KPN opende vorig jaar september het Overheidsdatacenter (ODC) Noord in Groningen. Dit is een van de vier grote rijksdatacentra die overblijven in het kader van het Consolidatieprogramma Datacenters. De opening liep bijna drie maanden vertraging op, omdat KPN een andere aannemer moest vinden. Het Rijk eist van KPN een schadevergoeding vanwege de vertraging. Volgens de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), die deze zaak namens het Rijk afhandelt, zou het echter gaan om marginale schadebedragen.
Een woordvoerster van DUO, onderdeel van het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen, stelt dat de vertraging grotendeels is ingelopen tijdens de bouw. ‘Oplevering heeft iets later plaatsgevonden dan afgesproken. Terzake daarvan hebben sommige deelnemers een, overigens beperkte, schade opgelopen. Daarvoor is een schadeclaim ingediend bij de marktpartij die via de Europese aanbesteding de datacentervloer zou leveren aan het samenwerkingsverband ODC Noord.’
Hoe groot de claim is, wil DUO niet prijsgeven, maar volgens de zegsvrouw zou het gaan om ‘marginale schadebedragen’.
Haalbaar?
De aanleg van het ODC verliep onder een slecht gesternte. Diverse marktpartijen vonden het bestek niet realistisch – te weinig tijd en te strenge eisen met zware boeteclausules – en haakten al in de aanbestedingsfase af. KPN deed wel mee en won in het najaar van 2012 de aanbesteding voor de bouw, de inrichting en het beheer van het ODC Noord op het industrieterrein Westpoort in Groningen. Onderaannemer IGRE zou het datacenter bouwen, waarna KPN het datacenter zou huren. IGRE kreeg de financiering voor het bouwplan voor het nieuwe rijksdatacenter echter niet rond. Huisbankier ABN Amro haakte op het laatste moment af en IGRE kon ook geen andere financier over de streep trekken.
KPN moest vervolgens noodgedwongen de financiering van de bouw op zich nemen. Eind juli 2013 vond het ict-concern in de Amerikaanse datacenterexploitant Digital Realty Trust een nieuwe partner waarmee het een langdurig huurcontract heeft gesloten voor het gebouw van zevenduizend vierkante meter (met 2600 vierkante meter datavloeroppervlak). Na oplevering van het pand vorig jaar september is KPN als huurder van Digital Realty het datacenter zelf gaan inrichten en exploiteren. De bouwperikelen zorgden voor een vertraging van zo’n drie maanden.
Rendabel?
ODC Noord biedt in eerste instantie ruimte aan de servers van DUO, Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB), de Rechtspraak, Rijksdienst Wegverkeer (RDW), Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR), de provincie Groningen, de gemeente Groningen en de ministeries van Economische Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het gaat hier om een housing-deal waarbij KPN vierkante meters, stroom en koeling aan de deelnemers van ODC Noord aanbiedt, alsmede aanvullende diensten, zoals glasvezelverbindingen en floormanagement. Het beheer van hun computeromgevingen doen de partijen zelf.
Het contract dat KPN met het Rijk heeft gesloten, kent een duur van twintig jaar (tien jaar met twee keer vijf jaar verlenging) met een geraamde waarde voor een garantiescenario van dertig miljoen euro. Het ict-concern wil echter ook diensten aanbieden aan bedrijven en instellingen uit andere sectoren. Dat moet het datacenter in Groningen op termijn rendabel maken.
Begrijp ik nu goed dat de overheid dus via KPN ruimte huurt in een Amerikaans datacenter op Nederlandse bodem. Dat de AIVD en NSA vriendjes zijn was al duidelijk maar dit lijkt mij de kat op het spek binden…
@MSP
Landsadvocaat heeft je vraag al eens beantwoord want Amerikaanse (dochter)onderneming dienen op gelijke voet behandeld te worden als een Europese onderneming bij de toepassing van de Europese aanbestedingsregels. Dat betekent ook dat deze wel gehouden zijn aan de Nederlandse en Europese databeschermingswetten waar Microsoft nu problemen mee lijkt te hebben. Kortom, leuteren over datacenter en vergeten dat 80% van de markt in Amerikaanse handen is lijkt me nogal zinloos. Veel interessanter in het stuk is de zin: “Diverse marktpartijen vonden het bestek niet realistisch – te weinig tijd en te strenge eisen met zware boeteclausules.”
De ‘marginale’ maar geheime schadebedragen klinken dan als een één-tweetje, de gebruikeleijk useance dus voor een geprivatiseerd staatsbedrijf als ik kijk naar de contractduur en het feit dat blijkbaar vanaf het begin al duidelijk was dat het niet rendabel was. Feit dat IGRE de financiering niet rond kreeg bij staatsbank maakt het verhaal nog dubieuzer, een huurcontract van 20 jaar was enige jaren geleden toch echt meer dan genoeg in de vastgoedbubbel.
