Als groot fan van cloud computing loop ik nogal tegen wat weerstand aan. It'ers die zich bedreigd voelen of bang zijn voor uitbesteding, of vinden dat cloud computing niet veilig is en leidt tot een onbeheersbare wildgroei. En natuurlijk de groep die zich afzet tegen technologie en overheersing uit de Verenigde Staten. Daar bovenop is er ook nog kritiek op de technologie zelf die te kort zou schieten. Tijd om dit in perspectief te plaatsen.
Wat is de gedachte achter cloud computing eigenlijk? In de basis eenvoud, flexibiliteit en snel leverbaar zonder investering vooraf. Merk op dat ik niet kostenbesparing noem, daar om ik later op terug.
Zelfbediening
Voor een klant van mij heb ik jaren geleden maatwerk software geschreven voor het administratief verwerken van bedrijfstrainingen. Door een sterke focus op digitaal en pro-actief heeft deze klant een sterk onderscheidend vermogen opgebouwd ten opzichte van concurrenten. De werkelijke vooruitgang vondt pas plaats toen we zelfbediening realiseerden. Waarom zou je een klant niet steeds meer zelf in staat stellen om zaken te regelen? Daar zit een enorme hefboom in. Als je dit goed doet maakt het namelijk niet erg uit of je honderd of duizend of zelfs tienduizend klanten hebt, zeker als een groot deel van de keten digitaal is. Door een application programming interface (api) te maken op basis van een webservice was een digitaal portaal snel geregeld. Overigens zonder vendor lock-in, de logica zat namelijk in de webservice en zorgde voor real-time communicatie. Zo’n webservice maakt het ook gemakkelijk om dingen uit te besteden.
Deze gedachten en werkwijzen zijn niet anders dan hoe cloud computing providers werken. Zonder menselijke tussenkomst en handmatige handelingen klanten in staat stellen dingen te doen. Waarbij je alleen betaald voor wat je gebruikt zonder lange termijn verplichtingen. Hoe kun je hier nu tegen zijn?
Privacy?
Dus een overheid kan bij je data? So what? Banken kunnen ook bij je data, net als de belastingdienst, dus waar ben je precies bang voor? Hackers en heel misschien de mogelijkheid dat belangrijke kennis doorgespeeld wordt. Maar een gebrek van privacy? Maak dat nu eens concreet.
Nu hackers steeds sterker worden en je ertegen verdedigen steeds moeilijker zie ik als een sterk argument om je it-infrastructuur in ieder geval zo min mogelijk zelf te doen, tenzij het je specialiteit is.
Eenvoud en snel zijn winnaars. Wie dit niet aan kan bieden verliest. Het is dus echt heel belangrijk om een strategie te hebben die dit adresseert. Vooral dit is de reden waarom cloud computing zo snel terrein wint. Wat zijn de grootste beperkingen om cloud computing te omarmen?
It-afdeling als beperking
De grootste in mijn ogen is legacy, ofwel de huidige spullenboel die in de basis goed functioneert, maar verouderd is, zeker ten opzichte van de snelle ontwikkelingen van cloud computing. Maar legacy is niet de grootste uitdaging, bij lange na niet. De grootste uitdaging zit namelijk in de it’ers. De mensen die je zo hard nodig hebt om de huidige legacy in stand te houden. Aan de ene kant is er een technische schuld in het verleden opgebouwd in de it. Door budget, organisatorische onkunde, complexiteit zijn er beslissingen gemaakt die het ontvlechten en vervangen van de bestaande it zeer kostbaar maken. Die schuld moet een keer worden afgelost. It’ers hebben het al moeilijk zat om zichzelf te handhaven, maar ook geloven ze er vaak niet in dat het fundamenteel wijzigen van opvattingen mogelijk is. De huidige ellende die ze vaak ervaren is ook ontstaan door krappe budgetten, strakke deadlines en verkeerde beloften door ‘de business’ aan klanten. Zij geloven er niet in dat cloud computing nu de oplossing gaat bieden, cloud computing is in hun ogen vaak een extra middel om er een zooitje van te maken en dat is zeker niet onterecht om dat te denken.
Toch staat het los van de gedachte. Eenvoud, snel en zelfbediening. In tegenstelling waar dat voor staat is dit helemaal niet gemakkelijk te realiseren. Zoals alles in it, ergens wordt moet de complexiteit uitgevoerd worden. De kunst is alleen dat het voor de afnemer eenvoudig, snel en op basis van zelfbediening kan. Dat er een wereld voor verzet moet worden om dit te realiseren wordt vaak niet gezien.
