Kijkend naar een aantal artikelen die de afgelopen tijd de revue gepasseerd zijn op deze site valt het me op dat de ict'er nogal eens de schuld in de schoenen geschoven krijgt als er iets anders gaat dan verwacht. Een rode draad die ik bespeur is dat vermeende oorzaken van het falen eigenlijk weinig tot niets van doen hebben met ict.
Dit staat of valt uiteraard met welke definitie van ict je hanteert. Onder het kopje Informatietechnologie geeft Wikipedia mijns inziens aardig weer waar het in de kern om draait: ‘het ontwikkelen en beheren van systemen, netwerken, databanken en websites’. Zelf wil ik het nog wel eens zwart-witter stellen: het echte ict wordt gedaan door de mensen achter de knoppen en tekentafel.
Neem bijvoorbeeld de veelbesproken kwaliteit van de software die door onze vakbroeders en -zusters in India gemaakt wordt. Is het de keuze van de vaderlandse ict’er om software daar te laten ontwikkelen, of zijn dit keuzes gemaakt door managers die veelal een niet-ict achtergrond hebben en puur naar de directe kosten op korte termijn kijken? Uiteraard zitten er in India ook minder goede programmeurs, maar die hebben we in Nederland ook. Echter, gebrek aan domeinkennis en -ervaring, cultuurverschillen en matig tot slecht opdrachtgeverschap zijn geen ict-eigenschappen toch? Dit zijn (al dan niet) weloverwogen keuzes vanuit management, niet vanuit de ict’er.
Slecht bid-management
Als klap op de vuurpijl hebben we dan natuurlijk nog het fenomeen ‘communicatie’. Communicatie heeft als eigenschap dat het typisch tussen twee (of meer) partijen plaatsvindt. Wellicht een leuke vraag om beantwoord te zien in de reacties: onder hoeveel verschillende projectmanagers heb je, als ‘uitvoerend ict’er’ mogen werken de afgelopen vijf jaar? Zelf kom ik al snel op acht. Bij elk van deze projectmanagers is er een aanloop-periode waarin je even aan elkaar moet wennen, en waarin je de communicatie-stijlen op elkaar aan moet passen om te weten wat je aan elkaar hebt binnen het project. Echter, bij het zo snel wisselen van projectmanagers krijg je, tegen de tijd dat je aan elkaar gewend bent, alweer een volgende projectmanager voor je kiezen.
Op één lijn zitten
Een vergelijkbare situatie zie je in sommige organisaties met betrekking tot de relatie lijn-/competence-/functionele-manager (of alle andere fancy namen die hiervoor ooit bedacht zijn) tot de uitvoerend ict’er. Door interne reorganisaties, natuurlijk verloop, promoties et cetera. krijg je als uitvoerende regelmatig een nieuwe directe manager. Ook hier kost het weer tijd voordat je samen op één lijn zit, het eens bent over een mogelijk carrière pad en qua communicatie elkaar weer begrijpt. Is het dan nog realistisch te verwachten dat een icter zich alsmaar aan blijft passen aan al die managers die komen en gaan?
Maar wat nu het meest frappante is: daar waar de diverse typen managers over elkaar heen buitelen in verwoede pogingen het falen in andermans schoenen te schuiven, blijft de uitvoerende tak van ons mooie vakgebied zitten waar ze zit. Bij iedere nieuwe manager zuchten ze maar weer een keer, passen ze zich weer aan en gaan gelukkig vooral verder met het gene waar ze goed in zijn: ict-bedrijven in de puurste vorm, dus zonder management poespas, maar vooral gericht op het ontwikkelen, beheren van systemen, netwerken, databanken en websites. Het geeft te denken dat deze uitvoerende tak binnen de ict soms tien jaar (of langer!!!) blijft zitten, en daarmee een schat aan ervaring en domeinkennis herbergt. Er zijn maar weinig managers die dit weten te evenaren!
I rest my case, and for those knowing me well, they know it’s not a clear case
Louis, wel kleine nuance: ik schrijf nergens dat de ICT het domein model op zou moeten stellen! In theorie maakt het niet heel veel uit, wie dat doet, als het maar goed gebeurd. Ook is dat domein model niet IT-technisch! Het beschrijft met woord / beeld en wellicht geluid hoe een domein in elkaar steekt en is feitelijk, los van meningen.
