Als ik een bedrijf zou beginnen is het voor mij ondenkbaar dat ik servers zou aanschaffen. Ik zou profiteren van alles wat cloud computing te bieden heeft. Bestaande organisaties hebben deze luxe vaak niet en moeten dus veranderen als ze willen profiteren van cloud computing.
De voordelen en redenen om cloud computing te gebruiken zijn denk ik wel bekend. Flexibel, betalen naar gebruik, geen investering vooraf en leunen op de kennis en expertise van cloud providers. Oh ja, en mogelijk ook nog goedkoper. De harde waarheid is echter dat het niet zo gemakkelijk is om deze voordelen te behalen en ik zal aangeven waarom niet.
Obstakels
Ten eerste, als je een bedrijf hebt, is de kans groot dat je computers hebt en dat op deze computers Windows geïnstalleerd is. Daar bovenop zijn applicaties geïnstalleerd die gebruikt worden voor het draaiende houden van het bedrijf. Door de tijd heen zijn er applicaties bijgekomen voor financiën, crm, p&o en ter ondersteuning van de bedrijfsprocessen. Daarnaast zijn er al dan niet op locatie servers waarop bestanden staan, databases draaien en applicaties zoals mailservers. Herkenbaar toch? Omdat mobiel werken steeds gangbaarder is zijn er veilige verbindingen mogelijk naar het bedrijfsnetwerk en worden computers nogal eens gevirtualiseerd zodat de bestanden niet op het mobiele apparaat staan, maar in de centrale server locatie blijven, al dan niet in een datacenter.
Het is ook logisch dat er koppelingen bestaan tussen de diverse silos. Bijvoorbeeld voor rapportages of een koppeling naar de salarisadministratie.
Deze beschreven situatie zie ik in veel bedrijven en is dus in mijn ogen mainstream. Hoe kun je vanuit zo’n situatie nu profiteren van cloud computing? Je kunt de servers verplaatsen naar een cloud provider zodat je geen eigendom meer hebt en beheer van de infrastructuur dan door iemand anders gedaan wordt, maar naast dat dit waarschijnlijk geen geld bespaart lost het ook geen probleem op. De reden dat besparing uit blijft is dat een cloud provider voor alles geld rekent, dus ook voor bandbreedte en data die binnenkomt en uitgaand is.
Cloud niet per se goedkoper
Wat ik vaak zie is dat een bedrijf wel iets wil met cloud computing en de eerst volgende keer dat er een server nodig is, wordt deze afgenomen middels een cloud dienst. Provisioning, ,het beschikbaar stellen van deze nieuwe server, gaat enorm snel. Je hoeft niets te bestellen, het is gewoon via een portaal aangeven wat je wilt en binnen tien minuten heb je een server draaien. Maar wat bespaar je hiermee? Want het inrichten kost net zoveel tijd als dat de server op locatie gekost zou hebben. Daarnaast krijg je er wat nieuwe problemen bij. Je moet de kantoor omgeving koppelen aan de cloud provider en er zit altijd een vertraging tussen de huidige omgeving en de cloud omgeving. Kans is groot dat je nieuwe problemen op de hals haalt en de performance juist achter blijft bij de verwachting. Er is ook een leverancier bijgekomen met alle processen die daarbij komen kijken. Dus op snelle provisioning na ben je dus achteruit gegaan in plaats van vooruit.
Een zelfde effect zie je bij het adopteren van Office 365, danwel Google Apps. Ja, email is heel makkelijk geworden, maar je zit nog steeds met bestanden op twee locaties, in de cloud en in je datacenter, en omdat je toch nog applicaties hebt moeten er desktops beheerd worden, al dan niet virtueel. Het mobiel werken is makkelijker geworden, maar de integratie des te lastiger. En de kosten zijn gestegen. Want het is geen vervanger maar additioneel. En nu heb je ineens accounts die extra beheertaken met zich meebrengen of je moet ingewikkelde koppelingen maken om single-sign-on te realiseren.
Nog meer obstakels
Dan is er als klap op de vuurpijl nog het probleem met de Amerikaanse overheid die data afluisteren als een recht en noodzaak zien. Dus als je van de cloud wilt profiteren krijg je er een potentieel risico bij. Juridische zaken, compliancy zijn ineens ook complexer geworden en daarmee het risico.
