Innovatiekracht van organisaties wordt steeds meer bepaald door het gebruik van ict (lees informatievoorziening met de inzet van ict) . De hoofd ict-functie wordt steeds meer een c-level functie in de rol van de cio. De cio vanuit een beherende en facilitaire rol wordt echter steeds minder belangrijk. De inzet van ict als innovatie en marketing instrument is de nieuwe focus. Komt de rol van de cio te vervallen?
Zoals management-goeroe Peter Drucker het eerder heeft beschreven bestaan organisaties uit twee primaire functies; marketing en innovatie.
Voor informatieverwerkers zoals banken, verzekeraars en overheden betekent dat er ten aanzien van innovatie de focus moet zijn op informatie, ofwel het genereren en gebruiken van informatie en innoveren door de inzet van informatie. Verwerking van informatie wordt steeds meer gedaan door ict-systemen wat ict het middel maakt voor innovatie van informatie verwerkende bedrijven.
Op het gebied van marketing spelen digitale middelen een steeds belangrijkere rol. Van 100 procent outbound marketing, door middel van radi-o en tv-commercials, banners en andere push communicatie mechanismes, verschuift het marketing domein zich naar inbound marketing, ofwel de gebruiker gaat zelf op zoek naar diensten en producten en bedrijven moeten ervoor zorgen dat ze inhaken op deze zoektocht. Niet door het aanbieden van een folder zoals we in de vroege dagen van internet deden, maar door het leveren van kwalitatieve content die voor de gebruikers relevant is.
Daarnaast door het inhaken van sociale media op een manier zoals we nu nog niet gewend zijn en wat mij betreft het belangrijkste deel is van sociale media. Het gaat hier om het recommenden of adviseren van diensten op basis van gebruikers ervaring. Dit kennen we al van reviews op websites zoals Zoopher (campings) en Cloudplaats (cloud) alleen dan niet als algemene review(s) maar om reviews van mensen die jij kent en vertrouwd. Mensen kopen van mensen. Als je slimme buurman laaiend enthousiast iss over een bepaalde fotocamera en jij ziet deze review op het moment dat jij camera’s aan het vergelijken bent dan is de kans groot dat jij deze camera in ieder geval wat beter gaat bekijken. Devices zoals mobiele telefoons, tablets en kanalen zoals het internetkanaal vormen natuurlijk ook een steeds dominantere positie in voor marketing.
Digitale middelen worden steeds belangrijker maar ook steeds meer commodity. Zeker de diensten op de onderlagen (zoals werkplekken, opslag, email et cetera) zijn al bijna zo standaard als water uit de kraan, de innovatie ligt op de business toepassingen en functionaliteiten. Ofwel het wordt belangrijker om de digitale middelen goed te gebruiken en te selecteren en het wordt minder belangrijk om je druk te maken over de dagelijkse beschikbaarheid en beheersbaarheid.
De toekomst voor de cio ligt in mijn ogen dan ook mogelijk op twee paden. Enerzijds de chief marketing officer (cmo) waarbij de inzet van digitale middelen, kanalen en interactie de boventoon krijgt. Anderzijds die van de chief innovation officer (de nieuwe cio) waarbij innovatie leidend wordt en de digitale middelen moeten leiden tot deze innovatie. Natuurlijk zijn andere namen mogelijk maar de kern ligt op deze functies. Als digitale middelen steeds meer clouddiensten worden waarbij de focus ligt op ‘gebruik’ en ‘selectie’ in plaats van ‘kopen en beheren’ dan zal de rol van de cio ook snel veranderen. Technische beheerrollen zullen minder nodig zijn en zeker niet de focus hebben.
Enterprise architectuur, regie innovatie en selectie van ict/cloud diensten (sourcing) zullen de primaire functies worden. De cio zal zich moeten focussen op innovatie en ondernemerschap. Hierbij wordt hij ook steeds meer de broker tussen de vraag en behoefte van de organisatie en het aanbod vanuit de markt.
