Soms heb je wel eens dat je op een dag twee keer hetzelfde gesprek voert, maar dan met een andere uitkomst. Zo zat ik laatst ‘s ochtends bij een ict-dienstverlener die mij haarfijn wist uit te leggen dat zzp'ers met hun lage tarieven de martkt aan het verpesten waren.
‘s Avonds was ik te gast bij een recruitmentbijeenkomst waar ik een inleidend praatje moest houden. Na afloop sprak ik met een zzp'er die mij vertelde het zat te zijn om zzp'er te zijn. Hij wou weer in vaste dienst, want bedrijven waren het aan het verpesten voor zzp'ers. ‘Ze laten ons werken voor slaventarieven', was zijn betoog. Ik zei, ‘een slaventarief dat is niet best voor een blanke' en vroeg wat hij bedoelde met een slaventarief. Hij zei, ‘Jacob, je moet niet schrikken, maar dat is soms zelfs minder dan vijftig euro per uur.'
Blije Polen
Ik vertelde hem dat ik vorig jaar mijn hele tuin heb laten verbouwen inclusief terras. We hadden bedacht dat het wel leuk zou zijn om tegels te gebruiken van bijna een vierkante meter. De Polen die de hele dag in de regen met die tegels aan het sjouwen waren, vonden de tegels iets minder leuk. Wel waren ze zeer blij met hun zzp-tarief van 12,50 euro per uur.
Toen ik ze in de pauze even een kopje koffie met een Bastogne-koek bracht, vroeg ik ze wat voor opleiding zij eigenlijk hadden genoten. Eentje zei, iets met computers. Ik zeg, waarom ben je dan geen ict'er? Hij zei ‘daar valt in Polen geen blikje bier mee te verdienen'. Ik zeg ‘maar heb je in Polen dan geen meldpunt waar dit soort misstanden kunt melden?' Dat hadden ze niet.
Traytje bier
Toen ze binnen afgesproken tijd klaar waren, heb ik ze als extra beloning een traytje bier meegegeven. Nog voordat het busje gestart was, waren de eerste blikjes open.
Met andere woorden, of het nu de bedrijven zijn die het verpesten voor zzp'ers of het de zzp'ers zijn die het verpesten voor bedrijven, wacht maar tot de Polen komen.
Die had ik nog niet gehoord, een vergelijking met Polen als ict-zzp’ers. Een ict-er vergelijken met een stratenmaker, is toch appels met peren. Maar omdat hij had gezegd dat hij in Polen ict-er was gaat die vergelijking wel op? Heb je die Pool ook aan een kleine test onderworpen Jacob of kwam het gewoon geloofwaardig over dat hij iets met computers had gedaan behalve ermee sjouwen in de regen?
Toch weer leuk te zien dat er nog steeds mensen zijn die nu pas merken dat Polen hier voor lagere tarieven werken dan Nederlanders. Even gelijk een update voor Jacob, in Polen gaat het al weer beter, waardoor er steeds minder deze kant op komen. Deze plekken worden intussen al weer een tijd overgenomen door de Roemenen en Hongaren.
Ik denk dat Spoelstra een verkeerde conclusie trekt. Hij concludeert dat het om twee partijen gaat die naar elkaar wijzen (bedrijven en ZZP’ers). Echter, zoals hij in de opening van zijn stuk ook aangeeft zijn er drie partijen; bedrijven, ZZP’ers en ICT-dienstverleners. De bedrijven zijn de opdrachtgevers. Zij onderhandelen met de ZZP’ers die vinden dat zij uitgeknepen worden. De ICT-dienstverleners vinden dat de ZZP’ers de markt verpesten doordat zij akkoord gaan met te lage tarieven. De bedrijven/opdrachtgevers maken gebruik van de huidige marktsituatie, het is een kopersmarkt. De crux zit hem er in dat ICT-dienstverleners in een kopersmarkt steviger tegenwicht bieden in onderhandelingen en langer hun tarieven overeind houden. Een ZZP’er die niet goed in onderhandelen is en toch de kachel brandend wil houden neemt sneller genoegen met een belabberd tarief. En daarmee is het hek van de dam. Als je het gevoel hebt uitgeknepen te worden, dan kun je ook besluiten niet met elkaar in zee te gaan. Een partij die namens de ZZP’er zou kunnen onderhandelen is er niet. Een broker is alleen begaan met zijn toeslag op het uurtarief.
