In 2009 gaf Jan Baan in een artikel van Computable al aan: 'ERP is dood, leve BPM'. Bedrijven moeten steeds sneller inspelen op marktontwikkelingen en kan dat met de huidige opzet van de erp-pakketten niet. Is erp passé?
Als we erp benaderen vanuit het doel, namelijk het managen en afstemmen van de schaarse middelen van een organisatie, dan is het meer levend dan ooit tevoren. Erp als softwareconcept, waarbij alle bedrijfsprocessen in één softwarepakket ondergebracht worden, is wat mij betreft geen toekomstgerichte oplossing.
De keuze om bedrijfsprocessen onder te brengen in één pakket leidt per definitie tot het doen van concessies. Geen enkel pakket is op alle terreinen de best passende oplossing. Meestal is dan het gevolg dat standaard software aangepast gaat worden aan de bedrijfsprocessen van de gebruiker, oftewel maatwerk wordt geïntroduceerd. Het introduceren van maatwerk werkt per definitie remmend op iedere verandering die doorgevoerd moet worden.
Als we even aannemen dat er niet voor maatwerk gekozen wordt, kiest een bedrijf er dus voor om hun processen niet optimaal te automatiseren. Vaak gaat dit ten koste van de ondersteuning van primaire processen en ten gunste van secundaire administratieve processen.
Een tweede nadeel van alles in één pakket is dat afdelingen niet meer zelfstandig kunnen veranderen. Indien ze een procesverandering willen doorvoeren die gevolgen heeft voor de software, zal de gehele organisatie daar de hinder van ondervinden. Het kan voorkomen dat de verandering in de software domweg niet doorgevoerd kan worden als gevolg van de effecten op anderen. Dat remt dus enorm.
Applicatieassemblage
De vraag is dan wat wel: Wat gaat tot een goede oplossing leiden? De oplossing moet zorgen voor de beste ondersteuning van de bedrijfsprocessen, de resources van een organisatie moeten op elkaar afgestemd worden, wijzigingen moeten snel door te voeren zijn en er mag geen maatwerk ontstaan.
Als we de automatiseringsoplossing opdelen in transacties, communicatie tussen transacties en informatie, dan kunnen we de flexibiliteit vinden die de maximale ondersteuning kan bieden.
De centrale laag wordt een enterprise service bus (esb) die als snelweg gaat dienen voor alle communicatie die tussen transacties (bedrijfsprocessen) plaatsvinden. Als gevolg kunnen we ook de data stroomlijnen en zelfs centraliseren voor informatie en rapportage doeleinden.
Op deze communicatielaag kan dan een flexibele applicatielaag worden gebouwd. Door deze opzet kan een afdeling, een bedrijfsproces of een functie, de software selecteren die het beste bij hun werkwijze past. In feite wordt er dan maatwerk gecreëerd met standaard applicaties, applicatieassemblage. De oplossing kan dan tot aan functies doorgevoerd worden die alleen nog meer met een mobiele app werken. Als bedrijfsprocessen veranderen en de applicaties sluiten niet meer aan, dan kunnen selectief andere applicaties ingezet worden. De licentiestructuren van SaaS aanbieders bieden die flexibiliteit ook.
Toekomstplaatje
Ik kom nog maar weinig organisaties tegen die deze oplossing zo hebben draaien. Sterker nog, ik kom maar weinig ict-managers tegen die denken dat dit mogelijk is. In de privé sfeer zie ik echter dit gedrag wel. Natuurlijk is de afstemming tussen applicaties nagenoeg niet aan de orde, maar het wijzigen tussen applicaties vind eenvoudig en zonder weerstand plaats. Is er een applicatie die beter aansluit bij de wensen, dan wordt die gebruikt. Het is slechts een kwestie van tijd dat dit gedrag de organisatie zal overnemen. Daarnaast stel ik vast dat er veel software wordt ontwikkeld met een beperkte functionele scope, maar wel met veel toegevoegde waarde.
Conclusie
Eén erp-pakket voor alle bedrijfsprocessen is een oplossing die remmend werkt voor organisaties. Een professionele communicatielaag en een goed datamanagement, kunnen zorgen voor de onafhankelijkheid van software ondersteuning. Daardoor kunnen bedrijfsprocessen, afdelingen of zelfs functies divers met verschillende applicaties ondersteund worden. Ze kunnen dan standaard applicaties tot een perfecte procesondersteuning assembleren. De oplossingen zullen het beste passen en sneller veranderd kunnen worden indien noodzakelijk.
