Eerder schreef ik al over dat Microsoft met Windows Azure steeds meer zal concurreren met vdi-aanbieders. Niet iedereen was overtuigd, maar nu Amazon Webservices met de dienst Workspaces komt is er echt geen twijfel meer mogelijk. Het speelveld verandert.
Waar het op neer komt is alles wat commodity kan worden aangeboden gaat worden door grote aanbieders die niet alleen concurreren op schaal, maar ook op prijs, veiligheid en service.
Dit is niet per se slecht, maar kijkend naar de propositie van veel dienstverleners zullen ze hun strategie hierop aan moeten passen, anders ontstaat het gevaar dat het kleine niche diensten blijven of worden. Als een bedrijf weinig onderscheidend vermogen heeft, dan blijft prijs over en naast dat op prijs concurreren bepaalde vaardigheden vereist is het lastig concurreren met bedrijven die zo ver zijn in hun automatisering.
Amazon Workspaces
Amazon workspaces is een nieuwe dienst onder de paraplu van Amazon Webservices en biedt een virtuele Windows desktop aan als service. Momenteel is de dienst nog in preview wat betekent dat een selecte groep klanten de service al gratis aan het testen is, de eventuele bugs en tekortkomingen worden opgelost en de dienst binnen een aantal maanden breed beschikbaar wordt gesteld. De kracht van de dienst is dat het nagenoeg op elk device werkt, dus dat je ook Windows kan draaien vanaf een tablet of zelfs telefoon. Overigens is dit Windows 7, Windows 8 wordt vooralsnog niet aangeboden. Het is nog niet duidelijk of je Amazon Workspaces kan integreren met een bestaande active directory, of wat de mogelijkheden zijn om de desktop te verbinden met on-premises servers of servers in een ander private datacenter.
De dienst wordt aangeboden in twee maten. Een eenvoudige pc met één processor en beperkt geheugen en een krachtigere pc met twee processoren en 8 Gb aan ram. Daarnaast kan er gekozen worden voor een basis set van tools of dat meteen Microsoft Office wordt meegeinstalleerd. Er kan ook aanvullend software geïnstalleerd worden, maar het is niet duidelijk of dit bijvoorbeeld standaard geblokkeerd is, zodat alleen de beheerder dit kan. Ook is nog niet duidelijk of er images voorbereid kunnen worden zodat het aansluiten van een nieuwe gebruiker volledig geautomatiseerd kan gebeuren. Als er gekeken wordt naar de strategie van Amazon, dan is duidelijk dat zij heel goed luisteren naar klanten en de belangrijkste behoeften snel worden ingevuld.
Lessen
Het punt wat ik wil maken en blijf herhalen is dat zaken zoals vdi die traditioneel een uitdaging waren, dit steeds minder zijn en dat de grote dienstverleners steeds meer hardware virtueel aanbieden en dat dienstverleners goed moeten nadenken over de diensten die ze aanbieden. Keuzes die vandaag nog logisch lijken, blijken een doodlopende weg te zijn.
Ondanks dat de laatste maanden duidelijk is dat de Amerikaanse overheid alle middelen inzet om data te verzamelen, merk ik ook steeds meer een berusting in dat feit en de realisatie dat het voor veel bedrijven helemaal geen ‘showstopper’ is. Daarnaast zullen de grote aanbieders er alles aan doen om het aftappen van data onmogelijk te maken. Dan blijven de officiele verzoeken zoals NSL over en deze aantallen zijn minimaal als deze vergeleken worden door de stofzuigers die nu gebruikt worden.
Kijkend naar de laatste jaren is de virtuele desktop en de software daarvoor weinig innoverend geweest en heeft vooral geleidt tot ‘cashcows’ voor Microsoft en Citrix. Ik verwacht dat de virtuele desktop-oorlog die gaat komen weer zal zorgen voor meer innovatie, als blijkt dat bedrijven behoefte hieraan hebben. Want daar twijfel ik over. Er zijn namelijk wat andere trends die de virtuele desktop wellicht overbodig maken. Denk aan enterprise appstores, Chromebooks, browser software, apps voor IOS/Android/Modern UI, et cetera. Deze trends zorgen ervoor dat er steeds minder behoefte is aan een desktop.
