De hoogste ict-verantwoordelijke bij het Rijk, de Rijks-cio, heeft op dit moment niet meer bevoegdheden dan cio's op verschillende departementen. Daardoor ontbreekt het aan centrale sturing en lukt het niet om ict-ambities waar te maken. Dat stelt de tijdelijke Kamercommissie ICT onder leiding van Ton Elias in haar rapport 'Meer grip op ICT' dat 15 oktober 2014 is gepresenteerd.
Daarin schrijft de commissie Elias dat de rijksoverheid haar besluitvorming en verantwoordelijkheden op het gebied van ict niet goed heeft georganiseerd. ‘De huidige verdeling van de ict-portefeulle tussen maar liefst vier ministers geeft aan hoe het gesteld is met de sturing van ict-beleid binnen het Rijk.’
De commissie: ‘Daar komt nog bij dat de verantwoordelijke bewindspersonen en betrokken ambtenaren te weinig doorzettingsmacht hebben. Zo heeft de cio Rijk op dit moment niet meer bevoegdheden dan de departementale cio’s.’ Volgens de commissie bestaat het belangrijkste ‘wapen’ dat de Rijks-cio heeft uit ‘overredingskracht’, maar mist hij de bevoegdheid om andere cio’s te overstemmen.
Chaotisch
Volgens de commissie speelt ook de zelfstandige positie van de verschillende departementen een belangrijke rol. ‘Het geheel van instanties dat zich bij de rijksoverheid bezighoudt met ict is chaotisch en onoverzichtelijk. De laatste jaren is het een en ander wel verbeterd, zoals de centralisatie van ict-inkoop en de bundeling van ict-voorzieningen bij de rijksoverheid. Maar er moet nog veel gebeuren.’
In de aanbevelingen voor verbetering schrijft de commissie dat de positie en doorzettingsmacht van de Rijks-cio moeten veranderen. (…) De cio Rijk zal, zoals in het bedrijfsleven, per direct meer bevoegdheden en doorzettingsmacht moeten krijgen met betrekking tot het algemene ict-beleid.’
Rijks-cio
De huidige cio Rijk is Dion Kotteman. Hij is eind 2013 benoemd tot interim-directeur Informatiseringsbeleid Rijk bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, onder verantwoordelijkheid van minister Blok (Wonen en Rijkdienst).
Zijn aanstelling is een detachering voor de periode van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015, waarbij Kotteman ook optreedt als Rijks-cio en voorzitter van de Interdepartementale Commissie Chief Information Officers (ICCIO). Voor Kotteman was Maarten Hillenaar rijks-cio.
Hillenaar is om een reactie gevraagd, maar was nog niet in de gelegenheid om te reageren.
@Rob van Dort
Leuk idee, maar ik zie dat niet gebeuren. In feite is de trein al vertrokken. Ton Elias heeft de BIT als bestemming bepaalt en de eerste klas wagons zitten al vol met ambtenaren die hun kans schoon zien in de nieuwe organisatie. Dit is een ambtenarenfeestje, vooralsnog.
Wellicht dat in een later stadium wat materie experts via de gebruikelijke recruitment kanalen worden ingekocht (als er dan nog geld over is).
Je kunt van de UK government van alles vinden, maar ik ben enorm fan van hun basis gedachtegoed, ofwel design principles. Laten we daar nu eens mee beginnen….
https://www.gov.uk/design-principles
@Henri Er valt niets tegenin te brengen maar ik vind ze wel erg abstract deze design principles. Ben altijd bang dat dit gaat leiden tot discussie of we wel volgens de design principles werken. Klink net als discussie over Agile en Scrum waarbij je ook in kan blijven ronddraaien. Kan het niet dwingender en duidelijker?
Iets ander, ik ben het rapport van Elias aan het lezen maar ben ik de enige die daar enthousiast over is? Goed geschreven verhaal. Ondanks dat er altijd op en aanmerkingen zijn te maken en ik ook wel iets mis.
Blijkbaar is de CIO de magiër die op wonderbaarlijke wijze alle problemen met een toverstaf kan oplossen. Simsalabim!
“Volgens de commissie speelt ook de zelfstandige positie van de verschillende departementen een belangrijke rol. ‘Het geheel van instanties dat zich bij de Rijksoverheid bezighoudt met ict is chaotisch en onoverzichtelijk.”
Het probleem begint juist wanneer de verschillende departementen ongevraagd in 1 systeem worden gepropt. Als je de departementen gescheiden en autonoom houdt (SOA), ben je als organisatie veel wendbaarder.
Toch zijn er projecten die wel lukken. En ik zie 1 gemeenschappelijk eigenschap van die projecten: ze houden het simpel. Omdat ze mensen hebben die het simpel kunnen houden.
Mijn gratis tip van vandaag aan de CIO: schrap alle projecten met een terugverdientijd 2 jaar.
Louis, er valt wel van alles af te dingen, en de publieke regels zijn wat abstract, maar het gaat me vooral om de vorm en de methode.
Een goede set van ontwerpprincipes moet een hulp zijn de dingen van nature uit juist te doen. Ik heb een artikel geschreven welke principles je bijvoorbeeld zou moeten toepassen bij het maken van (cloud) software. Deze zijn al wat “dwingender” en kunnen bijna als checklist gebruikt worden.
Maar ik vind het opstellen van regels, voorbeelden en transparant communiceren daarover een hele goede stap. Kun je ze ook mee confronteren als ze zich niet hebben gehouden aan hun eigen principles.
Rapport van Elias heb ik (nog) niet gelezen, heb je een direct link?
@Henri Dit is de link:
http://www.tweedekamer.nl/images/33326-5-Eindrapport_181-239826.pdf
van deze site
http://www.tweedekamer.nl/kamerleden/commissies/tcict/
met nog meer documenten, maar heb voorlopig even genoeg aan dit eindrapport.
Abstract was misschien niet het goede woord, het beweegt zich op een ‘laag’ niveau terwijl de problemen bij ICT bij de overheid maar ik denk ook bij grote bedrijven op ‘hoog’ niveau zitten.
@Henri:principes zijn geen garantie voor succes:
http://www.computerweekly.com/news/2240204715/DWP-writes-off-millions-of-pounds-on-Universal-Credit-IT-damning-NAO-report-reveals