Windhandel in IT

Een artikel, op 7 juli in het FD over een door websitebouwer More-In aangespannen rechtszaak doet mij vermoeden dat er nog steeds windhandel plaats vindt in de IT. Een eis van €58.000 voor een template lijkt mij nogal prijzig, zelfs als het dispuut niet over auteursrechten gaat. Want kosteloos van elkaar kopiëren is tenslotte de gewoonste zaak van de wereld in IT land.

Originaliteit is vaak lang te zoeken in ontwerpen die gemaakt worden op basis van bestaande, en in dit geval waarschijnlijk zelfs open source platformen.Want afhankelijk van het platform waarop de website draait zijn de keuzemogelijkheden beperkt. En zolang de websitebouwer geen patent heeft op de lettertypen, kleuren en techniek lijkt de onderbouwing me nogal discutabel. Dat is gelijk aan de meeste infrastructuur ontwerpen, welke vaak regelrecht uit de boeken komen. De keuzemogelijkheden van gebruik zijn nu eenmaal bepaald door de leveranciers. Afwijkingen daarin om zodoende exclusiviteit te bieden is een risico. Want in dat geval moet zeker gesteld worden dat alle onderdelen werken zoals verwacht mag worden. Maatwerk, vaak nodig om een ontwerp aan te laten sluiten op al bestaande architecturen is wel kostbaar. Of in deze zaak sprake is van maatwerk betwijfel ik en dus lijkt voorgestelde schikking me de inspanningskosten wel dekken.

Maar ik ben dan ook niet geslaagd voor de cursus ‘Schrijven met een vork’ en heb de website voor de dorpsvereniging kosteloos opgezet. Zelfs het onderhoud is onbetaald wat eerder al geleid heeft tot twee artikelen. Schending van auteursrechten lijkt me dus nogal vergezocht en zou betekenen dat andere bedrijven ook nog weleens een claim kunnen verwachten. Want de site van DPA is nu niet het schoolvoorbeeld van grafisch ontwerp. Eerder een dertien in een dozijn ontwerp zoals je veel ziet met Joomla als content management systeem. Artikel geeft als voorbeeld dat het normaal is in de reclame wereld dat je meerdere partijen commercials laat maken waarna je er uiteindelijk één kiest. Nu weet ik niet de details van deze zaak maar herken wel veel in de wijze waarop veel presales gedaan wordt. Verliezende partijen dragen daar ook de kosten voor de besluiteloosheid van opdrachtgever.

Wordt More-In in het gelijk gesteld dan ligt daar misschien een precedent om nog meer rechtszaken te gaan voeren om zo wat van deze presales kosten terug te halen. Want grote kans dat er gelijknissen zijn in wel geleverde maar niet betaalde ontwerpen in presales trajecten door het gebruik van standaard producten. Sappelende advocaten kunnen dan leuk ‘Zoek de 8 verschillen’ gaan spelen. Terwijl in mijn optiek hier sprake lijkt te zijn van een onbetaalde factuur met verstoorde relaties tot gevolg. Maar ik ben dan ook advocaat noch rechter en vindt alles nogal vergezocht. Het maakt echter wel duidelijk dat duidelijke afspraken vooraf, zoals een statement of work een hoop ellende kunnen besparen. Dat hoeft niet een doorwrocht contract te zijn maar voorkomt dat de verkeerde verwachtingen gewekt worden.

IT kent dan wel veel processen maar Verwachting Management is daar nog geen onderdeel van. In het verkooptraject verwachten we dan misschien wel de opdracht maar zekerheid is er alleen als er een handtekening is. En zoals blijkt uit de informatie hadden eisers dat nu even net nagelaten en was er alleen sprake van een ‘gentlemen agreement’. En door de media aandacht is de mogelijkheid om dit alsnog onder elkaar te regelen voorbij. Er is dus nogal veel ophef over een website die maar een beperkt aantal bezoekers trekt. Maar misschien dat de aandacht nu toeneemt en reclame voor DPA oplevert. Want ook al had ik nooit eerder van dit bedrijf gehoord, ik vind hun opstelling hierin begrijpelijk. Een uurtarief van €100, als ik de woorden van de advocaat juist interpreteer, in aangeboden schikking lijkt me ruimschoots betaald voor iets wat veel vrijwilligers gratis doen.

Dat neemt niet weg dat het niet netjes is om wel het werk te laten doen en achteraf niet de rekening willen betalen. Je vraagt tenslotte ook niet aan meerdere architecten om een huis voor je te ontwerpen, waarna je alleen degene betaald welke je laat bouwen. Op die manier moeten we wel met een vork gaan schrijven om de kosten die we hier maken te dekken. Dat maakt niet alleen het maatwerk duurder maar ook de eenvoudige opdrachten. Uurtje-factuurtje, waar ZZP-ers in huidige markt profiteren van lagere overhead, is dan een eerlijker systeem. Een vaste prijs voor onuitgesproken verwachtingen zorgt alleen maar voor slechte relaties met onzekere uitkomsten.