Ict wordt steeds meer een integraal onderdeel van het Nederlandse onderwijs. Bijna alle leraren gebruiken inmiddels ict in hun onderwijs. Dit blijkt uit de jaarlijkse Vier in balans-monitor van ict-adviseur van het onderwijs Kennisnet. Ict in het onderwijs draagt bij aan de motivatie, verbetert de leerprestaties en kan het leerproces versnellen.
Na een jarenlange focus op desktops en digitale schoolborden zijn mobiele devices sterk in opkomst in het onderwijs. Het percentage laptops stijgt en de meeste scholen beschikken over een Wi-Fi-netwerk. Het aantal tablets in het onderwijs is op dit moment nog beperkt.
Leerlingvolgsystemen
Ook bij administratieve taken op scholen worden de mogelijkheden van ict steeds beter benut. Digitale informatiesystemen verlichten de administratieve last van onderwijsinstellingen en ict helpt bij het monitoren van onderwijsresultaten. Met één simpele muisklik wordt de prestatie van een leerling of een groep leerlingen over een reeks van jaren zichtbaar. Leerlingvolgsystemen en elektronische leeromgevingen helpen scholen dan ook om het onderwijs beter te organiseren.
Onderzoek wijst uit dat het gebruik van digitale informatiesystemen in scholen een prestatie verhogend mechanisme op gang brengt, waardoor scholen meer rendement uit het onderwijs halen. Daarnaast zorgt ict voor een adequate informatievoorziening. Dat vermindert het schoolverzuim en versterkt de betrokkenheid van ouders bij de school en bij het leren van hun kind.
Digitaal lesmateriaal en tablets
De helft van de leraren in het basisonderwijs en het mbo gebruikt meer dan tien uur per week een computer tijdens de les. In het voortgezet onderwijs doet een derde van de leraren dat meer dan tien uur per week. Bijna de helft van het lesmateriaal in het mbo is digitaal, in het basis en voortgezet onderwijs is dat een kwart. In het mbo is ongeveer 5 procent van alle schoolcomputers een tablet, in het basis- en voortgezet onderwijs is dit respectievelijk 1,2 procent en 2,9 procent.
Managers maken veel gebruik van gegevens uit hun administratieve systemen. Cloudvoorzieningen lijken vanzelfsprekend. Alle managers kunnen thuis bij hun werk e-mail en 80 procent ook bij hun werkdocumenten. Social media en e-mail zijn populair voor leraren om te communiceren met leerlingen en ouders. Meer dan de helft van de leraren doet dit regelmatig. In het voortgezet onderwijs zet zelfs driekwart van de leraren sociale media en e-mail in om te communiceren.
Onvoldoende rendement uit ict
Toch haalt het onderwijs volgens Kennisnet nog onvoldoende rendement uit ict. Het verschil tussen gewenst en daadwerkelijk gebruik van ict is nog steeds groot en de manier waarop ict wordt ingezet sluit veelal onvoldoende aan bij de doelen die scholen daarmee willen bereiken. Zij concluderen dat innovatie met ict, gedreven vanuit techniek minder kansrijk is. Echte, blijvende veranderingen komen volgens Kennisnet alleen tot stand als innovatie onderwijsgedreven is.
Volgens mij is er niet alleen lesinhoudelijk, maar ook winst te behalen in de begeleiding van leerlingen via ICT applicaties binnen ROC’s bijvoorbeeld. De ICT kan voorzien in een “leerlingvolgsysteem” waarbij decanen, leraren en ouders betrokken kunnen zijn. Dit heeft mogelijk ook een goed effect op motivatie en leerprestaties. Natuurlijk is het jammer als scholen niet investeren in tablets en/of pc’s; er zijn genoeg apps.