Persoonlijk vind ik de openingszin niet erg sterk. Het betreft een uitspraak van een ter ziele gegane ERP vendor uit 2009. Ook BPM is al enige tijd dood verklaard.
Verder beschrijft de auteur iets dat al jaren bestaat in de ERP-wereld, bijvoorbeeld: SAP verkoopt monolitische ERP systemen waarin in principe alle functionaliteit ligt opgeslagen. Maar SAP heeft ook gespecialiseerde systeemtypen waarin bepaalde functionaliteit in deelsystemen is opgeslitst, zo is bestaan er CRM,SRM/EBP,SCM,BI,Portal systeemtypen etc. die elk verbonden kunnen worden met de ESB bij uitstek: het PI-systeem. Het centrale repository kan dan worden gevormd door een enkele HANA DB.
Het vervangen van een enkel ICT onderdeel een onderneming, bijvoorbeeld een HR systeem door iets anders, heeft wel iets meer gevolgen dan de auteur hier eventjes schetst. Zaken als supportability, data migratie, user training, monitoring, afschrijving, versie en OS-afhankelijkheid, beveiliging en zo’n beetje alles wat je nodig hebt om een applicatie op een volwassen manier in te bedden in je architectuur wordt in het artikel niet genoemd, maar kost wellicht behoorlijk wat meer dan dat beetje maatwerk.
Een goed verhaal en een denkwijze die heel actueel is, maar het is veel theorie. Het feit (jouw feit) dat je dit nog maar weinig tegenkomt in organisaties zou wel eens kunnen betekenen dat het dus ook niet werkt.
Mijnsinziens heeft een organisatie veel meer uitdagingen als zij die applicatie-assemblage wil realiseren. Applicatie-assemblage in een service bus landschap vereist (als je het goed doet) een behoorlijke vorm van integratie en (data-/proces-)standaardisatie, zeker als je flexibel wilt blijven t.a.v je applicaties. Want alleen dan kun je relatief eenvoudig de ene applicatie vervangen door een andere/betere. Die laatste hoeft zich enkel te conformeren aan die standaard, et voilá: iedereen blijer.
Ik denk dat die integratie (en standaardisatie) het struikelblok is. Je legt dat naast je neer als je praat over de “afstemming van applicaties” maar dat is nou precies wat je zelf moet regelen in een applicatie-assemblage landschap en wat standaard zit ingebakken in ERP. Sorry, maar dat is dus een slecht voorbeeld van jou. Als je maatwerk binnen een (ERP)applicatie wilt voorkomen door maatwerk mét applicaties te gaan doen, ga je van de regen in de drup.
Ik heb met beide soorten implementaties te maken in mijn werk en ik zie dat beide keuzes voor- en nadelen heeft. Daaruit opmakend is ERP helemaal zo slecht nog niet (mijn mening dus). De angst voor maatwerk in een ERP systeem lijkt wel rechtevenredig met de onbevangenheid van het implementeren van verschillende applicaties ‘die we wel even aan elkaar knopen met een hippe service bus’. Ik vind: hoe complexer en geïntegreerder je bedrijfsprocessen zijn, des te minder flexibel je bent t.a.v. je applicaties, zij het ERP of best-of-breed.
Mijn conclusie: alleen met een fatsoenlijke standaardisatie van data en processen en fatsoenlijke technische integratie kun je enigszins flexibiliteit creëren ten aanzien van je geassembleerde applicatielandschap. ERP heeft die beide ingebakken en biedt dus wel degelijk voordelen. Als je ERP-maatwerk niet demoniseert, en applicatie-assemblage niet onderschat is ERP nu en in de toekomst helemaal geen slechte keuze.
Auteur doet met: “Sterker nog, ik kom maar weinig ict-managers tegen die denken dat dit mogelijk is. In de privé sfeer zie ik echter dit gedrag wel.” weliswaar een correcte waarneming maar er zit een wezenlijk verschil tussen het privé en zakelijke domein. Want laten we eerst eens terug gaan wat nu precies het doel was van ERP, meen dat het hier vooral ging om een uniforme rapportage om zo een betere inzichtelijkheid te verkrijgen in de organisatie. En juist business process modelling is de heks in het sprookje van ERP want de E staat weliswaar voor Enterprise maar opmerkelijk vaak is de organisatie meer een federatie zonder centraal gezag met als gevolg een groeiend probleem van ‘disconnected processes’
Zeker als ik overweeg dat idee van Enterprise Service Bus feitelijk een invulling van de Service Oriented Architecture is en dit de afgelopen 20 jaar voor een stortvloed aan ‘reportgenerators’ gezorgd heeft. Hierdoor is inzichtelijkheid in organisaties vaker als Rijks ICT-dashboard en bestuurders weten dan ook pas als laatste wat er aan de hand is doordat ze vanuit de ‘verkeertoren gedachte’ van ERP meer zitvlees dan intuïtie gekweekt hebben. Titel is juist alleen het verhaal erbij klopt niet en roep om meer integriteit, meer klokkenluiders en meer corporate governance wordt niet veroorzaakt door een gebrekkige communicatielaag maar een tekort aan toezicht op de uitwisseling van informatie. Veel waarde toevoegende applicaties zonder vooraf functionele scope te bepalen is een definitie van ‘scope creep’ en de overheid is niet de enige die hier last van heeft.
