Recent heeft een rechtszaak gediend waarbij de vraag was of Nederlandse veiligheidsdiensten (AIVD, MIVD) informatie over eigen burgers op mag vragen bij buitenlandse veiligheidsdiensten. De rechter oordeelde enigszins verrassend met 'ja'. Is dit nu een bijzondere uitspraak of is er meer aan de hand?
De privacy van de Nederlandse burger wordt sinds jaar en dag beschermd door de Wet Bescherming Persoonsgegevens, de WBP, en hierop wordt gecontroleerd door het College Bescherming Persoonsgegevens, het CBP. Diverse instanties die met persoonsgegevens werken, weten hier alles van en kunnen hier van tijd tot tijd mee geconfronteerd worden. Overigens zijn dit doorgaans publieke organisaties die ook nog eens extra verantwoording moeten afleggen aan andere instanties die dicht tegen het CBP aanschurken. De zorgsector is hier een voorbeeld van. Overigens gaat het dan over noodzakelijke registraties die nodig zijn om het beoogde doel te kunnen bereiken.
In de wereld van social media of andere registraties kan de gebruiker min of meer zelf bepalen welke persoonlijke gegevens hij of zij deelt. Groot verschil met het voorgaande is dat het hier doorgaans over commerciële organisaties gaat en geen overheidsinstanties of non-profit. Daarnaast kunnen dit grensoverschrijdende organisaties zijn, waardoor voor opgeslagen data verschillende juridische regels
kunnen gelden.
De Zaak
De rechtszaak die diende, was aangespannen door, onder andere, de Vereniging voor Strafrechtadvocaten, de Vereniging van Journalisten en de stichting Privacy First. Zij vinden dat de privacy van burgers te veel wordt aangetast bij het uitwisselen van informatie tussen verschillende landen. (Letterlijk: ‘Vraag of de Staat handelt in strijd met de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten 2002 (WIV 2002) en internationale verdragsverplichtingen’).
Communicatieverbod?
De Amerikanen mogen ongelimiteerd telecommunicatie die over digitale infrastructuur gaat onderscheppen. De Nederlandse inlichtingendiensten mogen dat niet, maar ze kunnen hiermee wel enorme hoeveelheden informatie verkrijgen van de inlichtingendiensten uit de VS die op die manier is vergaard. Zelfs als die informatie uit de landen zelf is afgetapt.
De rechter boog zich over de vraag of je communicatie tussen inlichtingenorganisaties van verschillende landen moet verbieden. Het antwoord van de rechter luidde ‘neen’. Op zich een logische uitspraak, omdat je communicatie tussen organisaties in verschillende landen niet kan verbieden. Het zou de wereld op zijn kop zijn.
Rechtswaarborg bij bulk uitwisseling
Volgens de rechtbank is het mogelijk dat de AIVD en de MIVD informatie krijgen van de Amerikanen die de Nederlandse diensten zelf nooit van de wet hadden mogen onderscheppen. Maar dat is geen reden om de hele uitwisseling van telecommunicatie te stoppen. De rechtbank zegt dat het delen van de informatie van groot belang is voor de nationale veiligheid. Opvallend was verder dat de rechtbank in zijn vonnis minder strenge rechtswaarborgen nodig achtte als het gaat om de massale uitwisseling van ruwe gegevens in bulk. Dat is met name vreemd, omdat hiermee ook informatie van niet verdachte individuen mee kan komen. Een soort bonus voor de binnenlandse veiligheidsdiensten, zo lijkt het.
De rechter deed hiermee overigens geen uitspraak over wélke informatie wel of niet gedeeld mag worden en of de Nederlandse inlichtingen organisaties de, op deze wijze verkregen, privacy gevoelige gegevens al dan niet mogen gebruiken in eigen onderzoeken. Men wordt immers geacht zich aan de Nederlandse wetten te houden. Dit geldt, tot op zekere hoogte, ook voor inlichtingen organisaties.
Artikel 59 van de Wet op Inlichtingen en Veiligheidsdiensten (WIV), hoofdstuk 5, paragraaf 5.1 geeft aan dat de rechter met zijn uitspraak gelijk heeft. De rechtbank zei overigens dat een burger een losse zaak moet starten als hij vindt dat zijn privacy wordt geschonden door de uitwisseling van informatie tussen de inlichtingendiensten. Los van de wet, moet men zich ook afvragen in hoeverre de op deze wijze verkregen informatie, ook daadwerkelijk gebruikt mag worden om (activiteiten van) individuen te monitoren en te gebruiken om een zaak op te bouwen.
