De bouw van het belastingsysteem Tax-i voor de waterschappen liep al verkeerd vanaf dag één van de voorlopige gunning aan Logica. Te ambitieus, te complex en niet-realistisch. De evaluatiecommissie Taxi, dat het debacle door Twynstra Gudde liet onderzoeken, spreekt van een collectief falen van ict- en regie-organisatie Het Waterschapshuis, de waterschappen en automatiseerder Logica. Volgens het adviesbureau is het project mislukt door een combinatie van politieke, organisatorische en technische klassieke faalfactoren. Schadepost: 17,2 miljoen euro.
De evaluatiecommissie verwijst in de begeleidende brief aan het bestuur van de Unie van Waterschappen naar het rapport ‘Lessen uit ict-projecten bij de overheid’ van de Algemene Rekenkamer. Uit dit rapport blijkt dat de belangrijkste oorzaak voor het mislukken van ict-projecten bij de overheid ligt in een combinatie van politieke, organisatorische en technische factoren. Daardoor worden dergelijke projecten vaak te ambitieus en te complex en mislukken ze. Uit het onderzoek van Twynstra Gudde komt naar voren dat dergelijke ‘klassieke’ faalfactoren zich ook bij het project Taxi-i hebben voorgedaan.
Stekker eruit
In 2007 besloot het Waterschapshuis, de gezamenlijke ict-organisatie van de waterschappen, met Tax-i te starten. Logica werd als hoofdaannemer aangetrokken met Ordina en Oracle als partners. Het systeem, bestaande uit een centrale inning- en heffingtoepassing en een overheidsdatabase, kwam echter niet van de grond. In maart 2012 werd de stekker er definitief uitgetrokken. In het kader van de afbouw van Tax-i werden drie besluiten genomen: een schikking met Logica zodat een gang naar de rechter kon worden voorkomen, een verrekening van de intern gemaakte kosten en het opstellen van een evaluatie. Dit laatste punt is door Twynstra Gudde uitgevoerd.
Schadepost
Aan Tax-i zouden 24 van de 26 waterschappen meedoen. Het was begroot op 25 miljoen euro. Uiteindelijk leverde het stopzetten ervan een schadepost op van 17,2 miljoen euro: de werkzaamheden van Logica (6,6 miljoen), de projectkosten van het Waterschapshuis (4,4 miljoen) en de aangeschafte Oracle-licenties (6,2 miljoen voor een periode van vijf jaar). Deze kosten komen voor rekening van Het Waterschapshuis.
De evaluatie wordt vandaag besproken tijdens een algemene ledenvergadering van De Unie van Waterschappen.
Lees ook achtergrondverhaal Evaluatie Taxi-i: Collectief falen bij debacle
Gebruik dan ook postgresql of mysql scheelt alweer 6,2 miljoen….
En waarom eerst Oracle-licenties kopen als je nog geen programma hebt?
Volgens mij heb je die licenties pas nodig bij het uitrollen.
Iemand heeft dan toch zitten slapen lijkt me.
Ook dit is weer een typisch geval van ICT-verkopers die een lijstje met wensen onder hun neus krijgen en altijd “ja hoor tuurlijk kan dat “als antwoord hebben en vooral geen techneut mee nemen tijdens dat soort gesprekken omdat ze moeten scoren van hun baas kortom de problemen zijn er al voordat er uberhaupt 1 regel code is ingeklopt. Daarnaast heeft Corne een punt: pak dan ieder geval licenties voor een jaar met verlengopties – want juist in ict land geldt niet de huid verkopen voor je de beer hebt geschoten! – waarschijnlijk zullen de verkopers en managers er hard om lachen die hadden de buit al binnen in 2007 Jammer, op deze manier slaagt er geen enkel serieus project wat wel blijkt uit het aantal grote projecten die floppen!
Tja, ‘Achteraf kan je een koe in de kont kijken’ luidt het gezegde en dat gaat ook hier op. Ik ben regelmatig betrokken bij softwareprojecten (op immens veel kleinere schaal) waarbinnen ook deze fouten gemaakt dreigen te worden. Teveel aspecten tegelijk, geen overzicht op de uiteindelijke bedienbaarheid, wildgroei aan ’tussenoplossingen’ die allemaal een eigen erfenis meebrengen en immer groeiende wensenlijsten van de eindgebruikers.
Daar komt dan bij dat de mensen ‘in het veld’ zich vaak gepasseerd voelen dat ze niet volledig betrokken zijn bij de ontwikkeling waardoor de implementatie van het pakket al op -1 begint.
Ben het wel met Corne eens, dat er iemand niet echt handig is ingesprongen op het Oracle-verhaal. Een werkende beta kan je inderdaad ook gewoon op een ander platform of een enkele licentie uitrollen….
