Begin jaren 80 had je op tv een programma geheten 'wie van de drie'. De details zal ik jullie besparen, maar als de ontknoping naderde werd altijd de vraag gesteld: Wil de echte … opstaan?
In diezelfde begin jaren 80 zette ik mijn eerste schreden op het computer-pad. De havo waar ik destijds zat bood de mogelijkheid om een kennismakingscursus te doen, gegeven door een student van de Technische Universiteit Eindhoven. De praktijkoefeningen werden gedaan op een Exidy Sorcerer met 8 KB geheugen en 5,25-inch floppy disks waar je 180KB op kwijt kon.
Computers waren nog zeldzaam en vooral duur in die tijd. Maar zeker zo zeldzaam in die tijd was iemand die verstand had van computers. Computers was iets voor universiteiten en grote bedrijven, en dan nog was het verstand er van hebben slechts weggelegd voor een kleine groep.
Nu, twintig jaar later, heeft vrijwel ieder huishouden wel één of meerdere computers, tablets, smartphones en dergelijke. Jong en oud weet hoe ze deze apparaten moet bedienen, software installeren is doorgaans een fluitje van een cent. Mijn zoon van twaalf kan vandaag de dag heel wat meer met laptop /smarthpone dan ik destijds op de Exidy.
Of… toch niet?
Daar waar ik na moest gaan denken over registers, flowcharts, hexadecimale codes op moest zoeken en hopen dat ik geen typefout maakte bij het coderen, gaat zoonlief naar internet en zoekt op Google naar iets wat hij kan gebruiken.
Eigenlijk is dit niet te vergelijken natuurlijk, maar wat ik aan wil geven: twintig jaar geleden wist een it’er nog hoe een computer werkt. Na opstarten kon je nog niet veel met de computer. Je moest nog echt programma’s laden en/of zelf schrijven. Software was vaak nog systeem-specifiek, dus ‘even’ software kopiëren van je buurman had doorgaans geen zin.
Vandaag de dag hebben we in ons landje miljoenen mensen die met een computer of tablet om kunnen gaan. Software installeren stelt weinig meer voor, en als iets niet werkt hebben we Google. Maar hoeveel mensen weten nog echt hoe een computer werkt? Wanneer ik de adviezen van sommige vermeende en/of zelfbenoemde experts op de diverse website lees, dan zie ik vooral veel klepels, maar weinig klokken.
Helaas zie ik regelmatig iets vergelijkbaars binnen ‘onze’ eigen sector. Het meest frappante voorbeeld vond ik onlangs in een artikel op deze site over Randstad die een ict-opleiding begon. Binnen deze opleiding leiden ze onder andere Scrum-masters op. Ik heb niets tegen Scrum-masters hoor, maar wat heeft dit nog te maken met bits, netwerken, hyperhreading enzovoort?
Ook het gemak waarmee detacheerders hun werknemers in het verleden gepromoveerd hebben tot senior (om zodoende een hoger uurtarief te kunnen incasseren) heeft het imago van ‘expert’ geen goed gedaan. Een paar cursussen maakt een schoolverlater mijns inziens nog geen expert of senior.
Op het gevaar af dat ik met dit artikel mezelf in de voet schiet, roept bovenstaande bij mij de vraag op: wat maakt iemand nu expert op ict-gebied? Telt het aantal ervaringsjaren, de grootte van de omgevingen waarin je gewerkt hebt, de diversiteit van sectoren waarin je gewerkt hebt, het aantal certificaten wat je hebt weten te behalen? Of gaat het om het aantal reacties of sterren wat je op fora als deze weet te behalen?
Wie het weet mag het zeggen…..
Zeg ouwe bok,
Je vergeet te noemen: Hobbyscoop met Basicode en natuurlijk de HCC wat toen nog stond voor Hollandse Copy Club. En virussen krreg je toen alleen nog door de dingen die je deed in het fietsenhok. Maar misschien verwar ik hier nu de MSX met de BMX 😉
De term ICT-er is zo verloederd dat ‘expert’ op gebied van ICT niet veel meer voorstelt. Dit komt doorgaans dat er teveel mensen zijn die nergens verstand van hebben en zich ook ICT-er (of IT-er) noemen.
Maar wat betreft je opening van je verhaal. De vaardigheidsset is ook behoorlijk hevig aan het veranderen. Vroeger was je een expert als je de makefile van een tarbal wist te repareren omdat de ontwikkelaar zo eigenzinnig was geweest de library bestanden in de foute directory te installeren. Kernels hercompileren, modules waren er nog niet.
Het snel kunnen vinden en filteren van informatie is steeds belangrijker geworden. Het zelf uitzoeken, wordt steeds minder belangrijk. Iemand anders op de wereld heeft het probleem vast wel eens al ondervonden, waarom zou je het zelf uitzoeken?
Leuk trouwens dat je op jouw HAVO met zulke dure apparatuur les kreeg 😉
Een kennis zei eens: “het is niet erg als je iets niet weet, zolang maar weet waar je het moet halen.” De jeugd van tegenwoordig is dus expert in het weten waar je de dingen moet halen. Verder hebben ze trucjes (aan)geleerd om de dingen die ze halen ook daadwerkelijk te installeren en te gebruiken. En dat kan weer omdat andere experts de devices en de software zo ontworpen hebben dat die jeugd daar via die trucjes het grootste deel van hun wakkere puber-tijd mee bezig kan blijven. Andere experts verzinnen steeds weer nieuw aanbod dat door marketing of media experts de wereld in wordt geslingerd. Als straks al die ellende leidt tot achterstanden op sociaal en educatief vlak komen er weer experts aan de beurt om dat op te lossen.
