Van buitenaf is het niet te zien, maar in het souterrain van een doodgewoon ogende woning in Oosterbeek staan lange rijen racks opgesteld met backup-tapes. Dit is het zenuwcentrum van dataopslag-dienstverlener Backupned. De geheime, zwaarbeveiligde locatie is een oorspronkelijke atoombunker van de provincie Gelderland. Peter Benedick, oud-politieman en beveiligingsspecialist, kocht de vermomde bunker en startte er in 1997 zijn avontuur. Het kostte veel bloed, zweet en tranen maar Backupned is bijna twintig jaar later uitgegroeid tot het naar eigen zeggen grootste commerciële backup-bolwerk van Nederland.
Via een met camera en codes beveiligde toegang komt de bezoeker van Backupned onder begeleiding in een smalle gang van de ondergrondse atoombunker terecht die uitkomt in diverse grote ruimtes. Die zijn gevuld met lange rijen racks vol tapes van fabrikant Fuji. In de controlekamer wordt toezicht gehouden op alle ruimtes en de ingang van het pand. In de vergaderruimte heeft Backupned-directeur/oprichter Peter Benedick een klein museum ingericht met relikwieën uit de tijd dat de bunker nog een functie had tijdens de Koude Oorlog. Daartoe behoren oude communicatie-apparatuur, een schematisch overzicht van de werking van een atoombom en blikken witte en bruine bonen. De schuilplaats werd in de jaren vijftig gebouwd en ingericht als beleidscentrum om in geval van nood – bijvoorbeeld een atoomaanval door de Sovjets – plaats te bieden aan hoge militairen en overheidsfunctionarissen.
Boven NAP
Het gemoderniseerde depot – 600 vierkante meter vloeroppervlakte – van Backupned voldoet aan diverse beveiligingsprotocollen en is ISO 9001 en 27001-gecertificeerd. Er staat een voor tape-opslag zeer stabiele, geïsoleerde en geconditioneerde omgeving. Het gaat om offline tape-opslag; klanten kunnen niet via internet hun backups opvragen. Wel kunnen ze via een klantenportaal de status van hun tapes, die een barcode hebben, in de library opvragen.
Benedick: ‘Klanten kunnen ervoor kiezen om dagelijks of wekelijks hun backup-tapes te verversen. Maar we bieden ook opslag aan voor langetermijnarchivering. Denk aan financiële of medische informatie, patentgegevens of een projectadministratie. Die data zijn niet nodig voor de operationele gang van zaken maar moeten bijvoorbeeld voor lange tijd bewaard worden vanwege wettelijke bepalingen.’
Naast het regelen van backups biedt het bedrijf ook andere diensten aan, zoals datavernietiging en archivering, tape lifecycle management, tapeverkoop en de veiligstelling van de ‘golden copy’: de offline datakopie van een originele of zeer waardevolle situatie, zoals mastercopy’s.’ Er zijn bijvoorbeeld klanten, zoals bedrijven op de Maasvlakte, die hun datacenteromgeving redundant hebben uitgevoerd, maar opereren in een gebied dat onder NAP ligt. Die kiezen er dan voor om nog een lokale kopie van hun it-omgeving zes meter onder de grond bij Backupned op tape te hebben staan. ‘Maar onze locatie ligt wel zestig meter boven NAP. Bij overstromingen zullen wij geen natte voeten krijgen’, stelt Benedick.
Vertrouwen
Het bedrijf beschikt over zes anomieme wagens die zeven dagen in de week door Nederland rijden om tapes op te halen en te verwisselen. Voor het transport gebruikt het bedrijf tapekoffers, waarbij tapes – voordat ze de koffer in gaan – eerst via hun barcode worden gescand en zo worden geregistreerd in het tracking- en tracingsysteem. De koffers zijn ook nog eens uitgerust met rfid-tags, als extra traceerbaarheid, mocht er toch iets misgaan onderweg.
Er werken vijftien man bij Backupned, dat een omzet draait van een paar miljoen euro. ‘In het eerste jaar vervoerden we zo’n vijfduizend tapes met bedrijfsdata; tegenwoordig zitten we op vijftigduizend tapes en eind dit jaar naar verwachting op zestigduizend’, zegt Benedick. ‘We regelen de tape-opvang met alleen eigen gescreende medewerkers. Ik heb in de beginjaren zelf ook regelmatig ’s nachts rondgereden om bijvoorbeeld tapes aan te leveren in het geval van een calamiteit, zoals een restore verzoek of een disaster recovery. Klanten kennen ons persoonlijk en dat schept een band en geeft vertrouwen.’
