21 Nederlandse organisaties hebben afspraken gemaakt over het gebruik van een referentiemodel voor ict-competenties: het Europese e-Competence Framework (e-CF). Het gaat daarbij om het vergelijkbaar maken van competenties van ict-professionals waardoor het voor werkgevers makkelijker wordt het juiste personeel aan te trekken, opleidingsinstituten hun onderwijs beter kunnen afstemmen op behoeften van de markt en werknemers makkelijker hun kennis en kunde kunnen ‘verkopen’.
De afspraken zijn vastgelegd in een convenant dat door 21 Nederlandse organisaties werd ondertekend tijdens het ECP Jaarcongres in Scheveningen, in bijzijn van de voorzitter Digivaardig & Digiveilig Tineke Netelenbos. Daarin spreken partijen met elkaar af e-CF te (gaan) gebruiken bij bijvoorbeeld de werving en selectie van nieuwe medewerkers, assesments of inhuur van ict-professionals en bij het opleiden van eigen medewerkers. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) draagt bij aan de implementatie van e-CF in Nederland door in zijn rol als netwerkpartner partijen bij elkaar te brengen en door financiële ondersteuning via het programma Digivaardig & Digiveilig.
Ondertekenaars
Het e-CF-convenant is ondertekend door IBM, Pink Elephant, Capgemini, Quint Wellington Redwood, Havenbedrijf Rotterdam, Randstad, Career Result, IT-Staffing, Ngi, Netwerk Gebruikersgroep Nederland (NGN), Hogeschool Utrecht, Hogeschool Dirksen, Stichting Platform ICT Hogescholen (SPIH), Vereniging van Opleidingsinstituten voor ICT (VOI), Ecabo Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, Exin Holding, Hogeschool NTI, NIOC, Isential ICT Facilities, IT PerformanceHouse en de ASL BiSL Foundation.
Roel Schulting, directeur van stichting CA-ICT, heeft het convenant ontvangen uit handen van Tineke Netelenbos, vanuit hun rol als coördinator van het Sectorplan ICT (LINK) waarin verdere implementatie van e-CF een belangrijke plek inneemt. ‘Het CA-ICT vindt verbetering van de afstemming tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt van groot belang’, meent Schulting. ‘e-CF kan helpen competenties van ict-professionals, vacatures en opleidingen beter op elkaar te laten aansluiten.’
Dreigend tekort terugdringen
Tineke Netelenbos verwacht dat meer organisaties in Nederland het e-CF-referentiemodel in gebruik gaan nemen. ‘Rond 2017 loopt het tekort aan goed opgeleide ict-professionals op tot minimaal 6800. e-CF is van waarde vanaf het moment dat het wordt ingezet en helpt het dreigende tekort aan deze professionals terug te dringen.’
Eén van de convenantpartners Capgemini werkt al geruime tijd met het referentiemodel e-CF en gebruikt het onder andere om klanten te helpen bij het ‘plotten’ of vormgeven van ict-functies en CV’s van werknemers. ‘In de snel veranderende wereld van de ict is het belangrijk om waar mogelijk standaarden met elkaar af te spreken’, zegt Onno van de Weteringh, vice president Capgemini Nederland. ‘e-CF is een belangrijke standaard als het gaat om vakmanschap van ict-professionals. Capgemini heeft e-CF omarmd en verwerkt in de eigen curricula en in het opleidingsaanbod van de Capgemini Academy.’
Juiste competenties werven
Verder heeft het e-CF ook in andere organisaties een plek gekregen. Zo gebruikt het ministerie van Binnenlandse Zaken het model als basis voor het Kwaliteitsraamwerk IV van de IV-professionals van de Rijksoverheid en gebruikt de Hogeschool Utrecht het e-CF voor de herinrichting van de bacheloropleiding Business & IT Management en de Master of Informatics.
Uit recent kwalitatief onderzoek van de Universiteit Twente onder managers uit zes topsectoren blijkt dat ruim de helft het moeilijk vindt om ict-professionals met de juiste competenties te werven. Geschikte mensen zijn schaars en sommige sollicitanten hebben niet de juiste combinatie van competenties. Ook de breedte en de kwaliteit van professionele ict-competenties worden soms gemist. Daarnaast is slechts de helft van de respondenten bekend met de competentiestandaarden van ict-professionals. Dit heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld de helft van de managers (nog) geen standaarden of referentiemodellen zoals e-CF gebruikt voor verdere ontwikkeling van hun ict-professionals.
Over e-CF
Het Europese e-Competence Framework kwam tot stand met medewerking van zestig organisaties uit verschillende Europese landen en past in de uitwerking van de Digitale Agenda voor Europa 2020 van de Europese Commissie. Het referentiemodel bestaat uit 36 competenties op vijf niveaus, verdeeld over vijf competentiegebieden (plannen – bouwen – uitvoeren – mogelijk maken – sturen). e-CF kan worden gebruikt en begrepen door bedrijven die ict-producten/diensten gebruiken en leveren, ict-professionals, managers en hr-afdelingen, bemiddelaars tussen vraag en aanbod, de publieke sector, onderwijsinstellingen en opleidingsinstituten, en sociale partners in heel Europa. Het spreken van een gemeenschappelijke taal, bevordert transparantie in vraag en aanbod van ict-professionals en hun diensten. Dit komt ten goede aan de mobiliteit op de ict-arbeidsmarkt waardoor het dreigende tekort aan ict-professionals kan worden teruggedrongen.