Conclusie
Het is een geweldig interessante tijd qua automatisering. De opkomst van cloud computing staat nog in de kinderschoenen, maar ik heb het idee dat er de komende twee jaar een enorme adoptie plaatsvindt. ‘The chasm’ lijkt nu overbrugt en het is tijd voor de ‘early majority’. Ondanks dat een wildgroei aan diensten op de loer ligt zal dit bedrijven niet tegenhouden hierin hun weg te vinden. Ook voor dienstverleners ligt er een duidelijke kans om de grote dienstverleners te omarmen en juist te gebruiken als verlengstuk van hun eigen huidige diensten. Want wie wil dat nu niet? Geld verdienen aan het succes van anderen?
Wie nu instapt en vlieguren opdoet neemt een voorsprong. Het is met name interessant om een specifieke dienst of uitdaging onder te brengen in deze nieuwe diensten en daarmee op pad te gaan. Zo heeft Dropbox een simpele tool gemaakt om Amazon S3 storage te gebruiken om zelf een miljardenbedrijf te worden.
Henri,
Ja, ja ik weet het: ‘In the cloud we trust’
Ik zal het wel weer niet begrijpen maar VDI bestaat bij gratie van KVM-protocollen (gebruik een generaliserende term omdat er ondertussen nogal wat smaken zijn) waarbij uiteindelijk toch enige functionaliteit verloren gaat. Ik heb trouwens ook even een rekensommetje gemaakt, je kunt voor het geld van een workspace niet één, niet twee maar drie full functionele laptops kopen. Dus of je het geld nu overmaakt naar Microsoft, Citrix of Amazon het blijft ‘penny wise and pound foolish’ als je niet eerst even nadenkt.
Nu zie ik ook voordelige inzet mogelijkheden, maar als geld verdienen aan het succes van anderen je doelstelling is….
Ewout, nadenken blijft altijd goed. In het licht van de trends zoals app stores, browser apps, mobiele besturingssystemen weet ik niet of VDI de beste keuze is.
En inderdaad ik vertrouw erop dat cloud computing, ofwel diensten versus producten (zie de future ready artikelen van vandaag), dominant wordt. En zoals het eruit ziet is het geen radicale gedachte.
En Ewout, dat het voorbeeld van een paar laptops kopen uit jouw koker moet komen aangezien hardware maar een klein deel van de kosten zijn van het hebben van een kantoor automatisering. Daarnaast is VDI vaak niet gedreven door de kosten.
Er zijn bedrijven die kiezen voor VDI en voor juist die bedrijven kan de Amazon propositie aantrekkelijk zijn omdat het ook de schaalbaarheid en provisioning en beheer en capaciteits management makkelijker maken. Maar ook qua kosten kan ik best een opzetje maken die voordelig uit kan komen.
Maar goed, de dienst is nog niet beschikbaar voor iedereen en slechts een beta versie. Niettemin lijkt het onvermijdelijk dat VDI een commodity wordt en dit dus consequenties kan hebben voor dienstverleners.
Wat is er verkeerd een bewust meeliften op het succes van andere bedrijven? Dat is juist het nieuwe denken. Samen is het credo.
AppStore is het succes van Apple, App bouwers kunnen hierop meeliften waarbij alle partijen er beter van worden, zelfs de consument.
Dat ik dat nog mag beleven! Henri als promotor van FOSS :”Samen is het credo.”
@Jan
Ik betwijfel of Henri een promotor is van FOSS, bouwstenen van de beschreven WORKSPACE zijn niet echt gebaseerd op OSS. Want waarom gebruik maken van PCoIP, een protocol dat eerder verbonden lijkt aan VMWare dan OpenNebula?
