Uit de Troonrede en Miljoenennota blijkt dat het kabinet hervormingen en geplande decentralisaties in Jeugdzorg, WMO en AWBZ op korte termijn wil realiseren. Daarbij worden bij voorbaat aanzienlijke bezuinigingen ingeboekt. Ict is onmisbaar om dit mogelijk te maken. De tijdsdruk die hierbij komt kijken kan er echt volgens branchevereniging Nederland ICT voor zorgen dat meer ict-projecten zullen mislukken.
Nederland ICT waarschuwt voor deze te grote tijdsdruk. Aanbestedingen worden gestart zonder dat de wetgeving gereed is. Hierdoor komt een zorgvuldige voorbereiding in het gedrang en worden deadlines onhaalbaar. Dit is volgens de branchevereniging een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het kabinet en Eerste en Tweede Kamer. Op het gebied van innovatie mist Nederland ICT juist de hervormingen die Nederland weer terugbrengen in de top vijf van innovatieve landen. Als hervormingen uitblijven zal Nederland volgens Nederland ICT de komende jaren verder wegzakken.
Problemen in uitvoering
Branchevereniging Nederland ICT onderschrijft de visie dat inzet van ict en goede informatievoorziening leiden tot grote besparingen en bestuurlijke verbeteringen. Door ict slim in te zetten bespaart de overheid op uitvoeringskosten en verlaagt administratieve lasten. Daarnaast maakt het nieuwe vormen van dienstverlening mogelijk. De complexiteit van de voorgenomen hervormingen maakt het volgens de branchevereniging nodig dat per onderdeel wordt gewerkt met doordachte en concrete uitvoeringsplannen. Er is namelijk sprake van majeure veranderingen in de informatiehuishouding van de overheid. Ambtenaren en politici moeten bij nieuw beleid nadenken over de vraag wat de mogelijkheden en onmogelijkheden zijn op het gebied van ict. Als dat niet gebeurt, leidt dit tot problemen in de uitvoering.
Nederland ICT roept het kabinet op de ict-sector in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken. Deze decentralisatieoperatie lukt alleen als zorgvuldigheid voorrang krijgt boven niet-realistische invoeringsdata. Het is een teken aan de wand dat het Centraal Planbureau (CPB) in een recent rapport over de decentralisatie ict niet eens noemt als mogelijke kans of bedreiging. Dit noemt Nederland ICT ronduit naïef. Den Haag kiest ervoor het ontwerpen en aanbesteden van ict-systemen in gang te zetten terwijl de wetgeving nog niet is afgerond. Dit leidt onvermijdelijk tot ict-problemen.
Terug in top vijf
Wat betreft de innovatiekracht van Nederland is ict, ook volgens het kabinet, een bepalende factor. Nederland ICT wijst al langer op het dreigende tekort aan de juiste mensen en het gebrek aan financieringsmogelijkheden die een rem zijn op innovatie. Volgens de opstellers van de innovatieranglijst wegen deze factoren zwaar mee. Nederland ICT wil met het kabinet bekijken welke bijdrage de ict-sector kan leveren om terug te keren in de top vijf. Andere punten waarbij de branchevereniging wil helpen zijn de mogelijke uitvoeringsproblemen bij de decentralisatieoperatie en de kansen die ict biedt voor verdere besparingen.
Binnen een kader dat alle lange termijnvoorwaarden waarborgt, moeten overheden naar zo klein mogelijke cycli van Design/Develop/Deploy. Je hebt geen grootschalige projecten nodig om de voordelen ervan te behalen. Misschien moeten we het ‘smart governing’ noemen of zo. Iets ‘catchy’.
Het is een illusie dat alleen met kort cyclische projecten dit probleem kan worden opgelost. Er zijn (helaas zeker bij de overheid) altijd zaken die je als een watervalmethode moet aanpakken. De overheid (dus rijksoverheid en al zijn uitvoeringsinstanties, de provincies en gemeenten) zijn echt niet zo modulair georganiseerd als velen een ieder wil doen geloven. Zelfs als zou je de “overheid” alleen software matig beschouwen (en alle organisatie processen, organisatie inrichting, politieke/persoonlijke belangen even wegdoen) dan zal een ieder die een beetje verder kijkt dan hun neus lang is, het eens zijn dat sommige zaken echt overall aangepakt dienen te worden. En dus niet middels korte afgebakende projecten kan worden opgepakt.
Het streven om alleen middels authentieke registers (GBA, etc…) de automatisering van de hele overheid goed te regelen is op dit moment het enige dat een soortement van geraamte biedt voor grootschalige als genoemd in het artikel. Helaas zal de hoeveel resources nodig om deze projecten vorm te geven inbreuk hebben op de voortgang van die structurele projecten. Buiten het genoemde feit dat alles zeer snel af moet zijn. Het is goed om externe hulp in te roepen als je zelf de resources niet hebt, maar de complete regie uit handen te geven gaat niet werken, ben ik bang.
West-Europa heeft de komende jaren een tekort aan gekwalificeerde kenniswerkers. Door slim gebruik te maken van de ruime hoeveelheid aan hooggeschoolde IT-specialisten in India, wat wij al jaren doen, heffen we dit op en kunnen Nederlandse software ontwikkelaars bijvoorbeeld als informatieanalisten dienen in IT projecten. In India studeren er jaarlijks 200.000 hooggeschoolde IT-specialisten af.
@Atilla, ‘Overall’ en korte cycli hoeven helemaal niet elkaar te bijten. Een webservice bijvoorbeeld, die applicaties faciliteert om snel na te kijken of iemand niet overleden is, heeft een zo klein mogelijke afgeronde en afgebakende functionaliteit. Zo ontstaan standaards waarop bestaande leveranciers hun applicaties op kunnen afstemmen, waardoor andere services dan weer een leidraad krijgen enzovoort.
