De afgelopen jaren is de storagemarkt behoorlijk in beweging. We zijn van lokale storage naar centrale storage overgegaan, van scsi naar fc en iscsi en vele andere verschuivingen nu er steeds meer smaken op de markt verschijnen. Wat zijn de actuele ontwikkelingen in de markt en wat zijn de voordelen of de nadelen hiervan?
Onderstaand beschrijf ik zes ontwikkelingen op het gebied van centrale storage-oplossingen. Per ontwikkeling geef ik aan wat de eigenschappen en de voor- en nadelen zijn.
Om te beginnen zijn er Non-Framed storage-oplossingen. Van oudsher zijn we in storageland gewend om een centrale storage-oplossing aan te schaffen, die bestond uit een storagehead (framed) met daaronder een aantal schijfcabinetten. Op zich niets mis mee, maar het gebeurde nog wel eens dat men te hoog of te laag instapte. Men betaalde dan voor capaciteit die men nooit zou gaan gebruiken, of men scheurde al snel uit het te kleine jasje. Hier hebben enkele leveranciers slim op ingespeeld met Non-Framed storage-oplossingen. Dit is natuurlijk een hele mond vol, maar wat is het nu precies?
Non-framed-oplossingen bestaan uit seperate nodes die voorzien zijn van alle intelligentie zoals storagehead, io-connectiviteit en disks. Deze nodes kan je als één grote cluster laten acteren. En het is vaak ook mogelijk om meerdere type nodes (nl-sas,sas, ssd ) te mixen. Groot voordeel van nf-oplossingen is dat ze modulair schaalbaar zijn. En dat ze gefaseerd kunnen groeien. Heb je meer capaciteit nodig, dan koop je een node op basis van nl-sas-disks en heb je performance nodig, dan koop een ssd-node. Ook de afschrijving kun je gefaseerd laten lopen. Waar het bij framed oplossingen vaak niet aantrekkelijk is om in jaar vijf nog een uitbreiding te doen, is dat hier wel het geval.
Framed storage oplossingen
Natuurlijk moeten we de ontwikkelingen in framed storage-oplossingen niet vergeten. Deze bestaan uit een storagehead met ondersteuning voor een aantal disks. En waar je vroeger de keuze moest maken tussen block- of filebased en iscsi of fibre channel, zie je nu steeds meer unified storage-oplossingen verschijnen. Grote voordeel van unified is dat je ‘best of breed’ in huis haalt, waardoor je per applicatie of bijvoorbeeld per hypervisor kunt kiezen wat het beste past en wat dus enorm veel flexibiliteit geeft.
Ook zie je dat deduplicatie, compressie en automatic storage tiering hier een steeds grotere rol gaan spelen. Belangrijk hierbij is toenemende inzet van flash-technologie die nu al te gebruiken is voor het vergroten van de cache van de storage controllers. Hiermee vervalt een van de grootste bottlenecks van afgelopen jaren direct. En wat zijn de nadelen van de bewezen framed storage oplossingen? De initiële keuze van het juiste model is en blijft altijd een lastige. Je moet namelijk goed inschatten wat je nu en wat je in de toekomst nodig gaat hebben. Met het risico dat je te groot of te klein instapt.
Direct Attached Storage
Dit klinkt een beetje als terug naar af want hebben we niet allemaal nog nachtmerries over direct attached storage? Deze technologie was slecht schaalbaar en voor een beperkt aantal machines of alleen lokaal te gebruiken. En de performance was voorheen ook niet altijd om over naar huis te schrijven. Maar we zien het echter dankzij onze vrienden van Microsoft steeds meer terug komen. In de nieuwere versies van bijvoorbeeld MS-Exchange zit alle intelligentie op het gebied van replicatie, reservekopieën en archivering al in de software. Eigenlijk heb je, kort door de bocht gezegd, niets meer nodig dan opslagcapaciteit en performance.
Deze trend zie je langzamerhand steeds vaker terug komen in andere oplossingen die niet van Microsoft afkomstig zijn en ‘das’ speelt dan ook een grote rol in sds. Zijn de nadelen nog altijd hetzelfde? De beperkte schaalbaarheid is niet meer zo dramatisch als vroeger, maar de beperkte fysieke connectiviteit zal altijd een bekend euvel blijven. Waar vroeger maximaal twee servers van een das-schijvencabinet gebruik konden maken, zie je nu na de invoering van de sas-technologie, dat het wel mogelijk is om met meer paden te connecteren.
Software Defined Storage
Software defined zal de komende jaren hoog eindigen in de buzz-woorden top veertig. Na Cloud is dit een zeer grote hype aan het worden. En op zich is dat ook logisch, aangezien beiden natuurlijk onomstotelijk met elkaar verbonden zijn. Maar wat is het precies? Software defined storage is niets meer of minder dan intelligente software die op standaardservers draait. De opslagcapaciteit van deze servers of de daar aan verbonden jbod’s, zal als één grote storage cluster gaan acteren. Je kan meerdere disk-technologieën met elkaar combineren in één cluster.
