De gemoederen lopen hoog op als het gaat om certificering van ict-professionals. Wat zegt een certificaat nu wel helemaal? En welke conclusies moeten je er eraan verbinden als iemand een certificaat heeft?
Voordat we bovenstaande vragen kunnen beantwoorden moeten we een onderscheid maken tussen technische en niet-technische functies. Voor technische functies, zoals technisch beheerder van een bepaald platform of een programmeur, is technische kennis zeer belangrijk voor het uitvoeren van de functie. Zij moeten het platform of de ontwikkeltaal van binnen en buiten kennen. Certificering is in deze functies gebruikelijk.
Vaardigheden
Dan zijn er ook functies waarin persoonlijke vaardigheden zoals inlevingsvermogen, communicatieve vaardigheden en diplomatieke vaardigheden belangrijker zijn dan technische vaardigheden. Voorbeelden van deze laatste functies zijn requirementsanalist en functioneel tester, in deze functies zijn certificaten minder belangrijk voor het uitvoeren van de functie. Dus zegt een certificaat in dergelijke functies minder dan in meer technische functies omdat de certificaten over het algemeen betrekking hebben op het kennen van methoden en technieken en niet op persoonlijke vaardigheden. De mate waarin je een bepaalde methode of techniek kent, bepaalt in beperkte mate of je succesvol bent in dergelijke functies. Maar betekent dit dat certificaten in niet-technische functies geen toegevoegde waarde hebben? Nee, die conclusie is zeker niet gerechtvaardigd.
Dit licht ik graag toe aan de hand van het Certified Professional for Requirements Engineering (CPRE) certificeringsprogramma voor requirementsanalisten van IREB (voor details over dit programma zie www.ireb.org). Om het CPRE foundation of advanced certificaat te kunnen halen, moet je je vooral theorieën en technieken op het gebied van requirementselicitatie en -management eigen maken. Met een goede cursus en de nodige uren blokken haal je dat wel. Ben je na het halen van de certificaten een goede requirementsanalist? Nee, maar je hebt wel een basis. Vervolgens moet je bouwen op die basis. Het is te vergelijken met je rijbewijs. Ben je een goede chauffeur als je een rijbewijs hebt? Nee, maar je weet wel hoe je moet autorijden. Voor veel functies in de ict is basiskennis essentieel. En met een certificaat toon je aan dat je die basiskennis hebt.
Overigens zegt een certificaat niet alleen iets over de kennis van methoden en technieken. Het zegt ook iets over de persoon. Stel dat je beginnend programmeur bent en je verder wil ontwikkelen als programmeur. Dan ga je toch geen certificaat halen op het gebied van technisch beheer? Dan was je wel technisch beheerder geworden! Als iemand een certificaat heeft behaald, zegt dat iets over zijn of haar motivatie en inzet voor het vakgebied. In ieder geval op het moment van het behalen van het certificaat.
Kritiek
Waarom is er dan zoveel kritiek op certificeringsprogramma’s? Omdat mensen, vooral afdelingen werving en selectie, teveel waarde hechten aan een certificaat. Als een certificaat belangrijker wordt gevonden dan de persoonlijke eigenschappen van een kandidaat, dan gaan kandidaten met een verkeerde motivatie certificaten behalen. En uiteindelijk zegt dat organisaties niets over de kwaliteit van de kandidaten.
Kortom, een certificaat zegt iets, maar lang niet alles. Een certificaat geeft op z’n minst interesse, motivatie en een basiskennis aan. Maakt dat de persoon een vakman of – vrouw is? Nee, op een basis moet voortgebouwd worden en voor sommige functies zijn persoonlijke eigenschappen belangrijker dan technische vaardigheden. En zeker dan is de waarde van een certificaat beperkt.
Jan Jaap,
Technische certificeringen, meestal de product certificaties zorgen niet altijd voor een grondige kennis van een platform. Veelal wordt een ‘best practice’ geleerd, door de leverancier bepaalde bedieningsvaardigheden. Omgeving/systeem bestaat in de praktijk echter uit meerdere producten maar integratie zit vaak niet in curriculum. Ook de ‘probleemoplossende’ trucs, vaak een stukje dieper inzicht in de materie ontbreekt vaak in het programma. Certificeringen zijn daardoor dus meer een basis dan een proeve van bekwaamheid. Dit misschien ook deels door de wijze waarop de meeste certificeringen behaald kunnen worden, de multiple gok waarbij het lezen van de juiste boeken soms al voldoende is. Ook voor sommige niet-technische certificeringen volstaat het leren van een rijtje begrippen soms al om het examen te halen.
Laatste hebben gelukkig dan nog wel het voordeel dat de geldigheid wat minder aan de lifecycle van een product gebonden is.
Certificering, vooral op productniveau, is vaak een melkkoe voor de leverancier. Bij nieuwe versies mag je je weer duur her-certificeren. Ook is het vaak een vorm van marktbescherming (“alleen gecertificeerde mensen toegestaan”) voor de bezitter en bedrijven. Inhoudelijk zijn ze ook vaak matig omdat je de antwoorden vaak kan “kopen” bij allerlei lugubere bedrijfjes. Het wordt dan meer een geheugentest.
