‘Passie voor innovatie verhoogt bedrijfsresultaat’

Hoe overleven moderne bedrijven in een digitale economie met een moordende concurrentie en een steeds kleinere window of opportunity? Dit was de centrale stelling tijdens een rondetafeldiscussie die onlangs werd gehouden door ict-dienstverlener Pink Elephant, adviesorganisatie KPMG en schadespecialist CED. Futuristische verwachtingen werden afgewisseld met praktijkvoorbeelden van innovatieve producten waarmee organisaties nu al het verschil maken.

Niets is zo veranderlijk als de it-markt, zo concludeert Pink Elephant-ceo Piet van Vugt al bij zijn inleidende presentatie. Nieuwe technologische ontwikkelingen volgen elkaar in razend tempo op en bedrijven die daar niet tijdig in meegaan, lopen het risico dat ze uit de markt gedrukt worden door hun concurrenten. Innovatie is noodzakelijk om te overleven, maar om dat snel te kunnen doen, zijn nieuwe manieren van denken en werken binnen organisaties nodig, zo weet Van Vugt sinds de recent afgeronde bedrijfstransformatie van Pink Elephant.

Big data is de nieuwe olie

De wereldeconomie beweegt nog steeds volgens de Kondratieffgolven, zo stelt Van Vugt. De pieken die we sinds 1771 elke vijftig à zestig jaar hebben gezien, stonden allemaal in het teken van belangrijke economische middelen als water, stoom, olie, energie en ict. Dat de laatste golf de grootste impact heeft gehad, mag duidelijk zijn, maar we staan pas aan het begin. Ict is inmiddels onderdeel van een veel groter geheel, technologie, en we staan in feite aan de vooravond van een nieuwe groeiperiode waarin NBIC centraal zullen staan (nanotechnologie, biotechnologie, informatietechnologie en cognitieve wetenschap, red.).

Deze grote verandering begint met informatietechnologie en cognitieve wetenschap. ‘Data is de nieuwe olie’, zegt Van Vugt. ‘Hoe gebruik je informatie optimaal om je organisatie vooruit te helpen?’ Big data ziet hij als het verbindende element in een nieuwe industriële revolutie, waarbij hij het innovatieve Nederlandse bedrijf Synerscope prijst, dat zich op hoog niveau bezighoudt met datavisualisatie op basis van big data.

Het app-model

Verder benadrukt hij dat de groeiende rol van apps binnen bedrijven. ‘Alles gaat naar het app-model over, waarbij de bedrijfsprocessen in het datacenter draaien en het werk wordt gedaan via een breed ecosysteem aan apps.’ Als voorbeeld noemt Van Vugt Claims 2020, een appstore met bedrijfsapplicaties voor de verzekeringsbranche, die Pink Elephant zelf ontwikkelde.

Verder stelt hij bovendien dat ontwikkelingen als the internet of things, wearable computing, drones, Google Glass en brain-computer interfaces een grote impact gaan hebben op het bedrijfsleven. Van Vugt: ‘Bedrijven moeten leren omgaan met al deze nieuwe technologie en snelle verandering. Agile werken is van levensbelang om kennis van je medewerkers te vertalen naar bedrijfsresultaten. Dat doe je niet in een traditioneel it-project, daarom doen we ook alleen nog maar businessprojecten.’

Extreme verwachtingen

Onno Franken, directeur bij KPMG Advisory, stelt dat de toekomst niet voorspeld kan worden, maar wordt gecreëerd. Een bijproduct daarvan is dat de verwachtingen van klanten soms extreem hoog zijn. ‘Er ontstaat een maatschappij waarin klanten extreme verwachtingen hebben. Je moet keer op keer de wow-factor op hun gezicht zien te toveren.’ Als resultaat moeten organisaties, groot en klein, steeds sneller nieuwe producten introduceren. ‘Elke twee à vier weken moet je met iets nieuws komen. Dat doe je niet door stealth (onzichtbaar, red.) te ontwikkelen. Je moet in alle openheid snel op basis van een aanname een concept ontwikkelen om te valideren of het een succes kan worden.’

Agile werken en ideeën uit de Lean Startup sluiten volgens Franken volledig aan op die gedachte. ‘Je moet de toekomst ter plekke creëren en zorgen dat je snel feedback krijgt. Zo maak je sprongen, waarbij je soms slaagt en soms faalt, maar het is noodzakelijk. Dat geldt zelfs voor een enorm bedrijf als Facebook. Het bedrijf zat eigenlijk iets te lang stil, maar introduceerde recent toch weer de compleet nieuwe Paper-app.’

