De ontwikkeling van de nieuwe politiesystemen ontspoorde door een gebrek aan grip bij de korpsbeheerders, eigengereid gedrag van de korpschefs, tekortschietend toezicht door de minister en een niet-functionerende ict-organisatie. De kosten liepen op van de oorspronkelijke gebudgetteerde 46 miljoen euro naar minstens 70 miljoen euro. Agenten en rechercheurs konden met de systemen niet uit de voeten. Dit komt naar voren uit het rapport 'ICT politie 2010' van de Algemene Rekenkamer.
Het onderzoek is uitgevoerd op verzoek van de minister van Veiligheid en Justitie, nadat de Tweede Kamer daar medio november 2010 op had aangedrongen. De Algemene Rekenkamer schetst in het rapport 'ICT politie 2010' een onthutsend beeld van het ict-beleid van de politie. De afgelopen tien jaar is er amper vooruitgang geboekt bij het structureel oplossen van de knelpunten. Typerend is de gang van zaken rond de ontwikkeling van de drie nieuwe informatiesystemen voor agenten en rechercheurs: de basisvoorzieningen voor handhaving (BVH), opsporing (BVO) en capaciteitsmanagement (BVCM). Deze systemen zijn niet toekomstvast, matig gebruiksvriendelijk en niet eenduidig ingevoerd. Ze frustreren eerder het politiewerk dan dat ze het ondersteunen.
De rekenkamer constateert dat de korpsbeheerders (de verantwoordelijke burgemeesters van de grootste gemeenten in de politieregio) te weinig grip op de ict hadden. Zij konden hun verantwoordelijkheid voor het beheer ervan nauwelijks dragen. Onder politieke druk van de minister en de Tweede Kamer legden de korpsbeheerders zich vast op harde mijlpalen voor de invoering van de basisvoorzieningen. Zij hoopten daarmee mede de invoering van een nationale politie te voorkomen. De korpsbeheerders en korpschefs stuurden daardoor vooral op de planning; de kwaliteit en bruikbaarheid van de systemen verdwenen naar de achtergrond. De minister hield onvoldoende toezicht.
vtsPN faalde
Daarbovenop kwam dat de korpschefs in hun regio vasthielden aan de eigen werkprocessen. De keuze om BVH en BVO te baseren op verouderde systemen heeft ertoe geleid dat ze niet toekomstvast zijn. BVH is in 26 versies en BVO in zes varianten ingevoerd. De korpschefs van de 26 politiekorpsen wilden namelijk vasthouden aan de eigen inrichting van werkprocessen en er bestonden tussen korpsen verschillen in de technische infrastructuur. Korpschefs hebben hun medewerkers ook onvoldoende voorbereid op de invoering van de basisvoorzieningen. Bij sommige korpsen werden alternatieve oplossingen in gebruikgenomen. Agenten hadden op den duur weinig vertrouwen meer in de ict bij de politie, concluderen de onderzoekers.
De ondersteunende ict-organisatie van de politie, vtsPN, faalde ook op een aantal punten. De directie van vtsPN is er sinds de oprichting in 2006 onvoldoende in geslaagd om een gezonde ict-organisatie in te richten, concludeert de rekenkamer. Knelpunten zijn bijvoorbeeld het grote aantal applicaties en de hoge kosten van de verzorgingsgebieden, die kampen met een erfenis aan apparatuur en platformen. Na het aantreden van een nieuw bestuur in 2009 en directiewisselingen bij vtsPN zijn verbeteringen bereikt in de bedrijfsvoering, maar de problemen zijn omvangrijk en hardnekkig.
Kosten
Het rapport ICT Politie 2010 gaat tevens in op de kosten. De ramingen van de ontwikkeling en invoering voor de drie basisvoorzieningen bedroegen bij de start in 2007 ongeveer 46 miljoen euro. De werkelijke uitgaven hiervoor zijn uitgekomen op minstens 70 miljoen. De kosten van de inzet van eigen personeel en de implementatie en invoering bij de korpsen zelf zijn dan niet eens meegenomen. Evenals in 2003 constateert de Algemene Rekenkamer dat het inzicht in de ict-kosten bij de politie beperkt is. Een extern bureau heeft de kosten voor de politie over 2009 becijferd op 770 miljoen euro. De rekenkamer stelt vast dat de kosten voor onderhoud en beheer een steeds groter beslag op het ict-budget leggen. Daardoor slinkt de financiële ruimte voor vernieuwingen.
Aanbevelingen
De Algemene Rekenkamer doet in het rapport een aantal aanbevelingen om de sturing en het beheer van de ict bij de politie te verbeteren. De organisatie moet bijvoorbeeld vereenvoudigd worden en de verantwoordelijkheden verhelderd. Daarbij speelt de aangestelde landelijke chief information officer (cio) een belangrijke rol. Verder moeten kostenregistratie, risicomanagement, strategie, verantwoording, audits en toezicht verbeteren en dient de agent centraal komen te staan in de werkprocessen. Ook behoren agenten nauwer betrokken te worden bij de vernieuwing van de basisvoorzieningen.