Voor jezelf kun je beter investeren in een opleiding die langer mee gaat dan een productversie. Te vluchtig en oppervlakkig…
Certificering geeft een bepaald basiskennis niveau aan. Of je voorbij dat basis niveau matig of briljant bent wordt verder niet getoetst.
Kortom certificering niet hebben zegt meer iets, dan wel certificering hebben. Zoals Marcel inderdaad ook al aangeeft.
“Waarom is er dan zoveel kritiek op certificeringsprogramma’s? Omdat mensen, vooral afdelingen werving en selectie, teveel waarde hechten aan een certificaat. Als een certificaat belangrijker wordt gevonden dan de persoonlijke eigenschappen van een kandidaat, dan gaan kandidaten met een verkeerde motivatie certificaten behalen. En uiteindelijk zegt dat organisaties niets over de kwaliteit van de kandidaten”
En Waarom zouden W&S-afdelingen zoveel waarde hechten aan een certificaat? Is iemand met een papiertje ook meteen goed in de betreffende materie, waar jij al op wijst. Volgens mij wordt er echt zo gedacht. W&S is ook niet altijd even geinteresseerd in de persoon achter het cv en OF dat iemand is die wel eens het probleem van de klant zou kunnen oplossen. CV’s worden alleen letterlijk gelezen, niet tussen de regels door.
Uit het artikel en reacties lijkt toch wel een conclusie te komen: certficering geeft interesse en basiskennis aan.
Als ik mensen zou aannemen lijkt me dat nogal relevant, ook al zou ik zelf competentie kunnen beoordelen.
overigens examens behalen als RedHat RHCArchitect, Cisco CCI en ICT security CISSP, bewijst echt wel wat meer dan basiskennis. Maar dat weten die recruiters weer niet 🙂
@JanJaap Voor certificeringen op test en requirementsgebied zeg je dat het een theoretische basis biedt maar niet alleszeggend is. Je zegt dat dat niet voor technische funcies geldt, daarvoor is het wel belangrijk. Vreemd. Zo eendimensionaal is het technische ict vak nu ook weer niet (een veelheid aan systemen, tools, talen). Dat dicht je niet af met een certificering. Ik denk wel voor de functies die jij als niet technisch noemt dat je die pas kunt uitvoeren als je ook ervaring hebt in technische functies. Je noemt het wel niet technisch maar het zijn wel degelijk functies die kennis veronderstellen over techniek, althans daarover gaat het uiteindelijk. Dat mis ik in het ict vak.
Denk trouwens dat er wel degelijk hele leuke en goede cursussen en opleidingen zijn al zijn er natuurlijk ook uitstekende computerboeken te koop voor de liefhebber.
Dat certificeringen als knock out criterium gebruikt worden is jammer maar soms ook begrijpelijk en makkelijk. Heb het onlangs nog meegemaakt als man met een unix/linux ervaring, geen Red Hat certificaat. Dus afgewezen. Overigens werden in dezelfde procedure java en javascript ook nog lachend door elkaar gehaald. Lastig ‘vak’, die ict.
Ieder certificaat is in de ict te laat. Het is een snel vak.
@JanvanLeeuwen Kom kom, niet overdrijven, er zijn natuurlijk ontwikkelingen maar het is ook vaak oude wijn nieuwe zakken. Nu lijkt het erop dat we steeds weer met compleet nieuwe zaken te maken hebben maar dat is complete onzin. Dat je in dit vak steeds weer met nieuwe hypes te maken hebt, zoals nu de cloud, big data, agile, scrum is een feit. Zoveel nieuws is dat niet, hoogop een nieuwe naam voor een ontwikkeling die al veel langer gaande is of een management hype voor het volgende ei van columbus. En waar vooral weer veel geld aan verdiend kan worden aan die klant vooral bang is de boot te missen. Een kenmerk van dit vak al heel veel jaren lang. Beide beden op de grond, de rust bewaren en je niet laten opjagen door vermeende ontwikkelingen, dat is nog het verstandigst naar mijn mening.
@Mauwerd
Je hebt gelijk. Een recruiter is over het algemeen niet op de hoogte van het niveau-verschil tussen een Microsoft certificaat(je) of een CISSP.
@Mauwerd: Er zijn natuurlijk verschillen tussen beginnerscertificaten en de zwaardere senior varianten. Ook is er een risico wat betreft de zwaardere certificeringen. Je denkt alleen nog maar in oplossingen die de specifieke leverancier aanbiedt en kijkt niet langer naar eventuele betere alternatieven.
@Mikkie: Er is natuurlijk ook verschil tussen de verschillende certificaten. Net zoals er ook verschil in niveau tussen bijvoorbeeld HBO studies zitten.
@Jan van Leeuwen: Certificeringen zijn vaak een verzameling van best practices die je moet leren. Die kunnen pas ontstaan als het product een beetje ingeburgerd is. Per definitie te laat ja, maar aan de andere kant kan je het niet maken om niets te bezitten als techniek man/vrouw.