Gartner voorspelt dat in 2015 een kwart van de internationale organisaties een chief data officer (cdo) heeft aangesteld. Op dit moment werken er wereldwijd zo’n honderd cdo’s, waarvan 65 procent in de Verenigde Staten zit, 20 procent in Groot-Brittannië en de rest verspreid over nog een tiental landen.
Volgens Gartner is de cdo verantwoordelijk voor het beheer van de data en beschikt hij daarvoor over de juiste kennis en kunde. ‘Cio’s moeten de cdo zien als hun rechterhand’, zegt Debra Logan, research vice president bij Gartner. De voorspelling en trend dat bedrijven een officer speciaal voor data aanstellen, geeft aan dat organisaties het belang inzien van data als grondstof voor bedrijfsgroei, aldus Jeroen Kleinhoven, ceo bij Treparel.com. ‘De functie van cdo is in Nederland nog weinig bekend, laat staan functioneel ingericht. Dat komt doordat weinig bedrijven zich realiseren dat ze in de ‘data-business’ zitten’.
Combinatie IT en bedrijfsvoering
Tom van Maanen, managing consultant bij Capgemini, ziet een cdo vooral een brug slaan tussen de it-afdeling en de business. ‘In veel organisaties wordt een business intelligence afdeling bemenst door it’ers. Dat zijn technisch gezien heel slimme mensen, maar het ontbreekt hen vaak aan kennis van de bedrijfsvoering van een organisatie. Dat kan worden opgelost door een cdo die voldoende afweet van it, en die deze kennis kan combineren met bedrijfskennis.’ Ook Kleinhoven ziet een cdo als businessfunctie. ‘Het is in mijn optiek geen variant op de cio- of cto-rol, maar eerder vergelijkbaar met bijvoorbeeld een chief marketing officer.’
Ook Jos Schreurs, partner Omnichannel/MDM bij Qhuba, ziet dat data steeds meer het domein wordt van de cmo. ‘Organisaties onderkennen het belang van rijke, kwalitatieve data in toenemende mate. Waar data in het verleden vaak een thema was voor specialisten, al dan niet op ict-gebied, is het nu een terugkerend onderwerp op de business-agenda. Nu nog vaak aangejaagd vanuit de cio, maar steeds vaker de verantwoordelijkheid van de chief marketing officer. De cmo richt zich echter primair op het klant en productdomein. Het is naar mijn mening slechts een kwestie van tijd voordat de discussie wordt gevoerd of binnen de board de data-portefeuille een volwaardige stoel verdiend: de cdo.’
Verantwoordelijkheden
Ricardo Passchier, business solutions leader bij Software AG, vraagt zich af waar de verantwoordelijkheden van de cdo precies liggen. ‘Is hij de hoeder van de gegevens die een steeds grotere rol spelen in de bedrijfsvoering? Ziet hij toe op de verzameling, vastlegging, verwerking, analyse en exploitatie van data? Is het daadwerkelijk een nieuwe functie of slechts een rol waarvan de verantwoordelijkheid past in bestaande functies?’ Volgens Passchier staat het onomstotelijk vast dat data in het huidige tijdperk van automatisering en digitalisering een waardevolle asset zijn, door sommigen zelfs omschreven als de levensader van de moderne onderneming. Alleen daarom al verdient datamanagement gerichte aandacht, maar het is de vraag of daar een nieuwe functie voor nodig is.
Toezicht
‘Feit is dat de hoeveelheid data groeit en de diversiteit toeneemt. Data zijn alomtegenwoordig en komt niet meer alleen uit de eigen transactionele systemen, maar ook uit externe bronnen. Dat biedt zowel kansen als bedreigingen en vraagt om respectievelijk ondernemerschap en toezicht’, zegt Passchier. ‘Als het gaat om toezicht op het gebruik van data en de beheersing van de risico’s, zien we deze verantwoordelijkheid al terugkomen in andere functies zoals beveiliging, juridische zaken, compliance en ict. Daarnaast zorgen ‘datastewards’ al jaren voor verantwoord beheer van bedrijfsdata door erop toe te zien dat data de juiste vorm en inhoud hebben en dat gegevens actueel en relevant zijn, voordat ze worden vrijgegeven voor verdere bewerking en opslag in de bedrijfssystemen.’
Ondernemerschap
Volgens Passchier rechtvaardigt het ondernemerschap wèl de introductie van een nieuwe functie. ‘Ondernemerschap betekent dat data afkomstig uit processen, infrastructuur, transacties en interacties op innovatieve wijze worden aangewend om het business-model te innoveren, nieuwe producten te introduceren en nieuwe inkomstenstromen te genereren.’ De cdo zou in dat geval een assetmanager zijn met het doel een optimaal rendement te halen uit data tegen de laagst mogelijke kosten en risico’s.
Kleinhoven vult aan: ‘Organisaties die hun data willen exploiteren of verrijken, hebben baat bij een cdo-achtige functie. De berichtgeving rondom de afluisterpraktijken van zowel de Nederlandse als de Amerikaanse veiligheidsdiensten kan wel eens de doorbraak betekenen voor big data. Op veel kleinere schaal kunnen bedrijven zich afvragen wat zij kunnen leren van hun klanten en leveranciers.’ Dus de voordelen van een cdo? ‘Het strategisch managen van data als asset met als doel omzetgroei, risicobeheersing en een optimale klantbeleving’, zegt Passchier.
