Kijkend naar een aantal artikelen die de afgelopen tijd de revue gepasseerd zijn op deze site valt het me op dat de ict'er nogal eens de schuld in de schoenen geschoven krijgt als er iets anders gaat dan verwacht. Een rode draad die ik bespeur is dat vermeende oorzaken van het falen eigenlijk weinig tot niets van doen hebben met ict.
Dit staat of valt uiteraard met welke definitie van ict je hanteert. Onder het kopje Informatietechnologie geeft Wikipedia mijns inziens aardig weer waar het in de kern om draait: ‘het ontwikkelen en beheren van systemen, netwerken, databanken en websites’. Zelf wil ik het nog wel eens zwart-witter stellen: het echte ict wordt gedaan door de mensen achter de knoppen en tekentafel.
Neem bijvoorbeeld de veelbesproken kwaliteit van de software die door onze vakbroeders en -zusters in India gemaakt wordt. Is het de keuze van de vaderlandse ict’er om software daar te laten ontwikkelen, of zijn dit keuzes gemaakt door managers die veelal een niet-ict achtergrond hebben en puur naar de directe kosten op korte termijn kijken? Uiteraard zitten er in India ook minder goede programmeurs, maar die hebben we in Nederland ook. Echter, gebrek aan domeinkennis en -ervaring, cultuurverschillen en matig tot slecht opdrachtgeverschap zijn geen ict-eigenschappen toch? Dit zijn (al dan niet) weloverwogen keuzes vanuit management, niet vanuit de ict’er.
Slecht bid-management
Als klap op de vuurpijl hebben we dan natuurlijk nog het fenomeen ‘communicatie’. Communicatie heeft als eigenschap dat het typisch tussen twee (of meer) partijen plaatsvindt. Wellicht een leuke vraag om beantwoord te zien in de reacties: onder hoeveel verschillende projectmanagers heb je, als ‘uitvoerend ict’er’ mogen werken de afgelopen vijf jaar? Zelf kom ik al snel op acht. Bij elk van deze projectmanagers is er een aanloop-periode waarin je even aan elkaar moet wennen, en waarin je de communicatie-stijlen op elkaar aan moet passen om te weten wat je aan elkaar hebt binnen het project. Echter, bij het zo snel wisselen van projectmanagers krijg je, tegen de tijd dat je aan elkaar gewend bent, alweer een volgende projectmanager voor je kiezen.
Op één lijn zitten
Een vergelijkbare situatie zie je in sommige organisaties met betrekking tot de relatie lijn-/competence-/functionele-manager (of alle andere fancy namen die hiervoor ooit bedacht zijn) tot de uitvoerend ict’er. Door interne reorganisaties, natuurlijk verloop, promoties et cetera. krijg je als uitvoerende regelmatig een nieuwe directe manager. Ook hier kost het weer tijd voordat je samen op één lijn zit, het eens bent over een mogelijk carrière pad en qua communicatie elkaar weer begrijpt. Is het dan nog realistisch te verwachten dat een icter zich alsmaar aan blijft passen aan al die managers die komen en gaan?
Maar wat nu het meest frappante is: daar waar de diverse typen managers over elkaar heen buitelen in verwoede pogingen het falen in andermans schoenen te schuiven, blijft de uitvoerende tak van ons mooie vakgebied zitten waar ze zit. Bij iedere nieuwe manager zuchten ze maar weer een keer, passen ze zich weer aan en gaan gelukkig vooral verder met het gene waar ze goed in zijn: ict-bedrijven in de puurste vorm, dus zonder management poespas, maar vooral gericht op het ontwikkelen, beheren van systemen, netwerken, databanken en websites. Het geeft te denken dat deze uitvoerende tak binnen de ict soms tien jaar (of langer!!!) blijft zitten, en daarmee een schat aan ervaring en domeinkennis herbergt. Er zijn maar weinig managers die dit weten te evenaren!
I rest my case, and for those knowing me well, they know it’s not a clear case
Ach ja, “they do shoot the messenger” vat het wel samen denk ik.
Ik deel de zelfde ervaringen maaar ben als zelfstandige een heel stuk harder geworden. Wat voor funktie tegenover me staat interesseert me niet meer. Wie er een puinhoop van maakt krijgt dat ook te horen, om dan aan te bieden orde op zaken te stellen.
Na de schok komen de meeste toch terug voor een oplossing.
Het is meer sociaal gedrag als ICT, “papa is niet boos maar teleurgesteld”, “kom we maken het weer in orde”.
