Hans Westrik is inwoner van de gemeente Schagen. Tijdens Overheid & ICT 2013 diende hij een vraag in die hij graag door een expert wil laten beantwoorden. Zijn vraag gaat over de inzet van burgers bij de ontwikkeling van een content management systeem (cms). Westrik vindt dat informeren motiveren is. ‘Als burgers geïnformeerd worden, dan gaan burgers reageren en kun je hen proactief op de hoogte houden.’
Zijn er mogelijkheden voor het ontwikkelen van een cms waarbij burgers worden geïnformeerd over de actuele plannen van het college en de raad van de gemeente en daarbij inzicht krijgen in alle onderliggende stukken? Voorwaarde is dat het geautoriseerd is en past bij het interessegebied van de desbetreffende burger.
Gedurende de beurs Overheid & ICT 2013 kunnen lezers van Computable vragen stellen over ict bij de overheid aan de ruim 1100 Computable-experts. Tijdens de beurs is permanent een expert in de Computable-stand aanwezig. Een vraag kun je stellen door het invullen van een formulier. Experts beantwoorden de vragen z.s.m.
Natuurlijk zijn er mogelijkheden om dit te doen, maar het zal heel wat inspanning vergen, en dus kosten met zich meebrengen. Een burger zou zich kunnen authenticeren via Digid. Wat de interessegebieden zijn moet iedere burger dan zelf bepalen.
De autorisaties worden het probleem. Zoals onlangs bleek in het spionageproces, waren autorisaties ook niet goed geregeld op het ministerie van Buitenlandse Zaken. De vraag is, wie binnen de gemeente is geautoriseerd om autorisaties te bepalen? En heeft die persoon daar tijd voor?
Voor zover ik de vraag begrijp, zouden burgers alleen stukken kunnen lezen. Een “read-only” systeem voldoet dus. Daarbij heb je dan een simpele zoekmachine nodig. In dit geval (en niet alleen dit geval) is simpeler beter.
De basisvraag hier is hoe kun je de burger proactief informeren over inforatie vanuit de gemeente. Hoe kun je de burger betrekken.
Internet en een website zijn tegenwoordig lang niet de enige manier om te communiceren met de burger. Hieronder wat ideeën;
– Ontwikkel een app waar mensen met een filter informatie toegestuurd krijgen (zoals de file-app op de smartphone of het nieuws)
– Maak een Twitter-account aan (ik kijk regelmatig op @politievdm en @depolitieheli) met informatie over de gemeente
– Ontwikkel een Facebook-pagina met interessante informatie over de gemeente
Dat zal niet eenvoudig zijn. Regelgeving is probleemfactor één, kijk naar het EPD.
Wat zou er dan precies in moeten komen te staan en wanneer mag iemand dan wel of niet kijken?
Is het hebben van een open cms met daarin alle stukken die naar de gemeenteraad gaan al niet een heel eind de oplossing? Dan zouden er nog stukken aan toegevoegd kunnen worden, die uitleggen wat er nu precies staat en bedoeld wordt; ik denk dat deze stukken door de politieke partijen en belangengroepen gemaakt worden.
En dan moeten de mensen het ook nog doen.
DigiD is dan helemaal niet nodig. Voordat je het weet heb je weer een systeem nodig om de toegang goed te regelen, met probleemfactor één.
Een interessante blik op het idee van een cms voor overheidsdocumenten is te vinden in het promotiefilmpje van Nulpunt, dat vorig jaar de ronde deed:
http://www.nulpunt.nu
Hoewel in de visie van Nulpunt het cms gevuld wordt door een onafhankelijke partij, kan een dergelijk concept ook door een (al dan niet lokale) overheid zelf geïmplementeerd worden.
Zoals Maurice zegt, wordt het pas lastig wanneer ook niet-publieke documenten in het cms komen. Dan krijg je te maken met authenticatie- en autorisatievraagstukken.
Echter, je kan je afvragen of de doelgroep ‘mensen die inzicht willen in niet-publieke documenten’ overeenkomt met de doelgroep ‘burgers die nog niet betrokken zijn bij het meedenken over plannen, maar dit wel zouden zijn/worden met een gebruiksvriendelijk cms’.
Hans,
Veel gemeenten hebben een Raadsinformatiesysteem (RIS) welke meestal ook voor de burger toegankelijk is, tenminste dat neem ik maar aan omdat ik daar regelmatig in zit te struinen en meeste onderliggende stukken daarin wel kan vinden. Het is meestal niet een gebruiksvriendelijk systeem maar met queries kom je een heel eind. En sommige gemeenten hebben tegenwoordig ook livestreams zodat je raadsvergaderingen vanachter je PC kan volgen en er in combinatie met bijvoorbeeld Twitter direct op kunt reageren als de raadsleden, wethouder en burgermeester daarvoor open staan;-)
Er zijn absoluut mogelijkheden om burgers in te zetten bij de ontwikkeling van een CMS en ik denk dat het hele mooie en interessante resultaten kan hebben. Er zijn een aantal randvoorwaarden waar zo’n ontwikkeltraject aan zou moeten voldoen. Zo wordt terecht al aangegeven dat authorisatie een issue is. Daarnaast zal je ook de juiste mensen aan tafel moeten krijgen; ‘alleen’ de burger, ‘alleen’ de ambtenaar of ‘alleen’ de ontwikkelaar zal niet voldoen. Maar op het moment dat je van elke groep de juiste mensen aan tafel hebt en deze vanaf het begin ‘meeneemt’ in het ontwikkeltraject en inzichtelijk maakt (vaak heel ‘basic’ met demonstraties etc) wat er ontwikkeld wordt en hoe het gaat werken en wat je er wel (of niet) mee kan, dan denk ik dat het iets moois kan worden! Goed idee!
Zeker zijn er mogelijkheden. De betrokkenheid van de burger kan vergoot worden wanneer hij een rol krijgt bij het beschikbaar maken van informatie over de omgeving waarin hij leeft. Ik twijfel sterk of er een CMS gemaakt moet worden. Er zijn ruim voldoende kwalitatief hoogstaande CMS’en beschikbaar die alles bieden wat nodig is om sociale interactie, communities, bijdragen, waarderingen, informatieverschaffing via webtechnologie mogelijk te maken.
Ik heb mijn twijfels bij het opzetten van een CMS an sich. Het probleem heeft namelijk juist een grote sociaal-psychologische component: Is de burger werkelijk geïnteresseerd in de werkzaamheden van de lokale overheid.
Als je ziet hoe gemeenten omgaan met de resultaten van inspraakavonden dan heeft de burger al snel het gevoel dat ze niet gehoord worden.
Ik ken in mijn omgeving burgers die zeer betrokken zijn bij allerlei belangenverenigingen die frequent in contact staan met de overheid. Hun manier van werken heeft mij wel geleerd dat het staat of valt met het kennen van de juiste poppetjes in de gemeente. Dat gaat een CMS niet oplossen. Sterker, het zal de burger hoogstens bevestigen in de mening dat een gemeente over het algemeen slecht luistert naar de burger.
Kortom, als een gemeente niets gaat doen met de reacties van de burger, heeft een CMS weinig zin. En waar niemand op zit te wachten zijn polls, etc. waarbij de gemeente de burger het gevoel geeft dat ze mogen meedoen. Een gevoel is niet genoeg.