Daar waar het tweede kwartaal een dip toonde, is de groei van het aantal transacties op de Nederlandse ict-markt in het derde kwartaal teruggekeerd. Het aantal registraties kwam uit op 67, tegenover 53 in het tweede kwartaal van 2012 en 60 in het derde kwartaal van 2011. Investeerders bleken nog steeds bereid geld te steken in veelbelovende nichepartijen. Naast strategische overnames zochten veel kleine it-bedrijven aansluiting bij een grotere, sterkere speler. Dit blijkt uit het kwartaaloverzicht van financieel adviesbureau Mazars Berenschot Corporate Finance (MBCF) en Computable.
Van een seizoenseffect was weinig sprake in het afgelopen derde kwartaal. Meestal lopen de deals in de zomerperiode juli-september wat terug, om in het vierde kwartaal juist weer in aantal te groeien, omdat partijen voor het einde van het jaar nog tot zaken willen komen. Maar in het afgelopen derde kwartaal van 2012 steeg het aantal transacties (67: zie lijst onderaan artikel) op de Nederlandse ict-markt juist ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder (60) en het tweede kwartaal (53) van 2012.
Volgens Ramon Schuitevoerder, senior adviseur in het ict-team van MBCF, zou kunnen meespelen dat in het tweede kwartaal het aantal deals was teruggelopen omdat partijen vanwege de onzekere financiële markt er langer over deden om een zaak rond te krijgen. ‘In het derde kwartaal zie je een inhaalslag. In juli en augustus, meestal rustige maanden, zijn bijvoorbeeld ongeveer evenveel deals gesloten als in september.’
Opslokken
In de grote verscheidenheid aan transacties ontwaart Schuitevoerder wel een paar structurele ontwikkelingen. Zo zijn er talloze kleine ict-partijen die zich laten opslokken door grotere spelers. ‘Er staan veel kleinere partijen in de etalage. Bedrijven met een beperkte omvang hebben meer dan eens moeite om economische klappen op te vangen. Ze ontberen voldoende schaal. Dan is aansluiting bij een grotere partner vanuit de continuïteitsgedachte een verstandige zet.’
Verder blijven investeringspartijen nog volop actief, constateert Schuitevoerder. Ze zoeken naar de belangrijke spelers met potentie in een bepaald segment en stappen dan in om de verdere groei te ondersteunen. Een goed voorbeeld vindt hij Sofon, waar Main Capital (meerderheidsbelang) en Dolfin Capital afgelopen augustus instapten. Sofon ontwikkelt en bouwt software om verkooporganisaties te helpen bij het maken van offertes en het beheren van contracten. ‘Het bedrijf heeft bijvoorbeeld voor Schneider Electric een oplossing gebouwd voor het genereren van offertes. Als je dat kan doen voor een wereldwijde speler, heb je zeker wat in je mars.’
Investeerders
Andere aansprekende voorbeelden zijn investeringsfonds Gilde dat Bluecielo, leverancier van content- en assetmanagentsystemen voor technische gegevens, overnam, investeringsmaatschappij Écart Invest dat samen met het zittende management het meerderheidsbelang in Login Consultants van Rabo Capital kocht, en Antea Participaties dat een belang van 63 procent verwierf in Finalist IT Group, een softwarebedrijf gespecialiseerd in enterprise content management.
Schuitevoerder: ‘Zo’n investeerder neemt niet voor niets zo’n bedrijf over. Hij heeft er vertrouwen in en ziet mogelijkheden tot waardecreatie. Overigens is de situatie wel veranderd in vergelijking met een paar jaar terug. Toen financierden investeerders deals vaak met 70/80 procent vreemd vermogen en 20 procent eigen vermogen; nu ligt die ratio meer op 50/50.’
Beurspartijen
Verder valt het de ict-specialist van MBCF op dat een aantal beursgenoteerde partijen, zoals Imtech (met SSR en Polar, Van Stappen en Cada) en Wolters Kluwer (met Finarch, JWB.nl en BSI), gestaag doorgaan met hun aankopen. Net als ict-huis Detron dat naast Qurius greep maar wel de hardwaredienstverleners Issue Information Technology, MSA-ICT en Megasellers inlijfde. ‘Het zijn strategische overnames om gericht sterker te worden in bepaalde activiteiten.’
Met de buitenlandse transacties viel het in de periode juli-september wel mee. Opmerkelijk waren natuurlijk wel de steuninvesteringen van de chipproducten Intel, TMSC en Samsung in de Veldhovense chipmachinefabrikant AMSL om toekomstige technologische ontwikkelingen financieel te ondersteunen. Ook de verkoop door SCH van hardwaredistributeur ETC uit Bodegraven aan de Amerikaanse equivalent Tech Data viel op.
Niet-ict-bedrijven
Daarnaast sprongen de diverse overnames door niet-ict-bedrijven in het oog. Natuurlijk die van digitaal reclamebureau Lost Boys International door het Franse communicatieconcern Publicis. Ook meldde een aantal mediabedrijven zich in het derde kwartaal met aankopen, zoals Reed Elsevier (Atira, Exitcare), FD Mediagroup (Company.info) en Sanoma (Vault79.com). Ook Rabobank, met een belang van 80 procent in de mobiele bestel- en betaalspecialist Myorder, en Postnl lieten van zich horen. Laatstgenoemde postbedrijf investeerde zelfs in twee bedrijven: online-marketingsoftwarebedrijf Marvia en mobiele app-dienstverlener Scoupy.
‘Ook niet-ict-bedrijven zoeken naar mogelijkheden om nieuwe omzetstromen aan te boren, en dan met name op de online markt’, aldus Schuitevoerder. Hij wijst nog op de fusie van Brandloyalty, een ontwikkelaar van klantenprogramma’s voor winkels, met appbouwer Icemobile (onder andere de Appie-app). ‘Samen gaan ze nieuwe mobiele diensten voor de detailhandel ontwikkelen. Daar gaan op ict-gebied interessante dingen gebeuren.’
Pastbook: Italianen naar Amsterdam
Een opvallende transactie was die van begin december: een groep investeerders, aangevoerd door Noro Venture Capital en Vidoze, steekt 250.000 dollar in Pastbook. Dit is een internetbedrijf dat handelt in digitale herinneringen. Pastbook heeft een online dienst opgezet waarmee gebruikers belangrijke fotogebeurtenissen uit hun leven die zij op sociale netwerken hebben gedeeld, kunnen bewaren. Pastbook biedt aan deze digitale mijlpalen, zoals de bedrijfsnaam suggereert, in boekvorm te printen of in een online album te bewaren. Met de investering wil het bedrijf de webservice technologisch verder integreren met belangrijke social media-platformen als Instagram en Facebook.
De oprichters van Pastbook zijn twee Italianen: Stefano Cutello and Giuseppe Prioriello. Zij werken allebei bij toonaangevende it-bedrijven maar geven hun baan op om Pastbook te starten. Zij verhuisden hun bedrijf in maart 2012 van Milaan naar Amsterdam om te mee te kunnen doen aan het Rockstart Accelerator-programma. Pastbook krijgt vanuit dit Amsterdamse fonds voor online start-ups 15.000 euro, een kantoorruimte en mentorbegeleiding. Zelf leven de twee oprichters maandenlang in studentencontainers, in afwachting van de verkoop van hun Italiaanse huizen.