Er zijn Gemeenten met zes of zeven persoonsadministraties die nu verplicht zijn altijd handmatig te checken of iemand niet overleden is voordat ze post mogen adresseren.
@Rob Koelmans
Er kunnen wel zes of zeven persoonsadministraties zijn, echter er is er maar één leidend of iemand in leven is: de GBA en niets anders.Dat is de uitdaging ook niet. Het zit ‘m in de combinatie van geautomatiseerde registraties, waarbij ook o.b.v. andere argumenten bijv. beoordelen op specialistische onderdelen gegeven dienen te worden. Denk hierbij aan ‘Zorg-indicaties’ i.r.t. gezinssituatie etc. Het ontbreekt nu aan een gremium dat al deze aspecten in kaart brengt en de logische verbanden op de juiste wijze weten te leggen.
@Arie, dat er maar één administratie leidend is, was mij duidelijk. Het zou lastig zijn als de gebruiker ook nog vast moest stellen voor welke dode hij in welke administratie moest wezen.
Gebruikelijk is, dat er naast de oude presentatielagen van deze geautomatiseerde registraties een API of webservice komt die op hetzelfde abstractieniveau als voor een gebruiker van de betreffende oude applicatie de gegevens voor andere applicaties beschikbaar stelt.
Vaak moet dat direct op de onderliggende data, soms is er een ‘propriety’ code-interface/API binnen de oude applicatie waar de webservice gebruik van kan maken. In beide gevallen kan de onderliggende data naar de nieuwe omgeving worden geschoven als de oude applicatie wordt uit-gefaseerd.
Wellicht dat partijen als BKWI (Bureau Keten Integratie Werk en Inkomen) en concepten als SUWINET hier een rol in zouden kunnen spelen.
Essentieel is dat ICT partijen in een zo vroeg mogelijk stadium betrokken worden. Als je wacht met betrekken van ICT totdat de wetgeving gereed is, bestaat het risico dat wetgeving zodanig wordt gemaakt dat het niet of alleen maar op een heel complexe en dus dure en risicovolle manier te automatiseren is.
Ik geloof niet dat het antwoord zal zijn te schermen met die of gene te implementeren oplossing. Je zult hiervoor een stap terug moeten doen waarbij je meteen twee zeer grote gemene delers op zullen vallen.
Kennis en ervaring met IT
Ik heb al vaker geroepen, zal dat ook blijven doen, heb je gene verstand van IT als materie, de wetmatigheden en hoe daar mee om te gaan. Blijf er dan met je fikken van af en neem eerst de meest basale principes daarvan tot je zodat je weet en begrijpt hoe en waarom het zo werkt.
Deze eerste stap veronachtzamen is de grootste bron van fails in automatiseren. Dat je jezelf een trucje hebt eigen weten te maken betekend nog steeds niet dat je iets van IT begrijpt.
Toenemende grootschalige fails
Grotere problemen me een steeds grotere impact liggen aan de basis van de weg die de overheid en werkgevers zijn ingeslagen. Alles moet steed sneller, met minder mensen, minder budget en ….. liefst zo goedkoop mogelijk personeel. Resultaat daarvan zullen zijn dat stappen worden overgeslagen, professionals geen keten kennis en ervaring bezitten, ook al zullen ze goed in hun ’trucje’ zijn.
Ik waarschuw nu al weer een paar jaar naar het steeds groter wordende gevaar hiervan. Gelukkig hoef ik ‘reputationwise’ en ‘moneywise’ de schade niet te betalen. Alhoewel het in het geval van de overheid domweg via een omweg wel weer op mijn bordje zal worden gelegd.
Zie daar mijn reactie rechtstreeks op de politieke incompetentie.
Je kan je dan ook afvragen waarom een IT partij zoals een bijv Piratenpartij dan maar wat meer invloed moet krijgen van de kiezers. Want wat dat betreft heeft de Partij voor de Dieren ook redelijk wat nodige expertise kunnen presenteren in de politiek.
Het is juist een uitzondering dat overheids IT projecten lukken ipv mislukken. Dat gaat echt niet veranderen als er meer druk op wordt gelegd. Er moet daadwerkelijk iets structureel veranderen en dan legt NumoQuest een vinger op de meest zere plek.
Bill Gates zei het begin tachtiger jaren al: Een tien keer zo groot project is honderd keer zo moeilijk. Ik loop niet te schermen met deze of gene oplossing. Als je grote projecten niet voor elkaar kunt krijgen, moet je je op kleine projecten richten. Een klein project kan wel degelijk grootschalige en voorwaarde-scheppende effecten hebben. Dat heeft niets met de omvang van een project te maken. Zo klein mogelijke projecten op basis van cycli van Design/Develop/Deploy werkt echt (mits door goed geformuleerde richtlijnen de randvoorwaarden goed worden gewaarborgd. Microsoft propageert het al jaren.
Een andere praktijk die ze binnen Microsoft voeren is het eerst schrijven van de gebruikers- en beheerdersdocumentatie. Dit voorkomt dat misconcepties tussen makers en toekomstige gebruikers relevant zijn voor het opgeleverde resultaat. Ook geeft het een gezamenlijk discussieplatform tussen gebruikers, architecten en ontwikkelaars. Ontwikkelaars kunnen gewoon hun gang gaan zolang het geen gevolgen heeft voor de beschreven functionaliteit.
Een en ander resulteert erin dat enkele partijen (waaronder Microsoft) de laatste jaren nog steeds diverse deuken in pakjes boter weten te slaan, maar dat het gros van de ontwikkelaarswereld alleen maar een onvoorstelbare hoop geld loopt op te halen en ondertussen geen f*ck voor elkaar krijgt).