Scrum als agile implementatie
Neem nu Agile en Scrum. Dit is een de facto standaard van tegenwoordig om systemen te realiseren. Dit zijn namelijk typisch zaken die ‘easy to learn, hard to master’. Scrum board ophangen, dagelijks aan iedereen vragen; ‘wat heb je gister gedaan? wat ga je vandaag doen? waar loop je tegenaan?’ en de user stories iteratief verplaatsen om een sprint af te ronden. Hoe moeilijk kan dat zijn? Heel moeilijk. De methode moet namelijk slank blijven en de methode vergt regelmaat en discipline, maar ook inhoudelijk vergt het nog steeds diepere inzichten en een goed team.
Cloud computing als Lean-implementatie
Het implementeren van de cloud computing gedachte zorgt ook voor schaalbaarheid. Wat in het klein werkt, werkt ook nog in het groot. Zelfbediening goed ingezet is een element wat nauwelijks overschat kan worden. En daarmee kom ik terug op het kosten aspect. Het adopteren van cloud computing door de dingen zoals je ze altijd deed in een cloud te doen zal geen besparing opleveren, hooguit wat gemak in de marge, maar daar komt bij gebrek aan regie een oerwoud voor terug én een stukje complexiteit omdat er ineens hybride gewerkt wordt. Zelfbediening is ook iets wat mogelijk is binnen de interne organisatie. Door criteria en procedures op te stellen wordt het mogelijk om de organisatie ‘leverage’ te geven, en binnen kaders de basis van it zelf te realiseren. Extreem doorgetrokken een app-store. Een goed toehoorder zegt dan ‘Maar dit kun je ook zonder cloud computing!’. Dat klopt en daarmee maak ik mijn conclusie af. Het gaat niet zozeer om de techniek van cloud computing maar de gedachte erachter door complexiteit te doorgronden en it in kleine stappen simpel en snel te maken vanuit het perspectief van de afnemer. En dat lijkt wel heel erg op Lean.
@PaVaKe: zeer mee eens met je laatste reactie. Deze heb ik ook al eerder in mijn reacties op andere cloud artikelen gezegd. Gebruikers zijn maar als kinderen in Bart Smit (speelgoedwinkel) Ze willen alles, ze kunnen geen keuze maken en ze kijken naar hun eigen behoeftes en wensen (dus niet individueel en niet organisatie breed) En als ze hun zin niet krijgen dan wordt gezegd dat IT afdeling alles tegen werkt.
@Ewout: Nou, je moest het ff kwijt he! Al die LEAN, BiSL, ITIL achtige verhalen en termen. Eenvoudig communiceren blijft een uitdaging voor je 🙂
@Henri: Je benoemt een aantal zaken die deels naar mijn mening terecht zijn en deels niet. De discussie begint weer op onze cloud discussies die we eerder gehad hebben te lijken. Wat is dan nieuw in dit artikel en reacties? We dwalen af van de kern van dit artikel “Cloud Computing is Lean”. Ik had gehoopt dat je meer op dit onderwerp gaat zoomen dan weer de touwtrek over cloud.
@redactie:
(dus niet individueel en niet organisatie breed) dient (dus wel individueel en niet organisatie breed) te zijn 🙁
@Ad
Aangezien de stelling van mij is wil ik er graag op reageren.
De keuzevrijheid van gebruiker is misschien wel tekenend voor de situatie bij de overheid, vele multinationals of elke andere organisatie waar op een te laag niveau het wiel opnieuw uitgevonden wordt. Mijn uitspraak moet je namelijk in de context zien van informatieuitwisseling die zeker bij SaaS nog vaak via ‘plakken en knippen’ middels de desktop van de gebruiker gaat. In dat manuele proces gaat trouwens ook nog weleens informatie verloren zoals we regelmatig in de krant lezen.
Betreffende betoog van Henri over IT afdelingen die enabler moeten worden zal er eerst wat in de mindset van gebruikers moeten veranderen. Praktijk is namelijk dat IT vooral als kostenpost gezien wordt, misschien wel door de complexiteit maskerade waardoor vergeten wordt dat al die mooie oplossingen niet mogelijk zijn zonder een betrouwbare infrastructuur. En hoewel je techniek uit kunt besteden geldt dat niet voor verantwoordelijkheid, lees eerst nog eens de kleine lettertjes in overeenkomsten van alle SaaS providers. Daarmee zeg ik niet dat cloud computing – in optima forma ingevuld met SaaS – een draak is maar dat de non-functionele requirements nog weleens vergeten worden.