En Polen een bedreiging? Ik denk het niet. Geen discussie over de kwaliteit. Bij Polen zul je dezelfde uitdagingen zien als met India; taalproblemen, interpretatieproblemen, vertrek als ze ergens anders meer kunnen verdienen en loonkostenstijging.
Best lastig issue. Jacob maakt het nog lastiger door uit Hollandse zuinigheid zijn geld niet aan een Nederlandse hovenier uit te geven maar te investeren in de Poolse economie. En met Polen gaat het alweer wat beter lees ik in een reactie. Mede dankzij Jacob.
Maar gaat het daar wel om? Gaat het niet eerder om de vraag wat reële tarieven zijn voor de te verrichten werkzaamheden? En kunnen we daar wel alleen onze eigen (Nederlandse) maatstaven op loslaten? Of moeten we regels niet eens een keertje aanpassen? Die vragen blijven nog onbeantwoord.
Een gemiddelde ZZP’er die dezelfde rechten zou hebben als iemand in loondienst en dus bijvoorbeeld een WW-uitkering zou krijgen als hij zonder opdracht zit, hoeft geen €100 per uur of meer om te zetten. Dan is €45 per uur een heel behoorlijke vergoeding waarmee je naar schatting uitkomt op een inkomen in de buurt van de €3500 per maand. NETTO! Persoonlijk zou ik daar best tevreden mee zijn.
`Ik belees de reacties hier met wat gemengde gevoelens. Het is een prachtig plaatje wat hier door dhr. Spoelstra wordt geschetst die in een aantal opzichten knap mank gaat. Ik laat even het taal verschil buiten beschouwing maar je kunt je afvragen of de betreffende Pool dezelfde kennis en ervaring heeft opgedaan als IT-er in Polen. Zou dat zo zijn geweest dan had hij vast niet met stenen gaan lopen sjouwen maar als IT-er hier aan de slag gegaan.
De vraag mijnerzijds dringt me hier dan op dat deze man dat jou klaarblijkelijk niet heeft weten uit te leggen of heb je hem dat niet gevraagd. Ik vraag me tegelijkertijd ook maar even af of je die € 12,50 netto of bruto hebt betaald of dat die prijs tot stand is gekomen met gesloten beurzen. Just a thought zeg ik dan altijd maar.
Waar gaat je vergelijking nog meer mank? Daar zou je zelf denk ik ook antwoord op moeten hebben kunnen geven. Dat kan ik je enigszins uitleggen. Je hebt hoofdaanbieders van opdrachten, je hebt cowboys,lees tussen handelaars en je hebt een paar ‘grote IT leveranciers’, de Atosjes, de caps, de centricjes, de simacjes, affijn, je kent ze vast wel, die er alles aan doen om die raamcontracten binnen te slepen.
Doorgaans kom je er met die uitgeknepen tarieven wel uit omdat je zeer jong ’talentvol’ en ‘hongerig’ volk op de bank hebt zitten die net van school komen, stagiair zijn, in elk geval jonger dan vijfentwintig. Die heb je met aardige wurgcontractjes aan je gebonden. Dat is cashen. Wat weten die ‘aapjes’ in het grootste deel van de gevallen? Je ziet het vast wel voor je.
Voornoemde leveranciers van die aapjes peinzen er al niet over zzp-ers in dienst te nemen, alleen als zij er minstens € 10.00 per uur aan over houden anders loont het de moeite niet. Dan krijg je dus navenante tarieven waar een professionele zzp-er niet van kan bestaan. Want, van een zzp-er wordt nogal wat geëist. Eigen vervoer, het onderhouden van eigen kennis natuurlijk en het investeren in zichzelf kennis up to date te houden.
Nu denken de opdrachtgevers tegenwoordig dat zij op dezelfde manier met die zzp-ers om te kunnen gaan als de afsluiters van die raamcontracten. Ik kan je met de kennis om mij heen vanuit de praktijk met een gerust geweten zeggen dat de gemiddelde zzp-er vrijwel niets meer uit die marge kan halen waarmee hij aan een beetje gezonde bedrijfsvoering kan doen. Uitzonderingen daargelaten maar dat zijn echte uitzonderingen.