Hybride cloud, het koppelen tussen private of on-premises met een cloud provider, wordt nu verkocht als de meest gangbare manier voor de adoptie van cloud computing. Hoewel het in veel gevallen een noodzaak is, geloof ik absoluut niet in hybride cloud, lees mijn eerste zin en vraag je af welk probleem je nu oplost met cloud computing?
Ook zie ik andere problemen met cloud computing. Ik heb een achtergrond van software ontwikkelen en mijn ervaring is dat als software niet bedacht en gemaakt is vanuit een ‘scale out’ principe, dit lastig kostenbesparend te maken is. Een heel tastbaar voorbeeld is het verplaatsen van een on-premises Microsoft SQL Server database naar een ‘database as a service’ platform van bijvoorbeeld Amazon Webservices (AWS RDS) en Windows Azure (Azure SQL). Bij Amazon schaalt het niet, en bij beide kun je geen linked-servers aanmaken en heb je een andere toepassing dan dat je gewend bent. Ook hele handige functies zoals clr (code uitvoeren in de context van de database) zijn zeer beperkt of niet mogelijk. Wil je de file-shares in de cloud hangen dan zijn er uitdagingen zoals bandbreedte van het eindpunt die waarschijnlijk een beperking vormen. Ook hier geldt dat het beter is om alles over te zetten, dan alleen een stukje. Niettemin is de toegevoegde waarde dat als je er meer bezig bent, je sneller de problemen ziet van een overgang dan dat je probeert alles in een keer te verplaatsen naar de cloud.
Waar het op neer komt, en dit geldt voor heel veel zaken, is dat je een visie, methodiek en strategie nodig hebt om te profiteren van cloud computing. Daarnaast heb je ook nog een organisatietalent nodig, want een ander probleem is dat de mensen in de organisatie zoals de it-afdeling, of de software-ontwikkelaars en ook de gebruikers bepaalde vaardigheden nodig hebben die anders zijn dat de vaardigheden die ze nu hebben.
Het profiteren van cloud computing vergt dus heel wat van de mensen en de organisatie.
Nu zeg ik niet dat een geleidelijke overgang naar cloud computing niet mogelijk is. Het kan echt wel, maar is geen appeltje-eitje.
Snel, simpel en goedkoop
Hoe moet het dan wel? Daar heb ik wel ideeën bij. Zoals ik al vaker zeg, cloud computing is de toekomst. Niet zozeer de techniek, maar de gedachte erachter: It moet snel, simpel en goedkoop zijn en cloud computing c.q. slimme uitbesteding, is het middel.
– Het wordt alleen snel (provisioning) als je niet met hardware hoeft te zeulen
– Het wordt alleen simpel als de gehanteerde principes simpel zijn en zelfbediening speelt hierin een grote rol.
– Het wordt alleen goedkoop als je de kosten kunt koppelen aan de groei en krimp van de primaire processen van de organisatie.
Focus op diensten en zo min mogelijk op het hebben en beheren van hardware. Dit geldt zowel voor de werkplekken als de servers. Voor de generieke SaaS-stack; email, agenda, documenten heb je eigenlijk maar twee keuzes: Microsoft Office 365 in combinatie met SkyDrive, of Google Apps in combinatie met Google Drive. Beide producten hebben serieuze beperkingen, maar gezien de snelheid waarin ze beter worden is het al te verantwoorden om over te stappen. Dit betekent in mijn ogen wel dat dit alleen werkt als je all-in gaat. De gebruikte file-shares verplaatsen dus naar de diensten van Microsoft of Google.
Privacy
Wat betreft de meekijkende overheden, deal ermee, doe een risico analyse op vertrouwelijke bestanden, maar het mag en het kan. De hele PRISM-discussie moet gevoerd worden, maar is politiek en principieel en staat los van het het exploiteren van een bedrijf. De AIVD heeft een heel rapport geschreven over de tekortkomingen van de Nederlandse overheid om goed met vertrouwelijke data om te gaan, maar het is toch wel tekenend dat wat betreft meekijkende overheden ze een voorbeeld aanhalen uit de vorige eeuw. Kortom, het probleem lijkt schromelijk overschat. Ik ken weinig concrete verhalen dat geheimen zijn gestolen door de Amerikaanse overheid of dat een bedrijf onbedoeld om zeep is geholpen doordat de Amerikaanse overheid toegang had tot de bedrijfsdata. En zoals ik vaker geschreven heb, je kunt je afzijdig houden van de cloud, maar niet je klanten en concurrenten.