Op zich geen verkeerd initiatief.
Wij hebben het framework niet nodig en maken de vertaalslag tussen verschillende functiehuizen zelf. Het ICT referentiemodel kunnen we aan en hierbij helpen we de aanbodzijde van de markt deze te begrijpen.
Mmm, van mij uit dan ook even een reactie. Mede gezien het feit dat de NGN, waar ik verantwoordelijk ben ook heeft ondertekend, waar ik voor, achter, waar dan ook sta.
Gezien de reacties valt mij toch wel iets op. Bij de reacties wordt vooral vanuit de IT naar buiten gekeken en niet vanuit de business naar de IT. Daarnaast vind ik het volstrekt irrelevant of Tineke Netelenbos wel of geen ervaring heeft met de IT. Ze zet zich er voor in (met anderen) en dat is lovenswaardig i.pv. dat neer te sabelen.
Het is mij veel waard wanneer de business IT net als overige bedrijfsonderdelen als financiën, HRM en andere bedrijfsonderdelen behandelt. Afgelopen week nog een schrijnend voorbeeld gehoord dat een persoon die geen IT achtergrond heeft benoemd wordt tot hoofd IT bij zijn nieuwe werkgever. Het eerste stuk dat hij schrijft neergesabeld wordt als technisch IT en dus onbegrijpelijk. Het betreft hier een grote organisatie waar verder niets mis mee is. Toch zet dit de toon en die is niet snel weggewerkt.
Het is m.i. dan ook hoogst noodzakelijk dat elke bijdrage die geleverd wordt om de IT en de werkzame IT-ers om te vormen naar een meer toegankelijke materie voor de klant (of business) omarmt moet worden. e-CF en het programma Informatieprofessional 3.0 zijn hiertoe prima initiatieven.
Mijn oproep is derhalve, kijk wat je daartoe kan bijdragen om het tot succes te maken, i.p.v. afserveren omdat het de zoveelste poging is en volgens velen gedoemd is te mislukken. Daarmee wordt elke mogelijkheid om de beroepsgroep te verbeteren in de kiem gesmoord. ik weet zeker dat jullie dat niet beogen.
Beste Lex,
Beetje jammer dat je nou net één van de belangrijkste wetmatigheden in de IT terzijde schuift,’Never asume, always verify.’ Had je de vraag belegt dan had je zijn uitgelegd dat het werkelijk niets met het ‘neersabelen’ te maken heeft van mevrouw Tineke Netelenbos. Overigens een aimable vrouw.
Missing the point
Ik wil hier graag even toelichten dat mijn aversie tegen (ex) politici groot is die op kosten van de gemeenschap maar allerhande baantjes vervullen waar zij geen enkele affiniteit mee hebben. Ook in dit geval een klassieker.
Zes tot zeven jaar nodig om….
Zo’n lange tijd te komen tot beschrijvingen, omschrijvingen van weer een ‘standaard’? Ditmaal een europese? Dan heeft men klaarblijkelijk weinig tot niets begrepen van de standaarden die er al zijn en nog niet eens naar positief fatsoen blijken te worden geimplementeerd.
Kijken juist naar en vanuit de business…
Zoals gezegd, had je me een mailtje gestuurd, had ik je wat verder kunnen uitleggen van mijn standpunt in deze. het convenant is veel te star, te log, en zal wederom jaren nodig hebben te landen in de business.
Huidige problemen
We hebben veel urgentere problemen voor de business waar IT een strategische rol in kan spelen. De tekorten worden met het convenant in elk geval niet beslecht. Het is een road map naar….. diejaren nodig zal hebben om effect te kunnen ressorteren.
Let’s get down to it….
Ik zie partijen mede tekenen in dat convenant die alleen maar inzetten op commercieel gewin maar weinig investeren, of de business bewegen te investeren in….. om en bijscholing om de IT-ers die nu aan de kant staan in te kunnen zetten.
Mocht die rode draad van mijn eerdere betoog je zijn ontgaan, dan is dat een beetje jammer. Bij deze dan voor alsnog.
@NumoQuest
Kan me wel goed vinden in je reacties, tenminste de strekking ervan. Aan de andere kant zit in reactie van Lex ook een punt aangaande adopteren. Vraag is echter wat wordt er nu precies omarmt, door wie en waarom.
Inderdaad lijken vooral vragende en aanbiedende partijen in de publieke sector enthousiast te zijn waardoor het alle schijn heeft van een politiek speeltje. En termijn van oplevering met de achterhaalde visie van onderwijsvernieuwing zoals ‘competentiegericht leren’ maakt het dus allemaal dubieus.
