Door Twitter kunnen we niet langer met innovatieve ideeën komen, ict structureert straks onze informatieoverdracht en ict moet in het onderwijs het nieuwe laboratorium worden. Dat vindt filosoof en hoogleraar Bas Haring. In een presentatie tijdens de Onderwijsdagen in Utrecht schetste hij zijn verwachtingen voor ict deze eeuw: 'Studenten moeten leren programmeren.'
Bas Haring is filosoof en hoogleraar aan de universiteit van Leiden. Hij heeft een grote interesse voor ict en promoveerde in de informatie. 'Ik vind het leuk om met innovatie te spelen. Zo heb ik in 1999, toen internet in opkomst was, alle leerlingen in een klas webcams gegeven en een tentamen thuis afgenomen. Via de webcam kon ik dan surveilleren.'
Hij voorspelt dat er binnenkort niet meer lesgegeven wordt in verhalen, maar dat er fragmentarisch en grillig geleerd wordt. 'Ict zorgt ervoor dat het goed bij ons binnenkomt. Ik kwam op dat idee toen ik een interview gaf voor een nieuw boek van mij en de interviewer refereerde naar allerlei boeken van bekende schrijvers. Toen ik daarna vroeg of hij de boeken ook allemaal had gelezen, begon hij te lachen. Hij zei: natuurlijk niet, ik google wat, ik kijk filmpjes van die persoon op Youtube en door al die kleine stukjes schets ik een beeld van die persoon in mijn hoofd.'
ICT helpt met structuur
Haring vindt dat eigenlijk heel logisch. 'Je kunt enorm dikke boeken lezen, maar het gaat meestal maar om een paar paragraafjes die je onthoudt of waar je wat van leert. Binnenkort kunnen ict-systemen ons helpen structuur aan te brengen, terwijl wij alles in losse brokjes loslaten. Ik doe dat nu al op mijn pc bijvoorbeeld. Ik orden mijn bestanden niet meer in mappen. Ik gooi alles op een berg en mijn computer vindt het wel als ik iets nodig heb.'
Haring lijkt het niet zo te hebben op Twitter. 'We delen voortdurend informatie via Twitter, mail, enzovoorts. Eigenlijk spiek je daarmee in de hersenen en levens van anderen. Worden wij verstandiger omdat we weten wat andere mensen denken? Ik denk van niet. Doordat er steeds dingen gedeeld worden, neemt de rijkheid aan ideeën af. Net als in de biologie: als er allemaal diersoorten op twee verschillende eilanden wonen en je gaat er als mens met een bootje tussen heen en weer varen, dan wordt de rijkdom aan diersoorten minder.'
Liever niet Facebooken
'Je kunt beter in je eentje in het bos lopen in je pauze, dan even gaan Facebooken', zegt Haring. 'Door alle ict neemt de rijkdom van ideeën af. En dat is geen prettige voorspelling, maar wel eentje die door de dierenwereld vrij logisch te beredeneren valt.' Een wat hoopvollere verwachting voor ict, en dan vooral in het onderwijs, is dat het juist een groot voordeel kan zijn als het gebruikt wordt voor onderzoek.
Haring: 'Ict kan jonge mensen helpen onderzoeken te doen. Vroeger deden we van die natuurkundeproefjes, maar daarvan konden we van te voren wel bedenken wat het antwoord moest zijn. Echter ging dat regelmatig verkeerd om allerlei factoren van buitenaf. Ict is 100 procent beheersbaar en gaat niet fout. Het zou toch fantastisch zijn als we studenten en middelbare scholieren iPhone-programma's lieten maken? Het is niet erg lastig om een klein programmaatje voor Apple's mobiele toestellen te maken.'
