De Rijksrecherche heeft enkele jaren geleden onderzocht of er sprake was van illegale afspraken tussen ict -bedrijven en ambtenaren. Er waren vermoedens van concurrentiebeding, maar die signalen zijn nooit hard gemaakt. Dat vertelde senator en oud-Tweede Kamerlid voor de SP, Ada Gerkens, maandag 26 mei 2014 tegen de commissie ICT. Die commissie onderzoekt onder leiding van VVD’er Ton Elias het vaak falende automatiseringsbeleid van de overheid.
Gerkens was in het verleden één van de weinige kamerleden die volledig bezig was met het ict-beleid van de overheid. Er was volgens haar geen echte marktwerking op dit terrein. ‘De overheid doet vooral zaken met enkele grote ict-bedrijven. Het is een klein wereldje’, zei Gerkens. Ze vindt dat de overheid en veel lagere overheden te afhankelijk zijn van het besturingssysteem van één leverancier, bijvoorbeeld Microsoft dat Windows XP leverde. ‘Daardoor zijn de kosten voor beheer en onderhoud veel te hoog’, zei ze.
Gerkens leidde tijdens haar periode als lid van de Tweede Kamer een ict-werkgroep en bracht in 2009 een rapport uit met aanbevelingen. Ze zei tijdens haar verhoor door de ict-commissie teleurgesteld te zijn dat er niets is gebeurd met de aanbevelingen uit dat rapport.
Gerkens opende in 2008 een meldpunt ict bij de overheid. Ook pleitte ze voor de benoeming van een minister van ict in verband met de groeiende rol van automatisering bij de overheid en in de maatschappij. In 2007 opperde haar partij voor een parlementair onderzoek naar ict-missers bij de overheid.
@kj Ik denk dat die verschillen die jij aangeeft helemaal niet zo groot zijn. Ook in private organisatie heb je te maken met politiek en belangen en ook bij de overheid zal je doeners hebben. Wel eens, hele andere cultuur van de organsatie. Al denk ik ook waar geld in overvloed is je dit gedoe met ICT projecten hebt. Ik heb zelf bij een private financiele instelling gewerkt en daar zie ik hetzelfde: de cultuur van uitbesteden wat er uit te besteden valt op het gebied van de ICT waarbij de opdrachtgever alles over de schutting gooit. Met de opdrachtgever als grote verliezer, van dit soort geld verbrassen heb ik een fraai staaltjes gezien. Ben het wel met @Numoquest eens dat het zowel bij overheid als bedrijfsleven is.
Is dat nu de incompetentie van de opdrachtgever? Nou ok, gedeeltelijk met @Numoquest eens, de opdrachtgever heeft in ieder geval niet de kennis om een en ander goed te beoordelen maar in vind het falen van de ICT aanbieder onvergelijkbaar veel groter. Zij komen met een oplossing die geen oplossing blijkt en de opdrachtgever bakken met geld kost. Het is vooral een falen van de ICT aanbieders. Ik ga er maar van uit dat het geen opzet is maar uit het stukje hierboven is Gerkens daar nog niet van overtuigd. Ik denk zelf ook waar geld is gelden andere belangen.
@Pascal Ik las deze week dat Elias niet wist wat een IP adres is. Ik vind het geen bezwaar, misschien is het wel goed om mensen die niet ingevoerd zijn in ICT eens naar deze projecten te kijken. Daarover moet je met je boerenverstand ook wat kunnen zeggen en het dwingt ook de de ondervraagden klare taal te spreken. Dan kom je niet weg met wat vaag ICT gebrabbel wat ons vak kenmerkt. En als de ‘ICT-Professionals’ hun werk goed gedaan hadden dan had deze commissie er ook niet hoeven zijn.
Ik houd het toch maar op het uitbestedings en marktwerkings cultuurtje wat bezit van ons land heeft genomen. De opdrachtgever weet niet meer inhoudelijk wat er speelt en de opdrachtnemer gaat met je aan de rol. Zeker bij iets abstracts als ICT. Op een heel ander vlak, ik zag gisterenavond een documentaire over een zorgorganisatie in Rotterdam die overgenomen werd door een nieuwe ‘zorgaanbieder’. Ik denk dat er veel overeenkomsten met ICT land zijn.