Focus op diensten
Wat betreft het hebben van applicatie servers, schakel zo veel mogelijk over op diensten. Steeds meer leveranciers hebben een online oplossing waarmee geïntegreerd kan worden met webservices en api’s. Het mooie van deze oplossing is de ‘separation of concerns’. On premises of private-cloud omgevingen hebben de neiging om teveel met elkaar verweven te worden waardoor de omgeving steeds lastiger te verplaatsen of uit elkaar te trekken is. Hiermee ontstaat ook steeds meer afhankelijkheid met de parate kennis van huidige medewerkers, wat je als leidinggevende steeds meer afhankelijk maakt met stijgende kosten tot gevolg.
Conclusie
De opmars van cloud computing lijkt niet te stuiten, overal zie je groei en bedrijven die overstappen. Bewijzen dat bedrijven profiteren van cloud computing hoor je veel minder over en zoals ik aangeef, is het ook niet gemakkelijk om cloud computing te adopteren vanuit de huidige technische situatie. Daarnaast heb je ook nog eens met mensen en huidige competenties te maken. Per ongeluk succes hebben met cloud computing lijkt me dan ook niet waarschijnlijk.
Visie, methodiek en een holistische aanpak zijn in mijn ogen noodzakelijke ingrediënten om te profiteren van de huidige mogelijkheden. Niets doen is ook geen optie aangezien concurrenten ook toegang hebben tot deze nieuwe mogelijkheden. Het moet dus anders de komende jaren, maar dan wel door zo min mogelijk zelf te doen.
Reza, in een eerder artikel was ik nogal kritisch en direct, niettemin vind ik hem sympathiek en wilde ik e.e.a. persoonlijk toelichten en zijn mening live horen voor de nuance. Hij is zelf ook zelfstandige en spreker en niet bepaald een prospect. Het was niet mijn intentie om dit als marketing boodschap te verkondigen.
Ewout, de reden waarom ik niet op de reactie inging is dat ik een welles-nietes wilde voorkomen zoals we dit vaker doen. Het was mijn voornemen om net als vorige keer te bellen of persoonlijk te mailen, maar niettemin is dan hier mijn reactie (ik begin bij je op 1 na laatste reactie).
Je haalt in feite 1 van mijn argumenten aan. Juist als je een holistische aanpak neemt van cloud computing is integratie van e-mail een appeltje-eitje! Grote saas aanbieder zoals Salesforce sluiten juiste extreem goed aan op bijvoorbeeld Google Gmail. Maar zelfs on-premises sofware biedt steeds meer “trucs” aan om e-mail te integreren. Ook archiveren is gewoon simpel, ook met de grote commodity aanbieders. Punt.
Wat betreft VDI (Virtual Desktop Infrastructure). Deze zijn met Google/Amazon/Azure inderdaad (nog) niet makkelijk te realiseren, maar goed, ik geloof dus ook niet in VDI en ik dacht dat ik dat wel onderhand benoemd heb. Je wilt geen desktops beheren en met VDI doe je dat in het kwadraat. VDI is vaak een noodzakelijk kwaad, een tussenstap om een huidig probleem op te lossen. Zoals we vroeger een touwtje hadden tussen de telefoon en de muur. We wisten niet beter. Ik kan je dus wel verklappen dat je met de adoptie van VDI niet bezig bent met de adoptie van cloud computing, ondanks dat je nu overal reclame borden ziet met dit soort diensten en ondanks dat er wel degelijk een goede case gemaakt kan worden met VDI. Maar goed, dit is tegengesteld aan de mening van vele anderen en er zijn genoeg argumenten voor VDI en de mate van automatisering hierin is best aantrekkelijk. Als tussenstap zou ik nog meer bewegen richting “terminal servers”. Ondanks de nadelen zijn deze vaak goedkoper te realiseren, maar ik dwaal af. Het is een open einde en wellicht zou dit een leuk topic zijn voor een “cloud battle” dag.
