De economie herstelt zich langzaam. Dat wil nog niet zeggen dat het ieder ict-bedrijf weer automatisch voor de wind gaat. Is je organisatie flexibel genoeg om op slechte én goede tijden in te spelen en is je businessmodel geënt op een bepaalde mate van klant lock-in en dus recurring business, dan moet je vervolgens nog zorgen dat je voldoende gekwalificeerd personeel weet aan te trekken. Als je daar allemaal in slaagt, maak je kans op een plek tussen de financieel krachtigste ict-bedrijven in Nederland.
De samenstelling van de Computable 100 is dit jaar licht gewijzigd. Hierdoor tellen de financiële resultaten van de ict-bedrijven in Nederland zwaarder mee dan voorheen. Het is geen verrassing dat de adviseurs van Mazars Berenschot Corporate Finance (MBCF), die de bedrijven financieel doorlichtten, daarmee ingenomen zijn. ‘Door jaarlijks naar de financiële cijfers te kijken, zie je duidelijk onderbouwd of een bedrijf een bestendig businessmodel heeft en ook voor de komende jaren voldoende slagkracht heeft’, zegt Ramon Schuitevoerder, senior adviseur en ict-sectorspecialist bij MBCF. ‘Het imago van bedrijven is natuurlijk niet onbelangrijk, maar dat is soms van hele andere orde dan de bedrijfsresultaten.’
Urenfabrieken hebben moeite
‘We zien flinke verschillen in omzet, maar de winstgevendheid van de meeste bedrijven is in 2013, het jaar waar de meeste cijfers op gebaseerd zijn, gestegen. Een teken dat de meeste bedrijven het huishoudboekje beter op orde hebben.
Het is niet alleen belangrijk op de operationele kosten te letten, ook zien we dat flexibele organisaties succesvol zijn en blijven. In de economisch slechtere jaren die achter ons liggen, konden ze de kosten beperken, bijvoorbeeld door met een flexibele personeelsschil te gaan werken. Als het financieel weer wat meezit kunnen ze opschalen en snel profiteren van de betere markt.’
‘Gevraagd naar concrete voorbeelden van het type ict-bedrijven waar het minder goed gaat, geven de consultants aan dat de urendienstverlening het lastig heeft. Als urenfabriek ben je nu eenmaal minder schaalbaar, zowel naar boven als beneden. Zoals vorig jaar al vastgesteld, doen leveranciers van software die een specifieke nichemarkt bedienen of die mission critical systemen leveren goede zaken. Heb je daarbij een slim verdienmodel met recurring business, bijvoorbeeld op basis van een abonnementenstructuur met betaling vooraf, dan helpt dat extra.’
Grote verrassing
In de lijst met financieel krachtigste ict-bedrijven van Nederland staat Apple bovenaan. Schuitevoerder: ‘Apple in Nederland loopt hier in de pas met de wereldwijde ontwikkeling. Het is een van de kapitaalkrachtigste bedrijven ter wereld. Ze zitten op een enorme berg geld, wat er wel voor zorgt dat aandeelhouders kunnen vinden dat ze daar iets mee moeten doen. Het betekent dat het bedrijf als geen ander in de gaten wordt gehouden. We zijn benieuwd of ze die leidende positie vol kunnen houden.’
Dé verrassing van deze Computable 100 is het in Zaandam gevestigde WoodWing, dat software levert voor uitgeverijen. Het komt dit jaar voor het eerst voor in de lijst en scoort direct de tweede plaats bij de financieel krachtigste ict-bedrijven in Nederland. Pieter de Vries, adviseur in het ict-sectorteam van MBCF: ‘De financiële resultaten zijn altijd een momentopname. De omzet en marges van dit bedrijf fluctueren, maar zijn de afgelopen jaren gemiddeld gezien uitzonderlijk hoog. Ze opereren in een niche én leveren een systeem dat cruciaal is voor uitgeverijen en redacties die het geïmplementeerd hebben. Ze voldoen daarmee aan de belangrijke voorwaarden om succesvol te zijn.’
Imago red kpn
Naast WoodWing zien we een aantal Nederlandse bedrijven die al jaren in de voorhoede van de lijst voorkomen. Pieter de Vries: ‘Chipsoft, Afas en SG Automatisering doen het opnieuw uitstekend. Ook deze bedrijven voldoen aan alle criteria om financieel succesvol te zijn.’ Ook het Utrechtse Quinity is een opvallende naam. Het bedrijf maakt inmiddels deel uit van Keylane, een clustering van softwarespelers in de verzekerings- en pensioenmarkt. KPN heeft een opmerkelijke val gemaakt in de Computable 100. Dit ligt niet aan het imago, maar wordt volledig veroorzaakt door de financiële resultaten. Voor de lijst zijn de financials van zowel het onderdeel IT Solutions (inmiddels onderdeel van Zakelijke Markt) als Business meegenomen. Dankzij deze laatste divisie heeft het bedrijf het tot de top honderd geschopt. ‘Als alleen naar de financiële resultaten van KPN IT Solutions was gekeken, dan hadden het negatieve eigen vermogen en de negatieve winstgevendheid ervoor gezorgd dat KPN dit jaar niet in de lijst voorkwam’, aldus De Vries. Gevolg is dat KPN buiten de boot valt bij de top honderd financieel krachtige bedrijven, maar wel een plekje weet te veroveren in de totale Computable 100-lijst.
