Het stopgezette softwareproject rond het failliet gegane Be Informed heeft het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) 18,35 miljoen euro gekost. Dat blijkt uit antwoorden van minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op vragen die SP-Tweede Kamerlid Paul Ulenbelt had gesteld naar aanleiding van berichtgeving van Computable. Het UWV heeft nog een claim ingediend bij de curator maar de kans is klein dat de uitvoeringsorganisatie nog geld terugziet. Be Informed wist wel door te starten maar het UWV zag de verdere ontwikkeling van de software niet meer zitten.
Be Informed won in 2012 een grote softwarevernieuwing-aanbesteding en zou aan het UWV zijn modelgedreven business process-platform en aanvullende diensten leveren. Het softwarebedrijf uit Apeldoorn ging begin dit jaar echter failliet, al startte het wel door.
UWV besloot ondanks de doorstart toch te stoppen met het project, omdat het weinig vertrouwen had in de verdere ontwikkeling van het systeem voor het programma ‘E-werken’. Het project is nooit verder gekomen dan een pilotfase.
Tweede Kamer-lid Paul Ulenbelt (SP) wilde naar aanleiding van berichtgeving van Computable hierover van minister Lodewijk Asscher van SZW weten wat het stopgezette project het UWV gekost heeft. Uit de schriftelijke antwoorden van de bewinsdman blijkt dat bij elkaar opgeteld 18,35 miljoen euro te zijn.
Kosten
Uit de antwoorden van Asscher komt naar voren dat het grootste deel is opgegaan aan de aanschaf van de licenties om de softwaresuite UWV-breed te kunnen inzetten: 10,2 miljoen euro. Daarna is er een miljoen euro besteed aan het gereed maken van de UWV-organisatie voor het gebruik van de softwaresuite (het project ‘Suite Startklaar’).
UWV wilde stapsgewijs tot systeemvernieuwing komen. Als eerste toepassing stond de invoering van de businessapplicatie voor de ww (‘WW met Suite’) op het programma. Mede op basis van een toetsing door adviesbureau PWC heeft UWV geconcludeerd dat de business case valide was. In een testomgeving bleek de applicatie voor medewerkers goed te werken. Maar de fase van het testen voor productie, voorzien voor het einde van het eerste kwartaal 2014, werd niet bereikt als gevolg van het faillissement van Be Be Informed. De kosten voor dit deelproject bedroegen uiteindelijk 5,9 miljoen euro, waarvan 2,4 miljoen aan verder niet nader genoemde externe partijen is betaald.
Tevens is in het kader van het reguliere onderhoud van de suite in het eerste halfjaar van 2013 0,53 miljoen euro betaald en 0,72 miljoen euro voor het recht op het gebruik van een aanvullend pakket.
Claim
UWV heeft een claim ingediend bij de curator ter zake van de geleden schade. Maar de minister laat weten dat deze claim gezien de staat van de boedel niet kansrijk wordt geacht. Ook meldt hij dat er vooralsnog geen nieuwe software-aanbesteding komt. Het stabiel maken van, voortbouwen op en hergebruik van bestaande systemen is nu het uitgangspunt geworden.
Daarbij voert Asscher aan dat ‘zich sinds de start van het traject met Be Informed in 2012 verschillende ontwikkelingen op ict-terrein hebben voorgedaan, zowel binnen als buiten UWV. De rijksbrede ervaringen met het kunnen werken met suites, de beschikbare financiële kaders en ook voortschrijdende ambities op het vlak van de digitale overheid, zijn daar voorbeelden van. Het voorgaande betekent dat UWV op dit moment niet voornemens is een nieuwe aanbesteding te doen.’
Feitenrelaas
Onderstaand het chronologisch verloop van het project:
1. Januari – juni 2011: marktverkenning
2. Juli 2011: start aanbesteding
3. Maart 2012: voorlopige gunning aan Be Informed
4. April 2012: implementatiestrategie vastgesteld, i.c. eerst voorbereidend project, daarna businessimplementatie, te beginnen met de WW
5. Augustus 2012: ondertekening contract met Be Informed
6. Januari 2013: second opinion door PWC op haalbaarheid en maakbaarheid Businessplan Uitkeren 2012-2015
7. April 2013: voorbereidend project gereed en start van eerste businessimplementatie (‘WW met suite’)
8. September 2013: Be Informed laat weten niet te kunnen voorzien in het gewenste ontwikkeltempo
9. Oktober – november 2013: eerste signalen van financiële problemen bij Be Informed, CIO bespreekt situatie overheidsbreed
10. December 2013: risicobeperkende maatregel, i.c. voorlopig alleen ‘WW met suite’ afmaken en nog scherpere monitoring leverancier
11. Januari 2014: faillissement Be Informed
12. Februari 2014: project in ‘waakvlamsituatie’ in afwachting van mogelijke doorstart; tevens voorbereiding voor beëindiging project en vordering ingediend bij curator
13. Maart – juni 2014: monitoren Be Informed, gesprekken met nieuw management
14. Juli 2014: beëindiging van project, het opgeleverde resultaat, i.c. een in een testomgeving werkende medewerkerapplicatie ‘Recht, duur en hoogte voor ontslag WW’ die op het punt stond voor productie te worden getest, is – inclusief documentatie – veilig gesteld.
