De 'tovenaarsleerling' is de hoofdpersoon in een gedicht van Goethe, dat later een van de sprookjesfilms van Walt Disney inspireerde. De tovenaar gaat een dagje weg en de tovenaarsleerling blijft alleen achter. De leerling heeft al snel genoeg van de klusjes, en zoekt een manier om daar makkelijk van af te komen.
Met de spreuken die hij van de tovenaar heeft geleerd laat hij de bezem emmers water halen voor in de keuken. Maar de spreuken zijn niet helemaal goed, dus de bezem houdt niet op met emmers water halen. De hele keuken staat inmiddels onder water en stroomt over. Wat de leerling ook doet, de bezem gaat door met water halen. Ten einde raad hakt de leerling de bezem met een bijl doormidden. Helaas, nu zijn er twee bezems die op dubbele snelheid nog meer water gaan halen.
Dit verhaal gebruikte ik vroeger als illustratie van het begrip softwarefout. De toverspreuken zijn net de instructies van een computerprogramma dat een machine aanstuurt, in dit geval de bezem. In zijn onkunde had de tovenaarsleerling een oneindige lus gecreëerd door de stopconditite te vergeten.
Vandaag de dag geeft de 'sociale media cloud' ons fantastisch nieuwe mogelijkheden. Ook die mogelijkheden gaan sommigen boven de macht. Het meest recente voorbeeld is dat van een meisje dat bijna 16 jaar was, en dacht dat ze met de moderne sociale media-tovermiddelen heel eenvoudig al haar vrienden uit kon nodigen voor haar aanstaande verjaardag. Helaas vergat ze het vinkje op de juiste plek te zetten, en nodigde ze de hele wereld uit, in plaats van alleen haar vrienden.
Dat werden wel heel veel gasten, en geschrokken haalde ze de aankondiging van het feestje van Facebook af. Maar net zomin als de tovenaarsleerling baat had bij het doorhakken van de bezem, werkte dit op Facebook. Er kwamen alleen maar nieuwe aankondigingen van haar feestje bij, en meer volgers en vrienden, en oproepen op de radio, en aandacht op televisie. Een feest uit een sprookje kreeg ze, alleen werd het een ander sprookje dan de bedoeling was.
Gelaten wachtte ze op een schuilplek de terugkomst van de tovenaar af. Het bleef nog lang onrustig in Haren.
Peter van Eijk is onafhankelijk adviseur op het gebied van digitale infrastructuren (www.peterhjvaneijk.nl).
Ik begrijp dat je pleit voor een stop-functie in Facebook in plaats van een stop-functie bij tieners die niet (goed) begrijpen wat ze aan het doen zijn? De tovenaar die die spreuk kan bedenken kan goud verdienen.