je bedrijf te herinrichten.
Misschien zijn de grote ondernemingen zoals KPN gebonden aan regels en wetgeving. Dat is toch een goede reden om je strategie hierop aan te passen als je weet dat je onderneming door kleine spelers bedreigd kan worden!
Start-up`s hun ontwikkelingen zoals Spotify/ Uber/ Netflix/ WhatsApp/ Blendle/ Viber/ Lyft/ Airbnb zien we in elke branche.
Zoals je aangaf, de klant wordt steeds belangrijker. Hoe zou je je organisatie inrichten om met de veranderingen vanuit je klant, concurrenten en de omgeving mee te kunnen bewegen? Hoe snel kun je je aanpassen? In de wereld van auto-industrie zien we elke (circa) 3 jaar een facelift en elke 4-5 jaar een nieuw model met totaal andere ontwerp en specificaties die afgestemd zijn op de behoefte en ontwikkeling vanuit de markt en klanten.
Een wegwerparchitectuur kun je als de bouwstenen van de autoproductie zien: (kort door de bocht)
– dat heeft een duur van 5 jaar,
– binnen 3 jaar worden een aantal onderdelen flink aangepast (facelift)
– na 5 jaar wordt 60%-80% hiervan totaal vervangen door nieuwe onderdelen en ontwerp.
Ik neem aan dat er bijna niemand meer een wasmachine koopt die de komende 10 jaar meegaat! Als je onderneming zo ingericht is dat je binnen 3 jaar je product flink moet aanpassen en dat je na 5 jaar met een totaal nieuw product moet komen (indien van toepassing voor je branche) en ook ondertussen bestendig moeten zijn tegen disruptieve ontwikkelingen dan weet je wat je te doen staat!
Reza,
Wat me vooral niet aanspreekt in je omschrijving van Enterprise Architecture is het tussenzinnetje: “using a holistic approach at al times”.
Hoewel holistisch denken mij sympathiek is – ik prefereer het boven het datareductionisme waarvoor Ewout keer op keer een lans breekt – schiet ook dit denken mijns inziens tekort voor een adequate toepassing binnen Enterprise Architectuur. Of je nu uitgaat van gehelen of delen, je blijft gevangen in de natuurlijke (en ook wetenschappelijke) aanname dat deze onafhankelijk van de mens bestaan; een naïef realisme dus.
Het alternatief voor het wetenschappelijk reductionistisch of holistisch denken heb ik in een eerdere discussie met Ewout en Henri al eens genoemd: ruimtelijk denken.
Zie ook:
https://www.computable.nl/artikel/opinie/logistiek/5186714/2380646/supply-chainprocessen-zijn-weinig-transparant.html#5209525
Overigens moet ruimtelijk denken beslist niet verward worden met cloud-denken!
Ewout,
Hoewel je veelvuldig gebruik van een begrip als commodificatie enige kennis van een bepaald soort materialistisch denken doet vermoeden (nl. Marx), heb je geen kennis van een aantal fundamentele filosofische en psychologische theorieën en inzichten die nu juist een bijdrage kunnen leveren aan het vakgebied van de EA.
Het gaat precies om kennis die ik mij de afgelopen 25 jaar wel heb eigen gemaakt:
http://www.jackjansonius.blogspot.nl/2008_10_01_archive.html
Dit linkje heb ik ook vermeld onder mijn profiel, zodat je deze altijd snel kunt terugvinden 🙂
Jack, met al die boeken die je gelezen hebt, mis je in mijn ogen een basisvaardigheid die Ewout en ik volgens mij ook missen (is dit IT eigen?), namelijk communicatie skills.
Lees je reactie eens terug en stel je voor dat iemand dit schreef in reactie naar jou, wat zou dan jouw reactie zijn?
Je wekt -net als ik te ver doorschiet met cloud computing- weerstand op.
In mijn wijk wordt er veel door honden op straat gepoept. Als ik iemand hierop aanspreek word dit nooit goed ontvangen en krijg ik meteen weerstand. Ondanks dat diegene best wel beseft dat die fout zit. Op een dag pakte ik het een keer anders aan. Ik begon een vriendelijk praatje en vertelde dat mijn kinderen slecht luisteren en dat ik na jaren nog steeds moet zeggen dat zij hun voeten moeten vegen voordat ze met schoenen het huis binnen lopen. En dan vertel ik dat ze dus wel eens met poep onder de schoenen door de woonkamer banjeren. Het kwartje viel toen meteen en omdat ik het op een andere manier bracht verontschuldigde die mevrouw zich.
