Eén van de redenen dat de adoptie van cloud computing traag op gang komt is doordat er abstract over cloud computing gesproken word. Deskundigen buitelen over elkaar heen als het gaat over definities, voordelen en gevaren. Maar eigenlijk blijft het een algemeen verhaal waar de gemiddelde business manager niet veel mee kan. Tijd om man en paard te noemen als het gaat over cloud computing.
Zo is het weinig zinvol om het over cloud computing te hebben als je software als een service -SaaS – bedoeld. De enige voor wie dat zinvol is, is voor de aanbieder van deze software en het besluit om dit door middel van cloud computing te realiseren. Vanuit een klantperspectief doet dit helemaal niet terzake. Als afnemer wil je iets dat waarde betekent voor je bedrijfsvoering, daarnaast wil je weten of je eigenaar bent en voor de compliance waar het staat en welke middelen de aanbieder in acht neemt om jouw data te beschermen. Daarnaast is het ook handig als je weet hoe je de data weer uit de software kunt halen als de business besluit dat de oplossing niet meer de gewenste oplossing is.
Infrastructuur
Dan infrastructuur als dienst. Hier heeft de business eigenlijk weinig met de provider te maken, het is namelijk de it-afdeling die hier iets mee doet. Vanuit het bedrijfsvoeringperspectief veranderd er eigenlijk niets. De it-afdeling zorgt er nog steeds voor dat de softwareapplicaties beschikbaar zijn. De organisatie is alleen geen eigenaar meer over het ijzer en dat is vooral iets dat een financieel aspect heeft. Ook de discussie over private of public cloud is vanuit dit oogpunt gezien weinig interessant. Als je servers hebt ga je er altijd vanuit dat die voor private doeleinden gebruikt worden.
Cloud computing en infrastructuur als service is heel algemeen. In praktisch alle gevallen heb je te maken met vier smaken van server virtualisatie: Die van VMWare, Citrix, Microsoft of IBM, dat maakt de propositie al veel tastbaarder. Beide kun je overigens zowel on-premise als in de (private) cloud gebruiken en kennen voor en nadelen. Noem dan gewoon de dienst of de manier van virtualiseren en wat de voordelen zijn. De gekozen smaak heeft ook effect op de lock-in. Als de virtualisatie van één bedrijf gebruikt wordt is de migratie een stuk makkelijker van on-premise naar cloud als dat je overstapt op een andere leverancier van server virtualisatie software.
Platform
Dan heb je nog zoiets als platform als een dienst – PaaS – en ook hier heeft de bedrijfsvoering eigenlijk weinig met de inhoud te maken. Platform is al heel algemeen en eigenlijk kun je daar weinig mee. Zo heb je bijvoorbeeld Mendix en Cordys (naast vele anderen), die bieden tools aan waarmee je software kan maken zonder dat je hiervoor eigen servers nodig hebt waarop het draait, de software zelf kan naar eigen inzicht ingericht worden en is in feite een vorm van maatwerk. Maar wat heeft dat met cloud computing te maken? Bij verkeerde toepassing kun je de performance gewoon om zeep helpen en is schaalbaarheid ver te zoeken.
PaaS bij Windows Azure is weer iets heel anders. Daar kun je software die je ontwikkeld in Visual Studio met een klik in productie zetten op een schaalbare manier. Voordeel is dat deze software meteen gebruik kan maken van andere diensten die Microsoft op Windows Azure aanbiedt, maar er is geen enkele belemmering om je data op te slaan in Amazon S3. Punt is dat PaaS in deze vorm in de basis handelingen uit handen neemt die behoorlijk complex zijn om zelf te realiseren. PaaS is voornamelijk bedoeld voor de ontwikkelaars van software, of dit nu intern is voor eigen software, of software die voor eindklanten als dienst aangeboden worden (SaaS).