@ Pa Va Ke,
Ik wil even terug komen op onderstaande alinea:
Als klap op de vuurpijl hebben we dan natuurlijk nog het fenomeen ‘communicatie’. Communicatie heeft als eigenschap dat het typisch tussen twee (of meer) partijen plaatsvindt. Wellicht een leuke vraag om beantwoord te zien in de reacties: onder hoeveel verschillende projectmanagers heb je, als ‘uitvoerend ict’er’ mogen werken de afgelopen vijf jaar? Zelf kom ik al snel op acht. Bij elk van deze projectmanagers is er een aanloop-periode waarin je even aan elkaar moet wennen, en waarin je de communicatie-stijlen op elkaar aan moet passen om te weten wat je aan elkaar hebt binnen het project. Echter, bij het zo snel wisselen van projectmanagers krijg je, tegen de tijd dat je aan elkaar gewend bent, alweer een volgende projectmanager voor je kiezen.
Tja, dat is nu eenmaal IT. Het is dynamisch en blijft continu veranderen. Waar vroeger technische kennis van groot belang was, is nu een hoog EQ en om kunnen gaan met verandering ook van zeer groot belang geworden. Al deel ik wel je mening dat een ingespeeld team beter presteert dan een bij elkaar “gekocht team”. Dit is in het voetbal niet veel anders.
Een projectmanager moet goed kunnen inschatten wie dit wel bezitten en wie niet. De laatste groep verdient wat meer coaching of persoonlijke begeleiden. Vaak is daar door de dynamiek van het project te weinig tijd voor ingeruimd.
Communicatie en documentatie ( kennisoverdracht ) zijn in mijn optiek cruciaal voor het slagen van een project.
@ Pa Va Ke,
Ik wil even terug komen op onderstaande alinea:
” Als klap op de vuurpijl hebben we dan natuurlijk nog het fenomeen ‘communicatie’. Communicatie heeft als eigenschap dat het typisch tussen twee (of meer) partijen plaatsvindt. Wellicht een leuke vraag om beantwoord te zien in de reacties: onder hoeveel verschillende projectmanagers heb je, als ‘uitvoerend ict’er’ mogen werken de afgelopen vijf jaar? Zelf kom ik al snel op acht. Bij elk van deze projectmanagers is er een aanloop-periode waarin je even aan elkaar moet wennen, en waarin je de communicatie-stijlen op elkaar aan moet passen om te weten wat je aan elkaar hebt binnen het project. Echter, bij het zo snel wisselen van projectmanagers krijg je, tegen de tijd dat je aan elkaar gewend bent, alweer een volgende projectmanager voor je kiezen”
Tja, dat is nu eenmaal IT. Het is dynamisch en blijft continu veranderen. Waar vroeger technische kennis van groot belang was, is nu een hoog EQ en om kunnen gaan met verandering ook van zeer groot belang geworden.
Al deel ik wel je mening dat een ingespeeld team beter presteert dan een bij elkaar “geraapt team” .
Een projectmanager moet goed kunnen inschatten wie dit wel bezitten en wie niet. De laatste groep verdient wat meer coaching of persoonlijke begeleiding. Vaak is daar door de dynamiek van het project te weinig tijd voor ingeruimd. En hier door zullen de mensen die wat minder onderlegd zijn op het gebied van communicatie niet snel veranderen/verbeteren en misschien erger nog gefrustreerd raken. En niet iedereen kan even correct en effectief communiceren. Ook dit dient de PM goed in te kunnen schatten.
Communicatie en documentatie ( kennisoverdracht ) zijn in mijn optiek cruciaal voor het slagen van een project.
En ook hier is het vergelijk met voetbal weer snel gemaakt. We hebben sterspelers en kilometervreters/waterdragers nodig. De juiste balans hier in vinden is cruciaal voor de prestatie.
@Jan van Leeuwen
Keerzijde van managers vertellen dat ze er een puinhoop van hebben gemaakt is dat dit niet altijd even carrière-bevorderlijk is. Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen zo leert de praktijk 🙁
(wat overigens ook iets zegt over de managers in dit geval)
@Ruud Mulder
Mee eens, en je voorbeeld past in het verhaal denk ik:
zoek je een IT-er die ook kan communiceren en documenteren, of willen we vandaag de dag mensen die goed zijn in communiceren en documenteren en ook nog wat van IT weten?
De verpakking is soms belangrijker dan de inhoud, wat de reputatie van IT niet altijd ten goede komt.