De manier waarop ik af en toe mijn kennis wil overdragen wekt veel weerstand op en ondanks dat ik me er steeds meer van bewust ben, leer ik langzaam, maar met jouw reacties besef ik me dat ik hierin niet alleen ben 🙂
Take IT easy 😉
Ik schat Ewout ondanks dat we vaak weerstand hebben toch wel hoog in als het neerkomt op EA en ondanks dat Reza ook nog weleens weerstand oproept, sta ik achter zijn artikel.
Jack,
Dank voor je reactie.
Eerlijk gezegd ik had wat moeite met het vertalen van je reactie en boodschap. Het ligt zeker aan mij maar ik heb vaak hier op Computable gezegd, duidelijk en toegankelijk communiceren is een kunst en dat is zeker niet in het bezit van iedereen!
Na het lezen van je reactie zag ik twee opties:
1- Reageren op je reactie met een aantal aannames die vanwege de voor mij onduidelijke opbouw van je reactie niet helemaal juist kunnen zijn. In dat geval hecht ik persoonlijk niet veel waarde aan de inhoud van mijn reactie want het kan totaal anders zijn dan wat je hierboven bedoelde,
2- Jou verzoeken met een andere versie van je reactie hierboven te komen. Hierna kan ik zonder aannames op je reactie terugkomen.
Mijn voorkeur gaat uit naar optie 2.
Ik sta zoals Henri achter de kennis en expertise van Ewout op het gebied van EA. En zoals Henri ik ben het niet altijd eens met ideeën en reacties van Ewout maar dit doet niks minder aan de respect die ik voor Ewout`s kennis heb.
Voor de duidelijkheid, ik heb een aantal reacties van jou gelezen. Zeer deskundig en professioneel. Mijn complimenten!
@Jack
Wederom vergeet je fysologische aspect dat dus niet alleen in de pyramide van Maslow zit maar ook in DIKW model, het maag-darm stelsel is voor elk levend organismen belangrijker dan de inhoudelijkheid van het hoofd. Als ik kijk naar de organisatorische honger – met name als het gaat om alles te digitaliseren – dan valt er dus wat te zeggen over datareductie om zodoende een informatie overload te voorkomen. Het mechanistische paradigma van Galilei, Descartes en Newton kan inderdaad niet begrepen worden als je blik niet aanpast zoals ik reeds probeerde te verwoorden met quote van Albert Einstein
Vergeet niet dat de modellen en weergaven binnen EA vereenvoudigingen van de werkelijkheid zijn en voornamelijk dienen als praatplaat, niet iedereen is zo belezen als jouw en dus moeten we ic(r)onsich communiceren op niveau van ‘Donald Duck’ omdat het anders gewoon teveel in één keer is. Jij hebt misschien een ‘holodeck’ zoals in de Star Trek films maar ik moet het nog met grottekeningen doen;-)
Betreffende Marx ken je misschien het spelletje Torens van Hanoi waar je één voor één schijven van verschillende grootte van bronstok naar doelstok moet brengen via middelste stok en waar een grotere schijf nooit boven op een kleinere mag liggen. Kijkend naar fenomeen van onze overheid is trouwens precies andersom, een kleinere schijf mag nooit op een grotere schijf liggen als we kijken bureaucratie en exception and exemption management binnen disciplne statistiek. Betreffende het holistisch denken valt me op dat de Governance, Quality of Service and Management loop wel telkens wijzigt maar niet krimpt.
Grappig in dat kader is dat Reza idee oppert van een wegwerp architectuur – hij bedoeld waarschijnlijk de infrastructuur – omdat aan zo’n verandering een prijs zit als ik kijk naar de IT transities van legacy silo’s migreren naar nieuwe leveringsmodel van SOA. Zeker is gemiddelde levensduur van al die consumenten oplossingen 3 jaar, een disruptive ontwikkeling binnen IT is dus de Consumerization of IT (CoIT). Of coïtus als we overwegen dat EA opmerkelijk weinig support processen in haar modellen opneemt als we kijken naar de governance van SOA.
