Deel 3: Oracle VM VirtualBox

Oracle kreeg VirtualBox in handen bij de overname van Sun. En Sun kreeg het zelf in handen bij de overname van het Duitse Innotek, dat VirtualPC voor OS/2 en Windows maakte. Innotek had een licentie verworven van Connectix, dat VirtualPC voor de Mac maakte. En zo wordt meteen duidelijk dat Microsoft Windows Virtual PC en Oracle VM VirtualBox een gemeenschappelijke voorouder hebben. Ze zijn alleen héél anders uitgedraaid.

Sun heeft indrukwekkend werk verricht op basis van de Innotek-code voor VirtualPC. De code is namelijk volledig vernieuwd en op de klassieke Unix-manier opgebouwd als een client/serversysteem. Hierbij is de beheerinterface de client en de eigenlijke VM-motor de server. Alleen kan de beheerGUI VM VirtualBox Manager helaas geen contact maken met een VirtualBox VM-motor op een andere computer. De VM-motor heeft echter wel een tekstinterface en die kun je wel vanaf een andere computer bereiken. Het is dus mogelijk een VirtualBox VM Server te bouwen die je 'headless' bedient vanaf een andere computer, maar dus alleen via de opdrachtregel en niet via de beheerGUI.

Compatibiliteit

Oracle VM VirtualBox ondersteunt heel wat hostplatformen: naast Windows bijna alle versies van Linux, Solaris en Mac OS X op een Intel-cpu. Aan de gastkant komen we ook niets tekort: 32- en 64-bit Windows-versies vanaf Windows NT 4.0 (maar dus geen Windows 9x), OS/2 Warp 4.5x (MCP2-versie), bijna alle Linux-varianten, FreeBSD, Solaris, en zelfs Mac OS X is aan de gang te krijgen in een VM. Voor de meest uitgebreide functionaliteit en integratie in de reële gebruikersdesktop moet in een gastsysteem de VirtualBox Guest Additions geïnstalleerd worden. En die bestaan alleen voor Windows XP of hoger; Linux en – bijzonder – OS/2. Maar ook zonder die Guest Additions kun je allerlei platformen toch wel aan de gang krijgen in een VM. VirtualBox biedt ondersteuning voor usb en audio, en ondersteunt naast zijn eigen virtuele-hardeschijfformaat VDI ook dat van de concurrenten: VHD (Microsoft) en VMDK (VMWare). Daarnaast kan het OVF-appliances importeren en exporteren. Je kunt verder snapshots van VM's maken en die op datum terugzetten, VM's op afstand besturen via RDP is ook mogelijk. Aangezien je daarvoor het ip-adres van de host en niet van de gast moet opgeven, betekent dat meteen dat je meerdere VM's allemaal andere RDP-poorten moet geven als je ze op afstand wilt kunnen besturen.