Ben dus bang dat het weer op de verkeerde manier gebruikt zal gaan worden waardoor het probleem niet opgelost maar verschoven wordt. Begrijp ook niet helemaal waarom het in het Russisch is uitgebracht.
@NumoQuest
Ik ben sterk van mening dat 80% van mensen die al 20 jaar hetzelfde beroep uitoefenen echt niet geschikt zijn een belendend beroep uit te oefenen. Even voor de duidelijkheid: je zal de gemiddelde schilder, timmerman of metselaar op een bouwplaats echt niet de verantwoordelijkheid geven om de zaak aan te gaan sturen. Het aansturen van een project (of dat nu in de IT of bouw of welk ander vakgebied dan ook) is een vak met hele andere inhoudelijke, maar zeker ook (een vaak veel belangrijker) persoonlijke eigenschappen. Het zijn maar weinigen weggelegd om vanuit een puur inhoudsvak, ook “eventjes” een meer leidinggevende tol op zich te nemen. Een scrummaster zie ik niet als een projectmanager! (ik heb het hier over echte PMers, met alle politieke aspecten van het vakgebied).
Wat een programmeur wel zou kunnen doen en dan nu niet kan, omdat veel vragers (werkgevers of opdrachtgevers) alleen maar naar de globale signatuur van iemands verleden zit te koekeloeren, is dat zo iemand bijvoorbeeld als IT Infrastructuur specialist aan de gang gaat of wat breder, security specialist. Nee zeggen onze vrienden werkverschaffes, eens een programmeur (of welke andere rol je ook hebt gehad) als tijd een programmeur. Daar zit het probleem. Van die 6800 werkelozen (waar ik er overigens een van ben!) kunnen er makkelijk 80% worden omgeschoold op de manier die ik hierboven beschrijft. Mijn ervaring en die ik zie bij anderen is dat de werkgevers wel piepen dat ze niemand kunnen vinden, maar als iemand zich aanbiedt “die niet precies op het deksteltje past” al gauw naar een soort schijnveiligheid zoeken. Ik kan mij dan niet aan de indruk onttrekken dat leeftijd en andere aspecten een rol spelen.
Volgens Mintzberg behoort de matrix organisatie bij bedrijven en processen met een lage opleidingsgraad. Dit framework lijkt hier wel heel aardig op. Ik neem namelijk liever iemand aan met een universitaire IT opleiding die geen ‘certificaat’ heeft dan een omgeschoolde IT instromer met certificaat.
Zorg gewoon voor kundige recruiters of managers die wel van de hoed en de rand weten.
Als enige voordeel in dit systeem zie ik dat er een drang is bij met name ZZPers om blijvend te investeren in educatie.
Als ik het goed begrijp staat in het e-CF een opsomming van diverse ICT taken met daarbij lijstjes van competenties die daarbij om de hoek komen kijken. Vooral de korte beschrijving van de competenties vond ik heel aardig en leerzaam. Als het gaat om het creeeren van een algemeen begrip dan kan ik het nut goed begrijpen. Als het gaat om het benoemen van de tekorten misschien ook. Het zal de tekorten echter niet oplossen, daarvoor is het niet technische gedetailleerd genoeg en te algemeen. Maar daarvoor ook niet bedoeld denk ik. Wel vraag ik me af hoe dit in de praktijk gebruikt gaat worden: kijk de cv’s van onze mensen staan allemaal in het e-CV formaat en moet je eens zien ze allemaal kunnen! Zoveel mogelijk competenties aankrassen als je mensen in de aanbieding hebt.
Het tekort aan IT’ers lost dit niet op. Maar zolang je als technisch IT-er nog vacatures voor je neus krijgt met een heel onrealistisch alfabet aan systemen, talen voor je neus krijgt en ook nog even moet kunnen princen, scrummen en agilen dan vrees ik dat het tekort eerder zal toenemen dan afnemen. De onkunde straalt er vanaf. Dat probleem lost het e-CF in ieder geval niet op.
ik mis vaardigheid S6 in het model. Ik had iets verwacht van
S6 : Zich expert noemen in de laatste ICT hype waar je commercieel aan verbonden bent en dat dan maar eindeloos aanprijzen zonder onderbouwing.
@mauwerd
S5 was vroeger niet zo’n goeie score;-)
Een tekort aan ICTers dring je zo niet terug. De inzet van “ouderen” van boven de 40 (!?!) bevorderen, opleidingen bevorderen en bestaande strukturen verbeteren zou kunnen helpen.
Kijken we naar de “register informaticus” bestaat dat initiatief nog?
Je hoort er niet veel meer van.
Een niet-ITer de problemen met een tekort aan ITers te laten aanpakken lijkt me een utopie. De politiek zoekt zulke punten om weer een werkgroep o.id. op te richten waarmee ze hun eigen bezigheden opnieuw legitimeren maar wat hoofdzakelijk bergen overheidsgeld kost dat elders heel veel dringender nodig is.
De ondertekenaars hebben allemaal baat bij een “eigen kwaliteitszegel” dat garandeert echter nul komma nul.
De indruk die ik heb is die van goudgravers in de subsidiepot, het spijt me zeer.