Eigen taperack
Benedick kon de bunker in 1997 kopen. Hij verkocht er zijn eigen huis voor. De grondige verbouwing kostte wel bloed, zweet en tranen. ‘Toen de basisinrichting er eenmaal stond zijn we nog jaren bezig geweest met aanpassingen en verbeteringen. Gelukkig kon ik naar de woning verhuizen die er bij hoorde, dus ik kon direct aan de slag als er iets moest gebeuren. In 2007 was de inrichting echt af.’
Wel is het voor Backupned in de loop der jaren moeilijker geworden om aan de traditionele taperacks te komen. Benedick kocht vaak partijen op van bedrijven of overheden die hun racks de deur uitdeden. ‘Die racks gaven we dan een fris kleurtje, anders werd het zo’n kille bedoeling in de bunker. Maar we hebben de markt inmiddels aardig afgestruind. Daarom hebben we nu besloten om eigen taperacks te ontwikkelen die we modulair snel kunnen uitbouwen.’
Avontuur
Benedick heeft opvallend genoeg geen ict-achtergrond. ‘Ik kom uit een politienest en droeg als het ware het politie-uniform als luier. Ik was gestationeerd in Apeldoorn. Ik zeg wel eens gekscherend dat ik daar bij de politie alles heb meegemaakt, op een water-lijk na. Het politiewerk vormde mij als mens, maar ik kon mijn ambities niet kwijt.’
Uiteindelijk verliet Benedick de politie om samen met een oud-collega een bewakingsdienst te starten. Daar is hij vijf jaar bedrijfsleider geweest en leerde er naar eigen zeggen het commerciële vak. ‘De mooiste opdracht die ik binnensleepte was de bewaking van het Europees distributiecentrum van Apple in Apeldoorn. Toen moesten we gelijk 25 man in een keer leveren en was het met een contractwaarde van ruim een miljoen gulden per jaar het grootste commerciële succes van het bedrijf.’
Maar de ambitie bleef en Benedicks volgende doel was het oprichten van een eigen bedrijf. Hij deed zijn huiswerk en koos voor de ict. Het regelen van backup op tapes leek hem wel wat; een activiteit die ook raakvlakken (‘het veilig stellen en bewaken van data’) heeft met zijn eerdere werkkringen. ‘In 1995, toen internet nog in de kinderschoenen stond, was backup op tape de gangbare norm. Ik richtte toen een bedrijf op dat in de regio Arnhem-Nijmegen ’s nachts tapes vervoerde voor midden- en kleinbedrijven. Na twee weken liep ik vast. Het mkb bleek weinig op te hebben met tape-backup.’
Doorbraak
Via een goede relatie bij toenmalig automatiseerder BSO werd hem duidelijk gemaakt dat hij zich moest richten op het hogere segment in de markt, landelijk moest opereren en meer diensten moest aanbieden. ‘Grotere organisaties hebben vaak medewerkers die verantwoordelijk zijn voor het regelen van uitwijk en backups. Maar tapes zijn niet chique; ze hebben allang niet meer de status van gadgets. Systeembeheerders vinden het maar gedoe: het opzetten van tapehandling en dat heen en weer gereis naar datacentra om backup-tapes om te wisselen. Die willen daarin ontzorgd worden.’
Benedick richtte zich vervolgens op dit marktsegment. Op de markt waren ook niet veel partijen actief. In Lelystad stond het CUC (het Computer Uitwijkcentrum; tegenwoordig KPN Corporate Market Trusted Services geheten). Daarnaast reden er wat kleine bedrijven rond die vooral koeriersdiensten aanboden. De grote it-afdelingen deden de tape-handling vaak nog zelf en de grote it-dienstverleners beschikten voor hun klanten over klassieke uitwijkcentra, een combinatie van hardware en data-opslag op diverse locaties.
Benedick: ‘Backupned opereerde toen al op een hoger niveau vanuit één onderkomen met een vaste kern specialisten in dataopslag, transport en het omwisselen van tapes voor klanten in hun datacenters. Dat sloot aan bij de belevingswereld van de it-afdelingen waarmee wij zaken wilden doen. We kregen toen wel snel voet aan de grond en hebben sindsdien het bedrijf kunnen uitbouwen.’
Lees ook: Tape-opslag heeft een gouden toekomst