@Numoquest Dus toch, je hebt gelijk de overheid heeft blijkbaar niet de kennis om de projecten beoordelen. Dat zou misschien wel de belangrijkste tip zijn, de overheid/opdrachtever die weer zelf de inhoudelijke regie en verantwoordelijkheid neemt. Maar laat het falen wel waar het is, de grote ICT boeren.
@NumoQuest
Ton Elias afbranden op het feit dat hij, net als hele kuddes gebruikers geen weet heeft van IP is even kinderachtig als POWNEWS (soms) is. Ook de voorzitter van de tennisclub wordt niet gekozen omdat deze het beste kan spelen net als dat verslaggevers van POWNEWS niet zijn gekozen om hun kwaliteiten op het gebied van onderzoeksjournalistiek maar dat even terzijde.
Stel aangaande opmerking over Windows XP van mevrouw Gerkens dat ze uit haar nek kletst als ik een paar simpele rekensommetjes maak. Zo kost het nogal wat tijd (en geld) om bijvoorbeeld iets simpels als een goedkope printer te laten functioneren met Linux, zeker in 2009. En ook niet onbelangrijk om te vermelden is dat Windows XP met 9 van de 10 PC’s en laptops meekwam waardoor iedereen er makkelijk mee kon werken. Vroeger kregen gebruikers nog les in het gebruik van Windows en pakketten zoals Word en Excel maar tegenwoordig wordt aangenomen dat iedereen hiermee bekend is. Enig idee wat dat scheelt in de kosten?
Betreffende de ouwe koeien die ze uit de sloot haalt door te refereren aan een oud voorstel van haar partij om ict-missers te onderzoeken, haar partijgenoot maakt deel uit van de commissie dus zeur niet. En ik denk dat genoemde meldpunt ict (350 reacties) een beetje verloren is gegaan in de 999 andere meldpunten die de SP allemaal geopend heeft. Ze had beter de reacties een beetje kunnen volgen die hier op Computable gegeven worden over het onderwerp. Net als dat de redactie ze beter eens kan lezen omdat de titel nog steeds verkeerd gespeld is:-)
@Ewout Dekkinga, dan wil ik je wijzen op het succes in de Gemeente Ede waar ze over zijn gegaan op Open Source, inclusief Linux en lagere ITkosten hebben dan een gemiddelde gemeente, met een hogere ondersteuning. Daarnaast heb i er altijd voor gepleit die koppelverkoop van windows aan de pc’s en laptops te beeindigen. En ja, zoals je ziet, ik lees ook nog steeds de Computable (onder andere) 🙂
Beste Ewout,
Het is geen ‘affakkelen'(Rotterdams) van ene Ton Elias, het is een enorme metafoor voor wat er fout zit. Doe je iets dergelijks in het bedrijfsleven dan is dat een zeer kort leven beschoren.
Het gaat om het gegeven dat de problemen mede ontstaan doordat er bij de overheid mensen op plekken zitten, waar het IT zaken betreft, gespeend van enige kennis van zaken. Dan kun je namelijk geen inzicht krijgen, houden en sturing geven aan….
Inhoudelijk ga ik niet eens met je mee over Gerkens want er was een andere ondertoon in haar onderzoek en dat was namelijk hoe je zaken moet verbeteren. Wat dat betreft schuif ik enig commageneuk graag terzijde als voor dit moment niet relevant.
ICT missers bij de overheid hoeven wat mij betreft niet zo nodig te worden onderzocht omdat allang helder is nader welke omstandigheden en scenario’s de shit begint en verder uit kan beiden. Ik laat je mening over welke technische mogelijkheden je aan wil dragen even voor wat ze zijn.
Impotentie, incompetentie, politiek en commercie
Heel sec ligt aan de basis van die fuck ups de vier bovenstaande. individueel of ic. Soit. Daar hoef je, na al die jaren van FU’s niet eens meer over na te denken.
Zorgplicht
Ik heb het als IT professional altijd als deel van mijn zakelijke plicht gezien kennis mee te nemen, inzichtelijk en begrijpelijk te make naar mijn klant toe. Als dat soms met zich mee brengt dat ik strips moet tekenen, dan zei het zo. Aansluitend weet ik van veel overheden dat de kennis niet in huis is en dat je dan waakzaam mag zijn namens die klant. Ik weet dat veel grote ‘jongens en meisjes’ in de IT dat niet zijn en van harken een sport hebben gemaakt.