Wie het Enterprise Lifecycle management niet invult ziet het spook van legacy steeds weer te voorschijn komen als levensduur van een service niet gekoppeld is aan de levensduur van de onderliggende technische componenten. Veroudering van producten is dan wel een feit maar verandering niet altijd als ik even kijk naar diversiteit van alle delivery modellen, betreffende de supply chain draait het dus nog steeds om processen. Oja, een architectuur is vrijwel nooit monolitisch om nog even terug te komen op BCG-matrix en alle nieuwe ontwikkelmethodieken binnen de IT.
Wil niet rot doen maar fenomeen ‘Schaduw IT’ betekent zoiets als gebruik van IT middelen die niet gecontracteert zijn bij licentie gebaseerde leveringsmodellen of wel gecontracteert maar niet gebruikt bij capaciteit gebaseerde leveringsmodellen. En gemiddeld genomen heeft 60% van de data binnen de Enterprise geen waarde maar moet hiervan wel de confidentialiteit, integriteit en beschikbaarheid gewaarborgd worden. Data, geen informatie Jack!
Reza,
Mijn vorige reactie was inderdaad wat kort door de bocht; mijn valkuil is dat ik teveel wil zeggen met te weinig woorden. De volgende punten liet ik achterwege om mijn reactie niet te lang te maken maar had ik dus beter wel kunnen plaatsen. Hopelijk kan je hier meer mee.
1. Ik vraag mij af of je niet veel meer doelt op wegwerpstrategie dan wegwerparchitectuur. Maar wat je ook achter “wegwerp” zet; het heeft een negatieve bijklank. Tegenwoordig moeten we toch vooral willen inzetten op duurzaamheid? En dus vooral het bijstellen van een levensstijl die nog steeds lijkt uit te gaan van een wegwerpplaneet.
2. Met een analyse van je waardeketen begin je nog steeds aan de aanbodzijde, terwijl juist de vraagzijde het beste vertrekpunt zou zijn.
3. Wat betreft je voorbeeld uit de auto-industrie moet wel onderscheid worden gemaakt tussen de productie van fysieke goederen, zoals auto’s en wasmachines, en de bedrijfsapplicaties die deze productie ondersteunen, cq. mogelijk maken.
4. Er zit nog veel maakbaarheid in je opiniestuk als je stelt: “definieer eerst waar je wilt zijn en dan pas waarmee je daar wilt komen”. Bedrijfsapplicaties moeten kunnen meeveranderen, zoals ook Spoelstra stelt in zijn laatste column (Domme keuze).
Henri,
Het schema is doodeenvoudig: Ewout betwijfelt mijn kennis aangaande de oorsprong van EA waarop ik op mijn beurt zijn kennis aangaande de oorsprong van EA betwijfel.
We hebben dus gewoon een discussie over de grondslagen van het vakgebied Enterprise Architectuur.
Ik kan je verzekeren dat ik op geen enkele wijze op ramkoers lig met Ewout, Reza of jou; het gaat mij om het uitwisselen van argumenten om in de discussie verder te komen. Het gaat dus om het aanwijzen van de zwakke plekken en tekortkomingen in ieders positie (wat dus ook een gebrek aan kennis kan inhouden); het is dus logisch dat daarbij ook weerstand wordt opgewekt.
Jack,
Dank voor deze duidelijke reactie.
1- “Wegwerp” gebruik ik om scherp aan te geven dat de wereld om ons heen (klantengedrag/wensen, externe ontwikkelingen, concurrenten en hun ontwikkelingen) enorm ah veranderen is. Hoe zou je hierop willen inspelen? Niet meer met strategie die voor de komende 5-10 jaar bedacht werd.
2- […] Met een analyse van je waardeketen begin je nog steeds aan de aanbodzijde, terwijl juist de vraagzijde het beste vertrekpunt zou zijn […]
Hoe kom je hierbij? Ik gaf toch duidelijk aan dat je klanten en hun gedrag en behoeftes flink aan het veranderen is. Dat was juist voor me het vertrekpunt.
3- …
4- […] Bedrijfsapplicaties moeten kunnen meeveranderen […]
Dat kan! Dan heb je het over mijn voorstel: wegwerparchitectuur!
Wanneer je strategie op de snelle veranderingen vanuit je omgeving aangepast is dan kun je de hieraan gerelateerde zaken zoals je architectuur, iets wat de vertaling is van je visie/strategie naar operation, verder inrichten.
Ik kwam dit filmpje tegen dat in de kern dezelfde boodschap heeft als mijn artikel:
http://www.sprout.nl/artikel/7-ditches-tv/het-winnende-businessmodel-weten-wie-je-klant