Kabinet werkt aan visie op big data

Dat staat in een twaalf pagina’s tellende brief die Minister Kamp van Economische Zaken 19 november 2014 naar de kamer heeft gestuurd. Volgens Kamp dient het onderzoek twee doelen. Namelijk: het benutten van de mogelijkheden van big data enerzijds en het behoud van vertrouwen van de samenleving in het internet anderzijds. Hij benadrukt dat ook de rol die de overheid daarin speelt aan bod zal komen.

De brief is een reactie op een algemeen overleg dat in september 2013 plaatsvond over de kabinetsvisie op e-privacy. De brief, die mede namens de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie is opgesteld, moet de aanzet vormen tot een kabinetsvisie op de fenomenen big data en profilering in de private sector, in relatie tot het recht op privacy en het recht op gelijke behandeling.

Kamp: ‘De ontwikkeling van informatie- en communicatietechnologie en het internet zorgen voor een snelgroeiende stroom aan gegevens die vaak herleidbaar zijn tot personen. Deze grote hoeveelheid gegevens, vaak aangeduid met de term big data, kan steeds beter worden geanalyseerd en gebruikt voor tal van nieuwe toepassingen. Met het groeiend gebruik van data neemt ook de bezorgdheid bij de burger toe. Deze beseft weliswaar steeds beter dat zijn gegevens worden gebruikt, maar weet vaak niet waarvoor en door wie. Om de maatschappelijke en economische potentie van big data ten volle te benutten is het belangrijk dat de gebruiker met vertrouwen gebruik maakt van het internet en de daarmee verbonden apparatuur.’

De minister stelt dat één van de pijlers voor het vertrouwen de manier is waarop met de gegevens wordt omgegaan. ‘Gebruikers willen erop kunnen vertrouwen dat hun privacy daarbij wordt gerespecteerd en dat ze op grond van hun persoonsgegevens niet worden gediscrimineerd.’

De brief gaat verder in op het economisch en maatschappelijk potentieel van big data en profilering en beschrijft tegelijkertijd hoe de wet daarbij bescherming biedt tegen een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer en een ongelijke behandeling.

Kamp: ‘De ontwikkeling van big data en profilering biedt volop kansen. Kansen op onder andere efficiëntiewinst, ontwikkeling van nieuwe producten, dienstverlening op maat en het vinden van oplossingen voor maatschappelijke problemen. De toepassing van big data en profilering vindt plaats buiten het zicht van de betrokkene, wat de ongerustheid over de verwerking van zijn gegevens voedt. De burger weet zich beschermd door waarborgen in de wet, maar deze sluiten niet altijd op een voor hem begrijpelijke wijze aan op de praktijken van big data en profilering. Behoud van vertrouwen van de burger in het gebruik van zijn gegevens is niet alleen een maatschappelijk belang, het is ook een voorwaarde om de stroom van data niet te laten opdrogen en de kansen die big data en profilering bieden optimaal te benutten.’

Hij stelt dat meer vertrouwen van de burger allereerst vraagt om meer transparantie en controle over de verzameling en verwerking. ‘Een goed geïnformeerde burger die meer de touwtjes in handen heeft zal eerder zijn data afstaan als hem duidelijk is dat de kosten daarvan worden overtroffen door de baten, zoals een gratis dienst of vergoeding. Meer vertrouwen vraagt in de tweede plaats om een zorgvuldige omgang met data door bedrijven die ze verwerken, en een zorgvuldige benadering van de burger van wie de data worden verwerkt.