De Rijksrecherche heeft enkele jaren geleden onderzocht of er sprake was van illegale afspraken tussen ict -bedrijven en ambtenaren. Er waren vermoedens van concurrentiebeding, maar die signalen zijn nooit hard gemaakt. Dat vertelde senator en oud-Tweede Kamerlid voor de SP, Ada Gerkens, maandag 26 mei 2014 tegen de commissie ICT. Die commissie onderzoekt onder leiding van VVD’er Ton Elias het vaak falende automatiseringsbeleid van de overheid.
Gerkens was in het verleden één van de weinige kamerleden die volledig bezig was met het ict-beleid van de overheid. Er was volgens haar geen echte marktwerking op dit terrein. ‘De overheid doet vooral zaken met enkele grote ict-bedrijven. Het is een klein wereldje’, zei Gerkens. Ze vindt dat de overheid en veel lagere overheden te afhankelijk zijn van het besturingssysteem van één leverancier, bijvoorbeeld Microsoft dat Windows XP leverde. ‘Daardoor zijn de kosten voor beheer en onderhoud veel te hoog’, zei ze.
Gerkens leidde tijdens haar periode als lid van de Tweede Kamer een ict-werkgroep en bracht in 2009 een rapport uit met aanbevelingen. Ze zei tijdens haar verhoor door de ict-commissie teleurgesteld te zijn dat er niets is gebeurd met de aanbevelingen uit dat rapport.
Gerkens opende in 2008 een meldpunt ict bij de overheid. Ook pleitte ze voor de benoeming van een minister van ict in verband met de groeiende rol van automatisering bij de overheid en in de maatschappij. In 2007 opperde haar partij voor een parlementair onderzoek naar ict-missers bij de overheid.
Met zo’n klein wereldje hoef je geen afspraken te maken. Men is het stilzwijgend met elkaar eens.
Missers die honderdduizenden mensen hun baan kosten omdat al die financiële rampen middels gigantische bezuinigingen goedgemaakt moeten worden. Hoe serieus moet je Den Haag nog nemen. Niemand die daar zijn of haar verantwoording neemt. Alleen een hoop blabla.
Helaas incompetentie binnen de overheid is een nationale sport geworden.
Gisteren een rechtstreekse reactie van @TonElias op mijn stelling dat het probleem begint bij politieke incompetentie en commercie. Aangeboden de oorzaak van het grote falen aan hem kenbaar te maken.
Reactie van Ton Elias,”@NumoQuest Commissievoorzitters geven geen reactie tot eindrapport verschenen is. Usance.”
In andere woorden, hoe voorspelbaar, zal het rapport gaan over een anamnese, een bepaalde vooropgezette politieke richting, maar zeker niet de oorzaak van het grote falen of een duidelijke aanbeveling hoe die in de onmiddellijke toekomst te voorkomen. Eenvoudig, daarvoor is de kennis niet aanwezig in deze commissie. Precies één van de grootste redenen van het falen.
Hoe voorspelbaar.
@Keesje en @Numoquest VInd het wel gemakkelijk om maar te spreken van de incompetente overheid. Bij de verhoren komen genoeg slimme mensen van de overheid aan het woord die goed lijken door te hebben waarom ICT projecten nogal eens uit de klauwen lopen. Ik denk dat het uitbestedings cultuurtje de overheid de das omdoet. Kennis, regie en verantwoordelijkheid worden over de schutting gegooid.
@Louis Kossen
Het is niet alleen de uitbesteding. De overheid trekt gewoonweg een ander type mens aan dan de private sector. Ietwat overdreven neergezet:
– Overheid: alpha’s, praters, compromissen, politiek, “hoe vind ik persoonlijk baat bij een bepaalde situatie”.
– Private sector: beta’s, doeners, gefocused, “hoe kan ik een bepaalde situatie bewerkstelligen”.
Mix dat met forse, schijnbaar onuitputtelijke budgetten die onvoldoende worden beheerst en je hebt een recept voor grootscheeps falen.
Louis,
met je opmerking bevestig je toch alleen maar de kritiek van NumoQuest ?
Wat heb ik aan gekwalificeerde mensen als die hun competenties niet mogen of kunnen inzetten.
Verder valt niet te ontkennen dat de gewraakte commissie slechts uit nitwits bestaat.
Kan je net zo goed een rapport door Cap. laten opstellen en vooraf aangeven wat er uit moet komen.
Reactie van Elias is voorspelbaar, uitkomst van rapport mogelijk ook maar je stelling rammelt. Niet wat betreft politieke incompetentie want dat bewijst mevrouw Gerskens nog eens aangaande de commercie. Een mogelijke sceptische uitleg voor het begrip ‘usance’ is dan ook dat conclusies en aanbevelingen weer handje-klap worden tussen belanghebbenden (lobbyisten) en zoals gewoonlijk de belastingbetaler weer het kind van de rekening, geen nieuws van het westelijk front dus.
