Zorgautomatiseerder iSoft en de vakbonden gaan na de zomer opnieuw praten over de eenzijdige opzegging van de cao door het bedrijf. De directie vindt de cao een sta-in-de-weg omdat het bedrijf door de starheid ervan concurrentiekracht zou verliezen. De bedrijfsleiding wil het liefst zelf de arbeidsvoorwaarden bepalen, zonder afstemming met bonden of ondernemingsraad. ‘Autoritair en on-Nederlands’, noemt Gerard van Hees, bestuurder bij FNV Bondgenoten, die opstelling. Hij verwijt met name de Europese directeur en de hr-directeur, beiden Duitsers, niet goed ingevoerd te zijn in de Nederlandse situatie.
In Nederland is zorgautomatiseerder iSoft actief met zo'n 240 medewerkers. De directie kondigde in april 2011 aan dat het het cao-contract met de vakbonden CNV en FNV, dat afliep op 1 juli 2011, ging opzeggen. iSoft leeft nog twee jaar de voorwaarden uit het huidige contract na voordat de nieuwe arbeidsvoorwaarden van kracht zijn.
Voor nieuwe medewerkers wil het bedrijf direct al individuele afspraken maken. Volgens Peter Hermann, directeur iSoft Continentaal Europa, loopt er nog steeds een discussie met de vakbonden die na de zomervakantie wordt voortgezet. Hij vindt dat iSoft geen cao nodig heeft. 'Ik heb die cao altijd vreemd gevonden. De it-industrie kent amper collectieve arbeidsovereenkomsten. Waarom zou dan uitgerekend iSoft, een partij die in een niche opereert, een cao moeten hebben? Het is een hoop administratie en de vakbonden gaan uiteindelijk voor het belang van hun leden en niet voor het bedrijfsbelang'.
Star
Volgens Hermann vormt de cao een barrière in de poging de concurrentiekracht op de Nederlandse markt te versterken en de productiviteit van werknemers te verhogen. De Europese directeur noemt het gebruik van collectieve afspraken niet flexibel en niet passen bij een internationaal opererende organisatie als iSoft. 'Onze concurrenten hebben dit ook niet. Wij maken liever rechtstreeks met onze werknemers afspraken over arbeidsvoorwaarden.'
Gerard van Hees, bestuurder bij FNV Bondgenoten, spreekt van een onverkwikkelijke gang van zaken. Hij merkte al langer een weerspannige houding bij het management. 'Bij de laatste cao zijn er afspraken gemaakt die de directie naderhand niet na wilde komen omdat er geen budget zou zijn. Dat gaf een hoop gedoe. Ik merkte toen al dat het management eigenlijk geen zin had om te overleggen.' Dat de cao star zou zijn, klopt volgens Van Hees niet. Hij wijst erop dat hij al zo'n elf jaar als vakbondsbestuurder betrokken is bij de cao-onderhandelingen en daar pas dit jaar kritiek over heeft gehoord. 'Een cao is een gemeenschappelijke afspraak tussen werkgever en werknemer. iSoft heeft al die jaren nooit voorstellen gedaan. Die kwamen van de bonden. Over starheid heb ik het bedrijf nooit gehoord.'
On-Nederlands
Van Hees stelt ook dat Hermanns opmerking over de it-industrie en het gebrek aan cao's niet klopt. 'In landen als Duitsland en België worden in de sector veel meer cao's gesloten.' De FNV-bestuurder erkent dat een werkgever een cao-contract eenzijdig kan opzeggen. 'Normaliter kiest die er dan voor om met de ondernemingsraad de arbeidsvoorwaarden te regelen. Maar bij iSoft willen ze dat niet. De directie kiest bewust voor een autoritaire structuur waarbij ze niet wil praten met een werknemersvertegenwoordiger. Dat is een on-Nederlandse keuze.'
Van Hees zoekt de verklaring in de niet-Nederlandse leiding van het bedrijf, nadat iSoft was overgenomen door het Australische IBA Health Group eind 2007. iSoft Nederland werd in een nieuwe business unit bij Duitsland gevoegd. De hoogst verantwoordelijke voor de Nederlandse activiteiten is de Europese directeur Hermann. Ook de chef personeelszaken, Steffen Baumheier, is een Duitser.
Volgens Van Hees geven beiden de indruk niet goed ingevoerd te zijn in de Nederlandse arbeidsmarkt. Tekenend hiervoor is dat Hermann de cao van iSoft niet rechtsgeldig noemt omdat die niet is aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken. 'Maar de afspraak was juist dat de werkgever het contract zou aanmelden bij het ministerie!', reageert Van Hees. 'Bovendien, het is hoe dan ook een contract.'
Op scherp zetten
De ondernemingsraad liet in een eerdere reactie ook al weten niet blij te zijn met het besluit van iSoft. De or verklaarde alleen de vakbonden als officiële onderhandelaars te beschouwen. Van Hees snapt niet waarom iSoft de arbeidsverhoudingen zo op scherp wil zetten in een periode waarin het bedrijf het moeilijk heeft, ook op de Nederlandse markt. 'Het lijkt erop dat ze de actie als een bliksemafleider gebruiken.' Binnen een paar weken verstuurt hij een nieuwe, pittige brief met als inzet alsnog te komen tot een bevredigende oplossing. Mocht iSoft bij zijn standpunt blijven geen cao meer te willen dan overweegt de FNV vakbondsacties. 'Inmiddels is het bedrijf overgenomen door CSC. Misschien dat dit nog van invloed kan zijn op de houding van de directie', aldus Van Hees.