Decentraal wat kan, centraal wat moet. In navolging van het uitvoeringsprogramma Compacte Rijksdienst, dat bekrachtigt dat de overheid over de volle breedte compacter en efficiënter moet worden, vraagt de realisatie daarvan nadrukkelijk ook om een doelmatige verdeling van de overheidstaak, oftewel aanpassingen in het bestuur en de bestuurlijke inrichting van Nederland.
Daartoe is op 10 oktober 2011 de visienota ‘bestuur en bestuurlijke inrichting: tegenstellingen met elkaar verbinden’ verschenen en 1 maart jl., in een kabinetsbrief, de voortgangsrapportage hiervan.
Uitgangspunt is een bestuurlijke inrichting die bestaat, naast het Rijk, uit maximaal twee niveaus van algemeen bestuur. Daarbij geldt voor de verdeling van de publieke taken: decentraal wat kan, centraal wat moet.
Eén en ander leidt ondermeer tot de decentralisatie van de jeugdzorg, waarbij de gemeenten alle taken op het gebied van de jeugdzorg van de provincies gaan overnemen. Hierbij zullen de Centra voor Jeugd en Gezin namens de gemeenten gaan dienen als ‘front office’ voor alle jeugdzorg. Hoewel dit een zware wissel zal trekken op de huidige 415 Nederlandse gemeenten, is het ook een kans. Een kans om nu voor eens en voor altijd in te zetten op een informatievoorziening die wordt gestandaardiseerd en geüniformeerd.
De Basisgemeente
Het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING), in 2009 opgericht door de VNG, spreekt in dit kader over de zogenoemde 'Basisgemeente'. Dimpact, de vereniging van en voor gemeenten, ontwikkelt zich met haar e-Suite tot de door KING beoogde oplossing voor die Basisgemeente. Met cloud services gericht op innovatie in elektronische dienstverlening, zaakgericht werken, (kern)registraties in/door het zaaksysteem, samenwerking in projecten en programma's en toepassing van landelijke e-voorzieningen en (basis)registraties voor samenwerking in allerlei verschijningsvormen.
Hierbij geldt dat gemeentelijke (standaard)processen met standaard procescomponenten ondersteund moeten kunnen worden. De gemeente moet voor haar processen 'zorgeloos' gebruik kunnen maken van een technisch platform dat als cloud service wordt aangeboden. Een platform met generieke functionaliteit zoals content management, digitaal loket, werkstroombesturing, document management en collaboration. Met universele data-magazijnen en een koppelinfrastructuur met datadistributie voor gegevensuitwisseling in de elektronische overheid. De e-Suite van Dimpact voldoet hieraan.
Doelstellingen van Dimpact en KING
De doelstelling van Dimpact, met inmiddels dertig deelnemende gemeenten en 1,3 miljoen inwoners, is samenwerking in het organiseren van ict-services. Samenwerken ligt niet alleen voor de hand, het is voor gemeenten noodzakelijk geworden om de complexiteit het hoofd te bieden en kosten te reduceren. Gemeenten moeten substantiële besparingen realiseren en gaan dat in belangrijke mate bereiken door digitalisering van de dienstverlening en de processen.
KING op haar beurt wil een marktplaats stimuleren waar leveranciers specifieke functionaliteit, voor bijvoorbeeld zorg, werk en inkomen, jeugdzorg, beheer objecten, op basis van open standaarden en open data aan gemeenten kunnen aanbieden. Het doel van KING is dat de leveranciers gaan verdienen aan innovatie en dat werkende oplossingen vanuit de markt worden ingezet.
KING, Dimpact en ook GovUnited, een ander samenwerkingsverband van gemeenten, werken samen om ict-services voor de aanstaande Burgerzakenmodules in het kader van programma mGBA, op basis van het Zaaksysteem te realiseren. Persoonsgegevens komen zo eenvoudig beschikbaar voor alle gemeentelijke applicaties, de zogenaamde binnengemeentelijke levering. Er kan gebruik worden gemaakt van een en dezelfde koppelinfrastructuur. Met als resultaat uiteindelijk veel lagere integrale kosten en daarmee invulling van de vereiste besparingen.