Nederlandse zorginstellingen moeten hun elementaire it-voorzieningen veel meer uitbesteden. In vergelijking met andere sectoren steekt de zorg teveel tijd en geld in basis it-voorzieningen, zoals het beheer van werkplekken, het netwerk en de serverruimtes. Dit zegt Jan de Boer, partner bij KPMG Management Consulting.
Door de meest elementaire it-voorzieningen uit te besteden, worden medewerkers niet langer gedwongen operationeel bezig te zijn en kan de instelling meer tijd en geld investeren in kennis van specifieke it die noodzakelijk is voor innovatieve zorg. Hierdoor zijn zorginstellingen ook in staat om zich beter te onderscheiden van de concurrenten.
It-beleid
'Bovendien is het voor het behalen van de gewenste doelmatigheidsdoelstellingen van essentieel belang dat de instellingen meer en beter gaan samenwerken met andere instellingen', aldus De Boer. 'Door schaalvoordelen kunnen zo de kosten van it lager uitpakken. In het algemeen gaat het it-beleid van veel zorginstellingen nog onvoldoende in op de mogelijke investeringskeuzen die er bestaan voor de informatievoorziening, op de it-infrastructuur, op samenwerking over de grenzen van de instelling en op het zelf maken of juist inkopen van de basis it-voorzieningen en het daarbij behorende beheer.'
Servicegericht ondersteunen
De inzet van it vormt volgens De Boer een sleutelfactor in het doelmatiger, kwalitatief hoogwaardiger en transparanter maken van de zorg. 'Naast de reguliere zorg steunt ook zorginnovatie sterk op it-middelen. De recente golf van invoeringen van epd-systemen, ontwikkeling van eHealth-toepassingen en verdere integratie van informatisering en medische techniek zijn de grote aandachtspunten. De benodigde gegevens zullen op een 24/7-basis beschikbaar moeten zijn en de it-organisatie zal dit zeer servicegericht moeten realiseren en ondersteunen. De it-organisatie van de zorgaanbieder kan dit echter in het algemeen niet langer zelfstandig opbrengen en moet dan ook steeds meer over de grenzen van de zorginstelling kijken om zo effectief mogelijk te zijn. Daarnaast is zowel een verdere professionalisering van de it-organisatie zelf als van de relatie tussen de diverse zorginstellingen nodig.'
Expliciete sturing op klantvraag
Wanneer de zorg kiest voor meer uitbesteding van de elementaire it-voorzieningen, ontstaat volgens De Boer de noodzaak om tot meer capaciteit te komen, zodat de uitbesteding effectief kan worden uitgevoerd. 'Een beperkt aantal medewerkers is op dit moment betrokken bij regievoerende activiteiten. Qua timing is het echter nu het moment om meer kennis en kunde rondom regievoering op it-uitbesteding op te bouwen en te leren van de ervaringen die in andere sectoren zijn opgebouwd. De ervaringen in andere sectoren tonen aan dat voor een succesvolle uitbesteding van it een effectieve regie op uitbestedingsrelatie van essentieel belang is. Alleen contractmanagement volstaat dan niet. Ook het besturen van de interne vraag naar it-voorzieningen hoort hierbij. Vaak is deze expliciete sturing op de klantvraag niet aanwezig. Uit onderzoek blijkt dat veel Nederlandse organisaties hun vaardigheden voor het goed kunnen regisseren van de uitbestedingovereenkomst kunnen verbeteren. Dit geeft een mogelijke verklaring voor het feit dat veel uitbestedingovereenkomsten niet vanaf het begin succesvol zijn en in sommige gevallen voortijdig beëindigd worden. De zorg kan hiervan leren en daarmee een goede start maken bij uitbestedingstrajecten.'
Het probleem van “zorg” is dat deze sector altijd veranderingen moet meemaken die doorgedrukt zijn uit politiek, wet en regelgeving. Door deze veranderingen moeten de middelen die zorgprocessen ondersteunen zoals ict, niet alleen veel flexibiliteit kunnen verlenen maar ook zelf flexibel opgebouwd zijn!
Het uitbesteden van elementaire ict-voorzieningen zou de benodigde flexibiliteit en kwaliteit aan ict in de zorg kunnen geven.
