Een Australisch overnameavontuur bood zorgautomatiseerder iSoft geen soelaas. De schuldenlast bleef hoog, de oplevering van het nieuwe Lorenzo-softwareplatform verliep traag, de omzet duikelde en er moesten verliezen worden genoteerd. Nu, onder de vlag van het Amerikaans ict-concern CSC, krijgt de wereldwijde leverancier van informatiesystemen voor ziekenhuizen, ziekenhuisapothekers en huisartsen een nieuwe kans. De Duitser Peter Hermann, directeur iSoft Continentaal Europa, geeft tekst en uitleg.
Met de acquisitie van iSoft, officieel beklonken op 29 juli, krijgt CSC er een voor de zorgmarkt belangrijk softwarebedrijf bij: wereldwijd actief met zo'n drieduizend werknemers en een omzet van 431 miljoen Australische dollar (ruim 320 miljoen euro; gebroken boekjaar 2010). Het bedrijf zag de afgelopen jaren wel de omzet fors teruglopen en dook door zware afschrijvingen de rode cijfers in. In Nederland is iSoft met ruim 240 medewerkers verspreid over de vestigingen Leiden (directie en hoofdkantoor) en Groningen op de zorgmarkt een van de toonaangevende automatiseerders. iSoft zegt hier producten en diensten te leveren aan zo'n vijftig ziekenhuizen, negentienhonderd huisartsenpraktijken en 65 ziekenhuisapotheken.
Eind 2007 kwam iSoft na een roerige periode in handen van de Australische beursgenoteerde IBA Health Group. Na krap vier jaar is de zorgautomatiseerder alweer van eigenaar verwisseld en gaat het verder als onderdeel van CSC. Waarom is hiervoor gekozen?
Peter Hermann: iSoft verkeerde in problemen door een grote schuldpositie. Bovendien bleken de internationale plannen voor de uitrol van het nieuwe Lorenzo-platform als standaardoplossing te ambitieus. De investeringen betaalden zich niet terug. De aandeelhouders raakten vorig jaar teleurgesteld. Onder hun druk kwam er een nieuwe directie. Zij kreeg als boodschap mee: zoek nieuwe partners. Dat konden investeerders zijn, in een overname geïnteresseerde bedrijven of een combinatie. Er bleken genoeg kandidaten te zijn. De zorgsector is een interessante markt. Uiteindelijk legde CSC het interessantste bod neer.
Waarom dan?
Door de combinatie van een goed financieel én commercieel perspectief. Ik vond het een gedurfde stap: een dienstverlener die een softwarebedrijf inlijft. Maar het pakt voor ons beter uit dan een fusie met een directe concurrent. In dat geval moeten er ingrijpender keuzes worden gemaakt die van invloed zijn op de omzet. Nu is het grote voordeel dat beide bedrijven elkaar goed aanvullen. CSC versterkt met iSoft zijn positie op de zorgmarkt, met name in landen als Nederland en Duitsland, waar het bedrijf nog weinig marktaandeel heeft. iSoft kan met de wereldwijde ondersteuning van CSC uitbreiden naar landen waarin het niet of nauwelijks actief is, zoals de Amerikaanse zorgmarkt. Daar willen we Lorenzo Enterprise, dat bestaat uit een nieuwe generatie oplossingen, introduceren.
NHS en Nederland
In Groot-Brittannië werken CSC en iSoft al sinds 2004 nauw samen aan het nationaal patiëntendossier, het omstreden miljardenproject van de National Health Service (NHS). iSoft bedacht hiervoor het Lorenzo-platform. In de Britse media wordt gesteld dat CSC iSoft overneemt om uit continuïteitsoogpunt sterker te staan in de moeizaam verlopende onderhandelingen over contractverlengingen. Klopt dat?
Het belang van de activiteiten in Groot-Brittannië heeft zeker meegespeeld in het besluit van CSC om iSoft over te nemen. Vergeet niet dat het NHS-project (begroot op 11,4 miljard pond. RS) wordt ingeschaald als het grootste niet-militaire it-project ter wereld. Het project is nog opgestart onder premier Tony Blair.
Verdwijnt de naam iSoft?
Er is nog discussie over de branding. Voorlopig opereren we onder de naam iSoft. A CSC Company. CSC wil met iSoft op de zorgmarkt net zo'n positie innemen zoals het heeft in de financiële wereld: het verlenen van advies, het verkopen van softwareoplossingen en het leveren van ondersteunende diensten.
Verandert er veel voor de Nederlandse organisatie?