Programmeren
Het is gewoon een bestand openen op je computer, tekst typen, variabelen maken en het is 100 procent jouw programma, zegt de filosoof. Haring: 'Je moet jongeren stimuleren vragen te stellen Een computer is eigenlijk een mini-lab. Er valt zoveel te leren van het internet. Bijvoorbeeld toen legionella uitbrak bij een paar mensen. Ze hadden ontdekt dat Amsterdam de bron moest zijn, maar dat is natuurlijk flink groot. Legionella ontstaat vaak in oude airconditionings, dus had een mevrouw een lijst opgevraagd van airco-reperateurs.'
Vervolgens sloeg de vrouw Google Maps erop na. 'Ze zocht de grote airconditionings op, want dat zijn altijd grote ronde cirkels op gebouwen. Ze legde de lijst ernaast en zag dat er op het oude Post CS-gebouw een airco stond die niet op de lijst te vinden was. Zo was het mysterie opgelost. Je hoeft geen wetenschapper te zijn, maar creatief met alle data die de ict ons kan brengen. Zeker jonge mensen kunnen zich daar een groot voordeel mee doen, door gebruik te maken van data die er al is in plaats van op straat voor een profielwerkstuk wat mensen aan te spreken voor een eigen enquête.'
Persoonlijk denk ik dat echt programmeren voor ongeveer 90% van de scholieren te moeilik is. Waarom niet gewoon beginnen met een stukje logica en wiskunde van enige niveau?
Volgens mij is het een teken dat je oud(er) begint te worden als je gaat veronderstellen dat de jeugd voor ‘galg en rad’ opgroeit. Het is voor een open samenleving vrij normaal dat er ea veranderd voor de jongere generaties. En in dat opzicht is de digitale revolutie daar een behoorlijke aanjager van.
Dat er punten van zorg zijn is niet meer dan normaal maar er zijn ook zat punten die voor de jeugd prima gaan. Het creatief en nieuwsgierig zijn zit in de mens ingebakken al sinds mensenheugenis dus zal dat voor jongere generaties net zo gelden. Dat ze daar stimulering bij kunnen gebruiken is wenselijk maar niet noodzakelijk. En in die zin is het ook een taak voor de opvoeders (ouders, school en rest) om het kind te stimuleren en aan te sporen nieuwe dingen te leren.
In die zin is het jammer dat er op scholen minder intensief wordt gewerkt aan lichamelijke vorming, creativiteit en maatschappelijke ontwikkeling.
In die context is het bouwen van een eigen programma ook een druppel op de gloeiende plaat.
Ik vind het niet speciaal een slecht idee om kinderen de concepten van programeren bij te brengen,
Maar wie moet ze dat dan gaan leren.
In een wereld die stikt van de ICT profesionals die bagger produceren, kun je niet verwachten dat docenten het wel kunnen.
Ik vind ook dat kinderen zelf hun fietsband moeten kunnen plakken, maar moeten ze dat dan op school leren en zo ja van wie dan ?
Ik wacht nog op het moment dat men eindelijk inziet dat voor goed onderwijs het nodig is dat er regelmatig mensen uit de praktijk voor de klas staan.
Dat is leerzaam voor de scholieren/studenten maar ook voor de docenten (die op hun beurt weer regelmatig in de praktijk werkzaam zouden moeten zijn)
Aleen op die manier kun je de kloof tussen onderwijs en het bedrijfsleven verkleinen.
Het is niet alleen belangrijk wat je leert; het is ook belangrijk hoe je het leert. In de meeste, zogenaamd ontwikkelde, westerse landen is gekozen voor leren uit een boekje, de eerste vaardigheid die je daarvoor moet bezitten is lezen. Als je eenmaal kunt lezen ligt er een wereld van kennis voor je open. Nu is belangrijk dat je leert wat jouw talenten zijn en hoe je die kunt ontwikkelen. Zo niet in de ontwikkelde landen: iedereen krijgt dezelfde basis. Op de basisschool (what’s in a name?) wordt persoonlijke ontwikkeling dus feitelijk een aantal jaren tegen gehouden. Pas in de tweede klas van de middelbare school mag je eindelijk een (beperkte) keuze maken. De meeste kinderen zijn dan de draad allang kwijt, afgeleid van hun werkelijke aanleg en kiezen voor de verkeerde richting en vaak nog om de verkeerde redenen ook. Degene die het wel weten vinden vaak geen echt geschikte profielkeuze. Jammer.
