De Nederlandse Spoorwegen (NS) huurt zijn eigen ict-zelfstandigen in, maar worstelt met grotere opdrachten waarvoor teams moeten worden ingehuurd. Hiervoor is het spoorbedrijf nog steeds afhankelijk van tussenpersonen en worden dergelijke opdrachten gedreven door de prijs en niet door kwaliteit. Via Computable zocht de NS naar mogelijkheden om de eigen zzp’ers onder te brengen in teams. De experts van het topic Loopbaan hebben wel raad.
‘De complexiteit zit in mijn beleving vooral in het samenstellen van multidisciplinaire zzp-teams', zegt Danny van IJzendoorn, directeur van The Future Group. ‘Als een opdrachtgever een team van Oracle-, SAP-, Microsoft- of Java-programmeurs nodig heeft, dan kan een goede zzp'er veelal ‘makkelijk' putten uit een eigen netwerk van relaties met soortgelijke expertise. Helaas werkt het samenstellen van een team niet op deze manier. Een team is altijd een multidisciplinair samenspel van programmeurs, testers, businessanalisten, architecten en projectleiders, waarbij verschillende ervaringsjaren het onderscheid maken.'
Nederlands Elftal
Een bekende valkuil is volgens Van IJzendoorn dat opdrachtgevers alleen maar ‘senior top it' in hun projecten vragen. ‘Dit is immers de doelgroep met een bewezen trackrecord. En bij een neergaande economie is het financieel ook nog eens betaalbaar. Ik begrijp deze verleiding. Ik vergelijk het graag met voetbal. Ik denk dat het niet helemaal toeval is dat het Nederlands Elftal uit een combinatie van spelers bestaat die over de hele wereld spelen. Van jonge talenten tot gearriveerde vedettes, van keeper tot spits. Maar allen hebben hetzelfde doel: de wedstrijd als team winnen door de optelsom van individuele acties en samenspel. Het blijft cruciaal dat een samenwerking niet alleen intenties op papier heeft staan, maar ook in de praktijk zich bewijst. Niets is zo frustrerend als er alleen papieren afspraken zijn en er geen duidelijk aanspreekpunt in de organisatie is als je een keer beroep op de samenwerking doet.'
Sheila Gemin, directeur/eigenaar van Vondel & Van Bree, denkt dat het succes van een zzp-team valt of staat met het beheer en een drijvende kracht achter het team. ‘Een team van losse zzp'ers die elk hun ding doen, gaat niet werken. Je zult het moeten faciliteren en ervoor moeten zorgen dat de teamleden elkaar individueel op waarde weten te schatten. Het is niet voor niets dat teambuilding en richting belangrijke factoren zijn voor het welslagen van een teamresultaat.'
Stem regelmatig af
Peter Ambagtsheer, eigenaar/managing consultant bij Mentaspex, vindt dat er een soort samenwerkingsverband moet ontstaan, in de vorm van een formele of informele allianties. ‘Dat is in mijn kring al gebruikelijk, maar het wordt niet vaak ingezet. Zorg dat je elkaar kan bellen en stem regelmatig met elkaar af.'
Voor Rob Wardenaar, algemeen directeur Vier Business Intelligence, is vooral de omvang van het zzp-team bepalend voor het succes van dat team. ‘Er zit nogal een verschil tussen een team van vier personen of vierhonderd personen. Hier zit het grote verschil om een goed en structureel ZZP-team neer te zetten. Er zal toch een bepaalde hiërarchie in moeten opgemaakt worden om het geheel beheersbaar te houden.'
Doelloos elftal
Wardenaar maakt net als Van IJzendoorn graag de vergelijking met een voetbalelftal. ‘Ook in het voetbal draait het om individuen met eigen specialisaties (spits, middenvelder, verdediger of keeper). Echter altijd wel aangevuld met een aanvoerder en een trainer/coach. Iemand moet in het veld/kleedkamer en ook buiten het veld de leiding nemen. Gebeurt dit niet dan zal het een waardeloos en doelloos elftal blijven.'
Bij het samenstellen van een zzp-team moet er dus vooral op de mix gelet worden. Roland Schweigl, directeur ict-diensten bij Cegeka Nederland, betwijfelt of er een goed zzp-team geformeerd kan worden. ‘De pool zzp'ers moet in elk geval groot en flexibel zijn en je moet als opdrachtgever de teamleden leren kennen alsof het eigen medewerkers zijn. Het is aan de opdrachtgever om het team goed te organiseren.'
Leuk en actueel vergelijk met het Nederlands Elftal. Echter staat en valt zo’n elftal met de tactiek en het systeem wat er gespeeld dient te worden.
Als dit niet goed inregeld is, overleef je de 1e ronde vaak niet.
En de tactiek valt of staat weer met een goede trainer/coach met ervaring, kennis en kunde. ZZP’ers hebben over het algemeen veel kennis en expertise, maar zijn door hun “vrije” status over het algemeen wat minder makkelijk te groeperen. Dat is dan de coach/trainer uitdaging.
Als de trainer/coach onderdeel is van het team, model 11+1, dan heb je een slagvaardig ploegje en kun je elke wedstrijd aan.
Omvang en samenstelling (ervaring,kennis) van het team afstemmen op de aard van de uitdaging.
Leuk gevonden hoor, die analogie met een voetbalteam. Maar vervang de afkorting zzp’er met cil’er (consultant in loondienst) en je hebt een zelfde verhaal. Kan iemand me eraan herinneren waarom NS toch zo graag met een team zzp’ers wil werken?