Stel dat je het domein van een webshop beschrijft, dan gaat dit over gebruikers, artikelen, deelleveringen, facturatie, logistiek, front-end, back-end, en bijvoorbeeld BI,marketing en integratie (bijvoorbeeld met PostNL voor de track & trace). Een webshop ligt in zeer veel facetten heel dicht op de IT, maar het zwaartepunt moet toch echt liggen in het domein: De winkel. Wat vind men daar? Hoe wordt dat gevuld? Hoe worden bestellingen voltooid? Hoe gaat men om met klachten? Wat zijn de regels van deelleveringen en het plaatsen van een annulering? Zou kom je loepzuiver tot het snijvlak business en IT. Als je dit te IT-technisch maakt haakt iedereen behalve IT af. En ik heb geen illusies : Voor de werkelijke business kracht en innovatie is de IT afdeling zelden de motor! Technology push is zelden het vliegwiel van de business! Juist IT het niet IT domein intrekken zorgt voor een hoge adoptiegraad! Zie de bizarre vlucht van de tablet in combinatie met de App Stores!
Dat noem ik “Consumer Empowered IT” 🙂 (hey, 0 Google echte hits, 1 echte Bing hit)
Les: Niemand buiten de IT afdeling geeft echt om IT. Dus je moet IT verhullen als niet-IT. Inception is nodig om je idee te laten vliegen.
Om als IT-er niet de schuld te krijgen moet je dingen gewoon anders verpakken, hehe.
Goed en herkenbaar artikel. Zoals hk terecht opmerkt gaat het hier voor een belangrijk deel over de bekende vraag hoe je zorgt dat ‘business’ en ‘it’ elkaar respecteren en optimaal samenwerken. Ik ben een fan van de manier waarop Rik Maes dit vraagstuk benadert. Onder andere omdat hij zijn eigen model (het Amsterdams negenvlak) heeft durven bijstellen aan de hand van voortschrijvend inzicht. Hoewel het taalgebruik hier en daar wat abstract/vaag is, is ‘Informatiemanagement of de kunde van het balanceren’ (http://imwww.fee.uva.nl/~pv/PDFdocs/2008-06.pdf) wat mij betreft nog steeds een topartikel dat de kern van de uitdaging raakt. O.a. door te concluderen dat afstemming (‘alignment’) van business en it niet ver genoeg gaat, maar dat ze echt verbonden moeten zijn. Waarvoor, zoals hier al eerder opgemerkt, aan beide kanten de wil en daadkracht aanwezig moeten zijn. Ook de constatering dat informatiemanagers/ict’ers niet alleen moet ‘informeren’ maar ook ‘inspireren’ vond ik een spijker op een kop.
@ Pa Va Ke,
Je hebt trouwens wel een zeer valide punt qua bid management. Maar het mes snijdt aan 2 kanten.
Er wordt nog te vaak op prijs uitgevraagd. En dan worden er door de mensen die een tender moeten beantwoorden wel eens aannames en risico’s genomen. Ik probeer deze zelf altijd te valideren en onderbouwd te doen. Maar helaas gaat dat niet altijd. Een project binnen halen is minstens net zo uitdagend als een project uitvoeren.
En ja dit levert wel eens teleurstelling voor de uitvoerende mensen en de klant op. Echter zou er in tenderland veel meer op kwaliteit aangestuurd moeten worden. Dan komen op termijn dit soort voorbeelden waar jij het over hebt een stuk minder voor. Maar dat zie ik voorlopig nog niet gebeuren.
Allen dank voor de reacties en de levendige discussie.
Bottom line komt het volgens mij op neer dat een groot deel van de problemen veroorzaakt wordt door ego’s, cultuur en keuzes op oneigenlijke argumenten (bijv. goedkoop ipv kwaliteit). De techniek, met als uitvoerende partij de ICT-er, is daarin slechts een kleine speler helaas.
Guus gaf het al aan, iedereen lijkt vandaag de dag verstand te hebben van ICT.
Bij het voetballen zie je dat ook. Rond grote toernooien zoals onlangs het WK, lijkt Nederland ineens 16 miljoen voetbalcoaches te hebben.
Maar misschien kunnen we iets leren van het voetbal. Als daar prestaties niet gehaald worden, wordt de trainer/coach ontslagen.
Moeten we misschien in de ICT ook wat vaker doen met onze managers 😉
Pa Va Ke,
Leuk artikel!
De functie van PL is best een lastige functie:
– je moet bekend zijn met bedrijfseconomie,
– je moet bekend zijn met je klant en zijn sector,
– je moet coach zijn en “per situatie”andere en juiste leiderschap hebben,
– je moet hoge IQ en ook hoge EQ hebben. Je moet een man zijn en ook soms een vrouw zijn (of beide?)
