'De Nederlandse overheid raakt elk jaar vier tot vijf miljard euro kwijt aan ict-projecten die mislukken. Vooral met de grote technologieprojecten gaat het mis. Van die projecten – vanaf een budget van 7,5 miljoen euro – slaagt maar 7 procent. Van alle projecten bij elkaar is 30 procent succesvol.' Dat zei hoogleraar beleidsinformatica en directeur van Venture Informatisering Adviesgroep nv (VIAgroep) Hans Mulder tijdens het eerste openbare verhoor van de tijdelijke ICT-Commissie van de Tweede Kamer die onderzoek doet naar ict-projecten binnen de overheid.
Volgens Mulder mislukt ruim een derde van de grote projecten (36 procent) zodanig dat het nieuwe systeem nooit in gebruik wordt genomen en ruim de helft (57 procent) wordt betwist. Dat betekent bijvoorbeeld dat het butget wordt overschreden, de ict-oplossing te laat wordt opgeleverd of anders wordt dan aanvankelijk was gepland. Van alle projecten bij elkaar faalt een kwart en wordt 46 procent betwist.
Het gaat volgens Mulder om ruwe schattingen. Hij ziet de situatie wel verbeteren, tien jaar geleden ging de Rekenkamer volgens hem nog uit van schattingen van zo’n zes miljard euro per jaar. Ook vinden er meer ict-trajecten plaats in vergelijking met de situatie zo’n tien jaar geleden.
‘Kleinere projecten in plaats van doormodderen’
Volgens Mulder is de verspilling van overheidsgeld aan ict vergelijkbaar met andere Europese landen. ‘Als er een top-tien zou zijn van redenen waarom projecten falen, dan gaan de eerste drie over mensen en niet over de technologie zelf’, aldus Mulder. ‘Zo loopt de communicatie en het management eerder mis als er meer partijen bij zijn betrokken. De projecten van de overheid zijn per definitie groot, omdat die vaak voor veel burgers bestemd zijn.’
‘De projecten zijn ook echt ingewikkeld en leveranciers onderschatten dat nogal eens’, legde hij de kamer-commissie voor. Mulder pleit onder andere voor kleinere projecten. ‘Die zijn ook makkelijker te stoppen als het misloopt. Bij grote projecten moet de overheid vaak doormodderen’, zei hij volgens persbureau ANP.
Ik hoor dit verhaal al sinds 1985 ieder jaar opnieuw.
“Oud nieuws is geen nieuws” heb ik ooit geleerd.
Kennelijk is de post “onvoorzien” bij dit soort grote projecten te klein en het leervermogen van de overheid (en niet alleen de overheid) idem dito.
Wees blij dat er IETS gebeurt aan ICT, en dat je er een kennelijk veel te goede boterham aan verdient zou ik zeggen.
En nu stoppen met krokodillentranen.
@Reza
“zien we dat de uitkomst van een project niet altijd aansluiting vindt bij het initiële plan.”
dankje Reza voor dit geweldig eufemisme. Kan ik vast ook toepassen als ik een project laat mislukken 😛
Toch vind ik Edisons quote nog mooier : I have not failed. I’ve just found 10,000 ways that won’t work.
Uiteindelijk lukte het hem van wolfram een gloeidraadje te maken, waardoor de gloeilamp bruikbaar werd.
Houd de moed erin 😀
15:40 uur… Tonny Wildvank benadrukt het belang van architectuur vooraf én auditing gedurende projecten. Helder advies. Ben benieuwd wat de commissie daar uiteindelijk mee gaat doen… zou het verbinden met de opmerkingen van Chris Verhoef dat nagedacht moet worden over welke activiteiten tot de “core” van de overheid behoren.
@Felix,
Dat zou je niet als een eufemisme zien als je de hele zin en reactie goed doorneemt. Maar je mag hem wat mij betreft gebruiken als je je project hebt laten mislukken ;-p
Eén van de oorzaken is het gebrek aan zeer ervaren project- en programmamanagement en het soms op merkwaardige wijze leggen van prioriteiten ten aanzien van kosten en baten. Daar werkt het mechanisme van aanbesteden niet altijd aan mee maar dat hoeft absoluut geen probleem te zijn. Het wordt pas een probleem als bij een aanbesteding allerlei ‘inkoopspecialisten’ zich er mee gaan bemoeien die geen flauw benul hebben waar inhoudelijk of procesmatig de risico’s zitten, waar de accenten moeten liggen en hoe de prijs/kwaliteit ratio in elkaar steekt.
Het beste resultaat voor grote en vaak complexe programma’s en projecten wordt vaak verkregen door een juiste combinatie van interne inhoudelijke / business kennis, directe en continu (!) betrokkenheid op C-level bij de opdrachtgever en het vroegtijdig betrekken van degenen die het programma of project ook moeten uitvoeren. Heb je die kennis niet dan kun je die inhuren en dan telt maar één ding en dat is bewezen kwaliteit en track record. Vertrouw niet op opgeblazen CV’s of ‘stempels’ als Prince2 gecertificeerd. Het aantal prutsers met dit papiertje is inmiddels zeer aanzienlijk. Die varen rustig op een ijsberg af omdat die niet op de kaart stond….