Zoals ik in mijn eerdere reactie aangaf en ook onderaan in mijn artikel zijn kleine cloud stapjes “gevaarlijk” als deze niet passen in een groter geheel van visie. Een gevaar wat je hebt en zeker in de cloud is een “application sprawl” dus omdat het zo makkelijk af te nemen is wordt een weerwar van diensten afgenomen door de diverse afdelingen waardoor integratie een dure nachtmerrie wordt. Excellence is altijd een combinatie van visie en executie en de adoptie van cloud computing is daarin ook een uitdaging.
Wat betreft self service en support. Zie de generieke cloud diensten als een nuts voorziening, iedereen kan er gebruik van maken en er zijn lokale dienstverleners die het persoonlijk kunnen maken. Een andere aanpak zou kunnen zijn dat je gebruikers of een bepaalde groep daarin als onderdeel van je strategie traint. Zeker omdat de grote diensten ook al bij de consument bekend zijn zou de training zich kunnen richten op de specifieke manier van gebruiken binnen de organisatie. Soort “cloud buddies” binnen de organisatie die het leuk vinden hun kennis te delen en de regels van de organisatie kennen (governance). Kan er meteen wat bewustwording en goede gebruiken geïnjecteerd worden.
Kortom, mijn visie is redelijk compleet, maar bepaalde keuzes impliceert meteen ook een aantal andere keuzes. Ze staan met elkaar in verbinding en staan niet los van elkaar.
Ik hoop dat ik hiermee weer wat inzicht gegeven heb 🙂
@Ewout,
ik ben meer van de inhoud, dus ik ga voor de messen in de bestekbak…:-), maar zeker het is aan de redactie, maar juist als consultant is het natuurlijk topsport om mensen op het juiste idee te brengen…Dit keer helaas wat minder subtiel dan anders.
Henri,
Natuurlijk kunnen we ‘offline’ discusseren maar dat schaalt zo slecht. En even voor de duidelijkheid, het is geen welles-of-nietes over de principes van de cloud omdat ik hiervan namelijk zeker de mogelijkheden zie hoewel ik nog wat twijfels heb over de beheerbaarheid. De discussie gaat dus meer om je visie waarbij ik soms moet denken aan de giftigheid van benzine, een druppel kan geen kwaad maar als je er liters van inneemt is het toch erg ongezond. Naar mijn opinie zal je idee van ‘cloud buddies’ trouwens juist voor een ‘application sprawl’ in de cloud zorgen waar je sneller in dan uit bent.
Laten we daarom een lijn trekken tussen cloud computing en uitbesteden, dat andere deel van AIVD rapport want ontzorgen is nog niet gelijk aan zorgeloos.
@Maarten,
Ik had het niet over die link maar wel de inhoud van de reactie zelf.
@Henri,
Je gelooft dus niet in VDI. Als ik bij een cloudleverancier een DaaS (desktop) afneem, waar denk je dat dit op gebaseerd is? VDI!?
” Een gevaar wat je hebt en zeker in de cloud is een “application sprawl” dus omdat het zo makkelijk af te nemen is……”
Je hebt het over ” Eerlijk zijn over Cloud”. Ik mis persoonlijk dit soort informatie (zoals hierboven tussen ” “) in je artikel. In dat geval, je had zeker een ander soort reactie van mij mogen verwachten dan wat er al bekend is.
@Reza
De inhoud zelf vond ik erg gematigd, moet kunnen. Vervolgens daarom de link bezocht, of daardoor je “onrust” kwam, maar die is nog rustiger.
Ongeveer de helft van de top 10 aan reageerders is niet in “loondienst constructie”.
Ik denk dat ik de enige ben die voor een volstrekt onafhankelijk adviesbureau werk en bij degenen die niet in loondienst werken is de meerderheid werkzaam voor een bureau die naast advies ook producten levert voor de eind klant als ik het zo zie :-). Kortom iedereen heeft zo zijn eigen achtergrond…, een beetje profilering is dus alleen maar duidelijkheid geven over je achtergrond….
Solide verhaal, helder en consistent. Het neemt niet weg, vooral voor een deel van mijn eigen werkzaamheden, dat cloud geen optie is. Daarvoor is de materie waarmee ik werk te gespecialiseerd om aan cloud toe te vertrouwen.