– je moet goed kunnen communiceren en onderhandelen,
– je moet bekend zijn met tig verschillende technische zaken,
– je certificeringen (op vele gebieden) moeten up to date zijn,
Kortom, je moet “supermens” zijn!
Is het handig als PM technische achtergrond heeft? Ja, vind ik wel! In mijn geval ik merk dat ik de taal van techneuten goed begrijp, we kunnen met elkaar in verschillende fases van het project duidelijk communiceren. Let wel dat je nooit en nooit in de schoenen van collega techneut mag staan.
Wat ik in je artikel mis is aandacht aan je klant! De klant is vandaag de dag ook anders dan voorheen. Daar heeft PM ook wat uitdagingen mee.
Ik heb 2 jaar geleden een aantal zaken hieromtrent in dit artikel benoemd:
……. Gezocht: Projectmanager als kameleon! …….
https://www.computable.nl/artikel/opinie/management/4551069/2379250/gezocht-projectmanager-als-kameleon.html
De functie van PM lijkt voor veel mensen iets gewoons terwijl er weinig mensen zijn die het doorhebben dat een PM maar een “pispaal” is voor de projectleden, hoge management, business en nog meer!
In een artikel van Tom is een van situaties waar PM in terecht komt beter uitgelegd:
……De dode vis wordt duur betaald……
https://www.computable.nl/artikel/opinie/datamanagement/4990021/4445906/de-dode-vis-wordt-duur-betaald.html
En ontslaan van PM als de doelstellingen niet behaald worden……Tja, dan verplaats je het probleem naar een andere plek of iemand. Investeren in je gebruikers- en ict-organisatie, synergie en een goede voorbereiding op je project kunnen meer oplossen dan het ontslaan van PM.
Leuke opinie en reacties, metafoor van boven de grond zweven in een luchtballon en niet weten waar je naar toe moet is misschien wel tekenend voor de situatie waar we ons in bevinden. Zo worden er bijvoorbeeld nog weleens wonderen van ICT verwacht, liefst op korte termijn. Zo lees ik bijvoorbeeld nog weleens dat alles goedkoper moet, hoe dat blijft een vraag maar het antwoord is al vooraf bepaald.
Niet zelden bevat de business case dan ook aannames die een weldenkend mens niet zou maken. Steeds vaker hebben managers geen enkele ervaring met ICT, op zijn best enige affiniteit. Zo stroomden eind jaren 90 veel ’talenten’ in de ICT binnen op de servicedesk die al snel functies kregen als manager. Hierdoor kreeg zo’n beetje elk proces zijn eigen manager en ook nog eens elk team binnen het beheer. Methodieken zijn altijd een mooie stoelendans, dat ITIL niet werkt als het gebruikt wordt als carriérepad lijkt me nogal logisch. Zelfde zien we nu met projectmatig werken om alle prinsjes en prinsessen aan het werk te houden.
Lees wat over EQ, de niet erg wetenschappelijke meting die ook eind jaren 90 opgang vond om de motivatie te vinden voor het snel groeiende leger aan narcistische managers. Het is nogal discutabel om te stellen dat je zelfkennis, empathie en sociale vaardigheden hebt als je vindt dat ICT slecht communiceert en overal de schuld van draagt. Ander fenomeen is dat ICT opleidingen steeds minder om techniek gaan en zich meer op de bedrijfskundige kant richten. ICT beheer wordt steeds meer een juridisch-economische bezigheid en hierdoor is het druk geworden op non-ICT functies.
Een probleem in de door Ad genoemde business-IT alignment zit volgens mij juist in het feit dat er twee soorten IT zijn ontstaan, de business (non) IT en de technisch core IT welke vaak niet eens meer dezelfde doelen nastreven. /het idee van Henri vind ik zoals gewoonlijk weer te zot voor worden, IT verhullen als niet-IT lijkt me als zeggen dat belasting verhogen gewoon bezuinigen is. Zo wil business wendbaarheid en IT stabiliteit welke alleen met veel moeite te combineren zijn.
Bij bid management zie je steeds vaker dat vragende partij de prijs bepaald, niet zelden gebaseerd op consumenten verwachtingen maar met enterprise eisen als het de ondersteuning betreft. Ga daar maar eens mee proberen te winkelen bij Mediamarkt, één jaar garantie is vaak al niet eens zeker zonder aanvullende verzekering.
