Een journalist van Computable, vroeg mij om een reactie te schrijven op een erg interessante stelling: ‘Alleen door zoveel mogelijk werk naar lagelonenlanden als India te verplaatsen, kunnen Nederlandse ict-dienstverleners het hoofd boven water houden’ Bent u het eens of oneens met deze stelling en waarom?
Mijn antwoord is ‘ja en nee’. Wij bieden zelf offshoring diensten aan en ik begrijp de gedachte van de vraag. De situatie is denk ik niet zwart-wit. Het is goed voor bedrijven om werk naar lage lonen landen te verplaatsen om een aantal redenen. De belangrijkste is toegang tot talent. Secundaire reden is kosten besparing. Bedrijven floreren uiteindelijk omdat ze slimme mensen hebben die slimme producten voortbrengen. Indien een organisatie deze mensen lokaal kan vinden en met deze mensen de slimme producten tegen een concurrerende prijs kan produceren, dan is de noodzaak om werk te verplaatsen er niet of in mindere mate. Als een concurrent echter hetzelfde product tegen een veel betere prijs kan produceren doordat het grootste deel met goedkopere mensen wordt gemaakt, kan dit de organisatie noodlottig worden.
Het grote probleem is echter dat het moeilijk is om talent in Nederland te vinden. Het gaat daarbij vooral om technici, met name programmeurs. Als een organisatie de mensen niet kan vinden om slimme producten te produceren, dan heeft het geen lang leven. De slimme producten kunnen ook gemaakt worden met minder mensen door dingen efficiënter te doen, maar er blijven altijd mensen nodig. De mensen kunnen ook naar Nederland gehaald worden.
De ‘ja’ is dus tweeledig: als het voor een organisatie lastig is om mensen te vinden, terwijl deze wel noodzakelijk zijn voor het maken van de producten en om te groeien, dan moet er wel over de grens gekeken worden. Indien veel concurrenten offshore of nearshore mensen hebben en hiermee talent aantrekken en wellicht ook goedkoper produceren, dan wordt de noodzaak ook groter.
De ‘nee’ is wellicht vreemd vanuit een aanbieder van offshoring diensten en heeft met de stelling te maken. Niet alles kan offshore gedaan worden. Het lijkt me dan ook niet een doel op zich om ‘zoveel mogelijk werk te verplaatsen’, maar dat werk te verplaatsen waarvoor het moeilijk is om mensen in Nederland te vinden. Of waar de noodzaak groot is om kosten te besparen. Daarnaast is het uitgangspunt kostenbesparing ook een ‘probleem’. Om offshoring succesvol op te zetten, moeten de juiste mensen offshore en onshore ingezet worden die tevens een juiste routine opbouwen. Dit kost tijd. Salarissen offshore en nearshore stijgen ook omdat de vraag naar talent groter wordt. De kostenbesparing valt dus soms tegen. Het is daarom beter om als doel ‘talent aantrekken’ of ‘sneller opschalen’ of ‘sneller producten lanceren’ te hebben.
Conclusie: dat er schaarste is aan it’ers en vooral programmeurs in Nederland lijkt een feit. Dat er steeds meer bedrijven werk verplaatsen naar het buitenland lijkt ook een trend die niet meer te stuiten valt. Omdat de markt die kant op beweegt, lijkt het noodzakelijk voor bedrijven om zelf ook werk te verplaatsen. En tegelijk kan het voor een specifiek bedrijf met een specifiek product slimmer zijn om niet (meteen) werk te verplaatsen.
Dat er een tekort is aan programmeurs en technici geloof ik graag, maar dan zou ik eerder de mensen van daar hierheen halen. Wat trouwens allang al gebeurt. Prima, lijkt me.
Vind dat een organisatie automatiseringsprojecten wat dat betreft beter in eigen hand kan houden. Of het nu offshoring of outsourcing is van bouwprojecten, je gooit naar mijn mening je kennis over de schutting en je creëert een verkeerde afhankelijkheid. Aan de andere kant verantwoordelijkheid nemen is niet iets wat men graag doet, bang voor is. Afschuiven en kunnen wijzen lijkt wel eens net zo belangrijk, zeker in de ICT wat met horten en stoten verloopt. Vertrouw eens op je eigen mensen, zou ik zeggen.
Dat er een tekort aan technische mensen is, is ook niet verwonderlijk, het is een vakgebied dat hier niet echt gewaardeerd wordt. Dat lees ik hier te vaak als het om technische ict’ers gaat. Dat kun je ook merken in vacatures en beloning. Wat dat betreft kun je beter een tweedaagse scrum-cursus volgen en je scrum master noemen of je bekwamen in een ander praat-ICT-vak.
Inderdaad: groot tekort aan technici in Nederland. Ik spreek soms kennissen die zich een beetje schamen als ze zeggen in de IT te werken.
Ik werk heel veel met studenten van o.a. hogescholen. Deze instituten investeren te weinig in echt technische opleidingen. Stagiairs willen processen optimaliseren of op zijn best informatie-analyse doen. Maar het echte produceren van software wordt ze helaas niet meer aangeleerd.
Gelukkig zien we wel een klein beetje een weg terug. De I en TI faculteiten worden nu wat duidelijker neergezet. De werkgevers van Nederland moeten hier ook hun invloed laten gelden.