@Henri
Ik krijg de indruk dat als er een labeltje Google, Microsoft of Amazon op zit jij het direct als de toekomst ziet terwijl er toch heel wat op de aanbieding af te dingen valt. Bijvoorbeeld over door jouw aangehaalde automatisering van de kantoorautomatisering want hier lijkt Amazon tekort te schieten. Ben benieuwd hoe een concept als ‘self-service’ op basis van een Appstore (catalogus) te implementeren is met deze WORKSPACE aanbieding. En stellen dat dit niet kostengedreven is lijkt me in tegenspraak met je eigen artikel, investeringen zonder rendement zijn gewoon verspillingen.
Tel daarbij op dat de wijze waarop dit soort diensten gepromoot worden niet veel afwijkt van licentie push van Microsoft, mobiliteit als de nieuwe drugs waarna als de rook is opgetrokken je toch weer vastzit in een keus. Meeliften op succes van een ander is toch vaak een vorm ouderwets nepotisme, vriendjespolitiek, discriminatie, voorrecht en ongelijke kansen. Wat betreft laatste stel je me weer eens teleur door niet de initiatieven te noemen die Europese en Nederlandse hosting providers al jaren bieden.
P.S.
Een opzetje maken over schaalbaarheid, provisioning, beheer en kosten lijkt me nogal koffiedik kijken als hele dienst nog in beta-fase zit, slechts beperkt beschikbaar voor selectieve klanten. Dat klinkt ook niet als commodity maar gewoon als gebruikelijke marketing kletskoek.
@Ewout
volgende keer zet ik er wel [ironie] [/ironie] bij
Henri,
Kijk de desktop in de hele keten, dus alles daarvoor en ook daarna en ook eromheen. Hierna zou je zien dat deze oplossing voor veel bedrijven geen oplossing kan zijn.
Bespaar je met deze oplossing op de kosten van je desktop-zaken (??)dan gaat je geld naar andere delen in de keten om deze oplossing mogelijk te maken. Denk aan een oplossing om je dataverkeer naar AWS te prioriteren(data, printen, browser,Http, SMB etc etc)of zaken rondom beveiliging (P2P zaken), of aan de desktop gerelateerde onderwerpen (UC oplossing zoals Lync) of andere objecten die niet bij AWS gehost zijn en toch met je desktop te maken hebben.
Kortom, onderwerpen genoeg om in je afweging mee te nemen.
Klanten doen er verstandig aan om eerst hierover met een architect te overleggen.
Thanks voor de reacties! En zo komt er wederom een leuke discussie op gang.
Allereerst Jan, ik dacht dat je [Sarcasme] [/Sarcasme] modus vergeten was 😉
Wat betreft mijn “liefde” voor de grote providers. Die is slechts rationeel. Heel simpel, ik geloof in hefbomen ofwel leverage. In het concept van selfservice zit enorm veel leverage. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk dat aspect is. Leverage in self service bereik je pas als je complexe automatisering en processen onder controle hebt. Als deze self service ook nog eens schaalt naar miljoenen gebruikers en deze de basis zaken van (kantoor) automatisering echt functioneel raken, dan krijgt dat mijn liefde.
Het is dus niet zo dat ik de grote steeds aanhaal, nee ik haal de diensten aan die het in mijn ogen goed doen en kom bij de grote uit. Natuurlijk blijft er heel veel dan onder de radar, mijn radar. So be it. Als het goed is komt het vanzelf wel boven.
Een tweede trend die ook in “future” ready artikelen van vrijdag zaten is bezit versus gebruik. Persoonlijk ben ik al behoorlijk ver in het verruilen van bezit ten behoeve van gebruik, en het werkt. Niet dat er persoonlijk een hefboom zit qua financiën -deze is beperkt- maar wel dat ik zelf en bedrijven kan helpen toegang te geven tot enterprise capabiliteiten, zonder enterprise investeringen en dit is een bruggetje naar Reza zijn reactie. Maar ik wil nog even aanstippen dat de dienst niet eens in beta zit, maar wel dat ik geloof dat Amazon de juiste snaar weet te raken en dat het dus uiteindelijk een useful product is.
Reza, ik ben met je eens dat niet iedere oplossing iedereen past. Ook dat je moet kijken met een strateeg en een architect voordat je beslissingen neemt aangaande migraties naar moderne architecturen. Zoals ik schreef weet ik niet of VDI nu echt toekomst heeft. Zelf denk ik van niet.
