De ict-maatschap Ockham Groep uit Vianen heeft bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een verzoek ingediend om de broncode van het programma ‘modernisering Gemeentelijke Basisadministratie’ (mGBA) openbaar te maken. Het bedrijf doet dit na een eerdere toezegging van minister Plasterk van BZK aan de Tweede Kamer dat de broncode op verzoek vrij te geven is. Het programma mGBA, dat nu werkt aan de Basisregistratie Personen (BRP), kent volgens Ockham een ‘langjarige staat van falen’. Het is volgens het bedrijf de hoogste tijd om andere partijen binnen en buiten het publieke domein te laten meekijken.
Volgend op de toezegging van de minister vraagt databasespecialist Ockham nu om de broncode en relevante documentatie over de Basisregistratie BRP. Daarbij gaat het ook om de koppelvlakken met externe systemen, zoals burgerzakensystemen die op de nieuwe basisregistratie moeten aansluiten.
Ockham wil, met het volledige pakket aan code, databaseschema’s, specificaties en benodigde producten, zelf een beeld vormen van de opbouw van de Basisregistratie Personen. Het bedrijf stelt daarbij voor de informatie niet alleen beschikbaar te stellen aan Ockham, maar openbaar te maken op de website van het mGBA-programma. Indien minister Plasterk woord houdt, wordt de BRP daarmee het eerste belangrijke informatiesysteem dat ‘open source’ beschikbaar wordt gesteld.
Publieke zaak
Volgens de recent fors aangepaste planning is BRP eind 2016 gereed, waarna implementatie tot in 2018 zal duren. Dit terwijl toenmalig minister Roger van Boxtel al in 2000 zijn ‘Adviesaanvraag Modernisering GBA’ indiende. Sindsdien heeft het project tientallen miljoenen gekost en is fout op fout gestapeld, aldus Ockham.
Het bedrijf is dan ook van mening dat het de publieke zaak dient als de broncode en de gemaakte ontwerpen – immers ook in open source software geschreven – openbaar gemaakt worden, onder meer omdat er na meer dan drie jaar nog geen bevredigende oplossing lijkt te zijn gevonden voor de koppeling van systemen. Nu ook de minister concludeert dat slechts een beperkt deel van de mGBA-producten is gerealiseerd en opnieuw forse middelen worden vrijgemaakt voor oplevering in een nieuwe kabinetsperiode, vindt Ockham het een goed moment om, met andere partijen, mee te oordelen.
Falend miljoenenproject
Eind oktober vorig jaar maakte minister Plasterk bekend dat de mGBA in aangepaste vorm door gaat. De nieuwe kostenraming komt uit op bijna 74 miljoen euro, een stijging van zo’n dertig miljoen euro ten opzichte van het laatste geoormerkte budget van 44,42 miljoen. Invoering bij gemeenten en andere afnemers moet eind 2018 zijn afgerond. De bewindsman overwoog na nieuwe problemen die in mei bekend werden, radicale alternatieven, zoals stopzetting van de mGBA of verbouwing van de huidige GBA-voorzieningen. Maar doorgaan is na rijp beraad met allerlei betrokkenen en op basis van een onderzoek van Gartner in zijn ogen toch de beste optie.
De mGBA is overigens een van de zeven casussen van het parlementair onderzoek naar ict-projecten bij de overheid.
Het onderbouwde verzoek van Ockham aan dhr. O. Wilders, programmamanager mGBA, is hier te vinden: http://www.ockham.nl/ocp/downloads/overige-publicaties/verzoek-tot-levering-broncode-mgba
Vanuit het programma is aangegeven dat het verzoek is neergelegd bij de de nieuwe gedelegeerd opdrachtgever, de dhr. C. Franke.
Hoewel ik zeker voor volledige transparantie ben, vraag ik me wel af wat Ockham met de broncode gaat aantonen. Het falen van projecten ligt over het algemeen niet aan de broncode.
Bovendien zijn er bij dit soort trajecten vaak meer technologieen betrokken dan enkel zelfgeschreven code, hoewel dit laatste volgens mij bij mGBA wel een groot percentage betreft.
Ik ken een hoop andere overheidstrajecten waarvan wat meer transparantie ook goed zou zijn. Het zou al enorm helpen als het rijksictdashboard flink uitgebreid zou worden met meer projectgegevens en het frequenter geupdate zou worden.
Volgens het rijksictdashboard loopt mGBA als een zonnetje. Geeft de relevantie van die rapportage goed aan.
In de brief van de Ockham groep is wel duidelijk dat de intenties vele facetten kent en meerdere doelen dient.
Tevens frustaties (wie heeft nu gelijk) uit het verleden die niet zullen leiden tot oplossingen waar gemeenten bij gebaat zijn.
Alle energie die aan het verzoek besteed wordt zal niet leiden tot een versnelde oplevering van werkende systemen.
Laten de ontwikkelaars nu aan het werk gaan en de systemen opleveren.
Als er toch wordt voldaan aan het verzoek, dan alle kosten in rekening brengen bij Ockham groep. Ook de eventuele gevolgkosten die ontstaan ná de levering.
@Ab van den Berg
Wat een ridicule beredenering, alsof iemand die op grond van WOB een verzoek tot verduidelijking doet daarmee verantwoordelijk wordt voor alle voorgaande en toekomstige blunders van een ambtelijke organisatie. Als bij inwilliging van verzoek kosten aan overdracht zitten – het maken van een kopie – kunnen deze in rekening gebracht worden maar meer ook niet.
Verder lijkt het me dat er weinig energie besteed hoeft te worden aan de levering van de broncode en documentatie, of het moet zo’n wanordelijk project zijn geworden in al die jaren dat ook het beheer hier compleet uit de hand is gelopen.
Het project is een bron van inkomsten voor VNG/KING. Hier zitten mensen met veel macht en politieke vrienden. Dat combineert lastig met openheid en marktwerking. Heel goed dat Ockham groep hier zo in duikt.
@Henk Sweers: de relevantie van Rijks-ict-dashboard is wel groot, maar de accuraatheid en compleetheid niet. En dat is precies het probleem.