‘Rijkswaterstaat niet te vervolgen voor Ketelbrug’

Rijkswaterstaat kan niet vervolgd worden voor het ongeval dat op 4 oktober 2009 plaatsvond op de Ketelbrug. Dat zegt de officier van justitie die op dinsdag 19 juli veertig uur werkstraf eiste tegen de 67-jarige uitzendkracht die op 4 oktober 2009 de Ketelbrug bediende.

'Ik heb van velen de vraag gekregen waarom de brugwachter wel wordt vervolgd en Rijkswaterstaat niet', zei de officier van justitie in zijn slotpleidooi in de rechtszaak die op dinsdagmiddag 19 juli diende voor de rechtbank van Lelystad. 'Die vraag kan ik me voorstellen, omdat in het rapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid duidelijk naar Rijkswaterstaat wordt gewezen.'

Tweede Kamer

De officier legde uit dat vervolging van Rijkswaterstaat wordt verhinderd door een uitspraak van de Hoge Raad uit 1994. ' Volgens dat arrest mag een publiekrechtelijk rechtspersoon niet vervolgd worden voor een strafbaar feit, dat is is gepleegd bij de uitvoering van een hem toebedeelde overheidstaak.

'Het ter verantwoording roepen van Rijkswaterstaat is niet aan de rechter, maar aan de Tweede Kamer', besloot hij.

Geen restrictie

De advocaat van de 67-jarige brugwachter verwees in haar slotpleidooi naar een lange lijst fouten die Rijkswaterstaat volgens het rapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid kunnen worden verweten. Zo constateert de raad 'dat het handboek geen restrictie kent op wie de noodbediening mag gebruiken en de brugwachter geen restrictie geeft op het toepassen ervan', aldus de advocaat.

Ze verwees naar een passage in het rapport: 'De brugwachters kregen vanuit de voor hen beschikbare bedieningshandleiding geen enkele indicatie over mogelijke risico's die het gebruik van noodbediening met zich mee bracht. Uit onderzoek is evenmin gebleken dat Rijkswaterstaat IJsselmeergebied (RWS IJMG) de brugwachters op deze risico's attendeerde. De organisatie was zich niet bewust van de mogelijke risico's die het gebruik van de noodbediening met zich mee brengt, hoewel de aannemer de noodbediening expliciet heeft omschreven in de door hem geleverde documentatie.'

Storingsgevoelig

Ook wees de advocaat van de verdachte erop dat de reguliere bediening van de Ketelbrug volgens dit rapport storingsgevoelig is. 'In de praktijk was het niet ongewoon om bij storingen de noodbediening te gebruiken om het brugbedienproces toch doorgang te laten vinden.'

'De noodbediening werd binnen RWS IJMG het algemeen geaccepteerde alternatief voor de reguliere brugbediening. Dat door het oneigenlijk gebruik van de noodbediening veiligheidsrisico's werden geïntroduceerd, werd door RWS IJMG niet herkend.'

Intrinsiek risicovol

Na een ongeval in 2007 op de Ketelbrug concludeerde Rijkswaterstaat dat het 'wegens de complexiteit van het brugbesturingssysteem, niet eenvoudig te garanderen is dat het besturingssysteem onder alle omstandigheden correct zou functioneren.'

'Deze uitkomst was voor RWS IJMG geen reden tot nader onderzoek', aldus de advocaat, die het rapport citeerde. De advocaat besloot de opsomming met een verwijzing naar de eindconclusie uit rapport van de Raad: 'Het besturingsysteem van de Ketelbrug was intrinsiek risicovol.'

Noodbediening

Volgens het openbaar ministerie drukte de dienstdoende brugwachter die dag op de knop om de brug te openen, zonder eerst de slagbomen handmatig te hebben gesloten. Dat het in noodbediening mogelijk was om de Ketelbrug te openen zonder dat de slagbomen neer waren, doet daar volgens de officier van justitie niets aan af. Volgens hem had de brugwachter 'niet mogen vertrouwen op het systeem, omdat bekend is dat de techniek ons af en toe in de steek laat.'

'Het is vreemd dat de officier van justitie aan de ene kant vindt dat de brugwachter niet had mogen vertrouwen op het systeem, maar dat hij aan de andere kant zelf wel volledig vertrouwt op de logsystemen van de Ketelbrug', aldus de advocaat van de verdachte.

De brugwachter ontkent de brug geopend te hebben. Volgens hem ging de brug vanzelf open. Verschillende getuige-deskundigen bevestigden tijdens de zitting dat deze mogelijkheid niet kan worden uitgesloten.