Dat was toch omdat ze geen wurgcontracten met detacheerders wilden hebben? Nu kan de NS al die zzp’ers zelf een wurgcontract aanbieden… Verandering van spijs enzo.
Uiteindelijk gaat het erom dat er een team staat, die is samengesteld uit een gezonde qua ervaring en kennis/kunde gebalanceerde groep vakmensen die hun werk verstaan. Of dit nu zzp’ers zijn of cil’ers. In beide groepen heb je diamanten en in beide groepen heb je steenkolen.
Ontwikkelen binnen it is geen wedstrijd maar wel altijd een gevecht.
cil….; of een andere variant: ZZP: Zelfstandige Zonder Poen?
@Cpt
Ze nemen liever zzp’ers omdat die tenminste gemotiveerd zijn (o.a. omdat ze een fatsoenlijk inkomen hebben en vrijwillig kiezen voor een opdracht). Dit in tegenstelling tot bankzittende CIL’ers die door hun werkgever uitgeknepen worden en een opdracht in de maag gesplitst krijgen waar ze niet om gevraagd hebben.
Uitzonderingen daargelaten natuurlijk.
@Gerrit,
Je suggereert dat iedereen die ingezet zou worden per definitie op de bank zit en te weinig betaald krijgt. Verrassend genoeg zijn er ook andere gevallen mogelijk en ik denk dat veel mensen een grote klant als de NS graag op de CV zouden willen toevoegen.
Ik weet niet wat de echte drijfveer is van de NS, maar dat zullen kosten zijn. ZZP’ers die bang zijn dat ze hun hypotheek straks niet meer kunnen betalen willen maar wat graag aan de slag. Probleem voor de NS is echter dat een ZZP’er belang heeft bij een zo lang mogelijk durend project. Dat probleem heb je niet als je de klus via een contract uitzet bij een van de IT-boeren.
Het is natuurlijk prachtig dat er een metafoor gemaakt word met een voetbalelftal maar dat valt of staat met de juiste trainer en coach.
Nu weten we, of voor diegene die daar tot nog toe de ogen voor heeft gesloten of daar nog niet eens aan toe zijn gekomen in diens individuele carrière, dat veel valt of staat bij een aantal basale zaken. De huidige stand van zaken in de IT zakenwereld is volkomen te wijten aan het feit dat men korte metten heeft gemaakt met conservering en bundeling en gedacht heeft, als we het gaan ‘uit besteden’ zal het vast allemaal wel goed komen.
Men loopt steeds meer en vaker aan tegen de keerzijde van hetgeen men maar al te graag marktwerking en zzp is gaan noemen. Kwaliteit rent achteruit en de grootschalige incidenten nemen aanzienlijk toe, elk natuurlijk met een eigen prijskaartje. Wat dat betreft hebben we het nodige al geïllustreerd gekregen het voorbije jaar.
Ketenkennis
Je kunt hele goede specialisten ‘denken’ in te huren maar je ontbeert een goed instrument inzichtelijk te krijgen hoe waardevol de betreffende zzp-er is. Bij HR/P&O blijkt die kennis niet aanwezig dus is dit de eerste grote valkuil waar men tegen aan zal lopen
Veel zzp-ers ontberen keten kennis waardoor aansluiting op een volgende disciplines in de praktijk zo vaak moeizaam verloopt of maar zeer summier tot stand komt.
Werving en Selectie
Werving en selectie, ook zo’n diep gat waar menig ding fout gaat door ontbreken van ketenkennis en IT materiekennis. Tel hierbij op de ernstig toegenomen druk maar gebruik te moeten maken van de social media en een wordprocessor als ‘meet instrumenten’ en ook hier is het domweg ‘heading for disaster’.
Commerciële pressie, slechte maatstaf
Menig stap van het moment voert de commerciële druk maar te moeten presteren maar vrijwel geen rekening meer houd met de vervolg keten en de kosten/schade die veel later plaats neemt.
IT een vehikel der besparing …..
Tenminste, dat zou het uitgangspunt moeten zijn voor een ieder die bij de gehele IT keten betrokken is doch door de latere generaties professionals niet eens meer wordt onderkend. Let wel, wellicht een crack in hun discipline maar verder komt men, door oorzaak en gevolg, niet meer.
Velen verwijten mij nog wel eens het nodige aan sarcasme, scepsis, conservatief, niet met de grillen en idiotie van het moment mee willend…..
Ik wijs slechts even naar de kosten die de huidige stand van zaken zakelijk en economisch al met zich mee brengt. Wie voor deze miljardenschade, alleen al binnen Nederland, de ogen sluit en dit bagatelliseert, zou zichzelf af moeten vragen wat diens toegevoegde waarde in een prachtige materie als IT is.
IT is een pracht vak, maar net als een keuken, als je er domweg geen verstand van hebt, blijf er dan gewoon vanaf.
Als pretenderen verheven word tot ‘nieuwe waarheid’ waar het IT betreft, dan kan ik met een gerust hart voorspellen dat die paar miljard waar men nu tegen aan kijkt, voorlopig nog wel aan zal wassen. Tikje tegenstrijdig als je zou moeten kunnen begrijpen dat IT juist besparingen zou moeten opleveren……. toch?
Denk dat het goed is als de NS zich eens verdiept in de historie van Gemeente Amsterdam en eens met hun gaat praten. Dit soort “elftal” situaties zoals bij meneer Jolink en company die zo bij Amsterdam zaten werken niet bepaald altijd soepel.. Leuke theorie, maar de praktijk?