Geen short-cut naar het it-walhalla
In alle drie de smaken; SaaS, PaaS en IaaS is cloud computing een middel om bepaalde zaken gemakkelijker te maken en betaal je naar gebruik. Cloud computing maakt automatiseren wel makkelijker voor de it’ers, maar niet voor de business. Zo wordt het echter wel vaak verkocht, als een wondermiddel dat al je problemen oplost, maar dit is een verkeerde voorstelling van zaken.
Als je de it niet onder controle hebt zal cloud computing als middel niet helpen om deze controle terug te krijgen, net als dat it uitbesteden niet werkt als je het zelf niet onder controle hebt. Alle business-uitdagingen zijn zonder cloud computing net zo groot als met cloud computing en in veel gevallen maakt cloud computing het geheel complexer, niet eenvoudiger.
It en automatiseren met software blijft gewoon een uitdaging en ligt het zwaartepunt bij het organiseren niet eens bij de techniek. Automatiseren is mensenwerk zogezegd.
Cloud computing toch de toekomst
Je zou wellicht kunnen denken dat ik minder enthousiast over cloud computing ben, maar niets is minder waar. Ik wil gewoon duidelijker maken dat cloud computing geen wondermiddel is dat problemen oplost voor de business. De oplossing is juist meer voor de it-afdeling en SaaS heeft vanuit een business-perspectief weinig met cloud computing te maken.
Mijn advies voor mensen die gaan over de business is niet teveel te kijken naar cloud computing, maar je richten op hoe automatisering zou moeten zijn. Hoe wil je samenwerken over organisaties heen? Hoe gaat de markt zich ontwikkelen en hoe word of blijf ik als organisatie wendbaar? Hoe breng ik kosten omlaag en laat ik de kosten meeademen met groei en krimp? Hoe kan ik dingen uitbesteden waar ik zelf niet goed in ben? Hoe voorkom ik langlopende contracten en een ongewenste vendor lock-in? Hoe beveilig ik mijn business tegen imagoschade, hackers en internet criminelen?
De beste oplossingen zullen waarschijnlijk gerealiseerd worden door middel van cloud computing. Dus zoek naar het resultaat, niet het middel en laat mensen man en paard benoemen als men “cloud” in de mond neemt.
Disclaimer: De titel is overigens geïnspireerd door een eerder artikel in de Computable van Peter Ambagtsheer.
Duidelijk artikel, wil toch nog wel even de aandacht vestigen op “transitiekosten”. Vaak kost een traject waarin de overgang naar een cloudoplossing gerealiseerd wordt een veelvoud van de (verwachte) te besparen kosten over de eerste paar jaar (en dat is helaas nog veelal de belangrijkste/enige drijfveer).
Dus inderdaad: IT is een middel, geen doel op zich.
Inderdaad Henri, weer een duidelijk artikel. En inderdaad, we moeten er niet moeilijker over doen dan het is.
@Jeroen, met je stelling over transitiekosten ben ik het niet helemaal met je eens. Transitiekosten heb je eigenlijk altijd. Als je zelf je hardware inkoopt omdat je huidige infrastructuur vervangen moet worden hebben je ook transitiekosten omdat je je nieuwe hardware ook moet inpassen en installeren.
‘Als je de it niet onder controle hebt zal cloud computing als middel niet helpen’
Eens, maar als je IT wel onder controle hebt, heb je misschien cloud computing helemaal niet nodig!?? 😉
@Johan: Ik draai het liever om: Waarom zou je IT überhaupt zelf willen draaien? Ik wil de vruchten, niet de boom.
Hè hè, eindelijk eens iemand die wil verduidelijken zonder de term Cloud of Cloud Computing krampachtig proberen uit te leggen. Inderdaad focus op de resultaten in plaats van op de tools waarmee dit tot stand komt. Mooi artikel Henri, mijn complimenten.
PS Was jij doorgaans niet ook een van die “deskundigen”? 🙂
Kleine noot van mij in de marge, niet om al te negatief te doen …. als het verhaal voor die gemiddelde beslissingnemende manager vanaf het begin al helder was geweest dan had je het nu niet alsnog uit hoeven te leggen. Maar dat even terzijde.