@F
Lezende in orginele stuk (antwoord vragen kamerlid Ulenbelt dd. 1 december 2014) dat vooraf €10,2 miljoen voor licenties betaald is om Be Informed UWV breed in te zetten dan heb ik toch nog wel enige vragen aangaande opmerking over eerlijkheid van aanbesteding. Dit heeft veel weg van de gebruikelijke wijze van projecten bij de overheid waarbij de huid al verkocht is voordat de beer geschoten is, teveel gestuurd op budget en te weinig op resultaat. Vragen zouden tenslotte om de business case moeten gaan, de opbrengsten in plaats van het eeuwige gezeik over de kosten achteraf.
Dat de gebruikelijke reacties loskomen is niet helemaal verwonderlijk als we kijken naar halve waarheden en hele leugens waar dit traject mee gevuld is. Medewerkerapplicatie ‘Recht, duur en hoogte voor ontslag WW’ klinkt in mijn oren tenslotte toch een beetje als Excel met een strikje erom. Maar ja, in het land der blinden is éénoog (lees piraat) koning en recentelijke hoorde ik een soortgelijke case, gedurende marktverkenning voor een suite oordeelde leverancier dat zijn product het best passende was op basis van volgende motivatie: ‘Rekenregels zijn complex, ons product is complex en dus is het de perfecte match’ om aan te geven dat ook de rechter geen accountant is want je kunt de spijkers er namelijk met een ijzeren of gouden hamer inslaan.
Misschien handig om toch de beantwoording door minister Asscher even te lezen :
http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2014/12/01/beantwoording-kamervragen-over-mislukken-ict-project-uwv/beantwoording-kamervragen-over-mislukken-ict-project-uwv.pdf
Opvallend in deze beantwoording is trouwens de weinig exacte kostenopgave.
Hetgeen zich ook uit in bovenstaande tijdlijn.
Analyses zijn altijd goed. Uit de kamerbrief valt te reconstrueren :
1. Najaar 2012 is gestart met de aanschaf van de licentie om de Be Informed softwaresuite UWV-breed te kunnen inzetten. De licentie had dus niet alleen betrekking op de nog te ontwikkelen toepassingen zoals ‘WW met Suite’.
Kosten € 10,2 mln
2. Het initiële project betrof het gereed maken van de UWV-organisatie voor het gebruik van de softwaresuite (Project ‘Suite Startklaar’).
Kosten €1 mln.
3. Direct daarop is voor ‘regulier onderhoud van de suite’ in het eerste halfjaar van 2013 € 0,53 mln betaald en € 0,72 mln voor het recht op het gebruik van een aanvullend pakket.
4. Na de ‘succesvolle afronding van Project ‘Suite Startklaar’ ‘ is een keuze gemaakt voor de eerste praktijktoepassing. Dat werd het project ‘WW met Suite’, vorm te geven als een ‘voorbereidend project’ vooruitlopend op de ‘business-implementatie’.
De second opinion door PWC op haalbaarheid en maakbaarheid van het Businessplan Uitkeren 2012-2015 – incl. project ‘WW met Suite’ – levert aanbevelingen op die worden geïmplementeerd.
Het project ‘WW met Suite’ wordt beëindigd nog vóórdat de applicatie naar de Productie Acceptatie Test (PAT) komt.
De kosten van dit voorbereidende deelproject ‘WW met Suite’ bedroegen € 5,9 mln, waarvan € 2,4 mln aan externe partijen is betaald.
5. Gelet op de incrementele aanpak zou UWV zich opnieuw de vraag hebben gesteld of en onder welke condities een volgende stap verantwoord zou zijn geweest.
Conclusies :
a. met stap 1-3 is € 12,45 mln. geïnvesteerd zonder dat er ook maar begonnen is aan iets werkends
b. bij voorbaat een UWV-brede licentie aanschaffen vooruitlopend op nog in te vullen praktijktoepassingen en zonder deze te differentiëren naar fase, tijd en/of lokatie is niet handig.
Met € 12,45 mln. initiële kosten is de ‘pilot’ gedegradeerd tot een vingeroefening. De basis onder gepretendeerde ‘incrementele aanpak’ wordt verzwakt. De suggestie van ‘vendor lock in’ ontstaat.
c. binnen enkele maanden na aankoop alweer tonnen aan ‘onderhoud’ besteden is ook al niet sterk
d. met het pilotproject ‘Suite Startklaar’ € 8,3 mln. gemoeid, men strandt vóór de PAT.
e. over een vorm van escrow lijkt niet te zijn nagedacht
f. 2 jaar na start is men dus € 23,75 mln. armer en een onaf product van onduidelijke waarde rijker
Ik ben zelf werkzaam geweest bij Be Informed. Ooit een fantastisch bedrijf. Ik ben nog steeds van mening dat het BI product de potentie had om de wereld te veroveren. Waar het echter mis ging was het uitvoeren van kwalitatief goede implementaties met realistische (!) deadlines. Steeds weer werd hetzelfde hallelujah verhaal verkocht en werden beloftes gedaan die niet waar konden worden gemaakt. Structureel werden signalen van overbelasting (van medewerkers) genegeerd en werd kwaliteit als een vanzelfsprekendheid ervaren. Het management kan hier volledig voor verantwoordelijk gehouden.
@ Piet mooie reactie. Let wel het is de valkuil van bijna ieder bedrijf. Iemand bedenkt iets en gaat ondernemen en gaat het zelf doen. Indien het een succes wordt hebben we een zonnekoning als manager indien het tegenvalt kan hij niet bijsturen want het idee was zo goed. Pluche plakt management moet meer rouleren. We moeten naar de cmr de customer managed organisation waar werknemers samen met klanten zorg dragen voor implementatie, verbetering en groei.
@ Duco ik ga je als het mag even bellen terecht wijs je op een falende overheid als instrument in deze tijd.