Groot voordeel van sdn is dat je steeds optimaal profiteert van de technology-refreshes op het gebied van cpu’s en geheugen. Een andere groot voordeel is dat je gefaseerd nodes kan vervangen en afschrijven. Dit is voor de cfo’s van deze wereld erg aantrekkelijk. Het nadeel van sds is mogelijke onduidelijkheid omtrent support want is het nu een softwareprobleem of toch een hardware probleem en wie gaat mij helpen? Maar ook hier wordt slim door de markt op ingespeeld door het opstarten van samenwerkingsverbanden op het gebied van support.
Storage virtualisatie
Eigenlijk kun je storage virtualisatie niet nieuw noemen, want het is al jarenlang in verschillende varianten op de markt. Alleen was storage virtualisatie tot voor kort erg complex en kostbaar, wat een brede adoptie door de markt in de weg stond. Hier komt de laatste tijd steeds meer verandering in.
Storage virtualisatie zorgt er voor dat organisaties meerdere soorten centrale storage naast elkaar kunnen gebruiken en vanuit een enkele heterogene laag kunnen beheren. Ideaal voor organisaties die een zogenaamd multi-vendor beleid voeren. Het is met storage virtualisatie mogelijk om meerdere typen storage oplossingen als één geheel te laten functioneren. Daarnaast heeft storage virtualisatie veel toegevoegde waarde op het gebied van datamigratie. Er zijn nu al meerdere producten op de markt die er voor zorgen dat merk A met merk B kan repliceren. Hierdoor worden datamigraties van organisaties die erg veel data hebben een stuk eenvoudiger en minder tijdrovend. Je voegt een storage virtualisatielaag toe aan je infrastructuur en laat de oude oplossing repliceren naar de nieuwe oplossing.
Ik beschrijf het ietwat versimpeld, want er komt natuurlijk wel wat denkwerk en voorbereiding bij kijken. Er zit echter ook een keerzijde aan deze medaille: de vendor-lock. Ondanks dat je dankzij storage virtualisatie meerdere merken als één geheel kunt laten functioneren, wordt je wel erg afhankelijk van de softwareoplossing.
Snellere opslag
Net als storage virtualisatie is ook het versnellen van de opslagtechnologie niet echt nieuw te noemen. De afgelopen twintig jaar hebben we natuurlijk al verschillende disk-technologieën langs zien komen. Denk maar aan de ide, pata, sata, scsi, fc, sas en ssd-disks die de aflopen jaren de revue zijn gepasseerd. Eens in de zoveel jaar komt er nu eenmaal wel iets nieuws dat mooier, sneller en beter is. Groot nadeel van nieuwe producten is dat ze vaak aanvankelijk onbetaalbaar zijn.
We staan nu aan de vooravond van de brede adoptatie van flash-technologie. Dat is ook wel te merken in de markt, want de flash-startups schieten als paddenstoelen uit de grond. Flash-technologie is qua performance een enorme vooruitgang en de technologie is eerder betaalbaar geworden dan de voorgaande generaties. Ik verwacht dat flash binnen nu en vijf jaar de nieuwe standaard zal zijn. En dan zit ik met deze voorspelling volgens andere storage experts nog erg aan de veilige kant.
Conclusie
Wat gaat de toekomst ons brengen? Dat is altijd lastig in te schatten. De tijd zal het ons leren. Ik verwacht zelf dat de rol van software defined storage steeds groter gaat worden, onder meer door een steeds bredere adoptie van de cloud. De bovenstaande varianten zijn allemaal in een bepaalde vorm vanuit de cloud aan te bieden. Alleen zijn ze natuurlijk niet allemaal even kosteneffectief en geschikt voor bijvoorbeeld een multitenant-omgeving. Dit verschilt natuurlijk per geval.
Dat software defined de toekomst heeft, is ook wel op te maken uit wat de grote spelers op het gebied van storage-oplossingen ondernemen en roepen. Storage zal vroeg of laat toch steeds meer een commodity worden, die aangestuurd wordt door een slimme softwarelaag. Op wat voor termijn dit gaat gebeuren is nog even koffiedik kijken. Voor alle oplossingen geldt echter nog steeds wat ik hier al vaker heb geroepen: meten is weten en een goede voorbereiding is en blijft het halve werk.
Ha mannen,
Even een korte toelichting.. Ik vind het een bijzonder goed artikel. Het viel me alleen op dat de Unisys mannen elkaar becommentarieerde, maar gelukkig met goede kritiek 🙂
Ik ben zelf ook erg geïnteresseerd in de SDS ontwikkelingen. Ik zie dat mede door het bijzonder aantrekkelijke prijspeil de adoptie nog wel eens hard zou kunnen gaan.
@ Bart,
Dank voor je reactie. Prijs heeft een zeer grote invloed op de snelheid dat SDS door de markt geadopteerd gaat worden. Ook zal de manier waar op SDS gesupporteerd gaat worden hier grote invloed op hebben. Want bij sommige smaken van SDS val je nog wel eens in een spreekwoordelijk zwart gat. Het is namelijk niet altijd duidelijk waar de verantwoordelijkheid van de HW leverancier en de SDS software leverancier ligt. En hier moeten duidelijk afspraken over gemaakt worden. Zo dat de klant hier niet de dupe van wordt.