@PaVake Prachtig artikel, uit het hart gegrepen. En daar zou ik nog aan willen toevoegen, ik denk dat het voor het goede leidinggevenden en managers in de ICT ervaring in de uitvoerende kant moeten hebben. Een must is en op zijn minst een hele grote pre. Dat je weet wat er te koop is en hoe ontwikkeling en beheer in de praktijk werkt.
Een man vliegt in een heteluchtballon boven het land en beseft dat hij verdwaald is. Hij ziet beneden een man lopen en daalt tot hij binnen gehoorafstand is… “Neem me niet kwalijk” roept hij, “Kunt u mij misschien helpen? ik heb mijn vnend beloofd hem een half uur geleden ergens te ontmoeten, maar ik weet niet waar ik bene’ De man beneden antwoordt: “Ja. U bent in een heteluchtballon en zweeft ongeveer 10 meter boven de grond. U bevindt zich tussen de 40 en 42 graden noorderbreedte en tussen de 58 en 60 graden westerlengte,” “U bent zeker een Systeem Beheerder’ zegt de man in de heteluchtballon. “Inderdaad” zegt de ander, “maar hoe weet u dat?” “Nou”, zegt de man in de ballon: “alles wat u zegt is technisch gesproken juist, maar ik heb helemaal niets aan die informatie. En al met al ben ik nog steeds verdwaald.” De man op de grond kijkt peinzend omhoog en zegt: “U bent zeker manager?” “Dat klopt”, zegt de man in de ballon: “maar hoe weet u dat?” “Eenvoudig. U hebt geen idee waar u bent. U weet al helemaal niet waar u naartoe gaat U hebt iets beloofd terwijl u geen idee heeft hoe u die belofte moet waarmaken en u verwacht van mij dat ik uw probleem oplos. U verkeert nog steeds in dezelfde positie als voor wij elkaar ontmoetten, maar op een of andere manier is het nu ineens mijn schuld.” (auteur onbekend)
@ Pavake,
In een team heb je zoals ik al eerder zei beide nodig. En niet veel mensen beheersen al die disciplines.
De juiste samenstelling van het projectteam is dus cruciaal. Het je te veel einzelgangers of vedettes in je team dan kom je niet ver. En juist hier gaat het in mijn opties te vaak fout. De balans in projectteams is geregeld ver te zoeken.
@Ruud, klopt, maar we hebben het hier in beide gevallen over IT-ers. Je kijkt nu alleen naar de aanvullende disciplines (soft-skills) die zoiemand idealiter moet beheersen.
Maar waar ik op doelde in betreffende passage is of het realistisch is te verwachten van je ICT-er dat hij (in relatief korte tijd) met zoveel verschillende managers kan communiceren terwijl dat eigenlijk een bijzaak zou moeten zijn.
Pa Va Ke,
Ik snap en hoor wat je zegt.
Alleen voor de hedendaagse IT’er is dat al een tijd geen bijzaak meer, maar een steeds belangrijker onderdeel van zijn of haar functie. Een goede communicatie en planning bepaald het succes van je project.
En om heel eerlijk te zijn vind ik 8 PM’s nog wel mee vallen. Ik kom bij ieder project wat ik doe of leid een andere PM tegen. Op een gegeven moment raak je er aan gewend en wordt het aan elkaar wennen steeds korter.
@Pa Va Ke:
Op zich begrijp ik de stelling van je verhaal. Die ervaar ik al vele jaren.
Wel wil ik daar de kanttekening bij plaatsen dat je m.i. het ‘core-IT’ domein erg beperkt.
Neem het vakgebied van software engineering en je zult zien dat alle aspecten van projectmanagement, quality control, communicatie etc. aan de orde komen. En ook daar helpt het echt als de mensen die niet direct verantwoordelijk zijn voor de ingeklopte code ook enig verstand van softwareontwikkeling hebben.
Als je jezelf software engineer noemt zul je dus ook over alle kwalitatieve eigenschappen dienen te beschikken die in het hele traject aan de orde komen.
Wat mij persoonlijk steeds weer verbaasd is dat blijkbaar iedereen verstand van IT heeft. Zelf matig ik mij niet aan verstand te hebben van boekhouden. Toch kom ik in de praktijk menig accountant tegen die advies geeft over ICT zaken waar mijn tenen van gaan krommen.
En waar komt toch die eenzijdige benadering vandaan dat een ICT vakman perse communicatief uitstekend onderlegd dient te zijn, maar dat zijn/haar gesprekspartner dit totaal niet hoeft te zijn op het vlak van ICT?
Kortom, de aloude stelling blijft onverkort overeind:
Inspraak zonder inzicht leidt tot uitspraken zonder uitzicht.