De context van mijn opmerking ging namelijk over het voortschrijdend inzicht wat altijd weer duurder blijkt te zijn, zeg maar zoiets als een FYRA kiezen omdat deze er zo mooi uitziet en vergeten dat treinen op rails in plaats van tijd rijden. Probleem is namelijk dat schaal 13 en hoger niet luisteren naar wat de IT afdeling te zeggen heeft zoals ik al in een eerdere reactie hier aangegeven heb. Dat bepaalde legacy, wat vertaald gewoon erfenis betekent, nu pijn doet komt doordat de mindset van de business altijd op groei ingesteld was. Dat business nu ineens allerlei flexibiliteit wenst is tenslotte ook gewoon een kwestie van slecht luisteren, naar de markt in dit geval.
@Reza
Als je het niet snapt moet je maar de Libelle ofzo gaan lezen;-)
Als technici en archtecten al dit soort discussies voeren, krijg ik de indruk dat de business het al helemaal niet meer trekt.
en Henri: geef nu eens een definitie van het begrip legacy, want ik krijg de indruk dat dat begrip nogal rekbaar is bij jou.
Is SAP legacy bijvoorbeeld ?
Bestaat er wel bruikbare ERP software in de cloud ?
Is een cloud met maatwerk (Windows Azure) nog wel een cloud ?
Vragen, vragen ..
Weliswaar off topic, maar blij te zien dat er gelukkig nog steeds auteurs zijn die actief deelnemen aan de discussie die hun artikel oproept. Chapeau!
KJ: Legacy is een werkend systeem wat verouderd is, dit kan per organisatie en geval verschillend zijn.
Legacy is bijvoorbeeld als de software niet met webservices kan praten, maar dat er wel behoefte aan is, of dat er door allerlei koppelingen en afhankelijkheden geen enkele wijziging doorgevoerd kan worden die niet zeer kostbaar en complex is. Als elke toevoeging die nodig is een draak blijkt te zijn en dat je oude mensen, of mensen die niet meer bij je werken nodig hebt om de functionaliteit te ontrafelen. Of dat het door allerlei uitbereidingen niets meer aan veranderd kan worden. Dus heel breed. SAP is dus zeker niet per se legacy, en als je ziet wat er allemaal voor ontwikkelt wordt hoeft het ook geen legacy te worden.
Unit 4 heeft een prima oplossing die in de cloud functioneert, net als Exact, NewBase en vele anderen.
“Is een cloud met maatwerk (Windows Azure) nog wel een cloud ?”
Da’s een aardige omdat je vooral moet kijken vanuit wiens perspectief je praat.
Microsoft Azure (voorheen Windows Azure) is gewoon een dienst die aangemerkt moet worden als cloud computing ongeacht hoe je het toepast. Het kan echter zijn dat je daarop een dienst hebt gemaakt (maatwerk) die klanten afnemen. Voor hen is al iets al snel cloud omdat je immers Software as a service aanbiedt en die de aspecten kan hebben: Flexibel, betalen naar gebruikt, brede toegang en op en af kunnen schalen.
Dat je echter Microsoft Azure gebruikt om alles wat je lokaal had naar de cloud te verhuizen en dat dit voor geen meter werkt (latency, traag, niet flexibel, geen schaalbaarheid) dan blijft Microsoft Azure gewoon cloud computing. Je gebruikt deze cloud alleen niet optimaal.
Is dat een acceptabel antwoord?
Cloud is geen synoniem voor goed ofzo. En zeker het woord cloud zonder computing als toevoeging vind ik synoniem voor Internet. Dus overal wat geen computing staat kun je volgens mij Cloud vervangen met Internet.
Cloud computing is namelijk ook iets wat je lokaal uit kunt voeren (bijv met OpenStack), je hebt dan echter geen Capex / Opex verhaal, het ijzer is namelijk van jou. Maar je kunt wel schaalbaarheid, intern betalen naar gebruik, zelfbiedening et cetera realiseren….
Ook nog maar een duit in het zakje van de legacy. Eigenlijk is natuurlijk alle software die je op dat moment gebruik legacy, met wat je hebt zit je opgescheept. Maar ik denk dat legacy in de ICT vooral gebruik wordt voor systemen die in de weg zitten.
1. Dus inderdaad die functionerende software die je in de weg zit bij nieuwe ontwikkelingen.
2. Of software waarvan het baasje en de kennis gevlogen is waardoor aanpassingen een probleem zijn.
Dat kan zowel oude als nieuwe software zijn dus ook die ‘moderne’ Java en .Net applicatie waarvan de kennis verdwenen zit. Al is het een paar maanden terug ontwikkeld.