Ik wil nog wel aangeven dat we zeker ook de andere oplossingen die ik hier boven beschrijf niet uit moeten vlakken. Allen zijn nog perfect inzetbaar en hebben nog zeker hun charme.
Ik ben benieuwd wie deze ” Storage Wars” gaat winnen 🙂
@Bart: Ik had eerst geen tijd dit artikel te lezen en erop te reageren. Wat me wel gelijk opviel was inderdaad het Unisys feestje 🙂 Misschien is het geen slecht idee als organisaties de Computable-site aan hun collaboration suite toe te voegen als een middel voor communicatie tussen collega`s 😉
@Ewout: ik kan me voorstellen dat je na 1500+ reacties blaren op je vingers en droge mond hebt 🙂 Onderschat het niet, dit is bijna een fulltime job! Ik hoop dat je inmiddels voorzien bent van een biertje of……een pleister 🙂
@Ruud: Mooie samenvatting zoals KJ al zei!
Storage is het fundament van je (ict) diensten en architectuur. Dat leg je een keer voor de komende 4-5 jaar aan. Ik denk dat de onvoorstelbaarheid van verschillende ontwikkelingen binnen de ict-wereld het steeds moeilijker maakt om het juiste fundament voor de komende tijd aan te leggen.
Bijvoorbeeld kijk naar de ontwikkelingen rondom applicaties. Applicaties worden steeds anders geschreven, ze communiceren steeds anders met hun omgeving en de onderliggende laag (storage) en ook andere applicaties, ze gaan hun bronnen anders benaderen (koppelingen) en nog meer. Alleen dit deel (applicaties) heeft effect op allerlei aspecten van storage (sizing, ontwerp, investering, performance etc etc)
Ik heb eerder in een reactie gezegd dat het misschien geen slecht idee is om een wegwerparchitectuur te maken die we elke 3-5 jaar opnieuw gaan herzien. In dit kader weten we dat we ons niet veel druk hoeven te maken over sommige zaken waar we geen grip op krijgen. In dit geval hoeven we niet de angst die door deze ontwetendheid (onbekende ontwikkelingen) veroorzaak is met “te grote sizing” en dus extra investering weg te kopen!
@ Reza,
Dank voor je reactie. Ik zit eerder aan 2 tot 3 jaar te denken omdat de ontwikkelingen de laatste tijd enorm snel gaan. En ik deel zeker je mening dat de software bepalend is voor de infrastructuur.
Erg leuk om te zien dat het je opgevallen is hoe actief Unisys op Computable is. We delen onze mening,kennis en visie graag met anderen. Dit zouden in mijn optiek veel meer organisaties moeten doen.
@Ruud (en Reza)
Ik denk dat de infrastructuur bepalend is voor de software!
Kijkend naar de ontwikkelingen van snellere processor, netwerk en opslag zijn het die ontwikkelingen die virtualisatie (en cloud) faciliteren. Het is de software die achter de feiten aanloopt waardoor het lang geduurd heeft voordat er optimaal gebruik gemaakt kon worden van de 64-bit architecturen.
@Maarten
Het reageren doe ik vanuit de heup, met gestrekt been;-)
@ Ewout,
Kleine nuance.
Ik doelde op software defined niet op de applicaties.
@Ewout,
volgens mij reageer (schiet) je al voordat er (enige) aanleiding toe is….
Heldere en duidelijke samenvatting van de stand van zaken, bedankt daarvoor.
Ik zie ook een reeks nieuwe storage vendoren opstaan, ieder met z’n eigen zienswijze op zijn of haar value add voor de klant.
Is software defined in combinatie met non-framed leveren als dienst dan de toekomst? Kennis van de integratie met de hypervisor laag en applicaties zoals Exchange, Sharepoint en databases zoals MS SQL, MySQL en Oracle maken dan het verschil voor de klant? “Pay as you develop”?
Bewegingen zoals VMware met vsan neigen hier naartoe?
Dennis,
Dank voor je reactie.
De tijd zal het leren. Ik verwacht wel dat het gebruik van software defined storage flink zal toenemen.
Maar iedere smaak heeft zoals ik al zei zo zijn voor- en nadelen.
Beste Ruud,
Mooie uiteenzetting van een altijd in ontwikkeling zijnde markt.
Zoals Dennis Kuipers hierboven al aangaf zijn er een hele reeks nieuwe vendoren aan het opstaan die zich op het vlak van SDS begeven.
Wij, Red Hat, zijn er daar een van. Wij zien een mogelijkheid om in het datacenter een verregaande convergentie te bereiken door storage open te definieren zodat storage en compute dichter bij elkaar kan komen en dat klanten verlost zijn van de traditionele Hardware Lock In.
Groeten,
Jasper Geraerts