Privacy First
En bovenstaande toevoeging vindt ik dan weer bijzonder. Hoe kan een individu bewijzen dat zijn of haar privacy geschonden is door het gebruik van informatie die verkregen is door inlichtingendiensten uit andere landen? Dat vindt ik de wereld op zijn kop. Probeer dat maar eens te bewijzen. En als daarnaast van hetzelfde artikel uit de WIV gebruik gemaakt kan worden, is zo’n zaak bij voorbaat kansloos. De stichting Privacy First noemt dit dan ook een ‘legal black hole’.
De stichting Privacy First heeft al aangekondigd in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak.
Het geeft te denken dat dit normaliter de acties zijn van een dictatuur in zijn eindfase. Geeft te denken waar de overheid mee bezig is en de regering laat het volledig toe.
De Amerikanen zouden vervolgd moeten worden voor afluisteren. Onze overheid weigert de wet te volgen. Omdat ze een ander de wet laat overtreden en een kopie van die data krijgt is ze tevreden en stimuleert ze de criminele activiteit. Daarvoor zou onze overheid vervolgd moeten kunnen worden.
Vervolgens worden de gegevens die de overheid heeft laten stelen grif door haar gebruikt en keurt de rechter dat goed? Je gelooft het niet.
De overheid plaatst veel illegale taps in Nederland. Bijvoorbeeld door afluisteren van gespreken met je advocaat, wat wettelijk verboden is. Of door jou en je omgeving af te luistren zonder vereiste toestemming. Die data wordt dan bij de politie “alleen” gebruikkt om gericht legaal bewijs te kunnen verzamelen. Men vindt bij de overheid dat dat moet kunnen, maar wat de wet dan nog inhoudt en wat het verschil is met een totalitaire dictatuur mag niet gevraagd worden. Op die wijze worden onterechte zaken gefabriceerd tegen klokkenluiders of mensen die ze geen promtie willen laten maken. Door gericht leugens op te tuigen die een basis hebben want hoe konden ze nou weten waar jij op dat moment was etc. lijkt het echt en worden mensen aan de kant gezet.
Verbazingwekkend dat dat nu een juridische basis krijgt door een foute rechter.
Maar als we de uitzending van “foute officieren van justitie” en de “liegende rechter” affaires in het achterhoofd houden…. Zelfs van Teeven was een telefoongesprek op onverklaarbare wijze verdwenen waardoor hij niet vervolgd werd en aanbleef alsof er dan niets strafbaars gebeurd was omdat het belastende gesprek “zoek” was.
De oneerlijke rechter die een ander een dienst bewijst krijgt in Nederland promotie en komt hoger op. Eerlijke overheidsmedewerkers krijgen geen promotie in Nederland.
Professor Twan Tak schreef het al in zijn boek “Nederland is een dictatuur”
Ik wens jullie veel suces in deze zaak. Volhouden!!. En kijk vooral ook eens naar de achtergrond en connecties van deze rechter.
Goed artikel Maurice!
Tja… eigenlijk ook weinig aan toe te voegen.
Dank Maurice.
Dit artikel beschrijft goed hoe de rechter in spagaat gaat in plaats van de grenzen van het recht op privacy aan te geven.
De rechter laat via een u-bocht constructie toe voor het gebruik van illegaal verzamelde data (Het zwaarwegende belang van de nationale veiligheid geeft hier de doorslag ), maar ook niet helemaal (vanwege de waarborgen die de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (Wiv 2002) biedt).
De rechter laat de overheid en burger daarbij in het ongewisse hoe ver de staat kan gaan (op grond van onbekendheid met hun werkwijze en de kans dat de Nederlandse diensten informatie ontvangen die is vergaard op een in Nederland niet toegelaten wijze). Bij dat laatste is er sprake van heling van informatie aangezien de staat informatie met informatie betaalt. Maar als de staat maar zegt we weten niet hoe onze partners aan de data komen, dan worden de waarborgen van Wiv 2002 buiten werking gesteld.