@Henri
Bij jouw is altijd het antwoord op elke vraag cloud dus stellen dat dit voor Enterprise Architectuur zorgt is dan begrijpelijk maar lijkt me echter onjuist. Want bij de cloud – zeker bij de publieke versie ervan – zit je vast aan de aanbiedingen van provider, je hebt weinig keuzen aangaande implementatie. Betreffende je voorbeeld van opslag zit er tenslotte een behoorlijk verschil tussen oplossingen, niet alleen tussen file-, block- of objectbased maar ook nog vaak in de onderliggende database. Even voor de duidelijkheid, je weet als afnemer vaak niet wat er allemaal onder de motorkap gebeurt maar ook het juridisch eigendom is nog weleens onduidelijk vandaar ook mijn lijn naar continuiteit.
Tenminste als we het hier nog steeds over hetzelfde strategisch niveau hebben waarmee C-level zich bezig zou moeten houden, vandaar mijn twijfels over nut van een Enterprise Architect bij start-ups. En stellen dat CIO/CTO zich bezig moet houden met marketing of innovatie is naar mijn mening een zoet water vis uitzetten in de zoute zee om een sprongetje te maken naar de Blue & Red Ocean theorie, op die manier blijf je natuurlijk dorst houden:
Red Ocean – Align whole system of activities with its STRATEGIC CHOICE of differentiation or low cost
Blue Ocean – Align whole system of activities IN PURSUIT of differentiation or low cost
Misschien gek maar ik denk dat Enterprise Architectuur vooral in het rode vlak zwemt, zich bezig houdt met bestaande spelers en regels. En de start-up beweegt zich juist meer in het blauw vak, daar waar nog niet zoveel spelers en regels zijn. Meng je echter rood en blauw dan krijg je paars, de kleur van het polderen waarbij het weer om regels en spelers gaat. En je kunt het met me oneens zijn maar op het gebied van de cloud is er momenteel nogal wat ophef over het ontbreken van regels, er zwemmen nogal wat haaien in deze blauwe oceaan.
Oja, architectuur denken is leuk maar de ervaring leert dat de architectuur van vandaag toch weer de legacy van morgen is. Maar misschien komt dat wel door de marketing die ons telkens de oude schoenen laat weggooien voordat de nieuwe goed ingelopen zijn;-)
Ewout, mooie reactie!
Je hebt wel gelijk dat cloud mijn hamer is en ik dus in alles een spijker zie. Of dit nu een feature of een blinde vlek van mij is laat ik in het midden.
“Startup is niet gelijk aan Enterprise” is uiteraard ook waar. Maar wat ik zo mooi vind aan cloud computing is dat je als je het goed doet al vanaf scratch bouwt op basis van architectuur. Cloud computing adopteren maakt enterprise architectuur dus makkelijker omdat je al abstract leert denken en modelleren.
Daarnaast geloof ik heilig in gebruik versus bezit.
Innovatie is geen afdeling maar een houding, ofwel DNA materiaal. Als een organisatie DNA heeft zou de CTO CIO deze moeten bevatten, dan komt het wel goed. Is het DNA van de CTO / CIO anders, dan ontstaat er een spanning die wellicht ongezond zal blijken.
@Henri
Betreffende dat stukje gebruik versus bezit zou ik graag vooraf willen weten hoe het juridisch eigendom dan geregeld is. Als ik me niet vergis ligt daar nog een probleem waardoor ik in eerste instantie begon over de governance. In regelmatig terugkerende discussie over privacy, het is als de maagdelijkheid welke je alleen kunt verliezen. Ik weet het, ik ben sceptisch maar daar is reden toe als ik kijk naar de vele CFO/CEO’s die niet rood/blauw maar zwart/rood spelen en daarmee ‘onwillige gemeenschap’ plegen. Betreffende haaien in het blauwe vak, als je niet gehaaid genoeg bent wordt je gewoon gegeten zoals ook wel blijkt met veel start-ups in de cloud.
@ewout en @henri. Mooi te zien hoe jullie aanhaken. Ik ben het wel met ewout eens dat veel enterprise architectuur veelal in de meer bestaande situatie (en red ocean zit) Dit geldt overigens ook voor veel CIO’s en IT afdelingen. Dat is juist de kern van mijn betoog. Ga naar de blue ocean (vernieuwing) kant.
De discussie over Enterprise Architectuur wordt wat mij betreft wat onduidelijk in jullie betoog. Enterprise architectuur is met name geschikt voor (grotere) organisaties om een consistente sturing op de verandering te krijgen en te houden. Er zit een verschil in het opzetten van een Enterprise Architectuur en het bedrijven van “architectuurdenken”.