Dus ja, we moeten voor capaciteit helaas uitwijken naar andere landen, in ons geval Roemenië.
Er is geen enkel te kort aan goede ICT-ers. Er zijn in Nederland geen hoog gekwalificeerde ICT-ers die voor iets meer dan modaal beschikbaar zijn. Alle outsourcing is alleen maar om op loonkosten en belasting te besparen. Gevolg mag duidelijk zijn, veel werkeloze ICT-ers en een steeds hogere belastingdruk om de verzorgingstaat in stand te houden.
Zolang deze cirkel niet doorbroken wordt, zal de werkeloosheid alleen maar blijven stijgen, totdat de laatste baan is geoutsourced.
Ik heb bij Capgemini meegemaakt dat offshoring een doel was om de winst en marge op te drijven. De kwaliteit was vaak beduidend minder. De focus lag alleen op meer meer meer winst. Veel klanten zijn toen ook afgehaakt.
Offshoring is alleen een succes als het kwaliteit toevoegd.
Offshoring is een ramp voor een lokale economie op lange termijn. Het zorgt voor financiën die uit de lokale economie worden gehaald en dus bijdragen aan een handelsoverschot. En dan zijn er nog secundaire nadelen zoals verwatering van kennis lokaal. Minder belastinginkomsten, sociale lasten etc.
Of je nou 1000 mensen van een andere continent of 1000 lokale (afgedankt oudere) IT’ers gebruik zal voor de onderneming op korte termijn wel kosten besparen. Maar kijk eens naar het totaalplaatje? Wat heb je als onderneming aan een kostenbesparing als dat ten gevolge heeft dat je klanten minder te besteden hebben?
Gaan wij dan de kan op van de VS? Waar Obama tientallen miljarden belastingeld aan Chevrolet geeft om de productie naar China te verplaatsen terwijl Motor City (Detroit) zichzelf failliet wil verklaren maar dit door de rechter wordt tegengehouden?
Eigenlijk lopen er 3 zaken door elkaar heen:
(1) – Bedrijven zijn altijd op zoek naar middelen om “een produkt” goedkoper te maken.
(2) – Het gebrek aan waardering voor iemand met actuele, technische kennis.
(3) – Mensen die eigenlijk alleen nog maar willen acteren in een managers rol. Wat tegenwoordig al begint bij het student zijn.
=====
Aan het eerste punt is weinig te doen – zal niet anders worden. Menselijke arbeid is een van de kostenposten waar wat aan gedaan zou kunnen worden. Hetzij in de vorm van een automatisering; hetzij in de vorm van uitbesteding naar de zogenaamde lage-lonen landen.
Bij de andere twee is er een clausaal verband. Bij de meeste bedrijven is het not-done dat een technisch specialist meer verdiend dan zijn manager. Met als gevolg dat een technisch specialist op enig moment min of meer gedwongen wordt een management functie te accepteren. Alleen op die manier zijn financieel nog een paar stappen te maken. Dit is hier al eerder ter sprake gekomen.
Maar even los van het financiële aspect, die specialist krijgt hierdoor feitelijk de boodschap “jouw werk is niet belangrijk; alleen het werk van een manager telt”. Wat vervolgens weer wordt uitgedragen in de goe gemeente waardoor de studenten zich wel 2 keer bedenken om “iets” in de techniek te gaan doen.
=====
Wat zou er gebeuren als alle managers zouden handelen vanuit de gedachte “ik werk voor de mensen in mijn team en samen werken we voor het bedrijf en de maatschappij”?
@Peter: zullen we dan de goedkope computers/tablets/smartphones en vooral de kleding uit Bangladesh maar opgeven? Ga je de consument vertellen dat ze dat niet meer mogen kopen? Je hebt gelijk dat er wel eens drie nagedacht mag worden, maar a) tegenhouden doe je het niet. b) wij profiteren er toch ook weer van (soms op vreemde wijze).
Bedrijven sturen hun productie natuurlijk niet uit nobele en medemenselijke overwegingen naar lage lonen landen. En ook niet omdat kennis hier in Nederland niet beschikbaar zou zijn.
Bedrijven willen winst maken. Dat wil zeggen dat ze meer geld willen ontvangen voor hun product dan het eigenlijk waard is.
Zolang wij dat met zijn allen een goed en toekomstvast principe vinden verandert er maar weinig.
@hk
Je kan het ook omkeren.
Stel je hebt als aandeelhouder van een bedrijf erg veel geld verdiend.
En dan wat?
@Johan. Hoe bedoel je omkeren?
Als aandeelhouder ben je (mede) eigenaar van het bedrijf en je doelstelling is winst per aandeel. Je wordt dus geen aandeelhouder van een bedrijf uit nobele en medemenselijke overwegingen. De werkgelegenheid staat niet voorop, maar de winst die je per aandeel kunt maken.
Voor een relatief zeer kleine groep een prachtig principe: zonder arbeid toch geld verdienen. Dat kan dus alleen maar verdiend worden aan de arbeid van (heel veel) anderen. Welke anderen maakt niet uit zolang ze maar goed en goedkoop zijn.
Dus blijft gelden: zolang wij dat met zijn allen een goed en toekomstvast principe vinden, verandert er maar weinig.