Na enkele jaren van hosanna-geroep over de cloud, komt er nu wat meer realiteitszin over deze ontwikkeling. Tegelijk komen de voordelen in een reëler perspectief te staan. De potentiële cloudgangers krijgen in allerlei publicaties talloze adviezen over waar zij allemaal op moeten letten als zij daadwerkelijk van de cloud willen profiteren. Maar net zoals de afnemers van clouddiensten, gaan de cloudaanbieders momenteel door een leerproces.
Trends zoals globalisering en offshoring zijn al jaren aan de gang en zullen niet stoppen, ondanks dat er bedrijven zijn die zich hier weer deels vanaf keren. Het zijn gewone onderdelen van het it-landschap geworden. Van recenter datum is de it-consumerization, ook bekend als ‘bring your own device’ (BYOD). Dat zorgt voor hoofdbrekens van de hele directie, niet alleen van de it-afdeling. Wat laten we toe en wat niet?
Het gevolg is dat gebruikers voor allerlei support aan kunnen kloppen, zij komen ‘zeuren’ over hinderlijke securityregels en willen direct online kunnen gaan. Ook hiervoor wordt de cloud als dé oplossing aangedragen om applicaties en bedrijfsinformatie op allerlei devices ter beschikking te stellen. En dan is er de onontkoombare invloed van het huidige economische klimaat: kostenbesparingen en nog eens kostenbesparingen. Om die te realiseren is een gang naar de cloud noodzakelijk, als je de aanbieders mag geloven.
Kostenbesparing
Die kostenbesparingen zijn natuurlijk nodig, maar uitgerekend die ‘enorme' besparingen zullen niet of nauwelijks met een migratie naar de cloud te behalen zijn. Althans, zo'n besparing is in principe wel mogelijk, maar meestal worden er gouden bergen beloofd. Het gaat vooral om de flexibiliteit en die is veel belangrijker.
It-partijen roepen om het hardst dat met de cloud ‘alles mogelijk is'. Maar in de praktijk wordt er toch vooral gekeken naar de standaard applicaties voor de cloud, zoals Office365, Google Docs, Salesforce. Maar een cloudaanbieder die zijn klanten werkelijk voordeel wil bieden moet zeker niet gaan wachten tot er een klant komt voor deze clouddiensten. Actief vragen aan klanten wat zij willen, is het devies. En die klanten willen niet alleen die standaard applicaties, zij willen ‘alles'. De vraag is dan of ze daar ook voor willen betalen. Want voor ‘alles' is ongetwijfeld een business case te maken. Maar het bijbehorende prijskaartje zal voor de meeste bedrijven veel te hoog zijn. In de praktijk zal de cfo daarom zeggen: neem alléén wat je strikt nodig hebt en dat kan dan eventueel uit de cloud komen.
Hier hebben we al een belangrijk misverstand te pakken dat over de cloud de ronde doet: door naar de cloud te gaan ben je minder geld kwijt aan it. Het hangt er maar helemaal van af wat je wil hebben. Zeker, het absolute minimum is goedkoop. Je hebt dan het minimum, zoals een ‘geraamte' voor e-mail. Voor de meeste bedrijven volstaat dat natuurlijk niet.
De twee belangrijkste voordelen
Als het kostenvoordeel wegvalt, blijven flexibiliteit en transparantie over als de twee belangrijkste voordelen van de cloud. Flexibiliteit betekent dat it probleemloos kan meegroeien als dat nodig is, maar net zo goed ook kan meekrimpen. De transparantie betreft de kosten. Bedrijven willen graag weten waar zij precies aan toe zijn: wat de it-kosten zijn als er vijftig man bijkomen, of: wat de besparingen zijn als er vijftig man wegvallen. Op basis van dergelijke informatie kan het management goed sturen, wat zeker in het huidige economische klimaat nodig is. Het gaat om een transparante situatie waarin een klant echt met de conjunctuur kan meebewegen. Leveranciers moeten echt proactief zijn als het gaat om nieuwe technologie, want zij moeten aangeven wat die vernieuwingen voor de klant kunnen betekenen.
Ondanks alle kanttekeningen bij de cloud blijven er een aantal voor de hand liggende voordelen overeind: de cloud is overal beschikbaar waar internetverbinding is, altijd de nieuwste technologie (nieuwste versie), er hoeft niet zelf geïnvesteerd te worden en er is geen (of veel minder) beheer nodig.