Overigens zie ik mezelf als architect. Maar wel een pragmatische die gelooft in “simple working systems” die pas na verloop van tijd complex worden. Niet van “big bang” architecturen en dat is een groot verschil met de architect van bijvoorbeeld echte gebouwen. Je kunt geen WTC bouwen op een basis principe. Een WTC bouw je pas als de gehele structuur volledig doorgerekend is. Voor IT vind ik dat geen goede benadering. In IT moet je dingen zien voor wat ze zijn. Er zit een verschil tussen een telefoon en communicatie. Tussen data-opslag en informatie, tussen processen en applicaties. Je wilt geen Lync maar makkelijk en universeel kunnen communiceren vanaf ieder device. Je wilt geen share-point maar tools om samen te werken en te delen over organisaties heen. Geen Windows Desktop, maar op ieder apparaat overal je werk kunnen doen en toegang hebben tot zinvolle informatie.
Ik geloof dat als je servers in de cloud hebt het ook handig is als je werkplekken of tools zich in die cloud bevinden. De enige zorg die dan overblijft zijn je toegang tot die cloud, ofwel je internetverbinding en nog maar een heel klein lijntje terug om bijvoorbeeld een printer aan te sturen. Printers zijn leuk en wellicht nog even noodzakelijk voor de enterprise, maar in (papier) printers zit geen toekomst. Ik zou er niet in investeren.
Aardig wat bedrijven hebben nu alle servers al buiten de deur, dus als je aan VDI doet, staat dat ook steeds vaker buiten de deur.
VDI projecten kunnen erg complex zijn en menigeen gemeente heeft zich hierin verslikt.
VDI hoeft echter moeilijk ding te zijn en vandaar dat ik er in geloof dat bepaalde grote dienstverleners het voor elkaar krijgen om van VDI commodity te maken.
Ik ken nu al een aantal cases waarbij VDI bij Amazon of Microsoft niet alleen een optie is, maar waarschijnlijk ook een hele goede optie. Dat het voor iedereen is hoor je mij niet zeggen.
Ik sta open voor andere aanbieders en mogelijkheden, maar om het suf te zeggen: Ik kan binnen een uurtje hele omgevingen provisionen en binnenkort inclusief desktops. Ben benieuwd wie mij dat na doet op traditionele manieren. Ga er graag een keer een battle over aan 🙂
IBM timmert overigens ook leuk aan de weg, zij komen langzaam op de markt om ook de niet-enterprise te laten profiteren van hun SmartCloud. Juist deze beweging bevestigd mijn inzicht over de grote providers.
@Henri
Niet sarcastisch bedoeld, omdat ik het voor een groot deel met je eens ben, maar niet met alles.
De desktop via virtualisatie in de cloud zetten is niet zo’n slecht idee ofwel ik me afvraag wat voor puinhoop bepaalde gebruikers daarvan weten te maken.
Dat de grote aanbieders die je noemt hun zaakjes goed voor elkaar hebben mag duidelijk zijn maar er spelen toch ook andere overwegingen mee. Hoe zit het met de zekerheid dat mijn data ook MIJN data blijven? Koppelvlakken met internetverbindingen vormen altijd een extra risiko en hoe zeker zijn de internetverbindingen, is er een terugval etc. etc.
IT processen volgen inderdaad een groeiproces anders als een bouwprojekt lijkt het meer op biologische groei.
Daar komt nu juist bedenken tegen de grote spelers, wanneer er weer een monokultuur ontstaat wordt dat net zo kwetsbaar als Windows vroeger en Android nu.
Soms is een wat grotere investering in tijd bij de start, beter als de weg van de minste weerstand volgen en met click-and-point snel een oplossing samenklikken die op den duur toch onhandig en duur blijkt.
Overigens is het papierverbruik met stijgende inzet van IT alleen maar groter geworden, papier en printer hebben (nog) toekomst. Een goede printoplossing vergeten zal een produkt schaden.