Laten we de individuele disciplines even daar laten voor wat ze zijn. Terug naar de basis van hoe je IT oplijnd in de zin dat je gaat werken zoals die materie werkt. Daarna mag een ieder wat mij betreft eigen disciplinaire ziel, zaligheid en expertise leggen in elk segment.
Maar zolang er nog teveel mensen rond lopen die klaarblijkelijk weinig belang hechten aan uniform en lineair IT bedrijven, is dat precies wat ik bedoel. Wetmatigheden zijn wat dat zeer eenvoudig. Commercieel IT bedrijven doe je voor de winst door te besparen. Als dat niet je drijfveer is heb je in IT geen toevoegende waarde.
Dat geld wat mij betreft evenzeer al die nieuwe zaken die men zo graag bedenkt, die feitelijk erg weinig of summier bijdragen aan die visie.
Maar hé Ewout, ook daar ben ik altijd helder in geweest…. Ik hoef de rekeningen van de fuck ups niet te betalen. Behalve als het gaat over die van de verheid. Dan heb ik daar een hele heldere niets ontziende mening over.
Beste Arda
Linux is een prachtig alternatief maar heeft zijn nukken, in 2009 was de ondersteuning voor printers (en andere randapparatuur) niet echt optimaal. Nu 5 jaar later heeft de community een enorme sprong voorwaarts gemaakt maar blijft de verdeelheid nog een nadeel. Lees eens mijn opinie ‘Sores om de sources’ waar ik in ga op een paar minder voor de hand liggende aspecten zoals governance en wijzigende licenties voor wat betreft FOSS.
Ik heb dan ook een haat-liefde verhouding met open source want beginnend met laatste zijn sommige oplossingen zeker briljant in hun eenvoud of revolutionair in de innovatie. Helaas hebben ze niet allemaal een voorspelbare lifecycle – 13 jaar is een eeuwigheid – en loopt een keus nog weleens dood doordat de programmeurs ook niet van de wind kunnen leven. De migratiekosten kunnen uiteindelijk een flinke impact hebben op de TCO want portabiliteit valt vaak tegen, zeker als je iets meer dan 10 jaar gebruikt. Iets wat we nu dus zien bij veel gemeenten – percentage open source is bedroefend laag wat echter niet geldt voor nieuwe vendor-lock met Apple – en Ede vervreemd de eigendommen (ipads) wel heel goedkoop
waardoor keus voor open source toch een beetje klinkt als ‘penny wise and pound foolish’ als het de totale ICT aangaat.
Een probleem bij veel overheden is dat ze werkelijk geen enkel idee hebben van de OpEx en dus is TCO een nietszeggend getal als je alleen op de CapEx stuurt. Het is dan ook vaak omgekeerd aan wat NumoQuest zegt, alles wordt opgelost met meer handjes die al dan niet ingehuurd worden. De lagere ICT kosten blijken dus nog weleens tegen te vallen als je boekhouding kritisch doorspit. Open source moet je ook niet kiezen om te besparen op licenties maar om de regie te houden door kennis van de algoritmen. Helaas zijn enige de algoritmen die met name de lagere overheden kennen Excel formules.
http://www.telegraaf.nl/tv/opmerkelijk/22653473/__Kamerlid_blundert_in_PowNews__.html
@Felix, leuk linkje. Ton Elias heeft altijd een grote mond gehad, maar is nooit een topjournalist geweest en nu ook geen topparlementarier. Het is dan ook maar de vraag of hij en c.s. iets kan en wil veranderen aan fouten van foute aanbesteders en foute aanbieders. Zeker, bij sommige fractiemedewerkers is er voldoende kennis van zaken (zij lezen dit soort discussies!), maar die kan of wil men in de politiek vaak niet gebruiken.
@Ewout Dekkinga, veel banken zeggen dat je als gewone klant wel degelijk moet weten wat een IP-adres is om bankfraude middels fake website’s te voorkomen en hoe je achter het echte IP-adres kan komen.
Verder sluit ik me aan bij de opmerking van Johan Duinkerken met de aanvulling dat sommige ambtenaren en politici net zo gevoelig voor cadeautjes zijn als sommige mensen uit het bedrijfsleven voor bonussen.