Standaardomgeving niet standaard
Meestal zeggen bedrijven een ‘standaard omgeving' te willen, want dat maakt duur maatwerk overbodig. Maar de realiteit is meestal dat die gewenste 'standaard omgeving' helemaal niet standaard is. In de praktijk blijken er toch weer allerlei koppelingen nodig met andere applicaties die het bedrijf gebruikt, al dan niet in de cloud. Het is lang niet altijd eenvoudig om deze koppelingen te maken. Daar komt bij dat koppelingen met ‘echte' legacy-applicaties over het algemeen nog ingewikkelder zijn en meestal ook nog om een specifieke aanpak vragen. Dit soort combinaties van ‘oud' en ‘nieuw' wordt steeds meer de uitdaging voor it-afdelingen.
Deze aspecten van integratie en het realiseren van de nodige koppelingen worden belangrijk onderschat. Dit is het ‘maatwerk' dat nodig is om de cloud echt te laten werken. De praktijk leert echter dat hier door de cloudaanbieders tot nu toe nog erg weinig ervaring mee is opgedaan.
Wie heeft de regie?
Het hierboven genoemde ‘maatwerk' is van technische aard. Daarnaast speelt er voor cloudaanbieders nog een probleem dat maatwerk vergt. Wie is waarvoor verantwoordelijk in cloudtrajecten? Als de gehele outsourcing door één partner wordt verzorgd, is die dan ook verantwoordelijk als er problemen zijn met bijvoorbeeld Office 365, met de virtualisatie software, met de maatwerkkoppelingen, enzovoort? In een ‘multi sourcing' situatie wordt de regie steeds complexer als er links en rechts nieuwe cloudoplossingen bijkomen, vaak nog door de business zelf geïnitieerd. It wordt er in sommige gevallen niet of te laat bijgehaald. Maatwerk is dan onvermijdelijk en dat kan lang niet elke cloudaanbieder leveren.
De kleine cloudaanbieders zijn allemaal sterk technisch gedreven. Dat zijn prima partners voor mkb'ers die toch vaak genoeg hebben aan de bekende standaard cloudaanbiedingen. Combinatie met andere software – al dan niet in cloud – is voor deze spelers een stap te ver omdat zij daarvoor de benodigde expertise niet in huis hebben. Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich de echt grote spelers, zoals Google, Salesforce en Microsoft. Deze zitten muurvast vanwege hun schaalgrootte en de enorme prijsdruk. Zij kunnen daardoor alleen een zeer sterk gestandaardiseerd cloudportfolio aanbieden met weinig inlevingsvermogen voor de specifieke klantsituaties. De spelers uit deze twee categorieën zijn daarom niet in staat zijn om op te treden als regisseur of ‘service integrator' namens de klant.
Leertraject
Een it-dienstenaanbieder die zich wil opwerpen als regisseur van cloud-diensten bij grotere bedrijven zal vooral in staat moeten zijn twee essentiële eigenschappen te combineren binnen zijn bedrijf: flexibiliteit en professionaliteit. Hier komen it-consumerization enerzijds en compliancy, security en continuïteit anderzijds elkaar tegen. Zo'n aanbieder moet ook echt de verantwoordelijkheid voor de regie willen nemen en bereid zijn de klant goed te begeleiden en dichtbij de klant te gaan staan. Op basis van business cases moet de klant inzicht krijgen in de samenhang tussen wat hij wil en wat de risico's en de kosten daarvan precies zijn.
Door onze eigen private cloud te combineren met de public cloudoplossingen hebben we vaak meer expertise en resources in huis dan de klant zelf of een kleine aanbieder. We zitten ook niet gevangen in het keurslijf van de grote spelers. Maar we hebben gemerkt dat het nemen van de verantwoordelijkheid voor een cloudtraject een pijnlijk leerproces met zich mee kan brengen. Als onderdelen van het totale ‘cloudpakket' het laten afweten, is nog lang niet altijd duidelijk wie wat moet doen. We zullen hier ongetwijfeld meer ervaring mee opdoen. Het is voor ons aanbieders net zo goed een leertraject, als voor de klanten.
Paul,
Goed maar ook zeer herkenbaar artikel. Misschien zijn het wel wat open deuren die je intrapt, maar het is helemaal geen overbodige luxe om dit nogmaals onder de aandacht te brengen.
Cloud is niet altijd meteen goedkoper dan een traditionele omgeving.Vaak wordt een eventueel voordeel in kosten pas na een langere termijn behaald. Of misschien ook helemaal niet.
