Verover de vlag online!

De Nederlandse spellenfabrikant Koninklijke Jumbo investeert fors in een online productlijn. Van vlaggenschip Stratego bestaat sinds een halfjaar een proefversie. Het bedrijf nam Keesing Games in de arm om Stratego Online te ontwikkelen en het ict-beheer en de exploitatie te regelen. Keesing Games gaat nu een verbeterde versie nog een keer uittesten via een besloten site. Eind dit jaar volgt dan de Amerikaanse lancering van een grote open bèta met een web- èn een iPad-versie.

Bij een potje Stratego staan er twee legers, bestaande uit veertig stukken in verschillende rangen, tegenover elkaar. Wie het vaandel van de tegenstander verovert, wint de slag. Het klassieke bordspel, geïnspireerd door de napoleontische oorlogen, werd in 1942 op de markt gebracht door uitgever Smeets & Schippers. In 1958 verkocht de bedenker, de Nederlander Jacques Johan Mogendorff, de wereldwijde exploitatierechten aan spelletjesfabrikant Jumbo. Die bracht Stratego in 1961 met succes uit in de Verenigde Staten. Sindsdien heeft het strategiespel wereldwijd 25 miljoen stuks verkocht. Het kartonnen veldspel is vooral populair in de VS (met name de Sci-Fi-variant), Nederland, Duitsland, België, Groot-Brittannië en Oekraïne.

Seinen op groen

Sinds afgelopen maart is ook de officiële digitale variant in de lucht: www.stratego.com. Naar aanleiding van deze eerste bètaversie van Stratego Online verklaarde Arend Smit, algemeen directeur van Koninklijke Jumbo, dat het niet de bedoeling was om het kartonnen bordspel te vervangen. Hij gelooft in een crossmediale aanpak waarbij er in zijn ogen altijd behoefte blijft bestaan aan het thuis samen spelen op een bordspel.

Van Stratego bestonden al digitale games, onder andere voor iPhone en Nintendo, en diverse enthousiaste ontwikkelaars bouwden de afgelopen jaren hun eigen Stratego-computerprogramma's. Maar de ontwikkelingen in online gaming en de individualisering ervan gaan zo snel dat ook een traditionele spelletjesfabrikant zijn sterke merken moet digitaliseren om de boot niet te missen. Er is volgens directeur Smit ook behoefte aan. Uit eigen onderzoek van Jumbo zou blijken dat bijna de helft van de Nederlandse bevolking inmiddels de voorkeur geeft aan online spellen waarin strategisch en sneller denken wordt getraind. 'Stratego wordt hierbij het meest genoemd als bordspel waarin strategisch inzicht centraal staat. Kortom, alle seinen staan op groen voor de online versie.'

Kunstmatige intelligentie

Jumbo schakelde de hulp in van Keesing Games. Dat gamebedrijf koos ervoor om het hart van Stratego Online te laten vormen door Smartfox Server, een multiplayer-platform van de Italiaanse gamespecialist Gotoandplay. Gebaseerd op een client/server-architectuur kan deze in de gamewereld bekende oplossing duizenden online spelers aan. Opschaling is eenvoudig en het platform beschikt over standaardfunctionaliteit zoals registratie en login, het koppelen van spelers aan elkaar of aan de computer en het bijhouden van scores en waardes, zegt Daan Boekestein, development manager van Keesing Games. 'Voor Stratego Online hebben we een eigen extensie in flash geschreven, en een api – application programming interface- ontwikkeld om bijvoorbeeld gegevens van spelers, zoals scores, potjes, strategische vaardigheden en ranglijsten, in de database te kunnen bijhouden en presenteren.'

In het spel zit ook kunstmatige intelligentie (ai = artifical intelligence) ingebouwd, voor het spelen tegen de computer. Zo'n computertegenstander is lastig programmeren, omdat bij Stratego tijdens een zet nooit alle stukken bekend zijn, vertelt Boekestein. 'Bij schaken bijvoorbeeld wel. Een simpele schaakcomputer rekent alle mogelijk zetten door en geeft dan aan wat de beste zet is. Bij Stratego Online is het haast ondoenlijk om alle zetten door te rekenen. Dat zou veel computerkracht kosten. Pas bij een slag of een gevecht krijg je meer informatie.'