Samenwerking “Joint Venture” kan een middel zijn waarmee veel besparingen gerealiseerd kunnen worden. We zien deze trend ook bij gemeenten die niet gefuseerd (willen)worden maar wel samen willen werken om besparingen te kunnen realiseren (onderzoek van BNR radio)
Uitbesteding van ict is iets wat niet onderschat mag worden.Deze vereist een goed vooronderzoek, (professionele) aanbestedingsdocumenten en juiste werkwijze om tot de juiste leverancier te kunnen komen. Gebruikmaken van de ervaring van andere instellingen of in ander sectoren zal zeer nuttig zijn voor het bepalen van een road map voor deze verandering. En heb je een partner uitgekozen dan ben je niet klaar! Een uitbestedingstraject bestaat uit verschillende fases die niet bij het afsluiten van contract met je leverancier beëindigen maar wel doorlopen tot het eind van je contract.
Het is zoals huwelijk, keihard werken, samen met je partner!
Het lijkt er meer op dat uitbesteden tot doel verheven wordt in dit artikel. Natuurlijk met meer dan 100 ziekenhuizen in NL is de oproep tot samenwerken een open deur.
Los van specialisatie op ziekenhuis en patientenniveau is er op infrastructuurgebied natuurlijk veel op een zelfde manier op te lossen, of dat met uitbesteden “moet” is een geheel ander punt, maar voor KPMG kennelijk een businessissue.
Zolang het systeem zo opgebouwd is, dat ziekehuizen naar hun verrichtingen betaald worden, gebeurt niets van wat dhr. De Boer van KPMG aandraagt.
Er heerst namelijk een concurrentie-verhouding tussen de ziekenhuizen die door de bezuinigingen alleen maar sterker geworden is. Tel daarbij op dat er gemeenteziekenhuizen zijn en seculaire die in een stichtingsvorm gefinancierd worden door een geloofsrichting zoals katholieken of gereformeerden en het gefragmenteerde beeld wordt compleet.
De IT-leveranciers buiten de concurrentiepositie van de ziekenhuizen uit en kunnen alleen daardoor hun producten beter afzetten, er is geen druk uit de politiek tot efficiënt samenwerken en als die er zou zijn liggen de ziekenhuizen dwars, ze willen zelf bepalen. Over kwaliteit van het gemiddelde ziekenhuismanagement kan men lang discussieren.
Zoals Maarten Oberman terecht opmerkt, verheft dhr. De Boer het uitbesteden tot doel, omdat KPMG daar natuurlijk de ondersteuning moet doen en er rijkelijk aan verdiend kan worden.
Gemeenschappelijk gebruik maken van open source programma’s zou veel kunnen besparen maar is niet trendy helaas.
Ik vraag me af of dhr. De boer ooit in een ziekenhuis gewerkt heeft.
In de zorgketen zijn meer schakels dan alleen ziekenhuizen waar de boodschap van dit artikel voor geldt. Ik vind dat de benoemde elementaire ict-voorzieningen het fundament vormen van het middel (ict) waarmee efficiëntie uit de zorg gehaald kan worden. Ik ben vaak en veel zorginstellingen tegengekomen die niet bewust waren van het feit dat deze bouwstenen niet goed of juist op elkaar gestapeld zijn. Het resultaat is dat ict niet als business enabler functioneren kan.
Natuurlijk moeten verschillende schakels in de zorgketen beter en efficiënter samenwerken. Dit kan eenvoudiger gerealiseerd worden wanneer de hulpmiddelen zoals ict dat mogelijk kunnen maken. Uitbesteding (van de infrasturctuur)kan een uitweg zijn. Het voordeel hiervan is dat door de kennis en ervaring van de externe partij, het wiel niet opnieuw uitgevonden hoeft te worden. Voorwaarde hiervan is dat je zaken doet met de juiste partij en met de juiste contracten.
P.s. ik heb het in mijn reactie over de elementaire ict-voorzieningen zoals in dit artikel besproken zijn (het beheer van werkplekken, het netwerk en de serverruimtes etc)en niet de leveranciers met hun ict producten voor de zorg.
Wat Jan de Boer zegt is op feiten gebaseerd. Of uitbesteden dan de oplossing is, dat is de vraag.
De ICT voorzieningen in ziekenhuizen zijn slechts een uitvloeisel van andere factoren in de markt. Enerzijds is er een kleine markt voor aanbieders van “zorg” software, gevolg is dat de software vaak is gebaseerd op gedateerde architecturen, lastig zijn te onderhouden en dus kostbaar zijn.
Dit spiegelt zich in de infrastructuur die niet op N-1 maar vaker op N-3 gebaseerd moet zijn, dus de laatste versie software en dan tot 3 generaties terug.
