Ict'ers die op dit moment werkzaam zijn bij de Belastingdienst, hangt vooralsnog geen gedwongen ontslag boven het hoofd. Dit zegt Belastingdienst-cio Wim Sijstermans in een interview met Computable. Er wordt zelfs, weliswaar behoedzaam, gekeken of er ict'ers van buitenaf kunnen worden aangetrokken om zo een frisse kijk op de werkzaamheden te krijgen.
Ook de Belastingdienst moet bezuinigen. Vanaf 2015 bedraagt de bezuiniging op de begroting van de gehele Belastingdienst 395 miljoen per jaar. De invulling van deze bezuiniging is verdeeld over twee sporen. Een deel moet komen uit efficiënter werken en versobering bij de taakuitvoering. Daarnaast wil de dienst een deel invullen door aanpassingen van wet- en regelgeving, die de uitvoeringslasten voor de Belastingdienst reduceren.
Met de bezuiniging bij de Belastingdienst zijn in totaal ongeveer vijfduizend arbeidsplaatsen gemoeid. Dit betreft zowel eigen personeel als uitzendkrachten. De uiteindelijke reductie is onder andere afhankelijk van de mate waarin bespaard kan worden op materiële uitgaven, zoals de kosten van post en huisvesting. Binnen de ict-organisatie is in een jaar tijd 97 miljoen euro bezuinigd.
Bezuinigen
Hetzelfde werk moet gedaan worden met minder mensen, zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit. 'In drie jaar tijd moet de dienst hetzelfde product bieden tegen 30 procent lagere kosten,' zegt Sijstermans.
'Er zijn inmiddels zo'n 350 externen vertrokken, omdat we kritisch hebben gekeken of het inhuren van externen nodig was of dat onze eigen mensen het werk konden overnemen. Daarnaast keken we of investeringen echt nodig waren en of het tempo ervan juist was. We hebben ook winst kunnen halen uit de onderhandelingen met leveranciers. We maken nu meer gebruik van contracten die overheidsbreed zijn afgesloten. Daarnaast hebben we nieuwe projecten kleiner gemaakt en moeten deze binnen één jaar een concreet aantoonbaar resultaat opleveren.'
Hoewel de Belastingdienst moet bezuinigen, zijn er ook investeringen nodig om de online dienstverlening naar burgers en bedrijven te verbeteren. 'De vraag is: hoe kun je tegelijk krimpen en investeren en ook nog blijven vernieuwen? Als onderdeel van de transformatie hebben we een kostenreductieplan opgesteld om de eerder genoemde 30 procent te realiseren. Van deze 30 procent reserveren we 15 procent voor de nodige bezuinigingen en 15 procent om te kunnen vernieuwen. Er is uiteindelijk geen continuïteit mogelijk zonder vernieuwing.'
Informatiemanagement
Vanaf 1 januari 2010 is de ict-organisatie vereenvoudigd. Deze bestaat nu uit drie onderdelen: vraag, aanbod en beleid. Bij aanbod zit het centrum voor applicatieontwikkeling en -onderhoud en het rekencentrum. Bij de applicatie-ontwikkeling werken 1700 ict'ers en bij het rekencentrum 1100. 'Daarnaast maken we, daar waar nodig, gebruik van zo'n 180 externen.'
De vraagkant, genaamd informatiemanagement, is ondergebracht bij de verschillende ‘businessunits' en vormt het tweede deel. 'We hebben zeshonderd mensen verdeeld over zes verschillende businessunits, zoals Fiod, Belastingtelefoon of bijvoorbeeld Toeslagen. Het is belangrijk dat informatiemanagement goed verbonden is met het primaire proces. Informatiemanagement moet zo dicht mogelijk bij de business zitten. Bij de Douane zit informatiemanagement bijvoorbeeld op het hoofdkantoor van Douane in Rotterdam.'
Het laatste deel is beleid, waar op dit moment nog ongeveer veertig ict'ers bezig zijn met beleidstaken en architectuur. ‘Het is van belang om, weliswaar behoedzaam en terughoudend, nieuwe kennis van buiten aan te trekken. Zo'n frisse blik heb je nodig in je bedrijf. En andersom zijn er ook mensen bij onze dienst die zich buiten de Belastingdienst verder willen gaan ontwikkelen.'
Kennisontwikkeling
Gedwongen ontslagen zijn vooralsnog niet aan de orde binnen de ict van de Belastingdienst. Sijstermans: 'Het is onze inzet om de personele reductie zoveel mogelijk via een vrijwillige overstap naar andere overheidsdiensten en natuurlijk verloop te realiseren. Er is een pakket van mobiliteitsbevorderende maatregelen, zoals begeleiding van medewerkers naar ander werk, het aanbieden van vertrekpremies en loonaanvullingen bij ander werk met een lager salaris.'
Sijstermans denkt dat ict'ers zich kunnen uitleven binnen de dienst. 'De dienst is groot en draait 24 uur per dag, zeven dagen per week door. Natuurlijk is de balie 's nachts dicht, maar de verwerking van alle gegevens gaat dag en nacht door en de grenzen worden door de Douane continu bewaakt. Als het mainframe uitvalt, staan uiteindelijk de files met vrachtwagens voor de haven van Rotterdam tot op de A15. Ict is erg belangrijk en daarom worden ict'ers gestimuleerd het primaire proces op te zoeken. Als hij of zij werkt met systemen van de douane, dan wordt de ict'er op pad gestuurd naar Schiphol of in de havens om te kijken wat ict voor zijn collega in de haven of op het vliegveld betekent.'
Kennisontwikkeling staat hoog in het vaandel bij de ict-organisatie. In september wordt daarom de jaarlijkse, zogeheten Week van de Inspiratie georganiseerd. Deze week is grotendeels samengesteld door de ict'ers zelf. 'Zij kunnen van tevoren aangeven waar men behoefte aan heeft om zich verder op hun vakgebied te bekwamen. Zo komen er sprekers uit de rijksoverheid, het bedrijfsleven en intern van de Belastingdienst, maar worden er ook cursussen, workshops en intervisies georganiseerd.'