@Ewout
even een tip. Volgens de wet die gevolgs is op een europese richtlijn hebben konsumenten recht op 2 jaar garantie (in het duits maken ze een verschil tussen garantie en gewährleistung).
Het is dus onwettig een garantieverlenging te verkopen voor de eerste 2 jaar.
@Reza
“dat een PM maar een “pispaal” is”
Daar ben je als PM altijd nog zelf bij, wie dat laat gebeuren draagt net zo goed zelf schuld. Als PM creeer je het kader waarin het projekt loopt en daar hoort ook bij dat je je eigen rol duidelijk definieert. Een poging de kool en de geit te sparen mislukt altijd, soms moet je de moed hebben om iemand die in de lijn hoger in rang is duidelijk te maken dat dat binnen en projekt niet het geval is. Staat er zo een op zijn punten, dan moet je het topmanagement aangeven dat je zo als PM niet kunt funktioneren en overweegt te stoppen.
@ Henri
Niet verpakken, duidelijk maken waar de grenzen van IT liggen. Ik run geen webshop, kan wel de technische randvoorwaarden scheppen maar de shop moet de gebruiker/klant runnen.
En inderdaad kannis overdragen gaat het best persoonlijk en dat op alle nivo’s.
Zoals gewoonlijk probeer je weer de betekenis van mijn woorden om te draaien zodat ze inderdaad zot klinken.
“Juist IT het niet IT domein intrekken” staat in relatie tot deze zinsnede iets verder “Dus je moet IT verhullen als niet-IT.”
Dit doe je dus door tastbare domeinen te beschrijven en hierover te kunnen praten. Hierdoor kunnen IT-ers en niet IT-ers constructief met elkaar praten in een taal die beiden begrijpen.
Je kunt praten over performance, IOPS, Latency en resilience en execution plans, maar een niet IT-er krijgt dan wazige ogen.
Daarnaast moet je mensen niet lastig vallen met complexiteit die alleen door een IT-er begrepen hoeven worden.
Je kunt wachten of verwachten dat mensen IT vanzelf leuk gaan vinden, maar ik geloof er niet in, in dat kader geloof ik dus echt dat IT-ers het initiatief moeten nemen om IT begrijpbaarder te maken en skills op te doen om over IT zaken te kunnen praten zonder dat de andere kant zijn interesse verliest. Niet elke IT-er hoeft die skills op te doen zolang er maar een laag bestaat die de kloof kan overbruggen tussen de vraag en aanbod kant van IT. Die laag dicht ik wel toe aan een IT-er, uiteindelijk moet die laag wel echt de diepte in kunnen gaan. Affiniteit alleen lijkt mij niet genoeg.
Een andere uitleg geven aan jouw woorden is me misschien verwijtbaar maar IT blijft IT hoe mooi je het ook verpakt. Dat je de gebruiksvriendelijkheid wilt verhogen door abstractie is wat anders dan de waarheid onrecht aandoen. Mijn uitspraak moet je in de context zien van al die complexe financiële producten die alleen maar begrepen worden door insiders, de wonderbaarlijke groeiverwachtingen die beloofd worden maar niet waar gemaakt kom je ook tegen in de IT.
Misschien dat we niet over technische details moeten praten met gebruikers maar als deze het verschil niet weten tussen bits en bytes dan levert dat vaak wel verrassingen op.
probleem aanpak van zomaarwat goodoldboys computable bet-weters:
– Jan geeft Microsoft de schuld en gaat voor OSS pleiten
– Ewout gaat het in breder kader plaatsen, vergelijkingen maken en alle andere oplossingen onzin vinden.
– Henri migreert het naar de cloud en geeft de klant een SLA. Kunnen ze bellen.
– Pavake geeft iedere niet ict-er de schuld
– Ruud wil het perse met caching gaan oplossen
– Numo schrijft een lang artikel met zijn stokpaardjes
– Pascal doet weer iets autisdidactisch moeilijk technisch
– Mauwerd zeikt alles weer af zonder zelf met oplossingen te komen
– Reza schrijft een business case tegen 120 euro/uur
– Louis zegt weer iets reuzesaaikritisch dat ontegenzeggelijk waar is maar het probleem niet oplost
terwijl een jaja-generatie Y-millenial in een fractie van die
tijd, zijn phone reboot om die memoryleak
op te lossen. Want dan doetie het tenminste weer.
Zeg nou zelf, wie zou de business nou kiezen ? 😉