Afgelopen jaar hier verschillende voorbeelden van op mijn bureau gehad, in aanbestedingen wordt innovatie gevraagd voor zowel het introduceren van nieuwe mogelijkheden als het verlagen van kosten door efficiëntie verbeteringen. Helaas blijken deze uitvragen 9 van de 10 keer beoordeeld te worden op basis van ‘oude wijn in nieuwe zakken’ omdat de processen en daarmee vaak de applicaties niet gewijzigd mogen worden. Menige architectuur bij de overheid laat zich dan ook het beste beschrijven als een bundel rietjes voor zowel de techniek als de aansturing ervan.
Voor de duidelijkheid, code Tabaksblat (uit 2008 mevrouw Gerskens) stelt dat voor zowel bestuur als toezichthouder elke vorm en schijn van belangenverstrengeling vermeden moet worden. BIOS, het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector is echter net als andere instituten weer een tandeloze tijger waardoor het gewoon staat voor Basic Input-Output System. Dit mede door zoals ik al stelde de organisatorische ‘rietjes’ inrichting waardoor misstanden pas aan het licht komen wanneer de geldstromen gaan haperen.
Teveel ICT k(n)euzen bij de overheid worden op tactisch niveau gemaakt zonder te kijken naar de strategische consequenties op de lange termijn (meer dan 5 jaar) terwijl er geen inzicht meer is in het operationele niveau door alle uitbestedingen. In opinie ‘ICT is een nationaal belang’ schreef ik over rammelende beheerssystemen hierin doordat er niet gestuurd wordt op feiten maar aannames die mede door de hiërarchische inrichtingen (dikke en dunne rietjes) vaak onjuist of verdraaid blijken te zijn.
Dat onderzoek van de rijksrecherche – wel goed schrijven redactie – de vermoedens niet bevestigde is ook niet zo vreemd want de technische storing met de telefoontaps bij Jos van Rey kwamen een bepaalde partij niet ongelegen. En dat ambtenaren minder loyaal waren toen Weekers hun de zwarte piet toe probeerde te spelen laat zien dat de ‘Omerta’ die gangbaar is binnen de overheid wankelt en in dat kader ben ik benieuwd naar het onderzoek van Schippers aangaande misstanden bij NZa.
@Louis
Het gaat niet om de hardwerkende, loyale en integere ambtenaren maar de zuigende politieke koekoeksjongen die vooral met hun eigen belangen bezig zijn in plaats van het algemeen belang. En deze zoeken niet naar oplossingen maar zondebokken om hun eigen incompetentie te kunnen blijven verdoezelen. Zeg maar het leger naar Srebrenica, Uruzgan of Mali sturen met onvoldoende uitrusting en dan verbaasd zijn dat ze geen deuk in een pakje boter kunnen slaan.
Beste Ewout,
Mevrouw Greskens heb ik hoog zitten en heeft toen een geweldig onderzoek en rapport afgeleverd. Helaas is politiek een verachtelijke zaak wanneer je het beziet vanuit het oogpunt competentie. ‘Usance’ wordt overigens politiek gebruikt om verstoppertje achter te spelen. Je koopt er namelijk tijd voor om ‘je ding’ te doen.
Zijn ‘uitglijder’ door PowNed opgenomen is precies Het Demonstreren wat het grote probleem in de overheid met ICT. Er werd hem gevraagd of hij wist wat een IP adres was. Dat had mijnheer even niet ‘paraat’ en hij vertrok spoorslags. Dan weet je dat er niets constructiefs uit deze commissie zal komen.
Mijn insteek was overigens niet ‘zwarte pieten’ maar er gewoon een streep neerzetten waar je vandaan gewoon standaard IT management kan gaan bedrijven maar wel met mensen met competentie, Apolitiek en Acommercieel. Juist vanuit perceptie dat de belastingbetaler de rekeningen mag betalen.
Zij die dat niet op het netvlies hebben horen wat mij betreft in de IT niet thuis.
Datzelfde geld ook voor andere onderzoeken uiteraard aangaande IT en overheid.
@ Louis Knossen
In een eerdere white paper heb ik beschreven dat er basaal 4 gemene delers zijn , solo of een combinatie van elkaar, die gegarandeerd leiden tot het falen van om het even welke stap in en met IT.
Impotentie, incompetentie, politiek en commercie.
Dat beperkt zich natuurlijk niet tot een overheid alleen maar ook bedrijfsleven. Verschil tussen overheid en bedrijfsleven is dat je bij de overheid tot in lengte van dagen kunt falen en dat zulks in het bedrijfsleven een zeer kort leven is beschoren.
Just some thoughts…