Ik ben het er helemaal me eens! Ik denk dat grote bedrijven graag kiezen voor systemen zoals Oracle en microsoft. Het maken van zulken systemen kan een stuk goedkopen en beter denk ik, wanneer je geen gebruik maakt van complexe en dure oplossingen van bijv. Oracle. Echter is dit nog steeds een beetje taboe.
Gezien de kostenverdeling – de kosten komen allemaal op het bordje van Het Waterschapshuis – lijkt het alsof Logica geen enkele blaam treft. Omdat Logica na een aantal naamswijzigingen en overnames volgens mij al meer dan veertig jaar bestaat moet zij over een schat aan ervaring en expertise beschikken. Hoe is het dan mogelijk dat een ‘klassieke fout’ alleen op het bordje van de opdrachtgever komt?
Simpel antwoord op een complexe vraag … uurtje factuurtje ipv resultaatverplichting … eitje
Dat hele aanbestedingscircus leidt bepaald niet tot kwaliteit, er wordt alleen maar op geld gelet en gestuurd…aan beide kanten. Geldt niet alleen voor ICT, maar ook Openbaar Vervoer, Bouw etc.
Om te beginnen hebben de door Bart Nelissen genoemd verkopers volkomen gelijk. Alles kan. Ze moeten er alleen bij vermelden dat de Logica’s, en Cap Gemini’s onder ons alleen jonge goedkope en onervaren mensen in dienst hebben, die als ze te duur worden eruit worden gegooid of als ze goed zijn door een eindklant worden overgenomen. De expertise en ervaring die ze willen verkopen hebben ze dus niet. Verder moet de klant een mandaat geven aan de regisseurs. En ja, vaak weet de werkvloer het beter dan het middelmanagement. En nee, een platvorm is maar een platvorm en heeft niets te maken met de oplossing. Het ene platvorm is alleen stabieler, beter en efficienter te onderhouden dan het andere maar dat is systeembeheer (IBM vs. Microsoft).
Geef mij 2 miljoen, 2 jaar de tijd en eerder genoemde mandaat en de klus is geklaard. Keep it simple, lukt alleen met een normaal denkende regisseur, in het bezit van tact en empathisch vermogen, projectmanagement ervaring, zonder schroom en weet hoe je een DB opbouwt. Ik heb dit een aantal keer bewezen (zonder schroom). Tevens is de pest bij dit soort projecten dat de eigenaar van het geld niet aanspreekbaar en/of te lokaliseren is. Het is in dit geval belastinggeld, en in andere gevallen grootaandeelhouders die zich buiten de onderneming bevinden, of aandeelhouders/directie die weggehouden worden bij de regisseurs, en blind varen op de info die ze krijgen en niet gaan halen.
Over het algemeen gaat het altijd goed als de eigenaar van een onderneming zelf zich bemoeid en oplet waar het geld heengaat, het is tenslotte echt hun geld.
Uitzonderingen daargelaten, neem een voormalig bestuurder als Wim Dik bij KPN, die paste goed op de centjes van KPN.
Uurtje faktuurtje gaat alleen op bij de analyse en ontwerp daarna afrekenen per behaalde mijlpaal. Anders weet je zeker als overheid dat je uurtje faktuurtje de mijlpalen overschreiden zal.
Tip voor de opdrachtgevers. Zorg dat de projectmanager/regisseur een rol heeft als liaison tussen de opdrachtgever en de uitvoerende partij. De manager mag nooit door de uitvoerder worden geleverd en liever niet uit de organisatie komen (politieke druk van beide partijen uitsluiten). Hij/zij moet sterk en slim genoeg zijn zich niet door de uitvoerder te laten gebruiken of laten truken, en zich bewust zijn geen vrienden te moeten maken maar een project af te ronden. Een goede manager vertrekt met nieuwe goede kontakten. Zet vervolgens project organisatie voor de duur van het project naast de organisatie met een mandaat, en laat wekelijks rapporteren over de voortgang. Deze werkwijze scheelt een hoop geld en slachtoffers.
Veel is al gezegd. En verder: klinkt misschien als een cliché, maar agile werken (bijvoorbeeld met scrum) kan veel van de genoemde problemen voorkomen. In meerdere sprints steeds werkende software opleveren. Simpel, down to earth, en het werkt. Beter voorspelbare resultaten, lagere kosten. Wat nou uurtje factuurtje, uiteindelijk wel, maar wel met een commitment per sprint.
Het zal eens tijd worden dat ook het overheidslandschap zich dat gaat realiseren, in plaats van toe te staan dat belastinggeld wordt verkwanseld.