Voor de ai-functionaliteit maakte Keesing Games gebruik van een simpele versie die een Nederlandse winnaar van het WK Stratego voor computers een paar jaar geleden had ontwikkeld. Boekestein: 'We hebben die versie verder aangepast voor het spelen tegen de computer. Het is een nogal defensief ingestelde versie geworden: de computer doet alleen een zet waarvan die weet wat de gevolgen zijn, terwijl de spelende tegenstander vaak een aanvallender zet verwacht. De computer is ook tamelijk makkelijk te verslaan. Het blijft voor onze programmeurs een continue klus om deze variant aantrekkelijker te maken.'

Grote open bèta

Stratego Online bevindt zich nog steeds in de bètafase. Volgens Boekestein is het onlinespel door de harde kern van Strategospelers positief ontvangen en zijn de meeste bugs er inmiddels uitgehaald. Alleen, de Amerikaanse online gebruikers bleven weg. Het gamebedrijf heeft vervolgens besloten om met een nieuwe, verbeterde en uitdagender versie te komen die breed in de VS wordt gelanceerd. Daarvoor is nu eerst de huidige proefversie vervangen door een nieuwe 'closed' bètaversie. Deze wordt uitgeprobeerd en bekritiseerd in besloten kring, de huidige groep gebruikers alsmede een beperkt aantal nieuwe testers. Ook wordt er een iPad-versie doorontwikkeld en getest. Doel is om voor de kerst in de VS een grote open bèta te presenten met een web- en iPad-versie.

Keesing Games beschikt over een eigen ontwikkelteam. Tijdens de beginfase van het Stratego Online-project besteedde het team een aantal werkzaamheden op het gebied van .Net en flash uit aan een offshorepartij in India. Boekestein: 'We hadden al eerder met hen samengewerkt voor een ander spelplatform, Yezzle. Tijdens de start van een ontwikkeltraject, waarin veel code moet worden geklopt, is zo'n partner handig. Maar bij outsourcing blijft communicatie een lastig punt. Dat hebben geprobeerd in goede banen te leiden door de Scrum-ontwikkelmethode te gebruiken en veel te overleggen via Skype.'

Amazon Services

Keesing Games huurt voor het laten draaien van het Stratego Online-platform servercapaciteit in de cloud bij Amazon Services. De gameontwikkelaar had al goede ervaringen met de cloudaanbieder. Bovendien verwacht Jumbo dat het online spel vooral in de VS wordt gespeeld. Wanneer daar de website gepromoot gaat worden, moet het spel de grote stroom nieuwe spelers aan kunnen. Dan is het handig om met een lokale cloudleverancier samen te werken, mochten er zaken fout lopen. Boekestein voorziet echter geen grote technologische beheerhobbels. 'De huidige servers kunnen het goed aan. Bovendien is het Smartfox-platform ingericht op games. Voor Stratego Online is ook niet enorm veel computerkracht nodig, in tegenstelling tot schietspelletjes waarbij veel real time communicatie plaatsvindt met spelers. We zitten nu op een paar duizend bezoekers per dag. Mocht dat aantal de honderdduizenden naderen dan zullen we er wellicht een server bijzetten.'

Gameindustrie

Keesing Games uit Amsterdam is onderdeel van de Keesing Media Group, een dochtermaatschappij van Telegraaf Media Group. Sinds 2008 heeft het een aantal gameplatforms opgezet – Zigiz.com, Yezzle.nl, Bingo.nl en Trivialis.com – en ontwikkelt het bedrijf met zo'n twintig man online games in opdracht van derden, zoals Jumbo. Goede gameontwikkelaars en -designers zijn schaars in Nederland, merkt Boekestein. In Nederland is de gameindustrie de afgelopen jaren flink gegroeid, waardoor er veel meer bedrijven vissen in de pool van programmeurs en ontwerpers. De keerzijde is dat de bloeiende gameindustrie en de opkomende app-markt in Nederland aantrekkingskracht uitoefent op buitenlanders. 'In mijn team zitten dan ook Fransen, Italianen en Polen. De voertaal is Engels.'