Functionaliteit

VirtualBox ondersteunt tot 32 cpu's en die kun je ook toewijzen aan gasten. Vier virtuele netwerkadapters zijn mogelijk. Er is in totaal maximaal 16 GiB ram mogelijk en dat kan dan ook vrijelijk toegewezen worden aan gasten. Helaas biedt VirtualBox momenteel geen dynamische geheugentoewijzing, waardoor elke VM ook evenveel geheugen verbruikt als in zijn configuratie gedefinieerd staat. Er is bij VirtualBox geen ondersteuning voor Windows Vista en Windows 7 Aero, al is er wel een experimentele DirectX 3D beschikbaar. Die moet echter in de safe modus van een virtuele Windows geïnstalleerd worden.
Oracle VM VirtualBox blijkt de meest uitgebreide ondersteuning voor legacy platforms te hebben van allemaal. DOS, Windows NT en NetWare zijn mogelijk binnen een VM. Oracle VM VirtualBox is daarnaast – voor zover ons bekend – het enige virtualisatieplatform waarmee je met succes een IBM OS/2 (en zelfs de Warp 4.5 en hoger!) kunt virtualiseren. Wij hebben dat zelf met succes uitgeprobeerd. Het vereist wel een 64-bit platform met bijhorende hypervisorfunctionaliteit. Dit kan interessant zijn voor de paar banken en verzekeringsmaatschappijen in ons land die nog enkele OS/2 machines hebben draaien. OS/2 Warp draait niet op moderne 64-bit systemen en we kunnen ons voorstellen dat die bedrijven weinig zin hebben om over te stappen naar eComStation (een afgeleide van OS/2 die wel op een 64-bit platform draait), maar dit stelt hen in staat hun OS/2-configuratie ongewijzigd (of vrijwel ongewijzigd) in een VM te draaien op moderne hardware. Dit zou dus ook interessant kunnen zijn voor Windows NT, dat op andere virtualisatieplatformen ook steeds minder ondersteund wordt. We kunnen ons wel voorstellen dat het minder waarschijnlijk is dat er iemand nog Windows NT zou nodig hebben dan OS/2 of NetWare. Overigens werkt NetWare 6.5 niet onder VirtualBox, maar Netware 3 en 4 zijn wel aan het draaien te krijgen. Een 'XP Modus' zoals Microsoft en VMWare die bieden heeft VirtualBox niet, maar via derden (VMLite) is dat wel mogelijk als je dat wenst voor Windows 7. De headless-functionaliteit van VirtualBox is overigens zo uitgebreid, dat die prima bruikbaar is voor scripting. VM's kunnen overigens gekopieerd of gekloond worden en de virtuele harde schijven kunnen omgezet worden naar andere formaten. VirtualBox ondersteunt sinds versie 4 het maken van een snapshot van een draaiende VM en zelfs 'levende' migratie naar een andere host is mogelijk, maar niet vanuit de GUI – dat moet met terminalbevelen gebeuren.

Praktijk

De grafische applicatie waarmee je VirtualBox beheert heet officieel VM VirtualBox Manager en ziet er exact hetzelfde uit voor Windows, Linux en Mac OS. Je krijgt uiterst links een afrollijst van alle gedefinieerde virtuele machines, rechts daarvan de detailinformatie van de gekozen VM en bovenaan een knoppenbalk met de meest gebruikte functies: Nieuw, Instellingen, Start of Weergeven, en Verwerpen. Deze interface dient uitsluitend voor het beheer van VM's. Er is een wizard voor het aanmaken van een nieuwe VM en voor het definiëren van opslagruimte (harde schijven en cd- of dvd-roms). Instellingen opent een nieuw venster met tabs waarin alle configuratieopties te vinden zijn. VirtualBox ondersteunt USB en geluid in alle VM's. Het gebruikt in tegenstelling tot Microsoft en VMWare geen bedrijfseigen netwerk-, geluids- en grafische kaarten, maar emuleert standaardhardware. Daardoor hebben de meeste besturingssystemen geen speciale drivers nodig voor deze hardware en kan VirtualBox platformen virtualiseren waarvoor bij de concurrentie geen ondersteuning bestaat. Niettemin heb je wel VirtualBox-drivers in de VM nodig voor integratie van het VM-OS in je eigen desktop: een vloeiende muisovergang tussen reeël en virtueel, informatie uitwisselen via het klembord en ondersteuning voor usb en audio: dat vereist de zogenaamde VirtualBox 'Guest Additions'. Die bestaan voor Windows, Linux en OS/2. De VM's van VirtualBox werken snel, maar je moet wel genoeg fysieke RAM in je systeem hebben, anders werkt het erg traag. Bij het aanmaken van een VM valt op dat het creëren van een nieuwe virtuele harde schijf langzaam gaat, het langzaamst van allemaal. Maar als dat eenmaal achter de rug is en er voldoende geheugen aanwezig is, werkt alles pijlsnel.