“De” expert op het gebied van ICT bestaat niet, maar er zijn er misschien wel mensen die zoveel weten van ICT dat zij als expert worden gezien op het ICT vakgebied. Als iemand alles weet van applicatie X dan is hij of zij een “applicatie X expert”, ook al kan hij of zij je verder nergens mee helpen.
Overigens is de kwalificatie expert betrekkelijk, waarbij – zeker inde ICT – nog al te vaak geldt dat in het land der blinden eenoog koning is.
Als je een expertise bezit waar geen behoefte meer aan is, dan heb je inderdaad pech. Maar ik denk dat je bedoelt: de echte expert is echt nog wel nodig, maar waarom wordt dat niet erkend? En als dat wel zo zou zijn, gaan bepaalde zaken veel beter. Maar ik ben bang dat je dat heel goed moet gaan uitleggen aan een publiek dat van toeten noch blazen weet (om even een oude term te gebruiken).
Of zou het toch obsolete kennis zijn….?
Daar heb je opa weer met zijn verhalen van vroeger. 😉
Maar de huidige generatie die nu van de opleiding af komt heeft ook nog gewoon dingen assembler moeten schrijven hoor.
Ik heb nog een leuke herinnering voor je. Kort na mijn omscholing en het begin in mijn eerste baan als systeembeheerder heb ik een cursus gegeven aan het personeel.
Als onderdelen, bits, bytes binair-rekenen, hoe een elektronische schakeling binair rekenen kan. Dan naar Byte reeksen ASCI en steeds komplexer tot “informatie” ontstaat. Dat ingegeven door de kennis die uit de medicijnstudie van systeemtheorie had gekregen (aminozuren-DNA-RNA-Enzymen-etc.).
Na 3 avonden waren die mensen aan het einde van hun krachten, overvoerd.
Daarna heb ik geleerd in eenvoudige taal komplexe begrippen uit te leggen.
Vandaag de dag zie ik mensen die alleen nog maar konsumeren, en als zombies op FB, G+, twitter etc. steeds dwangmatig moeten reageren. Dan kunnen ze een SMB-server uitpakken van MS en noemen zich expert.
Ik heb daar toch een ander idee . . .
Gelukkig hoef je tegenwoordig geen expert meer te zijn om een computer te gebruiken, dat is volgens mij een positieve ontwikkeling. Daarnaast hoeven we dankzij ‘hogere programmeertalen’ en betere tools ons gelukkig niet meer voortdurend bezig te houden met hex-codes en en registerwaarden om een programma te debuggen.
Helaas is de keerzijde dat het lijkt alsof iedereen expert is geworden, of in ieder geval iedereen die een week op cursus is geweest. De echte expert is volgens mij in staat om te schakelen tussen de verschillend abstractieniveaus, dus de diepte in als het moet maar blijf op een hoger niveau zolang het kan.
Ik vind de Engelse Wikipedia wel een zinvolle bron in deze:
“An expert is someone widely recognized as a reliable source of technique or skill whose faculty for judging or deciding rightly, justly, or wisely is accorded authority and status by their peers or the public in a specific well-distinguished domain. An expert, more generally, is a person with extensive knowledge or ability based on research, experience, or occupation and in a particular area of study.”
Mensen herkennen je al dan niet als een expert en zullen je dus om advies vragen.
http://xkcd.com/435/
Tja, wat maakt je nu een expert op IT gebied? Ik denk dat iedereen daar wel zijn beeld bij heeft. Het is net als charisma, een soort zwaartekracht wat mensen aantrekt.
@Ewout: wel graag “meneer de oude bok” als je zo begint, ja? 🙂
@Leen: Waar mijns inziens een deel van het probleem zit is dat men aspecten van het vakgebied niet meer op waarde en/of complexiteit weet te schatten. Als mijn neefje van 14 een router can configureren, en vanuit zijn laptop kan printen op de studeerkamer van papa, waarom heb jij dan een TCP/IP cursus, een cursus netwerken, een router cursus enz enz enz nodig? Als je andere neef voor de hobby mooie websites maakt met bijv. Joomla voor de zangvereniging van Opa, waarom heb jij dan een hele cursus nodig? Er zijn steeds meer mensen die dat alles over één kam scheren, en een thuisnetwerkje met 1 NAS vergelijken met een bedrijfsnetwerk waar >1000 man op werken. “’t is toch allebei een netwerk, alleen wat groter”….
@Frank: dat de ontwikkelingen op computer, tool en programmeertaalgebied ons helpen ben ik het helemaal met je eens. De tools maken traces en dumps stukken beter leesbaar, wat je veel tijd en energie bespaart bij het probleemoplossen. Maar als je de basis niet kent, blijft het toch lastig de root-cause van het probleem te achterhalen of te begrijpen.
@Jan: jouw zinsnede “Daarna heb ik geleerd in eenvoudige taal komplexe begrippen uit te leggen” is in mijn ogen een kenmerk van een expert. Zo heb ik ooit mijn vakgebied (configuration management) uitgelegd aan de hand van een recept van mosselen met blauwschimmelkaas. (zie ook http://www.bits-chips.nl/artikel/zonder-afbeelding-mosselen-met-blauwschimmelkaas.html)
@Henri: Leuke definitie, waar de crux ‘m zit in het woordje “extensive” … is dat na 3 interne cursussen, of na 15 jaar ervaring, 3 werkgevers en de nodige cursussen bij de leverancier van betreffend tool? Ook ik heb hier mijn beeld bij, maar ben vooral benieuwd naar het beeld van anderen
@ Pa va Ke Bedankt voor de link, heel herkenbaar.