Opgemerkt moet worden dat de rechter expliciet concludeert dat er op de Staat geen positieve verplichting rust om betrokkenen te informeren. Met andere woorden, de staat mag zich in het grijze gebied bewegen en jij hoeft niet te weten waar dat grijze gebied is. De rechter kiest dus nogmaals bewust voor de vaagheid. Dat is geheel tegen de rechtsbeginselen. En terecht dat men in hoger beroep gaat, want met zo’n vaag besluit kan men niks. De burger wordt geacht de wet te kennen, maar mag het in dit geval niet.
Deze rechters (het was een rechterlijk college van drie) hebben daarom geheel gefaald. Als je de case niet aankan, dan moet je passen en niet doen alsof je de casus behandelt.
Zie ook http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBDHA:2014:8966
Tijdens de rechtszitting zeiden de rechters letterlijk dat ze het “een moeilijke zaak” vonden, bijna alsof ze zich er ongemakkelijk bij voelden… wat inmiddels ook wel gebleken is. Ze hebben de hete aardappel(s) simpelweg naar het Hof Den Haag doorgeschoven.
Ik verwacht van inlichtingsdiensten dat ze hun werk doen, inlichtingen vergaren dus die misschien inderdaad niet altijd legaal verkregen worden. Het gebruik hiervan en de uitwisseling dient dan echter wel met de nodige zorgvuldigheid te gebeuren om te voorkomen dat er Stasi pratijken ontstaan of Flodder situaties waar nog betaald werd met polaroid: “Buurman wat doet u nu?”
Dat dit een heikel thema is mag duidelijk zijn. Het wordt hier goed beschreven.
Voor wie wat over heeft voor zijn privacy kan de site van de FSF enige tips geven. Een keer kijken hoe Tor en Tails werken is zeker zinvol.
In plaats van google gebruik maken van ixquick of duckduckgo om te zoeken ook.
In firefox gebruik ik de add ons: noscript, betterprivacy, disconnect, privacy badger, perspectives en sharemenot.
Eigenlijk een treurige lijst.
Nog treuriger is, wat je bemerkt als deze add ons geinstalleerd zijn.
In het kader van wereldwijde aanpak van criminelen lijkt conform de uitspraak van de rechters alles geoorloofd, vrije vergaring en deling van data, ongeacht de personen in kwestie.
Ik vraag mij af of hier niet bovenliggende Europese wetgeving van belang is die bijvoorbeeld de uitspraak van de rechters weer op losse schroeven kan zetten? Zijn er al uitspraken over dit onderwerp op Europees niveau?
Op zich is deze uitspraak gewoon conform de wet, en wat je mocht verwachten. Denken wij nu echt dat de NL overheid een zaak aan gaat spannen tegen de VS omdat zij data over NL-ers verzamelen?
Wat ik echter wel verwacht is dat de rechtbank cq. wetgever ook toestaat dat individuele burgers bij de betreffende organisaties (AIVD, Politie etc) aan kan kloppen om inzage in hun volledige dossier te krijgen, zodat je als burger ook weet wat de overheid van je weet. En dat je dit niet uitsluitend via de WOB kan afdwingen, en dat je niet van die printjes krijgt waarin de helft met zwarte stift is uitgekalkt.
Als donateur van de stichting Privacy First ondersteun ik hun acties. En als IT’er voel ik me ook moreel verplicht om mee te helpen aan de bewustwording van dit soort zaken.
En als samenleving moeten we heel goed nadenken of we dit soort middelen aan overheidsdiensten willen geven die alleen door zichzelf gecontroleerd worden.
Want dit wordt onder het mom van terrorisme bestrijding gedaan maar laat nou net de grootste financiële en logistieke ondersteuners van terrorisme de westerse overheden zijn. In deze spelen zij een diabolische dubbelrol door openlijk terrorisme te bestrijden maar via de achterdeur ze ook voorzien van wapens, financiën door met name hulp van landen in het Midden Oosten waarmee ze samen werken.
Vandaar ook dat demonstraties in ons eigen land waar ISIS vlaggen worden getoond geen strobreed in de weg worden gelegd omdat het bijdraagt in het bang maken van de bevolking die dan maar alle rechten op lijkt te willen offeren voor een schijnzekerheid. Een schijnzekerheid die puur sec ook gebruikt worden om de totalitaire staat verder af te bouwen.