En wat Reza Sarshar en een aantal anderen al aangeven, bezint eer ge begint en houd het in behapbare – en daarmee ook goed te auditen – brokken.
Niet de uitkomst is bijzonder, maar de hypocrisie en domheid van de opdrachtgevers van dit onderzoek, namelijk de politici. Zij zijn decennialang verantwoordelijk voor slecht opdrachtgeverschap en slecht project- en programmamanagement en dat weten ze drommels goed. De rekenkamer heeft al zo veel rapporten opgeleverd met kritiek op de overheid, en nu gaat de tijdelijke ICT-Comissie Elias het nog eens dunnetjes overdoen.
Heb veel met politici gewerkt. Politici willen vooral invloed in de media en zo weinig mogelijk verantwoordelijkheid dragen. Ze willen herkozen worden. Politici zijn zelden managers of leiders. Ze hebben meestal geen enkele feeling met hun portefeuille en geven daarom steeds weer onduidelijke opdrachten, willen te veel in één keer regelen, liegen over de werkelijke schattingen van de totale kosten, gaan op het laatste moment de opdrachten ingrijpend veranderen, maken projecten afhankelijk van andere onzekere ontwikkelingen, geven toestemming voor tegenstrijdige ontwikkelingen, gaan te lang door met projecten als de opdracht reeds achterhaald is, zorgen niet voor commitment, willen of kunnen niet snappen wat programmamanagement is, zomen te veel in op details maar houden de hoofdlijnen niet in de gaten (als ze die tenminste begrijpen).
En gaat het mis dan zou het opeens een ICT-probleem zijn. Kunnen ze weer vragen over stellen. En dat geldt niet alleen voor ICT-projecten, maar ook voor bijvoorbeeld defensie, verkeersinfrastructuur, gezondheidszorg. Hoe complexer en duurder het project of programma, des te vaker gaat het mis. John Roos en de andere collega’s, kunnen daar veel over schrijven, maar politici lezen / snappen het toch niet. En zoals Dirk Munk al aangeeft, speelt dit ook af in het bedrijfsleven, vooral als het geleidt wordt door de snelle MBA pakkenjongen. Bij familiebedrijven zie je dit veel minder.
En van die familiebedrijven kunnen we veel van leren, tenzij we uurtje factuurtje willen natuurlijk.
Het ICT project Boord Computer Taxi, is ook een goed voorbeeld van de op waanzinnige wijze falen van de overheid. Onderstaande brief is verzonden naar de Tweede Kamer om uitleg Wilma Mansveld te vragen.
De feiten blijken te zijn,
1.dat op het moment van tot stand komen van de WP2000, waarin de BCT-verplichting is opgenomen, de voertuigen van vele taxibedrijven en/of
-centrales reeds waren voorzien van zeer goed werkende computersystemen.
2.dat de bedrijven deze voorzieningen zelf al hadden laten ontwikkelen ten behoeve van een gedegen bedrijfsvoering omdat zij deze al ver voor de WP2000 noodzakelijk achten voor een goede online administratie van de ritgegevens en een controleerbare bedrijfsvoering.
3.dat de problemen m.b.t. het realiseren van de, in de WP2000 opgenomen BCT verplichting, zijn ontstaan door de pincodeverplichting. De bestaande goedwerkende systemen moesten om onduidelijke en nooit deugdelijk onderbouwde redenen worden voorzien van een voor iedereen onbegrijpelijke “digitale handtekening”.
4.dat de BCT leveranciers en de onafhankelijke deskundigen, de door de IVW verplichte pincode vanaf de eerste dag als een absurde eis hebben betiteld. Deze zinloze voorwaarde heeft de realisatie en het beoogde doel nodeloos gecompliceerd en nagenoeg onuitvoerbaar gemaakt.
5.dat de onwrikbare houding van de BCT beleidsmakers heeft geleid tot de huidige problemen. Terwijl de BCT-verplichting zonder deze pincode, reeds in 2005 voor de gehele branche gerealiseerd had kunnen zijn.
6.dat de op dit moment reeds ingebouwde BCT’s m.n. door de pincode voor veel problemen zorgen en dat deze problemen een begrijpelijke afschrikwekkende werking veroorzaken. En dat deze systeemproblemen tot overmaat van ramp, van de RDW niet d.m.v. online updates verholpen mogen worden. Terwijl online updates al 15 jaar bij de reeds bestaande systemen gebruikelijk zijn om ontstane systeemfouten op te sporen en op te lossen.
7.dat de bizarre ontwikkelingen van de afgelopen 10 jaar, inmiddels heeft geleid tot het faillissement van tenminste 1 van de 4 leveranciers. Een andere leverancier heeft de opdrachten van reeds jaren geleden bestelde en grotendeels vooruitbetaalde BCT’s eigenhandig en eenzijdig geannuleerd. Terwijl de retourbetalingen nog steeds niet hebben plaatsgevonden. Dat de overheid kennelijk geen voorwaarde heeft gesteld, of onderzoek heeft gedaan, naar financiële positie van de leveranciers. En dat de positie van de overgebleven leveranciers geen betrouwbare garantie geeft voor de toekomst. Eisen die toch ten grondslag zouden moeten liggen van het gehele BCT project.