Zolang vaardigheden als programmeren niet tot de basis worden gerekend zul je ze op de lagere school niet snel in het aanbod vinden.
Overigens bestrijd ik het idee dat we niet verstandiger zouden worden als we weten wat andere mensen denken. Dat zegt meer iets over het niveau waarop gecommuniceerd wordt, niet zozeer iets over de mogelijkheden van de communicatie op zich. Die is vrijwel onbeperkt en met gericht gebruik zeer geschikt om je verder te ontwikkelen. Idem voor de opmerking dat de rijkdom afneemt als er meer gedeeld wordt. Wat deel je dan? vraag ik mij af. Zinloze of lege informatie draagt inderdaad niet bij aan rijke ideeën. Dus waar het om gaat is dat je leert communiceren over zaken die er toe doen, al bepaald iedereen uiteindelijk zelf wat dat dan is. Dus dat je daarnaast iemand kunt bellen, Sms’en of pingen om uit vinden waar ie nu is, wat ie heeft gegeten en wat ie gaat doen nemen we op de koop toe en kan af en toe verrekte handig zijn.
Dit was 30 jaar geleden een goed plan geweest, maar nu gaat al veel programmeerwerk naar de lagelonenlanden en binnenkort zal er (bijna) helemaal geen programmeerwerk meer in Nederland gedaan worden.
Zie niet in hoe scholieren door verplicht regels code in te kloppen innovatief en creatief leren denken.
Dit soort ideeën werden in de jaren 80 ook al geroepen. Toen moest iedereen, vooral alle scholieren, leren programmeren om met computers om te leren gaan. Er werd zelfs een programmeertaal voor ontwikkeld: Logo! Dit bericht zakt straks weer weg in het moeras der vergetelheid, en degenen die de ICT in willen moeten toch gaan programmeren. Maar meer aandacht voor logica en goed argumenteren lijkt me een goed plan!!
In de bovenstaande ( voorgaande ) reacties valt mij op dat er voornamelijk aandacht wordt besteed aan het programmeren. Dit is niet onlogisch, de meeste bezoekers van Computable zullen uit de IT wereld komen.
Het leggen van deze nadruk laat wel zien dat de boodschap niet helemaal overgekomen is. Bas stelt in het artikel ( mijns inziens ) voor meer creativiteit in het onderwijs te stimuleren. Het zelflerende en ontdekkende aspect ontbreekt nu te veel.
Zoals een reageerder ( hk ) eerder ook aangeeft: de ontwikkeling van een kind wordt in de eerste jaren van de het onderwijs effectief tegengehouden. Daar ben ik het mee eens; onze manier van scholing en opleiding leidt niet tot de best mogelijke resultaten en de optimale uitnutting van talent.
Wat betreft het originele artikel: leren programmeren is slechts een middel voor bovenstaande. Het gaan om de conceptuele mogelijkheden die ermee geboden worden. Programmeren ( en werken binnen logische raamwerken en constructies, wat essentieel hetzelfde is ) is slechts een middel, niet het doel.
@Pascal slaat de spijker op zijn kop! Ga hier niet heel verhaal zetten waarom, maar het komt er wel op neer dat ICT een markt is die constant in beweging is en dat moet de leraar dus ook zijn. Wanneer je natuurkundedocent bent kun je misschien nog wel jaren zonder, maar als ICT-docent moet je bijblijven. Meer mensen uit de praktijk regelmatig voor de klas, dan hebben ze het ten minste niet over USB-sticks van 128 MB 😉
Je wilt leerlingen een leermiddel geven waarmee echte websites gebouwd kunnen worden. Tegelijkertijd moet het leermiddel een educatief karakter behouden.
De huidige leermiddelen zijn ofwel niet educatief ofwel hebben een abstract eindresultaat.
Voor meer info: education.fast-framework.com