Niet iedere zzp-er is een zzp-er en daarvoor moet je bij Balkenende en Donner zijn, laatstelijk nog een tenenkrommend stukje toneelspel van ene minister Kamp zien opvoeren die werkelijk het niveau van ‘idiotie’ niet verdient. Want als je namelijk minimale eisen van vaardigheden laat vallen, zoals wat handelskennis, commerciële activiteiten, boekhouden, onderhandelen met klanten…. hela…. wat zeg ik nu toch? Onderhandelen, daar zeg je me wat. Ik schat dat meer dan de helft van de IT zzp-ers hele goede welwillende professionals zijn, maar geen zzp-er. Op welke manier of weg ze dat ook zijn geworden weet ik niet.
Maar ik weet wel dat ze die ‘vergissing’ nu duur aan het bekopen zijn maar goed mijnheer Spoelstra. Even de reacties ter zijde. Voor uw informatie, de leegloop van goed geschoolde en ervaren IT-ers is volop aan de gang. Het grote kennisgat wat nu op aan het treden is is door de huidige beschikbaarheid amper meer op te vangen.
Nederland bevind zich in een recessie en opdrachtgevers die IT-ers nodig hebben weten niet eens waar ze het economisch zoeken moeten laat staan dat zij momenteel in staat moet worden geacht op een zeer fatsoenlijke manier met opdrachtnemers om te gaan.
Klaarblijkelijk lijkt het veel mensen te ontgaan dat de gaten zo sporen na laat. We krijgen steeds vaker te maken met grote problemen en uitval van IT systemen en ik kan u beloven dat die alleen maar gaan toenemen. Is het niet bij de overheid door debacles zoals diginotar, systeem 2000, software bij de belastings dienst of het EPD, dan wel prorail, de gemeente Amsterdam en Rotterdam, de banken in toenemende mate met uitval en storingen in systemen, of wat te denken van het wat recentelijker tenenkrommende debacle van het hekkertje vs de almachtige KPN.
Persoonlijk haal ik onder het geweeklaag even de schouders op want als je met pinda”s wil betalen krijg je daar aapjes voor. Mijnheer Spoelstra, dat noemt men kennismaken met de wetmatigheden in IT. Ik zal u daar verder niet mee lastig vallen natuurlijk want u bent ter zake meer dan kundig.
Ik geef het punt aan u dat je aan klagers geen nood hebt. Maar zoals men nu de markt aan het bewegen is kan ik u fijntjes vertellen dat de kosten door dit soort onzin veel harder aan het oplopen is en nog eens bovenop de recessie komt. Ik weet niet wat duurder is. IT gebruiken als snijworst op de begroting, zoals men zo graag doet of terugkeren naar wat rede en nuchterheid.
Laat ik die onwetende cowboys maar in het midden want die zijn de laatste met wie ik, als contractant/zzp-er als laatste zaken mee zou en zal doen. Het probleem is een kip en ei verhaal en het wordt een beetje tijd dat we dat eens gaan realiseren want de tekorten en de rekeningen voor alle betrokkenen worden alleen maar groter.
Dat is de enige zekerheid. De rest? Ach …..
Niks markt verpesten, dit is marktwerking. Niet meer, niet minder. De basis van de economie. Alsmaar goedkopere auto’s, schoenen en kleding willen waardoor fabrieken naar lagelonenlanden verhuizen. Waardoor we veel importeren uit China, en men daar zoveel olie opkoopt dat we aan de pomp meer en meer betalen. Afweging van outsourcen naar India, of uitbesteden aan een bedrijf in Nederland dat het aan de achterdeur ook ver weg inkoopt. Men focust zo vaak op symptomen of gevolgen, maar niet op de oorzaak.
Gelukkig is prijs niet de enige factor in de marketingmix…
En uh, even mensen in de gordijnen krijgen : als je je toegevoegde waarde niet kunt verkopen, ben je geen ondernemer en eigenlijk ook geen werknemer meer…
Met die redenatie zou je kunnen concluderen dat er inderdaad een hoop apen rondlopen in de markt, die wellicht meer dan pinda’s verdienen , maar deze nooit zullen krijgen.
Als je niet als ZZPer voor 50 euro per uur wil werken dan doe je dat toch niet? Ga je toch in loondienst?
Wat is eigenlijk het probleem?
staat ZZP’er niet voor Zelfstandige Zonder Poen?, zo klopt het verhaal namelijk