Geen zeven vette jaren
Natuurlijk zijn er ook dit jaar voor een aantal bedrijven minder positieve resultaten. De consultants van MBCF valt op dat de Caesar Groep een negatieve winstgevendheid laat zien. Verder scoort Vodafone in deze lijst minder goed, terwijl andere telecombedrijven het wel goed doen. Volgens Ramon Schuitevoerder is het lastig daar conclusies aan te verbinden. ‘De jaarcijfers van bedrijven die onderdeel zijn van een buitenlands concern kunnen eventueel in Nederland gepubliceerde cijfers vertroebelen door bijvoorbeeld intercompay of andere transfer pricing effecten.’
Ook lastig blijft het te voorspellen hoe de lijst er volgend jaar uit zal zien. ‘Zo hangt een overname van Exact al jaren boven de markt en recent heeft Eiger Acquisitions, een onderdeel van de Britse investeringsmaatschappij Apax Partners, een bod uitgebracht op het Delftse softwarebedrijf Exact, dat door de bedrijfsvoerders positief is ontvangen.’
We hebben de afgelopen jaren al gezien dat Nederlandse bedrijven op interesse uit het buitenland mochten rekenen. “Denk aan Accountview, Lost Boys, TSS en Unit4.’ We zullen moeten afwachten of die trend doorzet.
Volgens Schuitevoerder en De Vries zullen we de komende jaren vooral bedrijven in de lijst zien die hun organisatie optimaal in kunnen richten op de onzekere economische toekomst. ‘Het lijkt er niet op dat er nu weer zeven vette jaren aankomen. De economische cycli zijn wispelturiger dan voorheen. Daarbij is het de kunst om ook voldoende te investeren als de markt weer gunstiger is. Ben je flexibel genoeg en is je huishoudboekje op orde, dan is de volgende grote uitdaging dat je goede mensen vindt. Dat is voor veel bedrijven die nu weer groeien echt een bottleneck. Partijen die daar in slagen, maken kans om de komende jaren hoog in deze lijst te eindigen.’
Berekening
De berekening van de financieel krachtigste bedrijven is gebaseerd op drie factoren. De winstgevendheid van een bedrijf (bedrijfsresultaat gedeeld door de omzet), de solvabiliteit (eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal) en de omzet per werknemer. Omdat de omzet per werknemer, in tegenstelling tot de andere twee factoren, geen percentage is, wordt bij deze factor de score van een bedrijf gedeeld door de score van het bedrijf met de hoogste winst per werknemer. Dit getal wordt met honderd vermenigvuldigd, zodat ook een percentage ontstaat (het bedrijf met de hoogste winst per werknemer staat op 100 procent). De eindscore is een weging van deze drie factoren, waarbij de winstgevendheid 40 procent van de eindscore uitmaakt, evenals de solvabiliteit. De winst per werknemer bepaalt voor 20 procent de eindscore. Een organisatie kan een negatieve eindscore behalen bij een negatieve winst (verlies). Ook de kredietwaardigheid van een bedrijf kan negatief zijn. Dit is het geval als een bedrijf na een aantal verliesjaren een negatief eigen vermogen krijgt. Van een aantal ict-bedrijven waren geen financiële cijfers voor Nederland voorhanden. Het gaat onder andere om Citrix, EMC, Intel, McAfee, Acer en Dell. Omdat een vergelijking met de andere ondernemingen onmogelijk is, ontbreken deze bedrijven in de eindlijst van de Computable 100. Ook in het imago-onderzoek zijn deze bedrijven dit jaar niet meegenomen.
Toch wel leuk die Nederlandse taal. Negatieve winstgevendheid zou ik toch gewoon verlies noemen. Maar ik herken mij wel in het artikel. Wij hebben er ook hard aan getrokken maar sluiten ook dit jaar weer winstgevend af. Inderdaad een koerswijziging ook voor onze organisatie, van puur uur-factuur naar meer abonnementsgedreven. Vinden klanten over het algemeen ook prettiger, want dan weten ze uiteindelijk waar ze aan toe zijn. Maar ja klanten die echt maatwerk willen zullen linksom of rechtsom toch de kosten daarvan moeten betalen. Tenzij ze zich kunnen schikken in een oplossing die al door en voor anderen is gebouwd.
Wij moeten dus ook flexibel blijven en niet alleen maar negatief denken. We hebben ook klanten die wel graag onze uren betalen, gewoon omdat we de kennis in huis hebben, of bewezen hebben dat we ons werk goed doen en de klant er zelf een veelvoud aan verdient als wij ons werk uitvoeren.
Maar nog scherper dan voorheen.. verkopen is meteen ook consultancy, goed aftasten wat de klant wil en of hij bereid is de prijs te betalen of liever zijn wensen aanpast. Het helpt als ook de klant flexibel is.
“Negatieve winstgevendheid zou ik toch gewoon verlies noemen.” Niet zo negatief niet zo negatief:-)