Dat legacy vooral als verkoopargument wordt gebruikt is een ander verhaal. Als je legacy zegt dan is dat synoniem voor oud, traag, niet functionerend en noem het maar op. Kortom, alles moet nieuwe en alles moet anders. Kassa!
Henri, ik vind het overigens leuke en zinnige stukken die je schrijft, goed leesbaar en je prikkelende opmerkingen houden de discussies gaande. Het is natuurlijk ook niet leuk als je als gebruiker/klant/business wat anders wil dat je dan vanuit de ICT afdeling geconfronteerd wordt met ‘Nee, kan niet’ met wat onduidelijk gemompel erom heen. Ook niet leuk.
Aan de andere kant zien technische ICT-ers zich ook geconfronteerd met beslissingen over ICT waarvan de technische ICT man of vrouw denk, nou nou moet dat nou zo. Maar die beslissingen worden ook vaak gemaakt door mensen zonder verstand van zaken. Het komt dus van beide kanten.
Oh ja, een wat oudere backend hoeft geen bezwaar voor die nieuwe Iphone te zijn, we hebben het dan toch vaak over de client kant en dat hoeft elkaar lang niet altijd in de weg te zitten. Geloof graag dat die nieuwe ‘cloud’ applicaties wat kunnen bieden maar als er een situatie beschreven wordt van een wirwar van applicaties waar men het klutsje van kwijt is dan is de vraag of de nieuwe oplossing voldoet ook lastig te beoordelen. Alleenn kosten vind ik een slecht argument want dat is me duidelijk geworden uit de discussies, dat is ook lastig te beoordelen. Als het even tegenzit kies je voor de volgende legacy.
@Henri
Dank voor je antwoord. Aan het woord “legacy” kleven vaak negatieve connotaties terwijl door velen hier al gezegd is dat het juist heel rendabele en stabiele applicaties zijn. De behoefte aan nieuwe functionaliteit kan voortkomen uit een daadwerkelijk nieuw businessscenario, maar vaak is het ook een wens die gebaseerd is op een hype; de applicatie moet in staat zijn om data te pushen naar de iPad van de CIO bijvoorbeeld. Tegenover “legacy” zou ik “promise” willen stellen als iets waar behoefte aan bestaat en veel belovend is, maar zich nog niet in de praktijk en op grote schaal heeft bewezen.
Wat maatwerk in de cloud betreft; applicaties die klantafhankelijk zijn in een cloudomgeving lijkt mij nu iets wat je als Saas leverancier juist niet wil hebben vanwege de extra inspanningen vereist zijn op het gebied van beheer en het in feite het cloudconcept van uniformiteit onderuit haalt.
Vanuit het oogpunt van een ICT-er voel ik mij niet bedreigd door de cloud, integendeel. Hoe meer je gebruikers toelaat om ICT zelf te managen (BYOD, Self-Service, Apps, platform en applicatie deployment) hoe groter de puinhoop wordt die ze er uiteindelijk van maken. Uiteindelijk levert het allemaal meer werk op!
Louis en anderen, dank voor de discussie en complimenten. Ik kan er wel wat mee.
Zoals kj in zijn laatste zin en jij Louis in je laatste alinea zal er inderdaad werk voldoende zijn al geef ik de voorkeur aan leuke dingen doen en niet onder de druk werken om het licht aan te houden, beide doe ik overigens met regelmaat.
kj: Cloud is meer dan een zeurende CIO die fancy tools wil om zijn data te visualiseren. Daarnaast geloof ik dat “on-premises” dus ijzer op locatie in eigen beheer met een rap tempo aan het verdwijnen is en voorbehouden is aan de uiterste van de schaal niche – enterprise. Als werken met derde partijen dan toch gemeengoed wordt, neem dan die extra stap waarover ik zoveel schrijf.
Besef dat iedere implementatie van PaaS maatwerk is. Maatwerk is geen synoniem voor een foute keuze. Verre van. Maar een SaaS leverancier biedt in mijn ogen nooit maatwerk aan, hooguit API’s waarmee de afnemer zelf nog maatwerk kan realiseren (koppeling / intergratie / IAM) maar daarmee beweegt SaaS dus als snel naar PaaS, iets wat ik van harte aanbeveel. Platformen hebben de toekomst en zelfs IaaS zal die kant op bewegen of onzichtbaar worden.
Er valt in ieder geval nog genoeg over te zeggen en te schrijven. In komende opinie zal ik meer modellen en methodiek bieden over hoe je het goed aan kunt pakken.