Ook beveelt de Algemene Rekenkamer aan om van zeven ict-verzorgingsgebieden over te gaan op één centraal verzorgingsgebied. De minister van Veiligheid en Justitie, Ivo Opstelten, kondigt in zijn reactie aan de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer over te nemen in zijn plan van aanpak voor de vernieuwing van de ict bij de politie. Opstelten kondigde al eerder aan dat hij de vtsPN wil laten opgaan in een gezamenlijke dienstencentrum van de politie.
Een onderzoek maakt de resultaten misschien officieel, maar laten we eerlijk wezen. Dit wisten heel, heel veel mensen allang. Er is al zoveel geroepen en geschreven over de ICT bij de politie. En toch komt dit verslag verrassend over….man man man, wat is dit droevig…..
Kennelijk is interne politiek en eigenbelang belangrijker dat het grotere geheel….en IT organisaties vonden het wel prima, gewoon blijven factureren toch?
Weet je wat…volgende keer gewoon weer….wedden?
Job Cohen moet je nu eenmaal geen ict-traject laten trekken.
@Kees, wat heeft Job Cohen te maken met Politie/vtsPN?
Wanneer wordt hier nu eindelijk eens ingegrepen? Korpsleiders die allen hun eigen werkprocessen willen volgen? Wat een onzin, gewoon centraliseren, net zoals de IT bij gemeentes. Kost bakken met geld al dat maatwerk terwijl iedereen hetzelfde doet.
In een ver verleden werd er nog wel eens een minister of staatssecretaris de laan uitgestuurd omdat onder zijn/haar verantwoordelijkheid te veel dingen fout waren gegaan. Tegenwoordig mogen zelfs de meest incompetente bestuurders blijven zitten.
Geen wonder dat de burgers dan ook steeds minder vertrouwen in de politiek hebben. Er wordt toch niet meer naar ze geluisterd.
Voor de agenten zelf lijkt het me ook dusdanig demotiverend om opgescheept te moeten zitten met een dusdanig slechte ict-omgeving zonder enig perspectief op verbetering dat je uiteindelijk ook maar op zoek gaat naar een leukere baan.
Belangrijkste vraag: Weten ze al wat ze willen hebben?
Volgens mij kunnen we concluderen dat (met diverse netwerken en onderling verschillende werkprocessen) de basisvoorzieningen niet in place waren om tot de Basisvoorzieningen te komen…
Daarom (!) falen ICT-projecten ook: omdat men onder de noemer van ICT juist bedrijfverandertrajecten en cultuurveranderingen wil introduceren / forceren terwijl eerst de mens moet veranderen en dan pas de ICT. Helaas betalen we daar als burgers per ministerie enkele honderden miljoenen euro’s aan leergeld aan: Defensie, Financiën, SZW hebben ook een dergelijk track record.
Wil de echte Leider nu opstaan?
Het is droevig, maar waar. Ik zie ook niet zo snel veranderingen gebeuren bij vtspn, ja de naam wordt veranderd. Daar zijn ze wel supergoed in, maar voor de rest is het een pot nat. Het is een triest bedrijf en zal het ook blijven.
Ai ai, er zullen vast geen koppen rollen. Er wordt gewoon weer interim management ingehuurd. En zo gaan we verder met onze belastingcenten….
Helaas, weer eens een voorbeeld dat de korte termijn visie van politici en hogere ambtenaren alleen op de korte termijn werkt en dat men problemen voortdurend doorschuift naar de toekomst.
Blijkbaar heeft dit project, zich ten dienstig opgesteld.
Reden hiervoor laat zich wel raden, waarschijnlijk heeft dit veel met ego’s te maken.
Het is zo wie zo absurd om een applicatie te proberen te ontwikkelingen die 26 verschillende bedrijfsprocessen moet kunnen ondersteunen, dit is een garantie voor een blunder eerste klas.
Ik heb in mij werkzame leven in de IT dit nog nooit zoiets zien klaren. Ik ben via de elektronica in de 70’ jaren in de IT gerold en gestopt als senior infrastructuur architect, belast met zeer grote projecten in Europa.
Een tweede reden voor dit fiasco is dat men blijkbaar niet naar de werkvloer heeft geluisterd en men zo nodig van bovenaf werkwijze en methode wilde bepalen, zonder een goed inzicht van de realiteit.
Van de werkvloer kan ik het begrijpen dat men ondertussen murw is gemaakt en zijn eigen gang gaat, iets wat menig it’er wel ervaart als projecten en applicaties niet goed voldoen of lopen.
Als laatste is het zonde van het geld gestoken in dit onderzoek, in feite is dit weggegooid geld, dit had iedereen op zowel de werkvloer als bij de betrokken IT bedrijven je in een kwartiertje kunnen vertellen.
Dit zijn namelijk klassieke fouten, waar boekenkasten vol over geschreven zijn, hoe deze ontstaan en hoe deze zijn te voorkomen.
Schijnbaar is lezen voor politici en hoge ambtenaren bij Justitie geen verplichting, iedere analist had direct tientallen titels kunnen geven van boeken. Is deze niet voorhanden is ook nog zoiets als internet waarop je dit soort informatie kan vinden bij gerenommeerde bureaus zoals Ovum, CBDI en dergelijk.