Zoals je al aangeeft zit het voordeel meer in de elastischiteit en flexibiliteit van de Cloud. Ook is de huidige omgeving vaal niet zo standaard als men denkt. Het is daarom zeer belangrijk om voor de transitie naar de Cloud toe de wensen en eisen van de organisatie vooraf duidelijk in kaart te hebben. Pas dan kan het een succesvolle transitie/overstap worden waar ook mogelijk een kostenvoordeel behaald kan gaan worden.
Echter heb ik nog 1 vraag/opmerking. In je laatste alinea praat je over:”Onze eigen private cloud te combineren public cloud oplossingen” Dan praat je in mijn optiek meer over een hybride oplossing. Maar hoe private is jullie eigen cloud oplossing nog als deze gedeeld wordt met andere klanten? In een multi-tenant oplossing is dat natuurlijk security-wise goed af te vangen. Ik ben even benieuwd wat je daar precies mee bedoelt en hoe jullie dat zelf afvangen.
Paul, interessant artikel, dankjewel !
Ervaring leert dat met name de flexibiliteit een sustainable driver voor cloud computing is. Zodra er ook business applicaties vanuit de (private) cloud worden afgenomen, is in onze praktijk merkbaar dat er restricties optreden met betrekking tot de toepasbaarheid. Vrijwel altijd worden IT landschappen dan hybride, met deels cloud en deels dedicated inrichtingen.
Aardig is dat we vaak zien dat klanten de Transitie van hun omgeving naar de cloud zelf willen besturen, maar vaak onderschatten. Dit leidt tot onverwachte kosten die de business case bedreigen. Het is aan te raden om vooraf de geschiktheid van applicaties voor cloud computing goed te onderzoeken en een realistisch beeld op te bouwen van de kosten om “cloud” ready te geraken.
Ruud,de combinatie van de eigen private cloud en de public cloud is inderdaad een hybride oplossing. Dan de terechte vraag: hoe private is onze eigen private cloud? Een private cloud die ook echt private is, betreft eigen apparatuur van de klant die in ons datacenter is ondergebracht, afgeschermd van de rest. Dit soort private clouds bieden we ook aan onder de naam ‘Fully Private Clouds’. Maar als we het over ‘private cloud’ hebben bedoelen we meestal een virtuele private cloud, waarin met behulp van virtualisatie en een reeks security tools de verschillende klantomgevingen van elkaar afgeschermd worden. Er is dan alleen geen sprake van eigen, non-shared hardware.
Paul,
Bedankt voor het geschreven artikel, erg herkenbaar. Vooral verhelderend om te lezen dat de cloud niet perse goedkoper hoeft te zijn. Op het gebied van maatwerk is het misschien leuk om te kijken naar onze aanpak. Een aanpak waardoor het probleem van maatwerk is opgelost. Dit filmpje laat dit het beste zien http://youtu.be/pV42vuUnFGg.
Hoe denk jij over de toepassing van dergelijk “cloud”maatwerk binnen bedrijven?
Frank,
Dit is dus exact zoals het steeds meer zal gaan volgens mij in de wereld van cloud- en softwaretoepassingen (met name in MKB). Juist daarom blijven er specialisten en niche spelers nodig. De grotere IT-partijen zullen steeds meer met dit soort bedrijven moeten samenwerken. Zij kunnen dit zelf niet in huis opbouwen, want de schaal waarop deze bedrijven moeten werken vraagt liefst zoveel mogelijk standaard en repliceerbaar werk. Anderzijds hebben kleinere niche spelers grotere partijen nodig om hun schaal te vergroten. Wat een mooie wereld :-)!
Voor grote organisaties zou IaaS (infrastructure cloud), nauwelijks tot kostenbesparingen leiden, zijn op zich zelf al clouds en hebben intern mogelijkheden om hun IT landschap te optimaliseren, door b.v. virtualisatie. Als zij een vorm van IaaS gaan gebruiken betallen ze in feite altijd te veel, aangezien ze altijd een additionele prijs zullen moeten betallen voor capaciteit die ze niet gebruiken. Andere cloud vormen waar software een onderdeel is zal voor hun wel tot kostenbesparingen kunnen leiden omdat de kosten van onderhoud (b.v. het aanpassen aan nieuwe regulering) kan worden gedeeld over meerdere partijen.
Voor MKB’s is cloud eigenlijk een vorm van outsourcing, een business case die vroeger niet voor hun vloog omdat de kosten van data – communicatie te hoog waren, voor dit soort partijen die eigenlijk per definitie te hoge kosten hebben voor hun IT infra operations is cloud erg aantrekkelijk.