@redactie
Hoe zit het eigenlijk met die andere schadeclaim DUO en jullie ‘wobbertje’?
https://www.computable.nl/artikel/nieuws/overheid/5020424/1277202/duo-claimt-diverse-schades-na-kpnstoring.html
@Ewout,
De landsadvocaat kan natuurlijk van alles vinden, maar Amerikaanse rechters hoeven het daar niet mee eens te zijn. Lees het artikel onder deze url eens: http://bits.blogs.nytimes.com/2014/07/31/judge-rules-that-microsoft-must-turn-over-data-stored-in-ireland/.
En aanbestedingsregels kun je natuurlijk specifieker maken.
Maar drie maanden vertraging na zo’n debacle: chapeau voor KPN zou ik zeggen, een gemiddeld overheidsproject zou alleen al het viervoudige aan vertraging hebben… Maar blijkbaar is er geen ruimte meer voor ‘ere wie ere toekomt’…
@Ewout:
marginaal (bn): bijkomstig, gering, onbelangrijk, ondergeschikt
dus eigenlijk is dat voor de poppenkast om de andere ex aanbieders rustig te houden, dat die niet vervelend gaan doen.
dat maakt het meteen belachelijk dat het bedrag geheim is…. of zou het daarom juist geheim zinn bv 1 euro… of zo
tsja en het wordt pas rendabel als ze aan andere bedrijven diensten kunnen aanbieden …
@ redactie,
wob wob wob… pfff misschien eens evalueren hoe de RTL research redactie het zo goed doet…. komt er weer wat pit in Computable
@Maarten
De documenten staan nog op Tendernet;-)
Verder toont redactie inderdaad gemakzucht, ik haalde niet voor niks de eerste schadeclaim aan en het bezwaar dat Computable aantekende tegen beschikking.
Volgens mij ligt het wat genuanceerder. Het lijkt erop dat DRT een vastgoedboer is, die investeert in datacenters en dat KPN de diensten aan DUO levert.Bovendien heeft de rijksoverheid als een van de 3 andere datacentra gekozen voor Equinix.
Verschil is dat in het eerste geval KPN de diensten levert en het beheer doet en niet DRT. Bij Equinix levert Equinix (een amerikaans bedrijf vallend onder de patrioit act) de diensten en het beheer en moeten dus op eerste bevel van de NSA ALLE gegevens van hun klanten overdragen, zonder dat daar over gesproken, gecommuniceerd, gepubliceerd of geprocedeerd mag worden.
@fred
Debacle van Microsoft is me bekend zoals ik al in reactie aangaf, probleem is de toetsing die bij onze eigen overheid net zo goed of slecht is als bij onze Amerikaanse vrienden. En in dit kader kunnen we dus ook vragen stellen bij financiering, ongeoorloofde staatssteun lijkt me namelijk net zo onwenselijk.
@emanuel
Claimcultuur wordt burger niet beter van, zeker niet als deze ‘marginaal’ en geheim is als gevolg van vriendjespolitiek. Het achterliggende doel van aanbesteding is volgens mij het gelijk trekken van speelveld, dit lijken mij Griekse toestanden.
Sorry dat ik sceptisch ben maar een zegsvrouw die niets zegt en een redactie die niets verduidelijkt worden we ook niet beter van.
Het verhaal ligt naar mijn mening iets complexer dan dit vrij simpel geschreven artikel.
De rijksoverheid is begonnen met het programma Consolidatie Datacentra waarbij alle in Nederland gevestigde datacentra (40+) teruggebracht moeten worden naar slechts vier. Equinix en KPN zijn twee van deze partijen.
Los van dat het datacenter (ODCN) een soort schuur in een weiland is wat allerminst geschikt is voor productiediensten (zeker onze overheid!) en gelegen is op een plek waar zich nogal wat aardbevingen voordoen heeft de overheid wel meer rare zaken op haar kerfstok. Zo heeft onze overheid bijvoorbeeld ook een locatie in Groningen bekend als “Data Hotel” of “TCN”. Kenners zullen weten; deze partij ging failliet. Naast dit “hotel” was er nóg een datacenter – Eemshaven – en hier wilde de overheid (snel) vanaf.
Enfin, om een heel lang verhaal heel kort te maken – deze hele claim is grotendeels door de overheid zelf veroorzaakt en de manier waarop ze de projecten, migraties, opzet en bouw van het geheel hebben uitgevoerd heeft in totaal meer schade opgeleverd dan drie maanden vertraging in de bouw. De overheid zou wat meer zorg moeten dragen voor verspilling van belastinggelden zoals ook naar voren kwam in de onderzoeken van de ICT commissie.