Cloud heeft wel degelijk toegevoegde waarde in schaalbaarheid voor bedrijven die breed inzetten met verkoop praktijken via het net. Denk hierbij eens aan bol.com, wehkamp, neckerman e.d.
Waar het gaat om zeeer gevoelige zaken als business critical bedrijfsdata of daar waar men gebruik maakt van persoons gegevens, zoals het EPD e.d., vind ik het concept veel minder egschikt. Maar dat heeft dan weer te maken met ownership en verantwoordelijkheid van zeer gevoelige en kritische data.
Doel van IT als vehicle dat je inzet moet namelijk altijd besparing en efficientie opleveren. Anders moiet je niet automatiseren. Iets wat heel veel verkopende partijen vaak vergetn.
@Peter: Ja, ik ben 1 van die deskundigen 🙂 Zullen we het evolutie noemen?
Maar ik kan niet beloven dat ik niet in de nabije toekomst alsnog krampachtig probeer uit te leggen wat cloud computing is.
Ik ben er dagelijks mee bezig en iedere doelgroep vereist weer zijn eigen aanpak.
Wel ben ik er klaar mee om te proberen “cloud computing” te verkopen en zal ik mijn best doen man en paard te noemen als het gaat om het behalen van resultaten.
Heb nog een aantal artikelen geschreven, maar moet het even doseren.
Even voor de goede orde, on-premise is onjuist Engels cq. bestaat niet! De juiste vorm is on-premises.
Premises is vrij vertaald terrein / gebied.
Henri,
Om maar eens uit te gaan van je titel, je kunt het paard voor of achter de wagen spannen. De cloud is best leuk maar als er geen netwerk is heb je er meestal niet zoveel aan. En afgelopen maanden zijn we ons denk aardig bewust geworden van de afhankelijkheid hiermee. Een ander punt wat hier weer stelselmatig ontkent wordt is dat je meestal maar een ‘service tot de voordeur’ hebt in de cloud. Dat kan een fit-for-purpose zijn voor de ‘dertien in een dozijn’ oplossingen maar lang niet alles is standaard, eenvoudig te automatiseren of te integreren.
Als het om automatiseren gaat vraag ik me sowieso af wat de Cloud hier eigenlijk mee te maken heeft omdat we geloof ik al een jaar of dertig aan het ‘automatiseren’ zijn maar nog steeds opnieuw het wiel proberen uit te vinden. Telkens wordt hierbij ook dezelfde wortel voorgehouden van lagere kosten en grotere flexibiliteit waarna we van centraal naar decentraal en vice versa gaan. En betreffende de transitie kosten, die zitten meestal niet in systemen of mensen maar in de data waar dan ook vaak de vendor lock-in ligt.
Maar ik ben blij dat je nu eindelijk inziet dat de cloud geen wondermiddel is en betreffende je voorstel om eerst orde te brengen in je it-landschap ben ik het helemaal met je eens:
http://www.slideshare.net/edekkinga/get-your-house-on-order
Henri,
Prima artikel. Naar de praktijk, heldere definities, weg van de hype.
Er is inderdaad in de IT geen enkel panacee. Wel zijn er keuzes te maken. Gelukkig.
Ik hou, zoals je weet, en met mij o.a. ook inmiddels het NEN e.a., vast aan de door NIST gedefinieerde karakteristieken en definities. Iets is een cloud service (I/P/S aaS ) als het aan de volgende kenmerken voldoet:
– On demand self service
– Broad network access
– Rapid elasticity
– Resource pooling
– Measured service
Al het andere is cloud washing. Niet fout, maar gewoon iets anders, iig geen cloud.
@numoquest: het argument van ‘gevoelige data’ is echt onzin. Gebaseerd op een fundamentele attributiefout, de impliciete aanname dat jij het zelf altijd beter kunt dan een ander. En dat sharing synoniem is voor meer risico en meer problemen. Het omgekeerde is eerder waar: service providers zijn meestal beter in control dan veel IT afdelingen. En ga me nu a.u.b. niet lastigvallen met enge FUD voorbeelden.