Het lijkt erop dat een nieuwe hype is geboren. Voor zover ik weet is een CIO al verantwoordelijk voor het gebruik en de meerwaarde die beschikbare gegevens/informatie kunnen hebben. Eigenlijk zegt dit niks meer dan dat je je gegevensmanagement op orde moet hebben. Wat staat waar en waar gaat het heen. Niets nieuws onder de zon en zeker geen CDO-functie waard in de lijn van de CIO/CFO/CTO/etc.
Too many chiefs and not enough Indians?
Na 40 jaar de nadruk weer op INFORMATIE? Sluit prima aan bij de werkelijke ontwikkelingen in bedrijfsvoering. Het primaire proces eerst, dan de informatie, dan de informatieverkingslogica als onderdeel van de bedrijfsvoering en tenslotte de informatie en communicatie TECHNOLOGIE. De wereld wordt weer op z’n echte benen gezet na 40 jaar ICT hype. We vormen immers met z’n allen een hulpindustrie?!!
Wanneer die mentale omkering ook in de financiële wereld maken komt alles weer op z’n pootjes terecht . . . 😉
Tja, alweer een nieuwe rol erbij. Maar dit valt toch gewoon onder de verantwoording van de cio en cto?
Ik sluit mij dus helemaal aan bij de reactie van Ewout.
“.. it’ers. Dat zijn technisch gezien heel slimme mensen, maar het ontbreekt hen vaak aan kennis van de bedrijfsvoering van een organisatie.”
Is een achterhaald cliché vaak geuit door overbodige middlemanagers.
Het artikel begint met “Gartner voorspelt”, zegt dat niet genoeg?
Dertig jaar ervaring met Gartner leert wat die voorspellingen waard zijn.
De reacties laten helaas zien waarom we in Nederland inmiddels een forse achterstand met het inzetten van ict aan het oplopen zijn en we internationaal links en rechts ingehaald worden. Ik kan me nog de tijd herrinneren dat ook een cio of cto als overbodig werd beschouwd, daar had je toch immers de financieel directeur voor. Al die hypes en nieuwigheden…
Beste mensen, de wereld is fors aan het veranderen, ook voor alle ict’ers. We gaan naar data driven organisaties toe en dat is wat anders dan BI waarmee we tot op heden met veel moeite een overzichtje en wat management info maakten die laat zien waar we gisteren stonden en die velen niet eens gebruiken omdat het niet klopt met het gevoel. Als je door hebt dat data één van de core assets van je organisatie is dan wil je dat op C-level ook geborgd hebben over alle disciplines heen.
Steeds meer bedrijven worden data gedreven of ofwel predictive. Voorwaarde om dit te kunnen worden is om data te verzamelen van ALLE interne databronnen en bruikbare externe databronnen. Zogenaamde data lakes. Dit is wat Google, Facebook, Amazon, Netflix
etc doen.
De technologie om dit te doen is betaalbaar en schaalbaar en niet de uitdaging. Wat wel een uitdaging is is het verzamelen van data. Niet voor de kleinere organisaties maar wel voor grotere waar informatie in verschillende data silo’s zit.
De data owners in deze silo’s staan hun data niet zomaar af aan deze datalakes. Zij hebben de volgende vragen;
– Wie neemt de verantwoordelijkheid over voor de beveiliging van de data?
– Wie neemt de verantwoordelijkheid over voor een juist gebruik van de data. Met juist bedoel ik juridisch juist, maar ook vanuit de publieke opinie. Soms mag iets juridisch wel, maar vind het publiek niet prettig
– Wat gaan jullie doen met de data. Het exploratief karakter van data analytics, maakt het dat deze vraag vooraf niet beantwoord kan worden.
Om deze zaken op groepsniveau af te stemmen is het noodzakelijk om een chief data officer aan te stellen die dit soort zaken op groepsniveau beslist.
Eigenlijk zou een grote organisatie geen CDO nodig moeten hebben en zou elke bedrijf doordrongen moeten zijn van de kansen en mogelijkheden van data. Nu is dat alleen vaak niet zo en kan ik mij voorstellen dat deze persoon een sterke ambassadeur is van deze kansen. Zo kan hij of zij m.b.v. cases en pilot/PoCs aantonen dat de organisatie meer geld kan verdienen of besparen of klanten beter kan bedienen. Ik denk niet dat je hele externe data meren hoeft te ontsluiten a la Google om belangrijke verbeteringen in te zetten. Veel organisaties beseffen niet welke rijkdom aan interne data ze zelf bezitten en komen door de operatie er ook gewoonweg niet aan toe. Ik geloof echt in deze quote van Steven Ramirez, CEO van Beyond The Arc. “Data is helping to bring the customer into the boardroom”
Wij zien in veel bedrijven dat er heel veel data aanwezig is.
Veel data is nog geen informatie.
Bij veel bedrijven groeit erg hard en hiervan is een heel groot deel data die niet voor het bedrijf van belang is.
De functie van een CDO voor echt heel grote instellingen zal dus steeds belangrijker worden.