8.dat een groot deel van voornamelijk de zzp ondernemers, met een offline BCT gaan werken, met de daarbij voorspelbare complicaties en fraudegevoeligheid. Gemaakte fouten bewust of onbewust zijn nooit aantoonbaar.
9.dat de Stichting Taxibelangen Nederland een oplossing aandraagt die breed wordt ondersteund. Ten eerste om de pincodeverplichting te laten vervallen. Ten tweede, om alle voertuigen met een blauw kenteken te voorzien van een online registratie systeem waardoor alle gegevens van alle taxi’s landelijk per seconde en per meter met taxameter gegevens kunnen worden vastgelegd. Dit systeem is al vele jaren bij alle grote taxicentrales en taxibedrijven gebruikelijk. De controle is dan voor iedereen gelijk, minder fraudegevoelig, efficiënt en doeltreffend.
10.dat met dit voorstel veel bedrijven reeds aan de eisen voldoen, waardoor er geen kapitaalvernietiging behoeft plaats te vinden. Deze bedrijven versturen hun gegevens nu al naar de eigen BackOffice, naar de hardware- en naar de softwareleverancier. Het versturen van gegevens naar de landelijke centrale computer zal dan ook geen extra kosten met zich meebrengen.
11. dat de BCT project begeleiders diverse rapporten hebben laten opstellen, o.a. door Sira Consulting, Actal (het adviescollege administratieve lasten), College Bescherming Persoonsgegevens en tevens door Technolution te Gouda. Dat belangrijke negatieve punten uit deze rapporten, door de beleidsmakers stelselmatig zijn genegeerd.
Indien hierover nadere gegevens nodig zijn, dan wil ik u deze natuurlijk aanleveren. Maar de BCT kwestie vertoond hier parallellen met de Fyra, de Fyra beschikte ook over een type goedkeuring. Maar de bevindingen uit de rapporten die de voortgang van de Fyra in de eg stonden werden ook verzwegen. Het betreft, misschien ook niet toevallig, dezelfde inspectie.
Vertrouwende dat ik met deze punten meer duidelijk heb kunnen maken, waarom ik mij zonder enig eigen belang inzet en verzet tegen deze verachtelijke gang van zaken.
Ik weet niet of een risicoparagraaf de zaak zal oplossen dat lijkt me nog een lastig verhaal maar het kan er ook nog wel bij boven op de papierstapel. Veel minder ambities en ook de zorgen dat de kennis in huis is om projecten te beoordelen. Komt ook vaker terug. En dan die aanbestedingsregels die hier genoemd worden waar op deze site ook al regelmatige over geschreven is, daarin worden zoveel randvoorwaarden gesteld die eigenlijk niets met de inhoud te maken maar wel met juist het afdekken van ieder risico. Ook gaat het om veelgeld en waar zoveel geld rondgaat daar komen hele andere motieven om de hoek kijken. De overheid als ideale melkkoe die er links en rechts tussengenomen wordt. Want het is niet alleen een falen van de overheid, het is ook een falen van de ict sector.
Nog een toevoeging, het is ook een falen van de ict sector maar wel een heel goedbetaald falen. Wat dat betreft is de ict een ideale bedrijfstak, hoe groter de puinhoop is die er van gemaakt wordt, hoe meer er betaald moet worden.
Ik ben al vijf jaar niet meer werkzaam in de IT, hiervoor ruim 40 jaar.
Oude koek!!
De overheid heeft ten eerste niet de mensen die een groot IT project kunnen beoordelen, Politici zijn ten slotte geen mensen met een hoge opleiding in de IT, en hiernaast wordt tijdens de vaart voortdurend van koers gewijzigd en wil iedere politicus aanpassingen voor zijn doelgroep, wat wanstaltige eisen en dus idem dito applicaties opleveren. Resultaat kommer en kwel.
Een ander probleem is de Europese aanbestedingen en de eisen die hier gesteld worden, het ontwerp moet nagenoeg klaar zijn tijdens de aanbestediging’s fase, waarop daarna allerlei uitzonderingen komen als het gegund word, resultaat een niet te beheersen project.
Hiernaast mogen voor grote projecten alleen grote bedrijven met een minimale omzet meedoen, maar deze bedanken vaak feestelijk om eerst 80% van het werk te doen, met een kans van 10% dat hun het project gegund word. Resultaat is dat in deze fase vaak cowboys en fantasten meedoen, die als ze het project gegund wordt, niet weten wat voor en achter is en vervolgens maar aanmodderen.
Advies gebruik bewezen goede oplossingen, die bewezen hebben te werken, en liefst op het geadviseerde platform. Pas dan desnoods je wensen en werkwijze aan naar de oplossing en maak het vooral niet te moeilijk met allerlei uitzonderingen.