Goedkopere hardware en vooruitgang in de netwerkconnectiviteit zijn belangrijke redenen voor het grote aantal Intel-servers op bijna evenzoveel locaties. Deze servers hebben veel weg van pc’s op steroïden, wat een verklaring geeft voor zowel de lage bezetting als voor de eenvoud om ze allemaal in één keer te virtualiseren. Deze Intel-invasie heeft Microsoft vet gemaakt, maar ons uiteindelijk weinig besparingen opgeleverd.
Aanvullende eisen rond veiligheid en beschikbaarheid zorgen ervoor dat andere componenten, zoals opslag en beheer, almaar verder moeten worden uitgebreid. Dit alles niet omdat it-afdelingen dat zo graag willen, maar simpelweg omdat de organisatie dit eist. Met decentrale verwerking is een geest uit de fles en hebben we een continu groeiende behoefte aan it-middelen. Natuurlijk is de klant koning, maar deze moet zich niet gedragen als de hofnar. Het ontbreken van een brandstofmeter op het dashboard van de gebruiker, leidt tot een overmatig gebruik van middelen.
Stijgende IT-kosten
Het komt allemaal neer op het perspectief. Verkooppraatjes verwijzen naar software-as-a-service, maar alleen de echte cloud-spelers bieden toepassingen die vergelijkbaar zijn met het openbaar vervoer.
Bij het openbaar vervoer zit iemand anders aan het stuur en koop je een kaartje voor gebruik. Het onderhouden van een rendabele buslijn is alleen mogelijk als een groot deel van de stoelen bezet is. Rijden met een lege bus kan alleen gedaan worden als deze gesubsidieerd is of het verlies wordt gedekt uit andere rendabele lijnen. Afwijken van de gebruikelijke route is misschien mogelijk, maar alleen tegen extra kosten en met extra risico's. Hetzelfde geldt voor het exclusieve gebruik van de bus voor alleen de eigen werknemers.
Decentrale verwerking van informatie heeft ons dan wel mobiel gemaakt, maar niet bewust van de kosten. Zo misbruiken we het netwerk door grote hoeveelheden data te repliceren, gebruiken we onnodig veel opslag door alles minimaal twee keer op te slaan en maken we ons niet druk om de licenties van software. En door de ‘consumerization of technology' zijn er steeds meer verschillende devices naast de gebruikelijke desktop, zoals tablets en smartphones. Handig nu steeds meer werknemers gebruik willen maken van het ‘nieuwe werken' en allerlei diensten op internet gebruiken. Maar ik krijg ook een flashback naar de tijd dat ik op de helpdesk zat en je eerst moest vragen of ze Windows of het mainframe gebruikten. Of in de taal van de gebruiker: 'Zie je van die grappige plaatjes of alleen maar letters?'
Standaardisatie van het serverplatform, waarbij virtualisatie ervoor zorgt dat alle servers min of meer gelijk zijn, vereenvoudigt het serverbeheer. Maar dat geldt zeker niet voor de applicaties en de specifieke eisen die zij aan de infrastructuur stellen. Dat is zoals ik vroeger mijn kamer opruimde, door alle kleine dozen ongeacht inhoud in grotere te laten verdwijnen. Terwijl software as a service meer is dan serverbelasting en -bezit, moeten deze applicaties dus veelal geisoleerd blijven. Dat is zoiets als iedereen een OV-chipkaart geven zonder dat duidelijk is of deze nu alleen zakelijk of ook prive wordt gebruikt. Deze applicaties zijn veelal ontworpen met functionaliteit voorop en houden geen rekening met beheersbaarheid of inzichtelijkheid van de kosten. Stijgende it-kosten, hoe zou dat nou toch komen?
Afnemer versus aanbieder
Wie ooit het genoegen had om incidenten in client-server applicaties na te jagen weet dat daarmee simpele dingen ingewikkeld worden. Automatisering was altijd overzichtelijk, totdat ze gebruikers en client-server applicaties uitvonden. Daarmee zijn er twee werelden ontstaan, die niet altijd meer synchroon lopen. Nu gebruikers zich overal kunnen bevinden en niet meer gebonden zijn aan gebruikelijke besturingssystemen als Windows, is de vraag om hulp als het gebruik van wildcards in query's. Je krijgt enorm veel mogelijkheden, maar het kiezen van het juiste antwoord is niet eenvoudig.
Veel aanbieders van cloud-diensten zorgen dan ook voor waterdichte service level agreements en leggen de knip in dit geval bij het platform. Hiaat is dus de ondersteuning aan gebruikers, omdat door wijzigingen in eigenaarschap de relatie tussen configuratiemanagement onduidelijk wordt. Nu naast de gebruikers ook de servers mobiel worden, kan dat dus nog weleens een probleem worden. Twee onbekenden in een vergelijking maakt het geven van het juiste antwoord een gok. Daarmee is it straks dus weer het kind van de rekening.
Twee werelden, drie belastingsmodellen
Mobiliteit heeft een prijs en met de gehanteerde client-server applicaties zit deze straks vooral in het netwerk. Verschillende producten zorgen ervoor dat bezit of belasting van zowel de servers als desktops door te belasten is. Maar de weg daartussen zit meestal niet in deze modellen, waardoor er weer subsidie nodig is om de oprit, die uit meer dan alleen bandbreedte bestaat, naar internet te verbreden. Zeker als huidige wijze van gebruik ongewijzigd blijft en applicaties niet gerationaliseerd worden en geisoleerd blijven. Dan is het niet ondenkbaar dat grote hoeveelheden data gekopieerd moeten worden vanuit externe services om zodoende bijvoorbeeld interne financiele systemen te voeden.
De onveranderlijke aandacht op de servers is onbegrijpelijk, omdat ‘end-to-end' bewaking bij de client helpt bij het opsporen van connectieproblemen, beveiliging vereenvoudigt en sneller mogelijke verbeteringen zichtbaar maakt. Uiteindelijk draait het toch allemaal om de gebruiker, die nu al ten dele in de cloud zit door gebruik te maken van sociale netwerken, e-mail en online opslag.
Misschien dat gratis diensten zoals Gmail, Skydrive en allerlei sociale netwerken niet geschikt zijn voor bedrijfsmatig gebruik. Maar een mailbox van 7 gigabyte die overal bereikbaar is met een groot aantal clients is wel makkelijk. Dat maakt het ontvangen van handleidingen en andere informatie die geen bedrijfsgeheimen bevat makkelijker als er een quota op de brievenbus van het bedrijf zit. En het gebruik van opslagmogelijkheden op internet vereenvoudigd het delen van bestanden die anders toch via FTP verzonden worden. Maar het voorkomt ook dat homedirectories misbruikt worden voor het opslaan van muziek en filmbestanden.