Ben ik de enige? Een kleine rondgang tussen professionals die zich ook met zeer discrete data bezig houd, stelt voor zichzelf hetzelfde, gebaseerd daarop kan ik me voorstellen dat er best nog wel meer ondernemers en ondernemingen zijn die cloud niet zullen overwegen.
Het kostenaspect
IT kost momenteel niet zo heel erg veel en er is nog flink te verdienen in de niet cloud markt is mijn ervaring. Het zelf optuigen van een infrstructuur, wanneer we het hebben tot, laten we zeggen 20 werkplekken? Is heel goed te doen zonder cloud. Je zult dan wel een investering moeten doen maar wanneer we van een depreciation van vier jaar uit gaan, is dat ook nog wel concurerend. Als je het zelf ter hand neemt en houd dan natuurlijk.
De vraag die ik mis?
Dat is de vraag voor je de discussie begint. Is mijn bedrijf intrinsiek wel geschikt voor cloud? Dan is mijn antwoord ondubbelzinnig. Zeker niet altijd. Dus zal er een zekere behoefte zijn voor ondernemers en gebruikers die in cloud hun antwoord en oplossing niet vinden.
Blijft er natuurlijk een heel groot speelveld over voor cloud. Zondermeer.
@NumoQuest, dank voor je reactie. Ik geloof ook dat er bedrijven zijn die niet hun data aan de cloud toe vertrouwen. Het is ook zeker geen moeten. Een infrastructuur optrekken van 20 werkplekken is prima te doen zonder cloud. Maar dat IT momenteel niet zoveel kost… Laat ik het zo zeggen, als je het zelf doet krijg je wat veel bedrijven hebben, een kostenpost met een directe link naar de kostprijs, en de eerste gemiste kans voor onderscheidend vermogen. Maar het gaat niet alleen om 20 werkplekken. Deze moeten ook nog ingericht en onderhouden worden. Bedrijven met 20 werkplekken weten niet of ze gehackt zijn of niet, daarnaast hoort er bij die twintig werkplekken ook nog wat servers. Mailserver, fileserver, wellicht een database en applicatie server en waar zet je die? Hoe zorg je vervolgens dat de mensen buiten kantoor, onderweg of thuis bij hun data kunnen? Ook heb je IT-ers nodig om dit te onderhouden, of huur je daar een dienst voor in? 9 van de 10 bedrijven van deze grote die ik ken, hebben geen servers meer binnen het pand staan, dus wordt dit eigenlijk al uitbesteed en moet je dus nadenken over je gevoelige data. Stel je ook eens voor dat je succesvol bent en 20 werkplekken er veertig worden, of 10, dan moet je ineens al weer je eerste transitie traject in. Maar het ergste is nog, als je doet wat al die bedrijven hebben gedaan met 20 werkplekken, hoeveel *automatisering* hebben zijn dan gerealiseerd? Zo’n standaard oplossing levert namelijk geen grammetje automatisering op. En om een hele straat voor je inrichting en onderhoud (en CMDB, haha) te regelen is toch ineens niet meer zo goedkoop.
Saillant is dat dit precies aansluit op de reactie van Reza over VDI, want dit is dus de propositie van VDI. Met VDI (zeker bij een externe partij) ben je schaalbaar, is inrichten goed te doen en te beheren en kun je overal en altijd bij je werkplek, heb je centrale beveiliging en dergelijk en is een nieuwe werkplek “spawnen” een fluitje van een cent. @Reza, ik ben me er overigens heel erg van bewust dat een desktop uit de cloud gerealiseerd wordt met VDI.
Ik vind de propositie van VDI best okee. Ik kan me ook voorstellen dat dit een model is wat bedrijven adopteren en dat het ook nog wel in een case past en hoewel ik geloof in generieke thin clients, geloof ik niet zo in VDI in de vorm van het virtualiseren van een Windows Computer. Maar goed, dit staat nog volledig open en ter discussie en is slechts een visie en opinie. Ik ben er niet tegen en vind het ook niet fout, maar ik denk dat het beter kan.
En ik mis de vraag niet echt: Is mijn bedrijf intrinsiek geschikt voor de cloud? Ieder bedrijf dat nodes heeft die verbonden zijn aan het internet heeft dat station al gepasseerd. Dan zou ik meer de vraag stellen: Hoe kan mijn bedrijf opereren in de cloud op een intrinsiek verantwoorde manier?