Ik voorzie geen verhuizing van het iSoft-hoofdkantoor van Leiden naar dat van CSC in Utrecht. Daarvoor bestaat geen noodzaak. Sterker nog: in Leiden beschikken we over een goede datacenterinfrastructuur, waarin CSC is geïnteresseerd. Ik verwacht dat we na de integratie met CSC onze klanten naast software meer it-diensten kunnen aanbieden, bijvoorbeeld op het vlak van projectmanagement, desktopvirtualisatie en outsourcing.
Nederland is na Groot-Brittannië en Duitsland de derde markt voor iSoft, goed voor circa 10 procent van de omzet. Ik begrijp dat de Nederlandse vestiging ook belangrijk is voor de ontwikkelkracht van het bedrijf. Klopt dat?
Ja, we hebben een paar jaar terug bewust een deel van de ontwikkelcapaciteit uit India teruggehaald en opnieuw opgebouwd in Nederland en Duitsland. In de praktijk blijkt dat er toch lokale kennis nodig is om informatiesystemen aan te passen aan lokale omstandigheden. Lorenzo Enterprise moet bijvoorbeeld in Groot-Brittannië net wat anders worden ingericht dan in Nederland of Duitsland.
Beloftes
De oplevering van het servicegeoriënteerde Lorenzo Enterprise verloopt moeizaam. Nog steeds werken er klanten van iSoft met verouderde, gesloten pakketten. Wat gaat u daar aan doen?
In de komende zes tot negen maanden gaan we nieuwe softwaretools versneld uitbrengen. Verder zijn we niet agressief genoeg geweest in het werven van nieuwe klanten. Dat staat de komende twaalf maanden hoog in het vaandel. Veel ziekenhuisorganisaties hebben plannen om te investeren in nieuwe informatiesystemen en epd-toepassingen. Daar moeten we van profiteren.
De vertraging in het opleveren van het Lorenzo-platform kost u trouwe klanten. Zo zijn het Leids Universitair Medisch Centrum (Lumc) en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC) na bijna veertig jaar overgestapt naar concurrent Chipsoft. Hoeveel pijn doet dat?
Het is erg jammer dat Leiden en Utrecht zijn overgestapt naar Chipsoft. De overstap valt te wijten aan beloftes over vernieuwing die we een paar jaar geleden hebben gedaan, maar niet hebben waargemaakt. Vooralsnog lopen er geen andere klanten weg. Ik verwacht zelfs dat we Chipsoft-klanten kunnen terugwinnen zodra ons geavanceerde Lorenzo-platform helemaal klaar is.
Zijn er al Nederlandse klanten die werken met Lorenzo?
Bij het ziekenhuis St. Jansdal in Harderwijk loopt een grote implementatie. Daar hebben we recent Lorenzo Verpleging opgeleverd, een softwareomgeving voor verpleegkundigen waarin zij toegang hebben tot het elektronische verpleegdossier van de patiënt. Naar verwachting zullen eind 2012 alle Lorenzo-functionaliteiten zijn opgeleverd. Overigens is het niet zo dat klanten die nog niets met Lorenzo doen niet met nieuwe softwaretools kunnen werken. Er zijn nieuwe releases van bestaande oplossingen en we hebben ook nieuwe applicaties uitgebracht, zoals een standaardlaboratoriumoplossing en een module voor afsprakenplanning op basis van een rule based engine. Dit is software van het Belgisch bedrijf Ultragenda dat iSoft begin 2010 overnam.
Wortels
iSoft en zijn voorgangers zijn al bijna veertig jaar aanwezig op de Nederlandse ict-markt. De oorsprong gaat terug tot 1972. In dat jaar werd bij het toenmalige Academisch Ziekenhuis Leiden (het huidige LUMC) een ziekenhuisinformatiesysteem (zis) getest. Het experiment bleek een succes. Om het zis op landelijke schaal uit te bouwen werd in 1976 de stichting Bazis opgericht. In 1996 werd de stichting zelfstandig onder de naam Hiscom.
Twee jaar later werd Hiscom overgenomen door Baan Investment (later de Vanenburg Groep). In 2001 kwam Hiscom in handen van het Britse Torex. In 2003 kondigde het eveneens Britse iSoft aan Torex te willen overnemen. Dit proces werd in 2004 afgerond.
iSoft verslikte zich daarna echter in de epd-software die het als partner van CSC moest leveren aan de Britse gezondheidsdienst NHS. Het bedrijf kwam zwaar in de schulden, ook door een auditschandaal, en zocht een koper. Uiteindelijk won de Australische IBA Health Group met hulp van investeerders in 2007 de overnamestrijd ten koste van de Duitse CompuGroup. In 2009 veranderde IBA zijn naam in iSoft. Twee jaar later is iSoft in handen gekomen van partner CSC voor een overnamebedrag van 246 miljoen dollar en een afkoop van een schuld van 256 miljoen dollar.
Ben benieuwd of ze het nu wel gaan redden. Het blijft oude software.