‘Architect weet zich geen raad met big data’

Architecten van ict-systemen houden zich te weinig bezig met hot topics als beveiliging en big data. Dat zegt voorzitter Tobias Kuipers van de programmacommissie van het Landelijk Architectuurcongres, het jaarcongres van het Nationaal Architectuur Forum. Zijn commissie zet dit jaar beide onderwerpen op de kaart. ‘Volgens spreker Ronald Prins van Fox-IT kun je niets ontwerpen dat 100 procent veilig is. Ik denk dat veel architecten het met hem oneens zijn.’

Het is de vijftiende keer dat het Landelijk Architectuurcongres wordt gehouden. Doen jullie nog iets speciaals?
Nee, eigenlijk niet. We hebben vorig jaar al het tienjarig bestaan van het Nederlands Architectuur Forum gevierd, dat bij de oprichting de organisatie van het Landelijk Architectuurcongres op zich nam. Ik ben voorzitter van de programmacommissie. Met mijn team besluit ik over wie er tijdens het congres mogen spreken, meer niet.

Wat onderscheidt het congres dit jaar van eerdere edities?
Veel. We hebben een aantal beproefde formules en enkele nieuwe dingen. Een heleboel architecten komen hun ervaringen delen, dat is een beproefde aanpak. Daarnaast zetten wij nieuwe onderwerpen op de kaart als beveiliging en big data. Onderwerpen waarvan architecten niet zo goed weten wat zij er mee aanmoeten. Voor het onderwerp beveiliging zet Ronald Prins van Fox-IT de zaken op scherp. Voor big data is dat Sander Klous van KPMG, die eerder betrokken was bij de deeltjesversneller van Cern. Dan heb je het over de biggest data die je kunt vinden. Zij vertellen vanuit een ander perspectief dan de doorsnee enterprise architect. Maar er zijn wel veel parallellen.

Is er een spreker van wie je extra veel verwacht?
Ik ben heel enthousiast over Amir Arooni, cio delivery channels bij ING. ING heeft de delivery-organisatie net helemaal omgegooid naar DevOps. Het gaat om een afdeling van honderden mensen. Ik neem aan dat hij gaat vertellen dat het een goed idee is geweest. Mar dat hij ook zal zeggen waar hij tegenaan is gelopen. Veel congresgangers werken bij grote organisaties, die denken: ‘Dat gaat nooit werken op onze schaal’.

Ik ben heel benieuwd naar de reacties van architecten op het verhaal van Prins van Fox-IT. Ik ben het niet helemaal eens met zijn stelling dat ict’ers een blinde vlek hebben voor beveiliging. In de financiële sector zijn ze bijvoorbeeld nogal bezig met security. In de praktijk kom ik wel architecten tegen zonder beveiligingsparagraaf in hun architectuurdocument. ‘Daar gaat een andere afdeling over’, zeggen ze dan. Prins zegt eigenlijk dat je niets kunt ontwerpen dat 100 procent veilig is, dat je altijd op actuele ontwikkelingen moet reageren. Ik denk dat niet alle architecten dat met hem eens zijn.

Wat is het lastigst bij het samenstellen van architectuurcongres?
We hebben een heleboel goede voorstellen moeten afwijzen. We hebben dit jaar via de website honderdtwintig voorstellen binnengekregen. Die passen niet allemaal in het programma. Wij hebben op een vrijdag met de programmacommissie de hele stapel doorgenomen. Dat leverde het nodige vuurwerk op. We kijken daarbij vooral wat boeiend is voor de architect. Sponsoren kunnen een kraampje huren op de informatiemarkt. Wie in het programma zit is door ons op z’n merites beoordeeld.

Wat heb jijzelf met architectuur?
Van huis uit ben ik informaticus en werk als chief technology officer bij de Software Improvement Group. In de dagelijkse praktijk help ik mensen met grootschalige softwareproblemen. Daarin is architectuur altijd een component. Elke onderneming die langer dan twintig jaar grote hoeveelheden gegevens verwerkt, krijgt daar mee te maken. Denk aan ING, KLM, maar ook de Belastingdienst of het ministerie van Onderwijs – allemaal werken zij met systemen van systemen. Zie daar maar de efficiëntste en goedkoopste route door te vinden. De intellectuele uitdaging daarin spreekt mij erg aan.

Is het voorzitterschap van de programmacommissie roulerend?
Dit is mijn derde jaar als voorzitter. Mijn voorganger was Jan Truijens, architectuurdocent aan de Universiteit van Amsterdam. Die heeft het een jaar of drie gedaan. Ik wil er nog een jaar of twee aan vastplakken, als dat van het NAF-bestuur mag. Want formeel is het NAF de baas.

Hoe ben je hier ingerold?
Ik heb in het verleden een aantal voorstellen ingediend en mocht drie keer als spreker optreden. Blijkbaar dacht iemand aan mij, toen die vacature van voorzitter ontstond. Ik ben heel naïef in dat soort dingen, weet nooit hoe dat soort dingen gaat.

Wat is de verwachte opkomst dit jaar?
Zo’n zevenhonderd man. We zitten iets boven de aantallen van vorig jaar. Op het laatste moment is er altijd een piek in het aantal aanmeldingen, dus het blijft spannend.

Wanneer is het congres voor jou geslaagd?
Als het overgrote deel van de congresgangers naar huis rijdt en denkt: ‘Dat waren twee interessante dagen’. Natuurlijk hebben zij dan oud-collega’s teruggezien. Maar het belangrijkst is dat ze een paar nieuwe inzichten hebben opgedaan. Of zijn bevestigd in hun oude ideeën. En als ze dan denken: ‘Volgend jaar ga ik weer!’, dan is het helemaal mooi.

Wie is Tobias Kuipers?

Tobias Kuipers is al bijna dertien jaar chief technology officer bij het managementadviesbedrijf Software Improvement Group in Amsterdam. Onder de klanten bevinden zich KLM, ING, Rabobank, DHL en diverse overheidsorganisaties in Europa. Eerder werkte hij vier jaar als onderzoeker aan het Centrum voor Wiskunde en Informatica van de Universiteit van Amsterdam. Aan die universiteit studeerde hij informatica, waarna hij in februari 2002 in dit vakgebied promoveerde. De afgelopen drie jaar was hij voorzitter van de programmacommissie van het Landelijk Architectuurcongres.