Architectuurdenken helpt veel organisaties en zeker ook startups. Door samenhang te zien, het overzicht te behouden en lange termijn te vertalen naar concrete korte termijn helpt een startup om de juiste stappen te maken en beter overwogen de juiste keuzes te maken. Zeker in de wereld van cloud waar het ontwikkelen van de “enterprise van morgen” bestaat uit het bij elkaar verzamelen van de juiste cloud diensten en de 10% innovatie hier aan toe te voegen.
@ Pascal Huijbers
Ik ben dat niet helemaal met je eens.
Mijn beeld is dat CI(T)O’s zich veel meer op de grote lijn moeten richten en dat techniek, innovatie en mogelijkheden die zich op de markt aandienen een meer inhoudelijke aangelegenheid moeten blijven. IT als materie is een heel mooi instrument je niet bezig te hoeven houden met de inhoud van de individuele commerciële disciplines.
Waar ik de CI(T)O meer voor zie is het uitzetten van de I(C)T governance en de bewaking van die processen, juist iets wat je nog steeds niet goed ziet geregeld soms.
Om onafhankelijkheid, en dus ook de rol van Auditor bij de CI(T)O onder te kunnen brengen moet je juist weg blijven van de commercie om zo de onafhankelijkheid en sturende rol te borgen.
Veel mensen werkend in IT hebben nog steeds geen heldere definitie van wat de rol van een CI(T)O zou moeten zijn. Zij hebben vaak het idee dat die de rol inhoudelijk van een soort capo di ICT zou (moeten) vervullen. Ik heb al sinds jaar en dag gezegd dat een CI(T)O moet zorgen voor de outlines en blueprint van I(C)T Governance die vervolgens word ingericht door onderliggende (aan te sturen) disciplines.
Dat kan niet anders anders is namelijk het gevaar levensgroot dat je een CI(T)O vraagt een strategische commerciële rol in te nemen. Voor je het dan weet ben je met allerlei commerciële zaken bezig en word je in een soort politiek getrokken waarbij je tijd, slagvaardigheid en onafhankelijkheid verliest. Dat is volgens mij niet de rol van de CI(T)O.
@numo , Volgens mij zijn we het niet eens over de rol die de CIO zou moeten krijgen. Ik zie overigens de CTO rol nog wel iets anders. Overigens heb ik natuurlijk de wijsheid niet in pacht en wat je beschrijft is op dit moment zeker waar. Ik vraag me alleen af of dit op termijn nog wel een houdbare rol is ofdat dit niet meer samengaat met de meer strategische rol van ICT. Sterker nog , ik denk dat als de rol van CIO niet veranderd en deze innovatie of marketing rol aanneemt dat de CIO rol nog wel eens kan komen te vervallen op termijn.
@ Pascal Huijbers
Ik denk dat je het wel terecht stelt een beetje. Het is niet aan ons natuurlijk te moeten roepen waar een CIO of CITO aan zou moeten voldoen. Overigens, ik denk dat wij hier te maken hebben met een klein misverstand. Een CIO heeft niet per definitie IT in zijn pakket.
Velen zien dat als zodanig terwijl de praktijk anders is. Sinds 1995 betoogde ik al dat er behoefte was aan een CITO naast de CIO. Dit omdat destijds IT steeds strategischer werd voor de organisatie.
Laat de CIO met de CEO en CFO zich dan maar meer richten op bedrijfsvoering en de C(I)TO zich richt op de stratechische IT voor die organisatie. Laat die laatste dan wel een IT achtergrond hebben.
@NumoQuest. De rol van de CTO vind ik hierbij nog een lastige. Ik vraag me af of dat wel daadwerkelijk een C-level rol is. Natuurlijk bij ontwikkelbedrijven die bijvoorbeeld software maken is dit een cruciale rol. Maar bij een gemiddelde informatieverwerker gaat het in de kern om de informatievoorziening die door de CIO wordt gedekt. Ik kan me wel voorstellen dat de CIO steeds meer een inhoudelijke rechterhand nodig heeft voor de ICT kennis en de operatie. Dit zou nog wel eens een mix van een enterprise architect met een CTO kunnen zijn voor het iT domein.