Dus niet Of? maar Hoe?
PS: Maarten, dank voor je reactie, mijn verdediging en humor! (volstrekt onafhankelijk adviesbureau, aren’t we all?)
Henri,
Heel stoer dat je niet aleen kritiek levert op het artikel van Ewout maar dat je zelf ook laat zien hoe jij het zou doen.
Toch heb ik nog een paar kantekeningen.
– Je eerste zin impliceert welhaast een kantoor dan wel internet omgeving. Zoals ik wel vaker aangeef, bestaat automatisering uit meer dan enkel een wordprocessor en een website.
Ik ben in mijn cariere heel wat zaken tegengekomen die niet in de cloud passen. Denk eens aan meet en regelsystemen, denk eens aan bewakingssystemen, hence kijk eens in een datacentre wat daar allemaal decicated draait.
Ik begrijp je opmerking natuurlijk wel maar echt heel handig vind ik die niet.
Een ander aspect waar ik recentelijk nog eens op geattendeerd werd (ook ik verdien mijn boterham voor een deel binnen de cloud)
‘Wat nu als mijn internet verbinding uitvalt’.
Tja internet zou je zeggen is tegenwoordig zoiets als een Nutsvoorziening, maar er blijken toch heel wat IPS’s te zijn die zonder enige schaamte ‘snachts de boel uitschakelen. Het komt ook regelmatig voor dat een graafmachiene even geen respect heeft voor dat dunne glasfiberdraadje (en al evenmin voor een dikke 10kV kabel, wat een spectaculair gezicht zal dat zijn)
Ook de performance van een internet verbinding kan wel eens een probleem zijn.
Ik ben gewend om via ssh op diverse bakken te werken, maar ik heb al vaak genoeg meegemaakt dat dit om diverse redenen niet lekker loopt.
Soms wil je gewoon een bak die op kantoor staat en die je vervolgens rsync naar je live omgeving.
Zo zijn er nog tal van verschillende situaties te bedenken die je pas tegen gaat komen als je verder kijkt dan een dotNet omgeving.
Verder is het natuurlijk ook zo dat niet alle bedrijven 5000 personeels leden hebbben, en evenmin is het zo dat niet alle bedrijven uit slechts 3 medewerkers bestaan…
Ik denk dat het per organisatie is te bekijken wat handig is.
Hoe dan ook, met alle reacties onder je artikel, hebben we toch weer een nieuw kijk op de cloud.
Hey Pascal, dank voor je reactie.
Ik werk dagelijks met cloud computing voor zowel implementaties van SaaS als het ontwikkelen van software in de cloud.
Ja, ik heb wel een focus voor “kantoor bedrijven”, maar beperk me zeker niet tot documenten en websites. Sterker nog, mijn zwaartepunt ligt bij webservices en databases (integratie).
‘Wat nu als mijn internet verbinding uitvalt’, is wel heel ouderwets gedacht. Er zijn bijna geen klanten meer die hun server nog in een eigen hok hebben staan. Het mooie juist van een internet verbinding is dat je er overal ter wereld bij kan. Doet je verbinding het niet, dan kun je ook nog een de Mac, huis, et cetera. Maar tegenwoordig heb je ook 4G routers als backup, dat heb ik thuis ook en naast mijn Ziggo verbinding heb ik een buurman met KPN. Ook op kantoor ben ik 3(!) dubbel uitgevoerd en dat hoeft echt niet duur te zijn. Ziggo / ADSL / 3G router.
Connectie problemen zijn echt niet meer van deze tijd en herken ik totaal niet (en ja, ik verbind ook met Linux). Vroeger had ik ook een server op mijn zolder staan, maar die vangt nu stof, het is een dell SC420, die mag je gratis op komen halen 🙂 (schijven zijn alle bitjes op 1 gezet).
Ik weet dat de wereld groter is dan mijn wereldje, je kunt niet alles doen 🙂 En Linux is minder mijn ding, maar bij webservices maakt dat niet veel uit, die zijn platform onafhankelijk. En ik leer nog elke dag bij, ik hoop dat ik dat vast kan houden.