Een andere factor is het gesloten aanbod van leveranciers van specifieke apparatuur, zoals een PACS of echo apparaat en zelfs MRI’s. De fabrikanten doen hun best om dit zoveel mogelijk gesloten silo’s te laten zijn, zodat een ziekenhuis alles bij de fabrikant van keuze moet kopen. En met propietary spullenboel betaal je de hoofdprijs. Ook deze apparatuur moet eigenlijk interfacen met de infrastructuur, maar dan kan alleen met converters, specifieke interfaces en maatwerk software. En dan moet het nog gebruiksvriendelijk werken.
Als laatste hebben we daar de cultuur van een ziekenhuis, alles wordt zelf uitgezocht, ontworpen en geïmplementeerd. Er is geen echte neiging om rond te kijken hoe anderen het doen en als dat wel het geval is dan bedenkt men liever een variant dan zich te conformeren.
Ook al is ICT een dominante factor in het zorgproces, niet alleen administratief, maar ook in het primaire proces; ICT is niet geborgd in de organisatie, zelden zie je vertegenwoordiging van ICT in het bestuur. Ook ontbreekt bestuurlijke kennis om de juiste besluiten te nemen en men is niet gewend om expertise met kennis en ervaring in te huren, te benchmarken en second opinions te laten uitvoeren.
Dit zorgt voor een achterstand enerzijds, kostbare ICT voorzieningen anderzijds en een gebrek aan innovatiekracht. De bijdrage van ICT in het zorgproces is beperkt en deze zou veel hoger kunnen zijn.
De zorg industrie is het meest gebaat als er ICT managers met ervaring uit andere braches toe treden tot managementlagen, geen kruisbestuiving, maar mensen uit de banken en verzekeringsbrache, logistiek, retail en rijksoverheid. Die kennen het klappen van de zweep en weten hoe je ICT kunt aanwenden in toegevoegde waarde in het zorgproces en verlaging van operationele kosten.
Uitbesteden kan dan altijd nog, maar dan op basis van een objectieve keuze.
@Jan van Leeuwen: Juist omdat ziekenhuizen op verrichtingen worden betaald ligt hier een enorme kans. Door het juist toepassen van ICT in de keten ontstaat kostenverlaging en onstaat concurrentiekracht. Operational excellence in deze branche is een must om zorg betaalbaar te houden.
@ Willem Oorschot
Je zegt eerst: ” Ook al is ICT een dominante factor in het zorgproces”
en dan vervolgens : “De bijdrage van ICT in het zorgproces is beperkt”
Dat laat zich niet verenigen.
Voor het zorgproces en de medische staf is ICT van ondergeschikt belang. Alleen apparatuur die bijdraagt aan het diagnostisch proces heeft zijn belang. Maar daar komen we op het punt dat dergelijke apparaten meestal gesloten systemen zijn zoals kleuren-doppler-echo’s, MRI’s en CT’s.
Zover ik weet hebben die wel degelijk een API waarmee men ze aan administratieve systemen koppelen kan.
Waaraan het mijn inziens vaak mankeert, is de wil het KISS proncipe te hanteren, Keep it simple and structured. Ingegeven door de druk van verkopers van ZIS-Systemen die gouden bergen beloven en je vervolgens in het zand zetten.
Dat kun je alleen voorkomen als je als ziekenhuis zelf de touwtjes in handen houdt. Daarmee zijn weer terug bij af omdat ieder ziekenhuis dat doet, uit konkurrentie-overwegingen, wordt samenwerking onwaarschijnlijk, daarvoor is druk nodig uit de politiek. Maar de politiek wil zijn vingers niet branden aan de lobby van de dames en heren medici.
@Jan van Leeuwen
Nog als aanvulling en verscherping op je opmerking @Maarten, het grenst eigenlijk ook wel aan de integriteit dat een accountantsorganisatie met eigenlijk “branch vreemde” zaken bezig is. Dat is al helemaal niet te combineren met onafhankelijkheid…..
Met respect voor de mensen die in de zorg werken die vanuit de genen 7×24 uur beschikbaar zijn om zonder een vraag te stellen problematieken op te lossen zoals ze in een dienst aan hen verschijnen. Hulpverlening is nummer 1, altijd. Deze cultuurwaarde is vaak een volstrekt andere dan de cultuur van vele outsourcers, die van standaarden, contracten, SLA’s en ITIL. Verwacht voor vele instellingen nog een brug te ver.
Hoe je het went of keert, er wordt een dienst afgenomen en die moet goed uitgevoerd worden. Daarbij moeten de kosten laag zijn. Voor het simpele werk intern laag betaald personeel en voor het complexere werk het duurdere uitgesource personeel. De meeste vragen zijn van simpele aard en hier zet je personeel voor in die laag betaald wordt. Alles uitbesteden kan, maar kost meer.