Ondernemersklimaat niet optimaal

Franken stelt dat bedrijven moeten proberen een adaptieve organisatie te worden die open staat voor verandering en denkt in mogelijkheden in plaats van beperkingen. Ook zouden bedrijven hun medewerkers meer moeten belonen voor innovatieve ideeën, iets wat volgens hem nog te weinig gebeurt. Verder is het ondernemersklimaat in Nederland volgens Franken niet optimaal, omdat er vaak negatief wordt gekeken naar falende bedrijven, in plaats van innovatie aan te moedigen.

Er zijn volgens Franken tal van bedrijven die niet op tijd zijn meebewogen met de markt, zoals Kodak, dat van jarenlang markleiderschap in hoog tempo failliet ging door de opkomst van digitale fotografie. Daar tegenover zijn er volgens de KGPMG-directeur ook bedrijven die het juist erg goed doen door dingen drastisch anders te doen dan de concurrentie. Hierbij noemt hij de elektrische autofabrikant Tesla, dat in feite een ontwrichtend bedrijfsmodel introduceerde voor de traditionele auto-industrie en nu ook plannen heeft om de energiemarkt op zijn kop te zetten.

Mendix-applicatieplatform

De Europese schadespecialist CED is een goed voorbeeld van een organisatie die enige jaren terug de noodzaak zag van snelle innovatie. Jochem Davids, manager Claims Solutions van CED, vertelt hoe zijn organisatie met Pink Elephant in hoog tempo een Mendix-applicatieplatform inrichtte, bovenop de verouderde AS/400-servers, om vervolgens binnen drie maanden het nieuwe Multiherstel-platform in de markt te zetten.

‘Je spreekt hier over de implementatie van een compleet nieuw businessmodel, waarvan de feitelijke bouw slechts zes weken duurde. Dat is echt ongehoord’, zegt Davids. Het Mendix-platform legde bovendien de basis voor diverse nieuwe producten en diensten, en draagt nu ook bij aan het verder automatiseren en koppelen van bedrijfsprocessen.

Drones en Google Glass

Maar daar blijft het niet bij, want Davids laat zien dat CED inmiddels ook futuristische drones gebruikt voor de inspectie van beschadigde panden en bezig is met een pilot met Google Glass-brillen, waarmee schade-inspecteurs efficiënter hun werk kunnen doen. ‘Er wordt soms vanuit de organisatie weleens raar gekeken naar al die nieuwe ontwikkelingen’, stelt Davids, ‘maar één van onze medewerkers die aanvankelijk een felle tegenstander was van het gebruik van drones, is inmiddels een van onze grootste ambassadeurs.’

Aansluitend op het verhaal van CED deelt Jan-Willem Middelburg, directeur van Pink Elephant Education, zijn visie op de menselijke kant van bedrijfsverandering. Als vertegenwoordiger van een generatie die opgroeide met computers en internet ziet hij dat traditionele werkplekken steeds schaarser worden. Werknemers kiezen zelf de systemen en applicaties die zij willen gebruiken en verwachten meer van de meerwaarde die it brengt aan organisaties.

Intelligente technologie heeft enorme impact

‘Het handmatig bonnenschrijven door politieagenten en parkeerwachters is echt niet meer van deze tijd’, stelt Middelburg. ‘Er zijn talloze apps die dingen doen die we vroeger niet voor mogelijk hielden. Je kunt tegenwoordig een mobiele app als Shazam naar een willekeurig muziekstuk laten luisteren om binnen enkele seconden te horen wat het is.’ Volgens Middelburg kan dit soort intelligente technologie ook een enorme impact op bedrijven hebben, maar daarbij moeten wel bepaalde barrières overbrugd worden. ‘Naast traditionele methoden voor projectmanagement en it-servicemanagement, zoals Itil en Prince2, is er binnen bedrijven veel behoefte aan nieuwe manieren om samen te werken en kennis te delen, zoals het Pink Agile Framework.’

Deze praktijkgerichte projectmethodiek werd onlangs door Pink Elephant geïntroduceerd om bedrijven te helpen sneller te kunnen innoveren. CED werkte ook via deze methodiek. Middelburg: ‘CED is een perfect voorbeeld van een bedrijf dat de noodzaak zag van verandering en dit goed in de werkwijze van de organisatie heeft opgenomen. Dat zie je terug in de resultaten.’