Henri,
Onder “pragmatisch werken” heb ik genoeg projecten gezien die uit de tijd en budget zijn gelopen. Het lijkt me handiger om eerst goed na te denken en de zaak van verschillende kantengoed bekijken dan laten we starten en daar waar nodig bijstellen.
Het aanbieden van een vdi-desktop was en is altijd een uitdaging. Vooral als je met de zaken zoals IOPS, oude applicaties en grafische aspecten te maken krijgt.
Deze uitdagingen heb je al in je eigen datacenter. Denk je dat een (DaaS)provider in zijn datacenter al deze problemen voor je heeft opgelost of kan oplossen? Nee toch! Of……… geloof je in sinterklaas?
Reza, Jan, nogmaals dank voor jullie input.
Laat ik voorop stellen dat ik met “simple working systems” niet voor ogen heb om zomaar wat te beginnen! Als ik software ontwerp doe ik zover mogelijk twee dingen: Ik kijk naar hoe het bedrijf zijn processen uitvoert. En neem dat vrij letterlijk, het betekent soms dat ik een paar dagen meeloop met de mensen die het werk doen.
Een tweede ding is dat ik een domein beschrijving maak. Een domein beschrijving bestaat uit de essentie van een systeem het tekenen van cirkels (domeinen) en het beschrijven van de koppelvlakken. Alles in taal van de gebruiker met zo min mogelijk vakjargon. Een goed ontwerp heeft een aantal eigenschappen, iemand moet het kunnen valideren of ontkrachten. “Ja, dit klopt” of “Nee, dit klopt niet want ik geval X klopt bewering Y niet”. Een model is nooit af ofwel “All models are wrong, some are useful” – George E. P. Box, maar in de basis moet een model staan.
Tegen dit referentie model kun je gaan bouwen, ofwel “simple working systems”.
Of je nu watervalt of agile/scrumt zolang je dit tegen het model aan kunt toetsen is het verdedigbaar. Natuurlijk moet je ook wel vooruit kijken naar wat requirements zoals “wat zijn de performance eisen”, “wat kost het om het te draaien” en risico analyse “Hoe groot is de kans dat mijn data onderschept wordt en wat betekent dat?” en een exit strategie “wat als we niet meer blij zijn met de dienstverlener?” of “wat als deze failliet gaat?”.
Wat betreft legacy applicaties op desktops. Als een groot gedeelte van de gebruikers met deze applicaties moet werken en als deze standaard niet goed werken in een cloud omgeving, dan is VDI geen goede keus en zeker niet bij de grote providers.
De grote dienstverleners lossen dit niet voor je op, dat is hun doel ook niet. Maar IOPS, beveiliging, beschikbaarheid en performance in het algemeen verwacht ik *wel* dat de dienstverleners dit standaard goed doen.
Zoals ik al schreef leent niet ieder bedrijf zich ervoor om naar de cloud te verhuizen, maar als verhuizen naar de cloud een slechte optie is, is dit in mijn ogen een indicatie dat er iets niet goed zit binnen je bedrijf. Radicaal standpunt? Zeker, maar ik kan dit best wel onderbouwen. Om mijn verhaal niet nog langer te maken: Ik geloof dus dat VDI simpel kan.
Jan, monokultuur is evolutionair gezien slecht, maar er zitten ook erg sterke kanten aan. Veel bedrijven zijn groot geworden omdat ze software maar voor één platform hoeven bouwen. Maar laten we Windows nu geen kwetsbaar eco-systeem noemen. En nogmaals ik ben niet voor VDI, geloof zelf in SOA en dat is per definitie niet platform afhankelijk (aan de consumerende kant). Hoewel de browser een kreupele architectuur kent is het grootste pluspunt (platform onafhankelijk) dermate groot dat het mijn huidige voorkeur is voor het schrijven en consumeren van software.
En wat papier betreft: Ik geloof er allang niet meer in al ben ik me van bewust dat veel organisaties er nog hopeloos van afhankelijk zijn. Gelukkig zie je dat printen vanuit de cloud ook prima kan. Ik durf te beweren dat ik ook slecht ben voor de papier industrie!
Niettemin halen jullie beide valide punten aan, alleen geef ik er een wat andere invulling aan.