@Ewout,
Ik sta altijd open voor feedback maar ik heb het idee dat ERP niet jouw expertise is.
….pakt Popcorn erbij en wacht op Ewout zijn reactie…
Remko,
Ik moet zeggen dat de laatste twee weken ik heel weinig aan kan merken op Ewout zijn reacties en vraag me dus af waaruit je opmerkt dat Ewout geen ERP deskundige is.
@Remko
Aangezien de term ERP nogal breed opgevat kan worden doordat deze voor allerlei bedrijfssoftware gebruikt wordt is je reactie nogal hautain, ik stelde in voorgaande reactie dat titel goed is maar verhaal erbij niet klopt. Tenslotte stel jezelf in titel dat huidige ERP niet toekomstgericht is maar blijf je volharden in oude kunstjes van BPM en Applicatieassemblage terwijl daar nu juist de ellende begint. Tenslotte is steeds meer data buiten het systeem een eigen leven gaan leiden en een zin als “…dat afdelingen niet meer zelfstandig kunnen veranderen.” zegt waarschijnlijk genoeg over de inzet van BPM gebruiktvoor het aanpassen van de waarheid. Dat continueren in een SaaS oplossing is dan ook een ‘en ze leefden nog lang en gelukkig’ sprookje waar niemand meer in geloofd.
Nou ja, niemand….
@Ewout
Het was niet hautain bedoeld, als het zo is overgekomen dan hierbij mijn excuses. Inderdaad wordt ERP als term overal voor gebruikt. Het citeren van Jan Baan was met name ook bedoeld om aan te geven dat ERP niet zomaar weg is. Mijn oorspronkelijke titel was :Is ERP Passé? Ik wilde eigenlijk een discussie oproepen. Dat is helaas veranderd en deze titel geworden. Ik geloof namelijk wel in een pakket (noem het een ERP pakket) dat een groot deel van je bedrijfsprocessen ondersteund. We weten uit ervaring dat pak 80% niet zo afwijkend is. Gebruik daar een ERP pakket voor dat flexibiliteit ondersteund. Maar ga niet krampachtig dan alles in dat pakket oplossen als het niet past. Ik zal een ander stuk moeten schrijven want ik heb het gevoel dat het stuk niet juist is overgekomen.
Nogmaals in wil graag de discussie en feedback.
@Ewout en @allen
Laten we de titel even zo houden. Wat is dan wel toekomstgericht? Wat kunnen we wel doen. Wellicht moeten we daar eens een aparte topic van maken.
@Remko
Mijn aversie tegen het huidige denkbeeld aangaande ERP gaat om de poging de werkelijkheid te vangen in een normatieve constructie van cijfers, de ‘zwarte kunsten’ van BPM en applicatieassemblage gaan hierdoor vaak uit van een onwaarheid. Je opmerking aangaande de 80% valt hier ook onder als ik kijk naar het bezwaar op het Pareto-principe welke stelt dat gevonden verbanden nog weleens toevalligheden zijn als gevolg van een selectieve waarneming.
“As managers rise up the hierarchy, a host of situational forces come to bear on them which can easily undermine their respect for the people on the front lines, and hence cause them to disregard the value in front-line ideas” – Dean M. Schroeder
Als we even helemaal terug gaan naar de oorsprong van ERP dan was het ‘Het Doel’ ervan om de bedrijfvoering transparant te maken en knelpunten weg te nemen, je geloof is een occulte religie want ik stelde al dat de Enterprise niet bestaat. E.e.a. wordt volgens mij ook bevestigd door feiten aangaande de supply chain en de alom gestelde conclusie dat het succes van dit soort oplossingen voor 80% bepaald wordt door organisatorische factoren. Een grote mate van flexibiliteit in je ERP systeem is dan ook even opportuun als de politiek, elke verandering is nog niet een verbetering.
http://www.focusedperformance.com/articles/resistanceslides.pdf